RACHUNKOWOŚĆ W SYSTEMIE INFORMACYJNYM PRZEDSIĘBIORSTWA
EFEKTAMI DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA JEST ZAINTERESOWANY :
Skarb Państwa
aktualni właściciele, a także potencjalni inwestorzy
kredytodawcy, pożyczkodawcy - interesuje ich płynność finansowa
kontrahenci rynkowi - którzy dostarczają materiały do produkcji
pracownicy - problemy wynagrodzeń za pracę
władze lokalne, gminne, powiatowe, wojewódzkie - chodzi o stanowiska pracy
konkurenci - finansowo - organizacyjna działalność firmy
SEGMENTY WYRÓŻNIAJĄCE SIĘ W RACHUNKOWOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA :
księgowość (ewidencja księgowa)
rachunek kosztów można określić jako ogół działań zmierzających do odzwierciedlenia procesu zaopatrzenia, produkcji i zbytu w zachodzącym przedsiębiorstwie poprzez ujęcie, grupowanie i interpretacje w stosowanych przekrojach kosztów własnych wytworzenia i zbytu produktów pracy
sprawozdawczość finansowa obejmuje ściśle określone przepisami prawa, zestawy informacji wyjściowych, które muszą być przekazywane na zewnątrz jednostki gospodarczej w określonej formie i na ściśle określoną datę. Formę sprawozdawczości reguluje ustawa o rachunkowości z dn. 29.09.1994r. oraz ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości z 10.11.2000r.
ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie - nowelizacja 21.09.2000r
RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA I RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA.
CECHY RACHUNKOWOŚCI FINANSOWEJ :
Przekazuje, prezentuje informacje głównie na zewnątrz czyli jej efektem są sprawozdania
Reguluje ją ustawa o rachunkowości
Stosuje jednolitą zasadę wyceny składników majątkowych wg wartości nabycia
Zachowuje następujące cechy : dokładność, rzetelność, wiarygodność, prawidłowość, ciągłość, istotność
Informuje głównie ex post (po fakcie)
Obowiązuje ścisły podział na okresy tzn. rok finansowy, kwartał, miesiąc
Sprawozdania finansowe mają jednolity format musza być ujawniane
CECHY RACHUNKOWOŚCI ZARZĄDCZEJ :
Nakierowana jest na wewnątrz firmy, informacje dla kierownictwa danego przedsiębiorstwa
Stosuje różne zasady wyceny
Zorientowana jest na przyszłość (warianty kosztów i przychodów)
Uwzględnia elastyczne cykle finansowe
Sprawozdanie wewnętrzne prezentowane dla kierownictwa
Międzynarodowe unormowania prawne.
Normy prawne krajowe, europejskie i światowe rachunkowości
DYREKTYWY UNII EUROPEJSKIEJ
Dyrektywa czwarta z 25.07.1978r. o rocznych sprawozdaniach i zasadach rachunkowości pojedyńczej jednostki gospodarczej
Dyrektywa siódma z 13.07.1983r. o skonsolidowanych, łączonych sprawozdaniach finansowych ich publikacji i weryfikacji
Dyrektywa ósma z 10.04.1984r. o uprawnieniach i kwalifikacji biegłych rewidentów (audytorów) Unia Europejska to są dyrektywy .
Międzynarodowy Komitet Standardów Rachunkowości (JASC) - standardy rachunkowości
KONCEPCJE I ZASADY RACHUNKOWOŚCI
KONCEPCJA BIERNEGO, RZETELNEGO OBRAZU PRZEDSIĘBIORSTWA - stosuje się ją przede wszystkim do sprawozdań finansowych
SPRAWOZDANIE FINANSOWE - musi przedstawiać faktyczny stan przedsiębiorstwa Informacja dodatkowa będąca elementem sprawozdań finansowych umożliwia szczegółowe przedstawienie problemów, które nie są wykazane w bilansie ponadto uszczegóławia pewne pozycje
Informacja dodatkowa zawiera :
Omówienie stosowanych metod wyceny
Opis przeprowadzonych w danym roku obrotowym zmian i wyceny, metod w księgowości
W informacji dodatkowej dane liczbowe umożliwiają porównywalność za dany rok z rokiem wcześniejszym
Informacje o znaczących zdarzeniach nie ujętych w bilansie
ZASADY RACHUNKOWOŚCI
1. ZASADA MEMORIAŁOWA - ozn. że w księgach rachunkowych każdej jednostki gospodarczej ujmowane są wszystkie zdarzenia gospodarcze, które wystąpiły w danym roku obrotowym. Zasada ta polega na zaliczeniu przychodów i kosztów do tego okresu w którym powstały i które dotyczą bez względu na termin ich rozliczenia pieniężnego. Do XIV w. stosowana była zasada kasowa
W wersji ujęcia kasowego sprzedaż towarów jest opisana jedną operacją księgową w momencie otrzymania zapłaty za sprzedane towary
W ujęciu memoriałowym zmiany zgodnie z realiami ujęte są trzema operacjami księgowymi
2. ZASADA WSPÓŁMIERNOŚCI - zakłada merytoryczną i czasową zgodność kosztów, strat z przychodami i zyskami uwzględnianych ozn. uwzględnienie w wyznaczaniu wyniku finansowego danego roku obrotowego tylko tych przychodów i kosztów, które są realizowane w tym okresie. Przychody i koszty przypisane do przyszłych okresów, które nastąpiły w danym okresie nazywane są przychodami i kosztami rozliczanymi w czasie.
