Psychologia społeczna 5.12.2012
Pojęcie tożsamości osobistej i tożsamości społecznej:
Tożsamość osobista- świadomośc własnej spójności w czasie i przestrzeni, w różnych okresach życia, w sytuacjach społecznych i pełnionych rolach, a także świadomość własnej odrębności unikalności i niepowtarzalności.
Tożsamość społeczna- subiektywne przeświadczenie jednostki o jej przynaleznosci do określonych grup społecznych wraz z emocjonalnym i wartosciujacym znaczeniem przypisywanym poszczególnym zaszeregowaniom.
Aspekty poczucia tożsamości osobistej:
Poczucie odrebnosci od otoczenia: zdolność do różnicowania tego co przynależy i nie przynależy do `'ja''
Poczucie ciaglosci własnego `'ja'' pomimo upywu czasu i zmian, jakie w człowieku zaszly
Poczucie posiadania wewnterznej treści (tożsamościowych skladnikow samowiedzy)
Poczucie wewnętrznej spojnosci (spojnosc w odrebie samowiedzy).
Aspekty tożsamości społecznej
Komponent poznawczy- przeświadczenie o przynależności do określonej grupy
Komponent emocjonalny- emocje i odczucia jakie wywołuje w jednostce fakt identyfikowania się z okreslona grupa.
Komponent ewaluatywny- jak ważna jest dla jednostki poczucie przynależności do danej grupy
Komponent behawioralny- dążenie do nawiązywania bliskich relacji z przedstawicielami grupy, z którą jednostka utożsamia się.
Komponent motywacyjny- dążenie i przewidywania jednostki odnośnie jej przyszłej tożsamości.
Rodzaje tozsamosci społecznej:
Tozsamosc grupowa- poczucie przynaleznosci do realnych konkretnych grup społecznych, których członkowie nazywają bezpośrednie relacje interpersonalne (`twarza w twarz')
Tozsamosc kategorialna- poczucie przynaleznosci do realnie istniejących, szerokich zbiorowości społecznych, które laczy więź oparta o świadomośc wspólnej przynaleznosci bez możliwości nawiązania bezpośrednich relacji np. płeć kobiet, studenci, nauczyciele.
Atrybucyjna- poczucie przynależności/ wiezi z innymi ludźmi wynikające ze wspólnoty celów, wartości czy cehc bez względu na przynaleznosc kategorialna czy grupowa a często w poprzek przynależności grupowej i kategorialnej, np. identyfikacja z miejscem zamieszkania , fani seriali.
Źródła tożsamości
Introspekcja- proces, który polega na analizie swoich myśli, uczuć, i motywów
Autopercepcja- prosec, który polega na wnioskowani u o swoich uczuciach, wartościach i przekonanaiach na podstawie obserwacji własnych zachowań i wnioskowaniu o ich przyczynach(samoatrybucja)
Zdobywanie wiedzy na temat poszczególnych aspektów własnej tożsamości na podstawie obserwacji zachowania nastepuje wówczas gdy jednostka nie ma pewności co do tego czy cechują ja dane atrybuty.
Nabywanie wiedzy poprzez interakcje społeczną
Informacje i opinie uzyskiwane od innych ludzi
Porównania społeczne
Teoria porównań społecznych
Porównań społecznych jednostka stosuje, gdy nie istnieja obiektywne kryteria oceny danej cechy
Najbardziej miarodajnym źródłem wiedzy jest porównanie się z osobami, które uznajemy za podobne do nas (motyw poznania własnego `'ja'')
Jadnostki dokonują porównań w górę, czyli porównań z osobami, które lokują się wyżej w zakresie danej cechy (motywacja osiągnięć)
Jadnostki dokonują porównań w dół, czyli porownań z osobami, które lokuja się niżej w zakresie danej cechy(motyw autowaloryzacji)
Koncepcja tożsamości osobistej wg Jamesa E. Marii
Tożsamość osobista formuje się w następstwie dwóch procesach:
Proces poszukiwania- eksperymentowanie, sprawdzanie siebie w różnych dziedzinach, sprawdzenie swoich mocnych i słabych stron, dyskutowanie o swoich planach z innymi.
Procesu zaangażowania- ukierunkowanie własnego czasu i wysiłku na realizację celów, które jednostka uzna za atrakcyjne dla `'ja'', dążenie do urzeczywistnienia własnych potrzeb w różnych obszarach życia, poczucie odpowiedzialności za własne działanie w dalszej i bliższej perspektywie.
Status tożsamości wg Marcii
Poszukiwanie podjecie zobowiązania tożsamość osiągnięta
Poszukiwanie tożsamość moratoryjna
(faza przejściowa)
Podjęcie zobowiązania tożsamośc nadana
Pomieszanie pomeszanie tożsamość roproszona
Teoria tożsamości społecznej
Social identity theory- SIT
Henri Tajfel.