Dyspozycja

Porządek argumentacji zmienia audytorium (audytorium zawsze pozostaje konstrukcją mówcy) inne jest na początku, inne na końcu. Na problem można patrzeć z 3 perspektyw:

- sytuacji argumentacyjnej, tzn. wpływ wcześniejszych stadiów dyskusji, wcześniej zaakceptowanych przesłanek, możliwości argumentacji otwierających się przed mówcą

- stanu audytorium, zmiany jego nastawienia w trakcie mówienia

- reakcji okazywanych przez audytorium

ordo naturalis- jedyny dostępny jako osadzony w rzeczywistości to chronologiczny

- pytanie o jedyny i naturalny porządek dowodzenie idzie w parze z koncepcja retoryki

jako sztuki ornamentacji

ordo artificialis- świadome i mające na względzie utilitas odstępstwo: - efekt estetyczny

- wrażenie sztuczności,

oszustwa retoryki

układ argumentów	zalety i wady
porządek wstępujący: od najsłabszych do najsilniejszych	-stopniowe angażowanie i możliwość stopniowego zwiększania napięcia emocjonalnego, ostatni argument zostaje dobrze zapamiętany, przeciwnik nie ma wiele czasu na replikę; - małej wartości argumenty wstępne mogą zniechęcać -odbiorca może już nie być skoncentrowany
porządek zstępujący: od najsilniejszego do najsłabszego argumentu	- na początku największe skupienie uwagi, a więc i szansa na „dotarcie” argumentów silnych, gdy się ma mało czasu - na końcu pozostaje złe wrażenie - przeciwnik może się przygotować na replikę
„szyk nestoriański”: użycie najsilniejszych argumentów na początku i na końcu	łączy 1i2
porządek liniowy: wyeliminowanie argumentów słabych i skupienie się tylko na mocnych	- ekonomiczny, - selekcja grozi wyeliminowaniem argumentów słabszych, które jednak mogły okazać się mocne dla odbiorcy
wykorzystanie podziału: antyteza	- amplifikacja
dylemat - konstrukcja za i przeciw	-obiektywizm
„pasożytniczy” - wykorzystuje strukturę czyjejś wypowiedzi	- ułatwia polemikę - ogranicza swobodę
figuralny	- sprawia przyjemność - jest sztuczny - forma działa perswazyjnie

Opracowanie wstępu musi poprzedzać ocena wiarygodności sprawy

Stopień wiarygodności	co robić?
genus honestus - rodzaj uczciwy, wysoka wiarygodność, sprawa godna podjęcia, słuchacze nastawieni są przychylnie	można pominąć wstęp albo jeszcze przez zalecenie sprawy podnieść jej uczciwość, zacząć od ważnego punktu przemówienia,
genus dubium - rodzaj niepewny, średnia wiarygodność, przedmiot jest dla odbiorcy dwuznaczny	trzeba sformułować osąd sprawy, można wykorzystać loci
genus humile -rodzaj nędzny, o małej wadze, sprawa nie wydaje się godna słuchania	podstawa to pozyskanie uwagi słuchaczy,wykorzystać loci
genus obscurum - rodzaj niejasny, trudności z właściwym rozpoznaniem sprawy	umożliwić zrozumienie, wykorzystac loci
genus admirabile (turpe)- rodzaj budzący zdziwienie, słuchacze są niechętni, brak wiarygodności	koniecznie trzeba zalecić sprawę, trudność doprowadziła do opracowania insinuatio

Wstęp insynuacyjny powinien być zastosowany, gdy:

- sprawa budzi niechęć

- przeciwnik pozyskał całkowicie słuchaczy

- publiczność jest znużona

Funkcje wstępu:

1. attentum parare - przyciągnąć uwagę słuchacza

2. docilem parare - uczynić słuchacza otwartym na zrozumienie sprawy

3. benevolum parare - pozyskać życzliwość słuchacza

uwaga	rozumienie	życzliwość
prośba o uwagę	wyliczenie przedmiotów mowy	od osoby	od słuchacza	od sprawy
zapewnienie o krótkości mówienia, poparte jego oznakami	pouczenie	mówcy-topika skromności: -ja słaby, niedoswiadczony, nieuczony, -drżę przed wielkością tematu i znakomitością audytorium, -podejmuję się tylko ze wzgledu na prośbę, na coś większego	umiarkowana pochwała	szlachetna
sprawa bliska słuchaczom - tua res agitur	jasne sformułowanie sprawy	mówienie bez przygotowania	sprawienie przyjemności np. przez opis,żart, sentencję, u życie tropów
sprawa nowa, nieznana		od przeciwnika- odebranie mu sympatii
sprawa niezwykła (wyrażenie zdziwienia)
sprawa wielka, ważna