Z kompletnego zbioru wynikowych operacji gospodarczych danego okresu wyodrębnia się te które kształtują wynik finansowy w tym okresie czyli :
przychody tylko zrealizowane w danym okresie
koszty zarówno rzeczywiście poniesione jak i przypisane do danego okresu chociaż jeszcze nie poniesione w sensie formalnym
WYNIK FINANSOWY A ZASADA WSPÓŁMIERNOŚCI
1. ZASADA OSTROŻNOŚCI - dopełnia zasadę współmierności, zakłada pesymistyczny punkt, przy wycenie każdej kategorii majątkowej i wynikowej w rach. przedsiębiorstwa polega na tym, że zasady majątkowe jednostki i jej kapitały wycenia się stosując rzeczywiście powierzone na ich nabycie ceny.
AKTYWA - bierze się także pod uwagę ich wartość handlową
KOSZTY - kalkulować wiarygodnie lecz możliwie wysoko
PRZYCHODY - bardzo ostrożnie
Stosowanie zasady ostrożności w praktyce wymusza aktualizację wyceny zarówno aktywów i pasywów jednostki gospodarczej jak i jej operacji wynikających przez konfrontację ich wartości ksiąg z bieżącymi cenami rynkowymi
2. ZASADA KONTYNUACJI DZIAŁANIA - przyjmuje domniemanie, że jednostka gospodarcza w dającej się przewidzieć przyszłości będzie kontynuowała działalność w takim samym lub podobnym zakresie
REGUŁY RACHUNKOWOŚCI
Istotność - wymaga takiej organizacji zbioru danych rachunkowości aby umożliwić wyodrębnienie informacji ważnych dla podanych decyzji ekonomicznych i oceny przyszłych, teraźniejszych a także przeszłych zażyłości ekonomicznych
Reguła porównywalności - nakłada obowiązek stosowania w kolejnych latach obrotowych stałych rozwiązań w zakresie wyceny kryteriów klasyfikacji i grupowania w zbiory danych oraz sprawozdawczej prezentacji aktywów i pasywów, a także procesów ustalania wyniku bilansowego
Reguła kompletności - ozn obowiązek włączania w zbiory danych rachunkowości wszelkich zmian o stanie majątku jednostki gospodarczej
Reguła neutralności - zakłada bestronność ujawnionych przez rachunkowość informacji w spółce finansowej
Reguła zrozumiałości - sprawozdanie musi być zrozumiałe dla użytkownika
ZASADY WYCENY W RACHUNKOWOŚCI - KONCEPCJA ZACHOWANIA KAPITAŁU
Rachunkowość z uwagi na to, że finansowy rezultat działalności gospodarczej warunkuje dalszy sens istnienia jednostki gospodarczej, jej zamierzenia i prognozy na przyszłość musi przedstawiając wierny i rzetelny obraz stanu majątku, kapitałów, wyniku finansowego do metod wyceny przyjętych i stosowanych w zależności od sytuacji w jakiej funkcjonuje jedn. Gospodarcza. Właściwa wycena majątku znajdującego się w dyspozycji jednostki zapewnia jego odtworzenie a tym samym prawidłowy poziom kosztów działalności tej że jednostki (co jest zgodne z zasadą ostrożności)
METODY OCENY POZIOMU WARTOŚCI STOSOWANYCH W RACHUNKOWOŚCI
METODA CENY CZY TEŻ KOSZTU HISTORYCZNEGO - jest klasyczną, tradycyjną metodą wyceny w rachunkowości ale jest to metoda sprzeczna z większością teoretycznych koncepcji ochrony majątku jednostki gospodarczej przed skutkami inflacji. Zarówno aktywa jak i pasywa wycenia się w cenie nabycia sprzed lat i aktywa ujmowane są w kwocie środków pieniężnych w momencie nabycia.
