Pr±dy artystyczne w okresie Młodej Polski
No co ty, będzie nam za ciasno ...>
Sciaga.pl > Prace > Młoda Polska >Home | Reklama | Info | Mail
Pr±dy artystyczne w okresie Młodej Polski
kategoria: J.polskizakres: Młoda Polskadodano:
2000-04-19
PRˇDY ARTYSTYCZNE
DEKADENTYZM
- ogólnoeuropejski pr±d duchowy charakterystyczny dla ostatniego
dwudziestolecia XIX w. Wyrażał się w postawie pesymistycznej i
indywidualistycznej oraz poczuciu słabo¶ci
duchowej.
- Kształtowany przez ówczesn± cyganerię artystyczn±, w buncie
przeciw mieszczańskie-
mu ¶wiatu kreował wzorzec osobowy subtelnego i nadwarażliwego
artysty nie przystoso-
wanego do życia.
- Kierunek ten, typowy dla wszelkich okresów schyłkowych, w Polsce
widoczny był najwyraĽniej w poezji.
- Przykłady utworów literackich : "Deszcz jesienny" L. Staffa,
"Koniec wieku XIX"
i "Wszystko umiera z smutkiem i żałob±" K. Przerwy-Tetmajera.
REALIZM
- kierunek literacki ukształtowany w połowie XIX w. i dominuj±cy w
prozie europejskiej
tego okresu.
- Najważniejsz± zasad± poetyki realistycznej jest mimetyczno¶ć,
czyli na¶ladowanie w utworze literackim ¶wiata współczesnego twórcy
i czytelnikowi.
- Rzeczywisto¶ć ukazana jest z perspektywy przeciętnego odbiorcy i
oceniana w my¶l reguły przyjętej powrzechnie moralno¶ci oraz zasad
zdrowego rozs±dku.
- Kompozycja najczę¶ciej ma formę zamknięt±, język - spełniaj±cy
wszystkie wymogi
poprawno¶ci - używany jest w wielu odmianach zwi±zanych z róznorodn±
tematyk±.
- Bohater - dzięki obecno¶ci fabuły - występuje zazwyczaj na tle
społeczeństwa, a jego
działania zyskuj± psychologiczn± motywację.
- W literaturz Młodej Polskim przykładnem literackim jest utwór
Stanisława Żeromskiego
"Rozdziobi± nas kruki i wrony".
NATURALIZM
- kierunek literacki ukształtowany we Francji w II połowie XIX w.,
który rozprzestrzenił się na cał± Europę oraz Stany Zjednoczone na
przełomie XIX i XX w.
- Jego twórca i głównym teoretykiem był E. Zola, który pragn±ł
upodobnić metody sto-
sowane w dziele literackim do technik typowych dla nauk
eksperymentalnych(wpływ
scjentyzmu).
- Kompetencje autora zostały umniejszone na rzecz bohatera i sceny.
- Postaci reprezentowały subiektywny punkt widzenia, ale ich
psychika i los miały być
podporz±dkowane deterministycznie pojmowanym prawidłowo¶ciom (np.
ludzkiej fizjologii czy warunkom społecznym).
- Zakwestionowano nawet ci±gło¶ć narracji poprzez przekazywanie
poszczególnych chwil
z życia bohatera lub epizodów nie zwi±zanych z przebiegiem fabuły.
- Estetyka naturalistyczna była skrajnie mimetyczna, a język
powie¶ciowy często - potoczny.
- Naturalizm w literaturz Młodej Polski można dostrzec w "Moralno¶ci
pani Dulskiej" G. Zapolskiej.
IMPRESJONIZM
- kierunek artystyczny, przede wszystkim w malarstwie, ukształtowany
we Francji w II połowie XIX w.
- W literaturze szczególnie wpłyn±ł na opis - zsubiektywizowany i
skupiony na zatrzymaniu ulotnych wła¶ciwo¶ci rzeczy.
- Kładł nacisk na walory brzemieniowe tekstu (liczne onomatopeje)
oraz barwo¶ć, zmysłowo¶ć i nastrojowo¶ć obrazu (nagromadzenie
epitetów, synestezja).
- Poetykę impresjonistyczn± zastosował np. K. Przerwa-Tetmajer w
"Melodii mgieł nocnych" czy S. Żeromski w opowiadaniu pt.
"Zmierzch".
SYMBOLIZM
- pr±d literacki ukształowany we Francji i Belgii w ostatnim
piętnastoleciu XIX w., który
natychmiast rozprzestrzenił się na cał± Europę i Stany Zjednoczone.
- Za najważniejsze zadanie uważał wyrażenie tego, co nie wyrażalne.
- W spełnieniu tego założnienia najistotniejszy był symbol. Dzięki
jego wieloznaczno¶ci
poezja mogła dotrzeć do rzeczywisto¶ci niedostępnej do racjonalnemu
poznaniu, dotykać
tego, co nienazwane i niejasne.
-Utwory symbolistyczne operowały sugesti± i oddziaływały na
czytelników przez szcze-
góln± atmosferę wiersza, jego obrazowanie i muzyczno¶ć.
- Przykłady utworów literackich : "Wesele" S. Wyspiańskiego, "Krzak
dzikiej rózy w Ciemnych Smreczynach" J. Kasprowicza i poezja B.
Le¶miana.
EKSPREZJONIZM
- awangardowy kierunek literacki, ukształtowany w niemieckim
obszarze językowym
około 1910 r. i trwaj±cy do końca lat 20.
- Zadaniem sztuki ekspresjonistycznej było tworzenie przekazu ¶wiata
wewnętrznego
człowieka, st±d też podstawow± kategori± estetyczn± stał się wyraz
rozumiany jako
czyn - oddanie przeżyć jednostki w ich dynamice. Głosiła więc
aktywizm ale była również
otwarta na metafizykę.
- Człowiek - nie indywidualna postać, lecz Człowiek wogólne ujmowany
był w kontek¶cie
wrzech¶wiata. Służyły temu odwołania do mitologi i tradycyjnej
symboliki.
- W zakresie stylu ekspresjonizm sięgał po rozmaite i ostre ¶rodki
wyrazu : patos i ek-
stazę ł±czył z wulgarno¶ci±, poetyzmy z prozaizmami, subtelne
wyznania z lirycznym krzykiem.
- W sposobie kształtowania ¶wiata niejednokrotnie korzystał z
groteski i ujęć wizyjnych.
- Przykłady utworów literackich : "Hymny" J. Kasprowicza i J.
Wittlina oraz powie¶ć
J. Kadena- Bandrowskiego "Generał Barcz".
Autor: Yennefer Ocena : 3.4
oceń prace: 1 2 3 4 5 6
Home | Reklama | Info | Mail
Prace | Pomoc | Ksi±żki | Artykuły | News | Katalog | Forum |
Dzienniczek | Rozrywka
O nas | Filozofia/Prywatno¶ć | Napisz do nas
Copyright 2000 The MotherShip Poland Internet Holdings Sp. z
o.o. Wszelkie prawa zastrzezone