Peroratio - zakończenie

1. Dowieść, że wykonano to, co zostało zapowiedziane.

2. Arystoteles: „Kilkakrotnie powtórz swe twierdzenia, aby można je było łatwo zrozumieć”. Streszczenie, podkreślenie i wyolbrzymienie głównych punktów perswazji. Zaletą jest zwięzłość.

3. Wywołać odpowiednie wzruszenie odbiorcy, tu emocje mogą być najsilniejsze

4. Zakończenie powinno się wyróżniać, szczególna dbałość o ozdobność.

Ocena argumentów

Tylko w analizie argumenty są izolowane, w praktyce zawsze pozostają w interakcjach:

- między sobą

- z konkluzją

- z innymi, nie pojawiającymi się w dyskursie

1. Podstawą oceny argumentów jest ich siła: ale czy jako skuteczność wobec audytorium czy słuszność, która powinna przynieść efekt?

Wzmocnienie argumentów	Osłabienie argumentów
osadzenie w kontekście filozoficznym	podjęcie refutacji dodaje siły argumentom przeciwnika
wszystko, co daje wrażenie szczerości, wyważonego sądu, oddala podejrzenie o oszustwo retoryki, np. w takiej funkcji uzyte figury: umilknięcie, insynuacja, eufemizm	podkreślenie rutyny argumentów, ogólnikowego charakteru
wzmocnione przez odniesienie ich do: - cech mówcy, np. opinia surowego w sądach wzmocni pochwałę	osłabione przez odniesienie do opinii o mówcy, np. szczególnie bystry, więc nieufność do zbytniej efektowności
kilka różnych argumentów wzmacnia konkluzje i siebie nawzajem, bo małe	słabszy okazuje się argument, który może być antycypowany przez przeciwnika
nieufność wobec skrajnej koherencji argumentów, drobna niekoherencja budzi zaufanie	przypisanie argumentu do zdyskredytowanej techniki argumentacyjnej
wielość nieograniczona, ale oddziałują między sobą i na różne audytoria: -redundancja uobecnia argument w umyśle słuchacza -podział, przedstawienie planu sprawia wrażenie wielości	wyprowadzenie z silnego argumentu oponenta przeciwnej konkluzji
to, co prezentowane jest jako fakt daje wrażenie nieistnienia wątpliwości; konkluzja może byc odrzucona nie ze względu na swą niesłuszność, lecz sposób jej dowodzenia	poza ściśle naukowym dowodzeniem wskazania źródła powoduje wątpliwość: - mówca nie bierze odpowiedzialności za to, co mówi
pominięcie argumentów oponenta, które tylko słabo mogłyby byc refutowane	argument przywołuje sprawy, o których audytorium mogło wcześniej nie myśleć, zaczyna się proces...
koherentna argumentacja	argumenty nieprzystające: - do wcześniejszych twierdzeń mówcy (najgorzej, jeśli dotyczą faktów) - tego, co już przyjęło audytorium,
wzmocnienie argumentacji niekoherentnej: - włożenie argumentów w czyjeś usta - wprowadzenie dodatkowej linii argumentacji, która wzmocni koherencję	proponowanie kilku niespójnych hipotez sprawia wrażenie, że nie przywiązuje się istotnej wagi do własnych argumentów
wzmocnienie argumentów budzących wątpliwości np. co do stosowności: -wymuszone użycie, np. przez oponenta, okoliczności - przywołanie aluzyjne, np. z pomoca figur: reticentia. praeteritio (dodatkowo wrażenie, że pozostałe są dość mocne)	użycie całego bogactwa argumentów- brak nam zaufania i pewności wobec każdego z nich
wznocnienie słabego argumentu - użycie go jako pomiocniczego	użycie słabych argumentów: -obniża prestiż mówcy -brak mu innych
zgrupowanie wzmocni efekt konwergencji, rozproszenie go osłabi	użycie argumentów łatwych do zbicia
	użycie argumentów, którym słuchacz może przypisać nieprzychylną interpretację

---