Zobowiązania natomiast ujmuje się w wartości świadczeń otrzymanych w zamian , a w niektórych przypadkach wartości pieniędzy lub ich ekwiwalentów przewidywanych do zapłacenia w celu likwidacji zobowiązań .
METODA CENY CZY TEŻ KOSZTU ODTWORZENIA - zakłada wycenę aktywów po aktualnych cenach danego okresu niezbędnych do poniesienia gdybyśmy chcieli odtworzyć dany składnik. Pasywa jednostki wykazuje się z kolei w wysokości kwot wymaganych dla jej bieżącej likwidacji. Aktywa są wykazywane w wysokości ilości środków pieniężnych, które trzeba by było wydać na zakup takiego samego lub podobnego środka a zobowiązania są wykazywane w kwotach odpowiadających w bieżącym rozliczeniu
METODA CENY CZY TEŻ KOSZTU REALIZACJI - Polega na wycenie aktywów w aktualnej cenie ich sprzedaży netto. Pasywa natomiast wykazywane są w wysokości kwot które będą wymagane w momencie likwidacji zobowiązań.
METODA CENY CZY TEŻ KOSZTU BIEŻĄCEGO - Wykazuje się aktywa w wysokości aktualnej wartości przyszłych wpływów netto z ich sprzedaży dokonanej w normalnym trybie (należy dyskontować przyszłe strumienie pieniądza) Zobowiązania jednostki gospodarczej w wysokości zdyskontowanej wartości przyszłych wydatków związanych z ich likwidacją. Ten sposób wyceny majątku i zobowiązań jednostki gospodarczej oparty jest generalnie na koncepcji zmiany wartości pieniądza w czasie „dyskonto” jej aktualnej wartości księgowej aktywów i pasywów Dyskontowanie ozn. ustalenie bieżącej wartości przyszłych wydatków lub wpływów.
Wartość * czas * oprocentowanie
Z powyższych metod wynika iż wycena czyli ustalanie wartości aktywów i pasywów i wszelkich operacji gospodarczych jest podstawową funkcją rachunkowości. Prawidłowa wycena umożliwia użytkownikom sprawozdań wyceny
METODY WYCENY przyjęte w firmie powinny zapewnić odtworzenie zaangażowanego kapitału w firmie i w teorii rachunkowości problem wpływu zmian cen na możliwość odtworzenia zaangażowanego majątku działalność gospodarcza określana jest jako koncepcja zachowania kapitału. Tę koncepcję zachowania kapitału rozpatrujemy w wersji :
ZACHOWANIA PIENIĘŻNEGO KAPITAŁU NOMINALNEGO
Koncepcja zachowania pieniężnego kapitału nominalnego zakłada stabilne warunki gospodarowania i stałą siłę nabywczą pieniądza. W takich warunkach osiągnięty zysk netto ozn realny przyrost kapitału firmy. Wystąpienie zysku jest przy tym równoznaczne z faktem że przychody ze sprzedaży odtworzyły zużyte w tej działalności aktywa. W tej koncepcji ceny, koszty, historyczne są podstawą wyceny będąc jeszcze cenami bieżącymi.
ZACHOWANIA PIENIĘŻNEGO KAPITAŁU REALNEGO
Zakłada wzrost cen czyli spadek siły nabywczej pieniądza. Operowanie cenami, kosztami historycznymi w tych warunkach jest mylące. Wg tej wersji jednostka gospodarcza zachowała swój kapitał jeśli przyrost jego wartości początkowej wyliczone za pomocą indeksu zmian ogólnego poziomu cen zmieścił się w wyliczonej nominalnej wartości zysku netto za dany okres.
ZACHOWANIA KAPITAŁU RZECZOWEGO
Substancji majątkowej zakłada, że kapitał własny jest zachowany jeśli na koniec okresu jednostka dysponuje takim samym zestawem aktywów jak na początku okresu chodzi o zachowanie rzeczowych składników.
