WYKŁAD 5: PRZECIWCIAŁA CZY IMMUNOGLOBULINY?
Budowa przeciwciała:
W regionie zmiennym V H i V L - warunkowana jest odp. immunologiczna. Regiony te obecne są w każdym przeciwciele (Ig)
Limfocyty T i B posiadają rec. dla Fc. Wiązanie rec. do komórki może ją pobudzać lub hamować. B ma na swojej powierzchni produkowane przez siebie Ig. W związku z tym istnieje metoda (cytometria przepływowa z użyciem Ig anty CD19 = marker „Pan B” limf. B) wykrywania B.
Limfocyt B
z Ig
Ig wiąże się z Fc i w związku z tym dochodzi do blokowania rec. Fc w cytometrii, jeśli chcemy związać inne komórki niż limf. B.
Na łańcuchu lekkim i ciężkim są 3 regiony nadzmienne = hiperzmienne, są to miejsca, w których Ag wiąże się z Ig. Inne miejsca jedynie przylegają do Ag - te się wiążą. Są to tzw. CDR1, 2, 3.
Różnorodność regionów CDR jest bardzo istotna - warunkuje niezwykłą różnorodność Ig.
TCR. Ciągle tworzące się nowe Ig i rec. TCR powstają na drodze przypadkowych połączeń genów - big zmienność. Rearanżacja genów zachodzi w jeszcze niedojrzałym B. Polega na łączeniu się 1 genu V z D i z J. Powstaje zrearanżowany DNA, dalej transkrypcja, itd. Powstaje np. V2 D 2 J 5.
Łańcuch ciężki:
Dla pierwszego łańcucha ciężkiego po rearanżacji, syntetyzowane są jednocześnie μ i δ. Pierwsze IgM i IgD produkowane przez B we wczesnym okresie składają się z identycznych regionów zmiennych. Są to Ig powierzchniowe = rec. powierzchniowe limf. B
IgM
Rec.
IgD
To jest I rec. powierzchniowy limfocytów B, ich marker. Można go rejestrować u chorych z pierwotnymi niedoborami immunologicznymi.
Łańcuch lekki:
Podobnie jak ciężki, ale zestaw genów to VJ (nie VDJ), oraz łańcuchy κ, λ.
B dziewiczy = naiwny (pozostawię bez komentarza) - nigdy wcześniej nie miał kontaktu z... Ag. Spotkanie Ag stymuluje B do podziału i do produkcji Ig nie na powierzchnię błony, lecz w tzw. eter. Ig, wysyłane do boju w odpowiedzi, są identyczne jak te powierzchniowe, tyle że skrócone o fragment plazmatyczny. IgE jest pierwszą Ig produkowaną w odpowiedzi immunologicznej. Jeśli B po raz drugi spotka ten sam Ag. to w odpowiedzi wtórnej będzie IgA, IgE lub IgG.
Zmiana klasy produkowanych Ig łączy się z tzw. przełączeniem klas. Geny łańcucha ciężkiego związane są z genami VDJ. W czasie produkcji IgG1 dochodzi do wycięcia genów μ, δ, γ3 (patrz schemat poniżej) (wszystkie po drodze do γ1 ulegają trwałemu wycięciu) dalej γ1 dołączone zostaje do VDJ tworząc VDJγ1 - odpowiedzialny za produkcję IgG1. Geny wycięte nie podlegają już nigdy ekspresji. Jakkolwiek komórka może jeszcze produkować inne np. IgA, IgE na podstawie łańcucha ciężkiego po stymulacji cytologicznej (bez stymulacji nie wyprodukuje innej Ig poza IgG1. (Brak możliwości produkcji z fragmentów wyciętych IgG2, IgG3)
3 mechanizmy różnorodności Ig:
Pierwszy mechanizm Pani Profesor pominęła milczeniem.
Różne łańcuchy lekkie mogą związać się z różnymi ciężkimi.
W odpowiedzi wtórnej dochodzi do wielu punktowych mutacji.
