Temat: Obliczanie momentów wystąpienia określonych zjawisk astronomicznych w czasie uniwersalnym i strefowym dla podanej pozycji obserwatora.
Wszystkie momenty w morskim roczniku podane są w czasie uniwersalnym i dotyczą południka Greenwich.
Na stronie lewej:
- moment kulminacji punktu barana (dotyczy dnia środkowego)
Na stronie prawej:
- moment górnej kulminacji słońca
- moment górnej kulminacji księżyca
- moment dolnej kulminacji księżyca
Obliczanie górnej kulminacji słońca w czasie uniwersalnym:
Astronomiczny wschód/zachód ciała niebieskiego - moment, w którym ciało niebieskie przecina płaszczyznę horyzontu astronomicznego.
Momenty astronomicznego wschodu/zachodu dla naszego równoleżnika liczymy wybierając z rocznika moment dla równoleżnika leżącego najbliżej nas.
Moment wschodu/zachodu jest stały na dane 3 dni.
Momenty liczymy z dokładnością do 1 minuty czasowej.
Symbol ███ oznacza, że na danym równoleżniku słońce jest niewidoczne.
Symbol
oznacza słońce cały czas widoczne.
Symbol
oznacza słońce jest cały czas na horyzoncie (cały czas jest świt).
Zmierzch i świt mają identyczną nazwę - Twilight.
W astronawigacji pozycję obserwowaną robi się z porannej bądź wieczornej obserwacji gwiazd i planet.
Poranna: między świtem nautycznym a świtem cywilnym.
Wieczorna: między zmierzchem cywilnym a zmierzchem nautycznym
Obliczanie okresu dogodnego do porannej i wieczornej obserwacji z gwiazd i planet:
Retardacją dobową księżyca nazywamy różnicę czasu między dwoma kolejnymi tymi samymi zjawiskami księżyca. Przyjmuje ona zmienne wartości.