WYCENA AKTYWÓW I PASYWÓW W PRAKTYCE FORMUŁA USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO. WERSJA PORÓWNAWCZA I KALKULACYJNA USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO ANALIZA SPRAWOZDAWCZA RACHUNKU ZYSKU I STRAT.
Rozdz. IV ustawy o rachunkowości w art. 28 „aktywa i pasywa na dzień bilansowy” wycenia się w sposób następujący :
Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne - wg cen nabycia lub kosztów wytworzenia (ewentualnie po aktualizacji wyceny środków trwałych) pomniejsza się o odpisy amortyzacyjne a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości
Środki trwałe w budowie - wycenia się w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty ich wartości.
Udziały w innych jednostkach oraz inne inwestycje zaliczone do aktywów trwałych - wg ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub wg wartości godziwej
Inwestycje krótkoterminowe - wg ceny rynkowej albo wg ceny nabycia
Rzeczowe składniki aktywów obrotowych - wg cen nabycia lub kosztów wytworzenia ale nie wyższych od cen ich sprzedaży netto
Należności i udzielone pożyczki - w kwocie wymaganej zapłaty ale z zachowaniem ostrożności
Zobowiązania w kwocie wymagającej zapłaty jeżeli chodzi o przedmiot to w wartości
Rezerwy - w uzasadnionej godnie oszacowanej wartości
Kapitały, fundusze własne oraz pozostałe aktywa i pasywa w wartości nominalnej
Operacje gospodarcze wyrażone w walutach obcych dotyczące powstania należności lub zobowiązań ujmuje się w ciągu roku obrotowego w księgach rachunkowych po obowiązującym na dzień przeprowadzenia operacji średnim kursie chyba że dowód odprawy celnej SAD wyznacza inny kurs. Różnice kursowe powstałe przy zapłacie wyrażonych w walutach obcych należności i zobowiązań zalicza się do przychodów finansowych (różnice dodatnie) lub do kosztów finansowych (różnice ujemne)
METODY WYCENY
I metoda - ceny przeciętnej
II metoda - ceny najwcześniejszej FIFO
III metoda - ceny najpóźniejszej LIFO
IV metoda - stałych cen ewidencyjnych
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
FORMUŁA USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO to nie tylko wyliczenie w jednostkach pieniężnych ale także jakie czynniki go kształtują.
Suma przychodów - suma zmniejszeń przychodów = wynik finansowy
SEGMENTY USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO
I segment - działalność statutowa, zasadnicza tzw. segment operacyjny podstawowy
II segment - działalność towarzysząca, pozostała operacyjna
III segment - działalność dotycząca pozyskiwaniu kapitału i jego obsługę.
I segment
Przychody ze sprzedaży produktów usług, towarów
Koszty - wartość sprzedanych produktów w cenie ich wytworzenia kupionych towarów w cenie nabycia
II segment
Przychody i koszty związane ze sprzedażą środków trwałych ich likwidacją, z odpisem należności przedawnionych, nieściągalnych.
III segment
Przychody z posiadanych udziałów w innych jednostkach odsetki z dyskonta (przy wekslach)
Koszty to co my płacimy za zwłokę, prowizję.
KONSTRUKCJA RACHUNKÓW WYNIKÓW OKREŚLONA JEST PRZEZ NIŻEJ WYMIENIONE NACZELNE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Zasada kontynuacji działania
Zasada memoriału
Zasada współmierności kosztów i przychodów
Zasada ostrożnej wyceny
Wersja porównawcza wyniku zysku i strat ma miejsce wówczas kiedy jednostka koszty własne przychodów operacyjnych zasadniczych (I segment) prowadzi w układzie rodzajowym
Układ, wersja kalkulacyjna koszt własny zasadniczych przychodów operacyjnych prowadzone są w firmie na bazie układu kalkulacyjnego.
DWA WSKAŹNIKI RENTOWNOŚCI
ROA - zwrot na aktywach
(Zn : A) x 100% Zn - zysk netto lub brutto
ROE - zwrot na kapitale
(Zn / Zb : kapitał własny) x 100%
KLASYFIKACJA, WYCENA I EWIDENCJA MAJĄTKU TRWAŁEGO. AMORTYZACJA
Inwestycje długoterminowe - to aktywa nabyte przez jednostkę w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend np. kupno działki, którą zamierzamy sprzedać za 3 lata - w nieruchomość, długoterm. aktywa finansowe, dywidendy, odsetki, obligacje.
