PMP - EGZAMIN, VIII. ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE


VIII. ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE

  1. Definicja organizacji międzynarodowej.

Pojęcie organizacji międzynarodowej (organizacje międzyrządowe)

organizacja międzynarodowa - zrzeszenie państw bądź innych osób prawnych (najczęściej krajowych związków lub stowarzyszeń) lub osób fizycznych z różnych krajów, powołane do życia dla realizowania zadań określonych w statucie

  1. Klasyfikacja organizacji międzynarodowych.

podział organizacji międzynarodowych (ze względu na skład członkowski i charakter prawny statutu):

ze względu na kryterium terytorialne dzieli się organizacje międzynarodowe na:

ze względu na zakres podmiotowy:

ze względu na zakres działalności:

ze względu na stopień ingerencji organizacji w wewnętrzny porządek prawny członków:

ze względu na możliwość przystąpienia:

ze względu na cele i skutki działalności:

ze względu na posiadanie lub brak specjalnych więzów łączących z innymi organizacjami:

ze względu na rolę w stosunkach międzynarodowych:

obecnie przyjmuje się, że współczesne państwo posługuje się do realizacji zadań swej polityki zagranicznej nie tylko służba dyplomatyczną, ale również działalnością w organizacjach międzynarodowych, uważany jest obok kanału dyplomatycznego za drugi kanał, w którym toczą się kontakty polityczne

po zakończeniu zimnej wojny wszystko wskazuje na to, że współpraca międzynarodowa będzie coraz bardziej zinstytucjonalizowana, czego następstwem jest wzrost liczby i zakresu kompetencji organów międzynarodowych

  1. Międzynarodowe organizacje pozarządowe - pojęcie, charakterystyka, rola.

Rozwój historyczny

Funkcje organizacji pozarządowych

Organizacje pozarządowe

  1. Międzynarodowe organizacje rządowe a NGO-s.

Organizacje rządowe

organizacja międzynarodowa (rządowa) to forma współpracy państw, ustalona w wielostronnej u.m., obej­mująca względnie stały zakres uczestników i której podstawową cechą jest istnienie stałych organów o określonych kompetencjach i uprawnieniach, działających dla realizacji wspólnych celów;

Organizacje pozarządowe

  1. Klasyfikacja organizacji międzynarodowych ze względu na możliwość przystąpienia nowych członków.

ze względu na możliwość przystąpienia:

  1. Struktura organizacyjna organizacji międzynarodowych.

organizacje międzynarodowe są instytucjami powołanymi do życia przez umowy międzynarodowe, a jednocześnie są jedną z form stosunków międzynarodowych

często (zwłaszcza w pracach prawniczych) przez organizacje międzynarodowe rozumie się tylko organizacje rządowe wśród elementów składających się na definicję organizacji rządowych wymienia się: zrzeszenie się suwerennych państw w liczbie co najmniej trzech, zawarcie wielostronnej umowy międzynarodowej mającej charakter statutu, określenie w tej umowie celów i sposobów funkcjonowania organizacji, a w szczególności powoływanie organów o wyznaczonych kompetencjach

najczęściej występują następujące struktury:

Organy i struktura organizacji międzynarodowych

→ wg składu:

→ miejsce w strukturze organizacji

→ czas na jaki są powołane

→ funkcja (wg Z.M. Klepackiego)

  1. Charakter członkowstwa w organizacjach międzynarodowych.

Członkostwo w organizacjach międzynarodowych i jego rodzaje.

Członkostwo pełne, i niepełne.

W ramach członkostwa pełnego rozróżnia się:

- członków pierwotnych - państwa, które założyły daną organizację, tzn. uczestniczyły w konferencji założycielskiej oraz podpisały i ratyfikowały statut przed jego wejściem w życie i ukonstytuowaniem się organizacji;

- członkostwo nabyte - posiadają je państwa, którym nie przysługiwało prawo członkostwa pierwotnego i które zostały przyjęte do organizacji po jej ukonstytuowaniu się

Najbardziej zaawansowaną członkostwa niepełnego jest członkostwo stowarzyszone. Oznacza ono mniej niż członkostwo pełne, a więcej niż status obserwatora.

Rodzaje członkostwa w Organizacjach rządowych można podzielić na kilka rodzajów.

W większości organizacji międzynarodowych występuje członkostwo pełne lub niepełne.

Członkostwo pełne może być pierwotne, czyli takie które posiadają je państwa założycielskie daną organizacje. Rozumieć przez to należy, iż uczestniczyły w konferencji założycielskiej oraz podpisały i ratyfikowały statut przed jego wejściem w życie i ukonstytuowaniem się organizacji.

Członkostwo może być również nabyte, posiadają je państwa przyjęte do organizacji po jej ukonstytuowaniu się, na mocy decyzji większości lub jednomyślnej decyzji wszystkich członków organizacji.

Członkostwo niepełne - najbardziej zaawansowaną formą tego członkostwa jest członkostwo stowarzyszone. Może to znajdować swoje zastosowanie w odniesieniu do wybranych dziedzin lub do wszystkich dziedzin właściwych dla danej organizacji.