W obrębie jednego klonu limfocytarnego powstają komórki różniące się trochę regionami zmiennymi tak w łańcuchu lekkim jak i w ciężkim. To powoduje zwiększenie spektrum wiązania Ag. Natomiast im silniej Ig wiązać będzie Ag tym większe prawdopodobieństwo, że kompleks dojdzie do makrofaga celem konsumpcji. Jeśli Ag zwiąże się z małym powinowactwem - przed konsumpcją związku może dojść do trwałego rozpadu pożycia.
Istnieją choroby immunologiczne, w których niewielka grupa limfocytów dojrzewa do przełączenia klas. Chorzy giną wcześnie z powodu infekcji - Ag pozostałe z rozpadu kompleksów o małym wzajemnym powinowactwie.
na osi OX [dni]
Komentarz: w wyniku pamięci immunologicznej (która wystąpiła po pierwszej dawce Ag) po podaniu drugiej dawki wzrasta liczba IgG. IgM nie mogą być produkowane/indukowane przez komórki pamięci.
Powinowactwo antygenowe:
Limfocyty B:
Limfocyty T:
IgM wiążą się do B stymulując je do przyłączania i produkcji IgG. Jeśli IgG wyprodukowane jest w dostatecznej ilości, to po zniszczeniu Ag dochodzi do zahamowania produkcji IgG (również przez IgM). Zastępcze podanie IgG u chorych, którzy nie są w stanie naprodukować IgM, a później dostrzyknięcie IgG jest skuteczne przy całkowitej niewydolności układu immunologicznego.
Osobom cierpiącym jedynie na niedobór IgG podaje się IgM, a potem czeka się na wyprodukowanie przez pacjenta IgG.
Dojrzewanie limfocytów B:
Komórka macierzysta (zarodkowa) nie ma białek łańcucha ciężkiego, ani lekkiego - ma tylko geny. Potencjał linii macierzystych i ich zdolności podziału określa się na 120 - 200 lat.
Po chorobie (np. ospie) Ag nigdy nie jest usunięty „do końca” - przechowywany jest w komórkach dendrytycznych węzłów chłonnych. Jeśli B przeciwko ospie ulegną apoptozie - zalegające Ag zostaną użyte do produkcji nowego klonu B.
Komórki efektorowe - plazmocyty gdy przestają być potrzebne ulegają bezwzględnej autodestrukcji - apoptozie. Komórka, która nie jest potrzebna, nie produkuje Ig powierzchniowych, nie jest wykrywalna (brak CD19 - nie wykryjemy fluorochromem), nie ma receptorów, nie łapie Ag, nie stymuluje się do proliferacji. Żyje maksymalnie kilkanaście lat (to chyba nie tak mało) i ulega apoptozie.
TELEGRAM
UWAGA STOP INFEKCJA STOP Tworzą się liczne klony potomne STOP manifestuje się to powiększeniem i tkliwością węzłów chłonnych STOP zwiększeniem przepływu naczyniowego STOP kontakt z Ag zachodzi w najbliższym topograficznie węźle chłonnym STOP tu dochodzi do obwodowej selekcji negatywnej polegającej na apoptozie komórek o niskim powinowactwie do Ag STOP
G0
IL4 , CD4?
Aktywacja
G1
IL4, 5, (2)
Ekspansja S S
IL4 IL5 IL4,5
IL4,5,6 IFNγ
Dojrzewanie
IgE IgA IgM IgG
IL4,5 produkowane w błonach śluzowych razem z IgA, IgE. Produkowane są konstytutywnie przez TH2.
IgG bezwzględnie zależy od INFγ, względnie od IL4, 5, 6.
IgM są IL4, 5 zależne.
Wniosek:
Immunoglobuliny to chyba jednak przeciwciała.
WYKŁAD5: PRZECIWCIAŁA ZEBRAŁ: MARJAN
PODZIĘKOWANIA: MARTA SMALCOWA
1