AKTYWA TRWAŁE
I Wartości niematerialne i prawne
koszty zakończonych prac rozwojowych, wartość firmy inne wartości niematerialne I prawne, zaliczki na poczet nabycia wartości niematerialnych I prawnych
II Rzeczowe aktywa trwałe
III Należności długoterminowe : pożyczki długoterminowe
IV Inwestycje długoterminowe : nieruchomości, wartości niematerialne i prawne - na sprzedaż, udziały, akcje, pożyczki
V Długoterminowe rozliczenia między okresowe : z góry, z wyprzedzeniem wpłacona jakaś kwota np. opłata za budynek za 2 lata
AKTYWA OBROTOWE
Środki trwałe o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności - dłuższym niż 1 rok kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki
grunty (prawo wieczystego użytkowania), budynki, lokale, urządzenia techniczne, maszyny, środki transportu, środki trwałe w budowie i zaliczki wpłacone na poczet środków trwałych,inwentarz żywy.
AMORTYZACJA
Zużycie środka trwałego. Nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadziła następujące zmiany
z obowiązku dokonywania odpisów amortyzacyjnych wyłączono dzieła sztuki i eksponaty muzealne a także grunty nie służące wydobyciu kopalin
skreślono wymóg mówiący że podstawę odpisów amortyzacyjnych, stanowi aktualny plan amortyzacji
stawki amortyzacji jednostka może przyjąć (wynikające z przepisów podatkowych i opracowań branżowych) pod warunkiem że uznaje je za prawidłowe w warunkach prowadzonej przez siebie działalności.
Nie ma obowiązku odpisów amortyzacyjnych
Pomija się zapisu o metodach amortyzacji mimo że żąda się zdeklarowania jaką metodą się posługujemy
PODSTAWOWE METODY AMORTYZACJI
Metoda liniowa
Metoda degresywna (przyśpieszona)
Metoda naturalna
Metody specjalne (szacunkowa, kosztu likwidacji)
METODA LINIOWA
Przez okres użytkowania środek trwały zużywa się stopniowo
METODA NATURALNA
Uzależniona wysokość stawki amortyzacyjnej od pracy wykonanej w danym okresie przez dany obiekt aktywów trwałych ozn. to że przewidywany okres eksploatacji obiektu określany jest już nie w latach lecz w dowolnie zmierzonej przewidywanej pracy np. kilometry dla samochodu
KLASYFIKACJA, WYCENA I EWIDENCJA MAJĄTKU TRWAŁEGO. RZECZOWE SKŁADNIKI MAJĄTKU TRWAŁEGO.
W praktyce w odniesieniu do maszyn produkcyjnych oraz środków transportu stosowana jest także metoda degresywna (przyśpieszona) liczenia amortyzacji polegająca na tym iż stawki amortyzacyjne są początkowo wysokie a później stopniowo maleją wraz ze zmniejszaniem się przydatności środka trwałego.
Metoda ta pozwala szybciej zgromadzić środki pieniężne na przesunięcie obciążeń podatkowych w czasie i dlatego aktualnie jest dozwolona wg przepisów podatkowych tylko dla określonych grup środków trwałych.
W roku następnym po roku w którym nastąpiło zrównanie rocznej raty amortyzacji obliczonej metodą degresywną w porównaniu z metodą liniową - przechodzimy na metodę liniową
SCHEMAT EWIDENCJI KSIĘGOWEJ AKTUALIZACJI WARTOŚCI ŚR. TRWAŁYCH
W warunkach inflacji pierwotna wycena środków trwałych w momencie ich przyjęcia na stan staje się stosunkowo szybko wyceną zaniżoną. Nowy analogiczny środek kosztuje więcej. Dotyczy to także kwoty zakumulowanej amortyzacji „umorzenia „ i dlatego co roku z urzędu dokonywana jest aktualizacja wyceny wartości środków trwałych polegająca na przeliczeniu wykazanej w ewidencji księgowej wartości początkowej oraz wartości umorzenia (amortyzacji) poszczególnych środków trwałych przy zastosowaniu wskaźników przeliczeniowych - 1,3
Różnice pomiędzy dotychczasową i zaktualizowaną wyceną środków trwałych odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny stosując odpowiednie konto.