Państwo będące członkiem może zostać zawieszone w prawach członkowskich oczywiście w określonych ściśle sytuacjach . W ostateczności może zostać nawet wykluczone na podstawie odpowiedniej klauzuli statutu.

Każde państwo posiada również możliwość samodzielnego wystąpienia z organizacji , najczęściej kwestię tą reguluje odpowiednia klauzula wystąpienia, w przypadku gdy taka nie istnieje państwo może wystąpić z tytułu ich suwerenności .

Obok wcześniej wymienionych kategorii istnieje również status obserwatora.

Daje prawo do posiadania oficjalnych przedstawicieli przy siedzibie organizacji oraz do ich uczestniczenia w sesjach i posiedzeniach jej organów. Państwom tym przysługuje prawo do zabrania głosu lub rozprowadzenie informacji w formie pisemnej jako oficjalnych dokumentów organizacji. Status ten daje również prawo do dostępu do oficjalnej dokumentacji organizacji międzynarodowej. Ważne jest to by pamiętać, że obserwatorem może być nie tylko państwo, ale także organizacje międzynarodowe lub nawet organizacje krajowe, których działalność ma znaczenie w sprawach należących do kompetencji danej organizacji międzynarodowej.

  1. Funkcje rządowych organizacji międzynarodowych.

pierwsza klasyfikacja funkcji:

druga klasyfikacja funkcji:

trzeci podział funkcji:

Funkcje organizacji międzynarodowych (typy działalności organizacji zmierzające do realizacji celów)

  1. Charakter prawny i rodzaje uchwał podejmowanych przez organy organizacji międzynarodowych.

Charakter prawny uchwał

Rodzaje uchwał

Uchwały i ich charakter prawny

  1. Funkcjonariusze międzynarodowi.

Funkcjonariusze międzynarodowi

ze względu na immunitet w zakresie działalności urzędowej z reguły istnieją organy sądowe, np. tzw. Trybunał Administracyjny ONZ - spory między pracownikami Sekretariatu a ONZ; też Trybunał Administracyjny przy Międzynarodowej Organizacji Pracy

  1. Geneza ONZ.

ONZ - uniwersalna organizacja międzynarodowa, z siedzibą w Nowym Jorku, powstała 24 października 1945 r. w wyniku wejścia w życie Karty Narodów Zjednoczonych. ONZ jest następczynią Ligi Narodów.

ONZ stawia sobie za cel zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, rozwój współpracy między narodami oraz popieranie przestrzegania praw człowieka.

Idea powołania nowej organizacji, powstała jeszcze w czasie trwania II wojny światowej, na konferencji w Teheranie w 1943. Jej głównym pomysłodawcą był prezydent USA Franklin Delano Roosevelt, a jej nazwę zaproponował premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill (określenie "narody zjednoczone" w trakcie wojny stosowano nieraz dla Aliantów).

W drugiej połowie 1944 przedstawiciele Francji, Chin, Wielkiej Brytanii, USA oraz ZSRR spotkali się w Waszyngtonie, gdzie przedyskutowano zakres, cele i sposoby działania nowej organizacji.

25 kwietnia 1945 roku zwołano pierwszą konferencję ONZ w San Francisco, w której uczestniczyło 50 państw z całego świata - pierwszych członków organizacji. Za członka ONZ od założenia uznawana jest też Polska, której przedstawiciele z powodów politycznych nie mogli uczestniczyć w konferencji w San Francisco. Podczas konferencji, 26 czerwca, podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych, akt prawny regulujący działalność ONZ.

Organizację Narodów Zjednoczonych powołano do życia 24 października 1945, kiedy postanowienia konferencji ratyfikowało pięciu przyszłych stałych członków Rady Bezpieczeństwa (Chiny, Francja, ZSRR, Wielka Brytania i USA), oraz większość pozostałych państw członkowskich. Powołanie ONZ położyło jednocześnie kres działalności Ligi Narodów, która rozwiązała się formalnie 18 kwietnia 1946, przekazując pełnienie swej misji nowej organizacji.

Karta Narodów Zjednoczonych

  1. Cele i zasady ONZ.

Cele i zasady ONZ

Cele i zasady Narodów Zjednoczonych

1) uchronienia przyszłych pokoleń od klęski wojny oraz zjednoczenia swych sił dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa,

2) przywrócenia wiary w podstawowe prawa człowieka, godność i wartość jednostki, równość praw mężczyzn i kobiet oraz narodów wielkich i małych

3) popierania postępu społecznego i poprawy warunków życia w większej wolności,

4) postępowania tolerancyjnego i utrzymywania dobrosąsiedzkich stosunków,

5) stworzenia warunków do przestrzegania sprawiedliwości i poszanowania zobowiązań międzynarodowych,

6) korzystania z organizacji międzynarodowych w celu popierania gospodarczego i społecznego postępu wszystkich narodów