pomoc, dorosli komunikacja niewerbalna


„Mosty zamiast murów” - John Stewart

Komunikacja niewerbalna, r.4

Theodore G. Grove

„Niewerbalne elementy interakcji”

  1. Funkcje ekspresyjne zachowania niewerbalnego

Dziedziny zachowania niewerbalnego:

  1. wokalika - dźwięk naszego głosu w czasie tworzenia wypowiedzi; nielingwistyczne wokalizacje, np. ziewnięcia, odchrząknięcia i pauzy; barwa głosu, tempo mowy, wysokość, głośność, czas trwania wypowiadania głosek, czas latencji odpowiedzi, wahanie, dialekty, regionalizmy. Wiele tych zmiennych wokalicznych łączy się tworząc, „modulację

  2. kinezyka - odnosi się do ruchów i obejmuje szeroki zakres zachowań opartych na ruchu; zachowania posturalno-gestowe (ruchy głowy, kończyn, dłoni, torsu, bioder, ogólna postawa ciała), mimika, spojrzenia, proksemika, haptyka

Inne kategorie niewerbalne, które mają ważny i pośredni związek z interakcją, to: wygląd fizyczny (przedmiotowość osoby), sposób wykorzystania czasu (chronemika) oraz obiekty fizyczne i ich uporządkowanie.

Ze względu na rodzaj znaczenia zachowań niewerbalnych i ich skutki wyróżniamy:

  1. ilustratory - gesty, które wspierają lub uzupełniają znaczenie wypowiedzi, np. wskazanie na lewą, mówiąc: „następnie musisz skręcić w lewo…”

  2. regulatory - sposoby używania całego ciała do regulacji przebiegu konwersacji, np. dotykamy kogoś, aby zwrócić jego uwagę, zwracamy się ku komuś, kiedy mu przerywamy

  3. emblematy - sygnały głowy, barków, ramion, dłoni; (jako jedyne) mają konkretne znaczenie - konkretną wartość denotacyjną (względnie stałe znaczenie desygnacyjne, niezależne od kontekstu), tak jak symbole językowe. Np. machanie na do widzenia, czy wzruszenie ramion na „nie wiem”

  4. adaptory - podkreślenia jakiegoś stwierdzenia, np. pocieranie karku podczas zastanawiania się nad odpowiedzią werbalną oraz dotykanie własnego policzka lub czoła w czasie interakcji

  5. ekspresje afektu - niewerbalny przekaz emocji za pośrednictwem głównie wyrazu twarzy; istnieją uniwersalne wzorce ruchów twarzy w czasie wyrażania emocji podstawowych (radości, strachu, zaskoczenia, smutku, gniewu i odrazy)

Istnieją cztery reguły ekspresji, które rządzą publicznym wyrażaniem poszczególnych emocji w konkretnych kulturach:

  1. intensyfikacja - ukazanie własnego zaangażowania emocjonalnego, jako większego niż w rzeczywistości, np. mimiczna ekspresja przyjemności przy przywitaniu zaproszonych gości

  2. dezintensyfikacja - często dotyczy naszego rozczarowania lub smutku, czy też osiągnięcia zaszczytu

  3. nautralizacja - np. neutralizowane jest zachowanie sędziów na sali rozpraw i arbitrów zawodów sportowych

  4. maskowanie - tłumienie emocji poprzez zastąpienie jej jakąś inną, np. w sytuacji przegranej na naszej twarzy często wciąż widnieje uśmiech (wybory Miss)

Pięć właściwości kodów niewerbalnych:

  1. w toku interakcji jesteśmy zaangażowani w działania niewerbalne bez przerwy - tak samo, kiedy nie mówimy i kiedy mówimy; (marszczymy nos, drapiemy się, obracamy głowę, etc)

  2. zachowania niewerbalne jednostki wytwarzane są raczej bez udziału myśli; pozostają w znacznym stopniu poza świadomością zachowania; można sądzić, że jesteśmy mniej świadomi jednych zachowań niewerbalnych niż innych. Mamy tendencję do bycia świadomymi bardziej twarzy i głowy niż tego, co się dzieje z resztą naszego ciała

  3. znaczenie jednostkowych zachowań niewerbalnych, z kilkoma wyjątkami (emblematy), nie ma desygnacyjnego charakteru słów; są raczej ikonicznymi reprezentacjami znaczeń

  4. znaczenie zachowań niewerbalnych jest w wyższym stopniu funkcją wyłącznie czynników kontekstowych dlatego, że zachowania te nie mają konwencjonalnych definicji (np. dotykanie czy bycie dotykanym są silnie uzależnione od kontekstu)

  5. zachowania niewerbalne wytwarzane są jako część szerszego wzorca - wraz z innymi zachowaniami tego typu, czyli są z nimi zintegrowane. Wytwarzamy zachowania niewerbalne w zbiorach i skoordynowanych sekwencjach. Np. uśmiech może obejmować poza wygięciem w górę ust, także zmarszczenie skóry skroni i ruchy policzków

  1. Funkcje interpretacyjne zachowań niewerbalnych

Oszukujący, którym zależy na ukryciu oszukiwania:

Powinniśmy jednak pamiętać, że żadne z omówionych zjawisk nie stanowi nieomylnej oznaki umyślnego oszukiwania! Wiele bowiem zależy od kontekstu.

zebrał Roger E. Axtell

„Powinności i tabu na całym świecie”

Tekst ilustruje istotne różnice między znakami niewerbalnymi, używanymi w różnych kulturach

James Hardison

„Polepszanie związków interpersonalnych przez dotyk”

Dotyk w sytuacjach kryzysowych

Dotyk w stosunkach codziennych

Dotyk jako źródło zaufania

Dotyk w innych kulturach

Trudności z dotykaniem obcych

Zacznij od najbliższych

Julius Fast

„To, co widzisz, nie jest tym, co otrzymujesz”

Wywieranie wrażenia

Czynnik Janusa

Noszenie maski

Użycie i kontrola maski

1



Wyszukiwarka