LEASING, KALKULACJA PŁATNOŚCI LEASINGOWYCH. DŁUGOTERMINOWE LOKATY KAPITAŁOWE FORMY LEASINGU
Firma leasingowa może być prowadzona przez banki, firmy ubezpieczeniowe jest to rodzaj kredytu rzeczowego
LEASING FINANSOWY
Leasingobiorca zwany korzystającym może stać się właścicielem tego środka po zakończeniu dzierżawy
Okres użytkowania środka przez korzystającego nie może być krótszy niż 70% - 75% czasu trwania zużycia ekonomicznego tego aktywa
Ustalona z góry suma płatności leasingowych powinna być nie mniejsza niż 90% rzeczywistej wartości środka trwałego
Transfer prawa własności przez firmę (podmiot finansujący) na rzecz korzystającego z leasingu, ale przekazanie praw własności na koniec jest obligatoryjne
Umowy zawierające na dłuższy okres czasu i dużej wartości
PRZY LEASINGU FINANSOWYM WARUNKI UMOWY POZWALAJĄ DZIERŻAWCY NA :
Objęcie ewidencją księgową dzierżawionego aktywu i wykazywanego w bilansie jako składnika majątku trwałego
Amortyzowanie dzierżawionego aktywu
Przekazywanie leasingodawcy ustalonych w umowie rat płatności leasingowych (raty regulowane z góry za okres roczny i są w takiej samej wysokości)
Na przejęcie na własność aktywu po zakończeniu dzierżawy
PRZY LEASINGU FINANSOWYM WARUNKI UMOWY POZWALAJĄ FINANSUJĄCEMU NA :
Wyksięgowuje z ewidencji majątku trwałego wartość wydzierżawionego aktywu z chwilą rozpoczęcia dzierżawy przez leasingobiorcą
Otrzymywać wynagrodzenie za świadczoną usługę w postaci rat płatności leasingowych
Przekazać wydzierżawiony aktyw na własność leasingobiorcy po zakończeniu leasingu
LEASING OPERACYJNY
Umowa na krótszy okres czasu. Właściciel nigdy nie przekazuje praw własności tego środka
dzierżawca ponosi tylko koszty opłat (rat) leasingowych, koszty tych rat wliczy w koszty rat operacyjnych
dzierżawionego aktywu nie wprowadza do ewidencji bilansowej ale do poza bilansowej
finansujący pozostaje właścicielem wydzierżawionego aktywu i wykazuje go w bilansie
finansujący amortyzuje wydzierżawiony aktyw
finansujący otrzymuje wynagrodzenie za świadczoną usługę w postaci rat leasingowych
DŁUGOTERMINOWE LOKATY KAPITAŁOWE
CEL - pomnażanie kapitału
Podmiot gospodarczy inwestycje inwestycje finansowe(lokaty)
Inwestycje rzeczowe (inwestycje)
Z INWESTYCJAMI WIĄŻE SIĘ PRZEDE WSZYSTKIM :
rezygnowanie z bieżącej konsumpcji firmy
upływ czasu oczekiwania na efekty
ryzyko nie odzyskania nakładów inwestycyjnych
WYCENA LOKAT KAPITAŁOWYCH
Odbywać się może zgodnie z międzynarodowymi standardami wg :
METODY CENY NABYCIA - Przy wycenie lokat w innej jednostce gospodarczej
METODY CENY RYNKOWEJ - Stosowana jest przy wycenie jedynie krótkoterminowych lokat kapitałowych, które mają charakter rynkowy
METODA PRAW WŁASNOŚCI - Istotą tej metody jest coroczna zmiana zwiększenie lub zmniejszenie wartości lokaty kapitałowej prezentowanej w bilansie holdingu adekwatnie do wyniku finansowego wygospodarowanego przez jednostkę. Jeżeli aktywa jednostki wzrosną jako rezultat wypracowanego przez nią zysku to inwestor podwyższa wartość swojej lokaty o należny mu udział w tym wzroście.
AKTYWA OBROTOWE - AKTYWA RZECZOWE. KLASYFIKACJA, WYCENA, EWIDENCJA ROZLICZENIA ZAKUPU TOWARÓW I MATERIAŁÓW.
