13 WÄ™glowodory 531 Przy zastÄ…pieniu wodoru metanem w instalacji opaÅ‚owej należy jÄ… tak przebudować, aby: A zmniejszyć dopÅ‚yw powietrza B zwiÄ™kszyć dopÅ‚yw gazu C nie trzeba przebudowywać instalacji D zwiÄ™kszyć dopÅ‚yw powietrza 533 Olej napÄ™dowy tym różni siÄ™ od oleju jadalnego, że A olej napÄ™dowy jest palny a jadalny nie B olej napÄ™dowy jest mieszaninÄ… wÄ™glowodorów, a jadalny mieszaninÄ… estrów C olej napÄ™dowy jest mieszaninÄ… wÄ™glowodorów, a jadalny mieszaninÄ… kwasów tÅ‚uszczowych D olej jadalny jest to olej napÄ™dowy, z którego usuniÄ™to substancje szkodliwe dla zdrowia, barwne i zapachowe. 543 Reakcja metanu z chlorem jest zaliczana do: A reakcji polimeryzacji B reakcji podstawienia C reakcji addycji D reakcji przyÅ‚Ä…czenia 548 GÄ™stość par pewnego wÄ™glowodoru wzglÄ™dem wodoru wynosi 39. GÄ™stość par tego wÄ™glowodoru wzglÄ™dem metanu wynosi: A 3,4 B 4,9 C 5,2 D 8,6 549 Mieszanina gazów skÅ‚ada siÄ™ z CH4, C3H8 i CO. ObjÄ™tość mieszaniny wynosi 13,7dm3. Po jej spaleniu w nadmiarze tlenu otrzymano 25,7dm3 CO2. Zawartość procentowa propanu w mieszaninie wynosi: A 43,8% B 33,3% C 77,2% D 23,2% E 36,3% 554 Przeprowadzono reakcjÄ™ chlorowania 0,2mola propanu w obecnoÅ›ci Å›wiatÅ‚a i przy nadmiarze chloru, aż do podstawienia wszystkich atomów wodoru. W tej reakcji produktem ubocznym jest chlorowodór. Liczba czÄ…steczek wydzielonego HCl wynosi: A 0,96.1023 B 1,2.1023 C 7,2.1023 D 9,6.1023 560 Do caÅ‚kowitego spalenia 1dm3 pewnego wÄ™glowodoru gazowego zużyto 5dm3 tlenu. W wyniku reakcji otrzymano 3dm3 dwutlenku wÄ™gla i 4dm3 pary wodnej. ObjÄ™toÅ›ci gazów byÅ‚y mierzone w jednakowych warunkach ciÅ›nienia i temperatury. Spalany wÄ™glowodór byÅ‚ zwiÄ…zkiem o wzorze: A CH4 B C2H6 C C3H8 D C4H10 565 WÄ™glowodorem, który może mieć tylko dwie różne dibromopochodne może być: A propan B n-butan C izobutan D 2,2-dimetylopropan 574 Pewna substancja jest produktem reakcji nitrowania, cieczÄ… trujÄ…cÄ…, barwy żółtej. SÅ‚uży do otrzymywania wielu barwników, lekarstw, materiałów wybuchowych. SubstancjÄ… tÄ… jest: A nitroceluloza B nitrogliceryna C kwas salicylowy D nitrobenzen 581 Jaki zwiÄ…zek chemiczny użyto do syntezy n-hesksanu jeżeli syntezÄ™ prowadzono z udziaÅ‚em metalicznego sodu (metoda Würtza): A jodek metylu B bromek etylu C jodek n-propylu D chlorek n-heksylu 586 Głównym produktem przyÅ‚Ä…czenia bromowodoru do 2-metylopropenu w obecnoÅ›ci inicjatorów wolnych rodników jest: A 1-bromo-2-metylopropan B 2-bromo-1-metylopropan C 1-bromo-1-metylopropan D 2-bromo-2-metylopropan 590 Benzen poddano dziaÅ‚aniu mieszaniny HNO3 i H2SO4, a otrzymany zwiÄ…zek chlorowano w obecnoÅ›ci FeCl3 otrzymujÄ…c produkt A. Te same reakcje przeprowadzone w odwrotnej kolejnoÅ›ci doprowadziÅ‚y do otrzymania dwóch izomerycznych produktów B i C. Produktami A, B i C sÄ…: A B C A m-chloronitrobenzen p-chloronitrobenzen o-chloronitrobenzen B o-chloronitrobenzen m-chloronitrobenzen p-chloronitrobenzen C p-nitrotoluen o-nitrotoluen m-chloronitrobenzen D m-nitrotoluen p-chloronitrotoluen o-chloronitrotoluen 591 Pewien homolog benzenu o wzorze C8H10 w wyniku reakcji bromowania w obecnoÅ›ci FeBr3 daje tylko jednÄ… monobromopochodnÄ…. Tym homologiem jest: A o-ksylen B p-ksylen C m-ksylen D etylobenzen 593 Główny produkt reakcji jednego mola toluenu z jednym molem bromu wobec Å›wiatÅ‚a sÅ‚onecznego to: A bromek benzylu