POLITECHNIKA LUBELSKA w LUBLINIE			LABORATORIUM Ćwiczenie Nr 9
Nazwisko : Gładyszewski Grądzki Jończyk	Imię : Sławek Marcin Jakub	Semestr III	Grupa E.D.3.5	Rok akadem. 1997/98
Temat ćwiczenia: Drgania relaksacyjne.					Data wykonania 15.12.97	Ocena:

Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z generowaniem drgań relaksacyjnych w obwodach z neonówką i diakiem.

Przyrządy:

• stabiliwolt

• woltomierz cyfrowy

• rezystory

• autotransformator

• prostownik (układ Graetza)

• oscyloskop

• diak

Układy pomiarowe:

Układ do badania napięcia zapłonu i gaśnięcia stabiliwoltu:

gdzie: 1-prostownik (układ Graetza), R₀ - rezystor ograniczający prąd stabiliwoltu, S - stabiliwolt, V- woltomierz cyfrowy.

Układ do badania częstotliwości drgań relaksacyjnych:

gdzie: 1 - prostownik, 2 - panel „drgania relaksacyjne układu z diodą gazowaną”.

Układ do wyznaczania charakterystyk diaka:

Obwód do obserwacji drgań relaksacyjnych:

Tabela 1.

Lp.	Uz	Uzśr.	Ug	Ugśr.
-	V	V	V	v
1.	93,1		67,1
2.	93,4	93,233	67	67,033
3.	93,2		67

Tabela 2.

Lp.	U	R	C	T	Tobl
-	V	kΩ	μF	s	s
	104,2	560	4	3	2,73
	104,2	1000	4	5	4,9
	120	1000	4	2,8	2,73
	120	560	4	1,6	1,53

Wykres U_c

Wykres U_r

Wykres U_d

Cykl graniczny U_c

Charakterystyka diaka (skala: 5V/cm)

Aproksymacja charakterystyki diaka:

Wzory użyte do obliczeń:

u_c(t)=U_s+(U_z-RJ-U_s)exp(-)

i_D(t)=J+(-)

u_C(t)=20+(27-27*R/3,3kΩ-20)exp(-)

i_D(t)=27/3,3kΩ+(-)

dla R=1MΩ i C=4μF

t₁=

t₁=4μF*3,3kΩ/27V(27V-20V-1MΩ*27V/3,3kΩ)=-3,99s

u_C(t)=20+(27-27*1 MΩ/3,3kΩ-20)exp(-)=20-8174,82exp(-)

i_D(t)=27/3,3kΩ+(-)=

=0,0082-0,0082exp(-)

Wnioski:

Sygnały o przebiegach niesinusoidalnych są stosowane najczęściej w urządzeniach elektronicznych do różnego rodzaju celów np.: jako napięcie podstawy czasu w oscyloskopach lub urządzeniach telewizyjnych, do sterowania układów liczących, w układach impulsowych itp. Sygnały takie uzyskuje się przy użyciu generatorów drgań niesinusoidalnych albo przez odpowiednie kształtowanie sygnałów sinusoidalnych. Drgania relaksacyjne charakteryzuje szybka zmiana wartości wielkości drgającej w ciągu bardzo małej części okresu a następnie wolna jej zmiana w następnej części okresu.

Przykładem drgań relaksacyjnych są drgania piłokształtne (lub trójkątne) uzyskiwane w generatorach przez wykorzystanie procesów ładowania i rozładowania kondensatora ze źródła napięcia stałego. Układ taki musi zawierać element ograniczający prąd ładowania kondensatora (w naszym przypadku jest to rezystor) oraz element umożliwiający przejście kondensatora z procesu ładowania do rozładowywania i na odwrót (w naszym przypadku jest to neonówka lub diak). Nasze pomiary dotyczące obliczeń okresu drgań relaksacyjnych neonówki nieznacznie się różniły, a wynikało to z refleksu przeprowadzającego pomiar, oraz z dokładności stopera. Obserwujemy także wzrost okresu drgań w układzie z neonówką przy wzroście rezystora R (wydłuża on stałą czasową ładowania kondensatora). Pewne niedokładności wartości przedstawionych na wykresach wiązały się z małą dokładnością odczytu z oscyloskopu.

---