AKTYWA OBROTOWE
I Zapasy
materiały do produkcji, towary, wyroby gotowe, pół produkty
II Należności krótkoterminowe
od jednostek powiązanych z tytułu dostaw i usług
III Inwestycje krótkoterminowe
aktywa finansowe - udziały, akcje, papiery wartościowe, pożyczki
IV Krótkoterminowe rozliczenia między okresowe
W AKTYWACH OBROTOWYCH WYODRĘBNIA SIĘ TRZY GRUPY PŁYNNOŚCI
I grupa płynności
gotówka w kasie
czeki, weksle
natychmiast zbywalne zapasy
II grupa płynności
należności płatne w terminie do 3 miesięcy
trudniej zbywalne zapasy
inwestycje finansowe
III grupa płynności
pozostałe należności
trudniej zbywalne zapasy
Wyceny zapasów można dokonywać w trakcie roku lub na moment bilansowy. Podstawą wyceny w ciągu roku dla materiałów, towarów jest cena nabycia lub cena zakupu.
Cena zakupu - netto bez podatku VAT ale są koszty związane z zakupem np. transport, cło
Cena zakupu + koszty zakupu = cena nabycia
Wyroby gotowe wyceniamy po kosztach bezpośrednich + część kosztów pośrednich
Półprodukty - wycena po kosztach wytworzenia na moment bilansowy rzeczowe składniki aktywów (zapasy) wyceniamy wg cen nabycia lub kosztów wytworzenia ale nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.
Dokumentacja obrotu materiałowego.
Faktura VAT
Rachunek
Faktura korygująca (stosuje się ją w przypadku zwrotu sprzedawcy materiałów nabywcy kwot należnych w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, podatku lub innej pozycji) wystawia się ją podobnie jak fakturę w sposób czytelny pieczęć, miejsce, data, NIP, stawka podatku .Fakturę wystawia się nie później niż 7 dnia od dnia wydania towaru
Nota korygująca - przesyła się wystawcy fakturę lub fakturę korygującą wraz z kopią. Nabywca, który dostał fakturę lub fakturę korygującą z pomyłką musi wystawić notę korygującą.
Pz - dokument przyjęcia na magazyn
Rw - wydanie do produkcji
Mm - przesuniecie międzymagazynowe
Wz - wydanie materiału na zewnątrz
Zw - zwrot materiału
W ciągu roku obrotowego przychody i rozchody materiałów mogą być ujmowane w ewidencji księgowej wg rzeczywistych faktycznych cen zakupu, wg cen nabycia lub wg rzeczywistego kosztu wytworzenia .
ROZCHÓD MATERIAŁÓW
Przyjmuje się wg cen przeciętnych :
Metoda cen przeciętnych
FIFO
LIFO
Stałych cen ewidencyjnych
ROZLICZANIE ODCHYLEŃ OD STAŁYCH CEN EWIDENCYJNYCH PRZYPADAJĄCYCH NA ZUŻYTE MATERIAŁY. ZASADY EWIDENCJI PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW GOTOWYCH.
Przy stosowaniu stałych cen ewidencyjnych rozchody materiałów wycenia się zawsze po jednakowej cenie danego materiału plus odchylenia które są rozliczane wg następującego schematu
ustalanie procentowego wskaźnika narzutu
obliczenie faktycznego odchylenia
KLASYFIKACJA KOSZTÓW
Zużycie czynników produkcji :
Przychody
Sprzedaż wyrobów gotowych
przychody ze sprzedaży - koszty wytworzenia
pozostałe przychody operacyjne
przychody finansowe
zyski nadzwyczajne
Koszty wg rodzajów
zużycie materiałów i energii
amortyzacja maszyn i urządzeń
wynagrodzenia
ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
usługi obce
podatki i opłaty
pozostałe koszty (reklama, wynajem lokali)
Klasyfikacja kosztów wg rodzajów nie pozwala na umiejscowienie poszczególnych składników kosztów obciążających poszczególne stanowiska pracy komórki dlatego też jej wartość poznawcza jest mniejsza . Znacznie wnikliwiej ponoszone koszty można analizować i oceniać klasyfikując koszty wg układu funkcjonalnego, który dostarcza informacji o miejscach w których powstają koszty i o typach działalności których dotyczą np. koszty zarządu.
Stosujemy obydwie klasyfikacje kosztów wg rodzajów i wg układu funkcjonalnego.
Rozliczenia między okresowe kosztów
Jeżeli ponosimy koszty dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych to musimy je rozliczyć na poszczególne miesiące w ciągu jednego roku obrotowego lub w okresie nie przekraczającym zwykle 5 lat są tzw. czynne koszty, które w bilansie występują po stronie aktywów.
