Manager - jest to osoba, której podstawowym zadaniem jest realizacja procesu zarządzania - podejmowania decyzji, planowanie i organizowanie.
Wyrazem „manager” można określić każdą osobę, która podejmuje decyzje, lecz najczęściej s się ten wyraz dla określenia osoby, która jest zatrudniona w różnych firmach lub organizacjach i realizuje lub uczestniczy w procesie zarządzania.
Dane to surowe liczby i fakty, które odzwierciedlają jakiś pojedynczy aspekt rzeczywistości/ informacji.
(Slajd) Menagerów można podzielić wg. szczebli:
- najwyższego szczebla (np.: prezydent, prezes)
- średniego szczebla (np. kierownik działu)
- pierwszej linii (z ang. front line manager)(np. brygadzista)
Informacja to dane zaprezentowane w sposób mający znaczenie.
Technika informacyjna - odnosi się do zasobów wykorzystywanych przez informacje do zarządzania informacjami potrzebnymi do wypełnienia misji (i celu głównego).
(Slajd) Ważnym elementem informacji jest jej odpowiedni obieg w otoczeniu. Najprostszym i często najszybszym sposobem przekazywania informacji są bezpośrednie kontakty menagerów, kierowników z pracownikami lub w postaci indywidualnych rozmów z pracowników.
Cechy użytecznych informacji:
- dokładność - oznacza, że informacja musi odzwierciedlać rzeczywistość w sposób trafny i wiarygodny,
- aktualność - to znaczy, że informacja musi być dostępna wtedy, kiedy może być podstawą odpowiednich działań menagera, (nie zawsze jest dostarczona szybko)
- kompletność - to informacja, która daje menagerowi pełny zestaw wszelkich potrzebnych faktów i szczegółów,
- odpowiedniość - to informacja użyteczna dla menagera, która jest niezbędna dla konkretnych potrzeb i warunków.
Zarządzanie informacjami jako kontrola.
(Slajd) Jakość posiadanych systemów informatycznych jest jednym z podstawowych elementów maksymalizacji zysku, ograniczenia kosztów i uzyskania przewagi konkurencyjnej.
Decyzja:
- świadomy, nielosowy wybór jednego z rozpoznawanych i uznanych za możliwe wariantów przyszłego działania,
- to pojęcie z języka naturalnego, kluczowe we wszystkich naukach i jest wynikiem „podjęcia decyzji” lub mówiąc inaczej procesu decyzyjnego. Subtelna różnica między podjęciem decyzji, a procesem decyzyjnym jest tylko ta, że proces decyzyjny nie zawsze doprowadza do decyzji. Decyzją może być działanie/fakt lub opinia/sąd w jakiejś sprawie. Aby proces decyzyjny miał sens potrzebne są co najmniej dwie różnice możliwości wyboru, a więc istnienie alternatywy.
Podejmowanie decyzji.
W szerokim:
Tzn. jest to proces złożony, na który składają się: rejestracja i ocena informacji, identyfikacja problemu decyzyjnego i zastosowanie przyjętego kryterium wyboru, określenie i wydanie decyzji (zadania decyzyjnego) oraz rejestracja informacji o jej wykonaniu.
W wąskim:
Podejmowanie decyzji jest tylko jednym z etapów procesu decyzyjnego i oznacza świadomy akt woli decydenta dokonującego nielosowego wyboru jednego ze zbiorów możliwych wariantów rozwiązania problemu decyzyjnego. (warianty muszą być wcześniej zidentyfikowane)
Trzy modele podejmowania decyzji.
Formalny model racjonalny:
- poszukiwanie decyzji optymalnej lub najlepszej,
- racjonalność decyzji - racjonalność formalna czyli podjęcie decyzji zgodnie z procedurą,
- decyzja podejmowana jest fazowo:
Problem => faza przygotowawcza => ustalenie kryterium decyzyjnego i uporządkowanie wariantów decyzyjnych wg. tego kryterium => faza podejmowania decyzji => faza realizacji i kontroli.
Model ograniczonej racjonalności - poszukiwanie pierwszej decyzji zadowalającej.
Decyzja zadowalająca - gdy istnieje kryterium zadawalające minimum warunków zadowalających w sferach uznanych przez decydentów za ważne oraz gdy któryś z uznanych wariantów decyzji odpowiada przyjętemu kryterium lub jest od niego lepszy.
Ograniczenie racjonalności:
- subiektywne (decydent) - brak kwalifikacji, cechy negatywne,
- obiektywne (prawidłowość funkcjonowania organizacji),
- strukturalne (przyjęty podział pracy),
- poznawcze (zły obieg informacji),
- motywacyjne (jeżeli pomyłki są karane, decyzje podejmowane są niechętnie),
- kompetencyjne (źle rozłożone kompetencje, czas).
Zalety i słabości grupowego podejmowania decyzji.
Mocne strony:
Możliwość ujawnienia się szeregu interesujących i wartościowych pomysłów i propozycji.
Lepsze doinformowanie.
Większe zaangażowanie w późniejszą realizację.
Ukształtowanie bardziej partnerskich relacji pomiędzy grupą i jej liderem (decydentem).
Słabe strony:
Niebezpieczeństwo pojawienia się „stadnego myślenia”.
Skłonność do nadmiernego ryzyka (grupa „szarżuje”).
Wydłużenie czasokresu procesu decyzyjnego (proporcjonalnego do liczebności, różnic zdań i interesów w grupie).
Niebezpieczeństwo nadmiernej ekspozycji interesów grupowych.
Silne i słabe strony indywidualnego podejmowania decyzji.
Silne strony:
Większe poczucie odpowiedzialności decydenta (odpowiedzialność nie jest rozmyta).
Jedność uprawnień i odpowiedzialności.
Większa szybkość podejmowania decyzji.
Mniejsze koszty bezpośrednie procesów decyzyjnych.
Większa możliwość podjęcia decyzji. W kwestiach trudnych i niepopularnych.
Mniej kompromisów.
Słabe strony:
Na ogół gorsze przygotowanie merytoryczne decyzji.
Dezintegracja decydenta i realizatorów, którzy są jedynie wykonawcami cudzego polecenia.
Mniejsze zaangażowanie wykonawców nie uczestniczących w procesie decyzyjnym.
Możliwe duże koszty złych decyzji.
Większa możliwość samowoli i nadużyć decydentów.
Główne elementy procesu decyzyjnego:
- warunki,
- decydent,
- cele,
- alternatywy,
- kryterium wyboru,
- relacje między alternatywami,
- wybór.
Ocena wariantów:
- sporządzenie listy wad i zalet każdego rozwiązania,
- rozwiązanie konsekwencji każdego z wariantów,
- ocena z punktu widzenia listy kryteriów,
- ocena podejmowanego ryzyka w stosunku do spodziewanych korzyści.
DANE INFORMACYJNE
Menager
Część informacji zbędnych odrzuca
Niektóre informacje przekazywane do wykonawcy
Część danych magazynuje
Niektóre informacje przechowywane do późniejszego użycia
Niektóre informacje połączone tak, że tworzą nowe informacje
Informacje wchodzące do organizacji
System przetwarzania
Informacje wykorzystywane w organizacji
Informacje opuszczające organizację
Wstępna kontrola
Sprawdzająca czy gromadzone są właściwe informacje
Kontrola jednoczesna
Czy informacje są skutecznie wykorzystywane
Kontrola końcowa
Czy organizacje opuszcza odpowiednia informacja