ŚRODKI PIENIĘŻNE (KASA, BANK) POZOSTAŁE INNE ŚRODKI PIENIĘŻNE. ŚRODKI PIENIĘŻNE W DRODZE . WYCENA ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH.
ŚRODKI PIENIĘŻNE - czeki, weksle płatne w ciągu 3 miesięcy od daty wystawienia, metale szlachetne jeżeli nie są zaliczane do rzeczowych składników majątku trwałego.
Środki pieniężne wycenia się na dzień bilansowy wg wartości nominalnej, gotówkę oraz pieniądze ulokowane na rachunkach bankowych ale wyrażone w walutach obcych wycenia się na dzień bilansowy po obowiązującym w tym dniu średnim kursie ustalonym dla danej waluty ustalonych przez NBP.
W ciągu roku obrotowego w księgach rachunkowych operacje wyrażone w walutach obcych ujmuje się po kursie kupna lub sprzedaży banku z którego usług korzysta dana jednostka.
GOSPODARKA KASOWA.
Na dowodach kasowych nie można dokonywać poprawek a błędne są anulowane a na ich miejsce wystawia się prawidłowe.
FORMY OBROTU BEZGOTÓWKOWEGO
polecenie przelewu - stanowi udzieloną bankowi dyspozycję dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela.
czek rozrachunkowy, gotówkowy
akredytywa - forma rozliczeń polegająca na wyodrębnieniu przez bank na wniosek dłużnika środków na jego rachunku i przekazaniu ich do banku wierzyciela w celu dokonania zapłaty za spełnione przez wierzyciela świadczenie. Bank wierzyciela dokonuje zapłaty ze środków dłużnika z zachowaniem warunków określonych w umowie. Akredytywa ozn. więc zarezerwowanie określonej kwoty przez bank z rachunku dłużnika na rzecz jego dostawcy i gwarantuje otrzymanie zapłaty dostawcy, a u odbiorcy uzależnia dokonanie zapłaty od spełnienia przez dostawcę określonego świadczenia.
KARTY PŁATNICZE
Karta kredytowa - bank zgadza się dokonywać, regulować płatności nawet gdy nie ma gotówki na rachunku bankowym.
Karta debetowa - do wysokości stanu konta można dokonać debet.
Karta z odroczonym terminem płatności - ozn., że w ciągu miesiąca płacąc kartą można przekraczać stan konta, ale bank na koniec miesiąca wylicza dług i należy go uregulować.
WEKSLE
Jednostka gospodarcza może uzyskać od kontrahenta jako przyrzeczenie zapłaty weksel w określonym miejscu i czasie w zamian za weksel otrzymuje określoną kwotę środków pieniężnych. Weksel jest papierem wartościowym o ściśle określonej przez prawo formie przy czym zawiera on bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie w ustalonym miejscu i terminie sumy pieniężnej zapisanej na wekslu.
ŚRODKI PIENIĘŻNE W DRODZE
Stanowią równowartość własnych wpłat i przelewów na rachunek bankowy lub do kasy jednostki gospodarczej na które księgowość ma dowód na dokonanie wpłaty lub przelewu. Natomiast ze względów technicznych brak jest dokumentu bankowego lub kasowego potwierdzającego przyjęcie wpłaty.
RACHUNEK PRZEPŁYWU STRUMIENI PIENIĄDZA
przepływy z działalności operacyjnej
przepływy z działalności inwestycyjnej
przepływy z działalności finansowej
EKWIWALENT GOTÓWKI - lokata pieniężna której spieniężenie jest możliwe najdłużej do 3 m-cy od daty nabycia.
Ad.1
Wpływy Wypływy
ze sprzedaży produktów i towarów na zakupione towary
z tytułu użyczenia odpłatnego prawa własności na wynagrodzenia
z otrzymanych opłat, prowizji na podatek dochodowy
z tytułu nadpłaty podatku dochodowego wypływy z papierów wartościowych
z obrotów papierami wartościowymi
Ad. 2
Wpływy Wypływy
ze sprzedaży środków trwałych z tytułu nabycia środków trwałych
z udziałów w innych firmach na nabycie udziałów
z obligacji na nabycie obligacji
ze zwróconych pożyczek z tytułu udzielonych pozyczek
Ad.3
Wpływy Wypływy
z emisji własnych akcji z tytułu wykupu akcji własnych
z tytułu zaciągniętych przez nas pożyczek z tytułu spłaty zadłużeń
z tytułu spłaty rat w leasingu
9