B bromotoluen C bromek benzylidenu D tribromotoluen 599 Ustal, które z wymienionych niżej wzorów przedstawiajÄ… zwiÄ…zki aromatyczne: A wszystkie B tylko II, III, IV, V, VII C tylko III, IV, V, VI, VII D tylko III, IV, V, VII E tylko IV, V, VII 612 Stężony kwas siarkowy jest niezbÄ™dny w mieszaninie używanej do nitrowania benzenu, ponieważ: A powoduje silniejszÄ… dysocjacjÄ™ kwasu azotowego, na skutek czego w mieszaninie powstaje dostateczna ilość jonów NO3-, wchodzÄ…cych w reakcjÄ™ z czÄ…steczkami benzenu B Å‚Ä…cznie z kwasem azotowym znajdujÄ…cym siÄ™ w mieszaninie warunkuje utrzymanie odpowiedniego pH roztworu, niezbÄ™dnego do przebiegu reakcji C w reakcji z HNO3 daje jony NO2+, które reagujÄ… z czÄ…steczkami benzenu D jako silny elektrolit dostarcza jonów SO4-2, które katalizujÄ… reakcje 620 Która z poniższych substancji przyÅ›pieszy reakcjÄ™ benzenu z chlorkiem etylu? A chlorek cezu B chlorek glinu C trotyl D nitrometan 632 Ile gramów wÄ™glika wapnia należy użyć aby otrzymać 224dm3 acetylenu (w przeliczeniu na warunki normalne), jeÅ›li wydajność wynosi 90%. A 64g B 640g C 70,4g D 704g E 711g 633 Z mieszaniny monochloropochodnych metanu i etanu w reakcji Würtza można otrzymać: A tylko etan i butan B tylko propan C tylko etan D etan, propan i butan 638 Wybierz zdanie prawdziwe: A wÄ™glowodory o wzorze ogólnym CnH2n należą zawsze do szeregu cykloalkanów B wszystkie wÄ™glowodory aromatyczne można przedstawić wzorem CnHn C wÄ™glowodory o wzorze ogólnym CnH2n mogÄ… należeć do cykloalkanów D obecność w czÄ…steczce wiÄ…zania p zawsze Å›wiadczy o przynależnoÅ›ci danego wÄ™glowodoru do wÄ™glowodorów aromatycznych 643 Monojodoeten można otrzymać w wyniku reakcji: A jodu z etanem B jodowodoru z etanolem C jodu z etylenem D jodowodoru z acetylenem 644 Spalono 0,5mola wÄ™glowodoru, otrzymujÄ…c 2 mole CO2 i 2,5mola H2O. Spalonym wÄ™glowodorem byÅ‚ wodór z grupy: A alkenów B alkinów C alkanów D arenów 648 W pewnym szeregu homologicznym wÄ™glowodorów stosunek wagowy wÄ™gla do wodoru jest staÅ‚y. Jest to szereg: A alkanów B alkenów C alkinów D staÅ‚y stosunek wagowy nie jest możliwy w żadnym szeregu homologicznym 650 Pewna klasa zwiÄ…zków organicznych charakteryzuje siÄ™ tym, że ich czÄ…steczki posiadajÄ… trwaÅ‚y sekstet elektronowy. PrzykÅ‚adem tej klasy zwiÄ…zków jest: A cykloheksan B heksanol C aldoheksoza D chlorobenzen 669 Na podstawie podanych poniżej entalpii spalania: obliczona entalpia trimeryzacji acetylenu 3C2H2 (g) =C6H6 (c) wynosi: A 620,1KJ/Mol B 620,1KJ/mol C 1979,5KJ/mol D 1979,5KJ/mol 671 MieszaninÄ™ gazowÄ… o objÄ™toÅ›ci 160cm3 skÅ‚adajÄ…cÄ… siÄ™ z metanu, etanu i etenu przepuszczono przez wodÄ™ bromowÄ… i stwierdzono, że objÄ™tość zmalaÅ‚a do 85cm3. Po spaleniu pozostaÅ‚oÅ›ci w nadmiarze tlenu otrzymano 115cm3 CO2. Wszystkie objÄ™toÅ›ci gazów byÅ‚y mierzone w tych samych warunkach ciÅ›nienia i tempereatury. Mieszanina zawieraÅ‚a (w procentach objÄ™toÅ›ciowych): CH4 C2H6 C2H4 A 46,8 18,8 34,4 B 16,6 46,6 36,8 C 26,6 26,6 46,8 D 18,8 34,4 46,8 E 34,4 18,8 46,8 14 Alkohole i fenole 678 ReakcjÄ™ charakterystycznÄ… dla alkoholi przedstawia równanie: 682 24g nasyconego alkoholu jednowodorotlenowego przereagowaÅ‚o z metalicznym sodem. Otrzymano 4,48dm3 wodoru (w przeliczeniu na warunki normalne). ReagujÄ…cym alkoholem byÅ‚: A CH3OH B C2H5OH C C3H7OH D C4H9OH E C5H11OH 683 Spalono 2,75g mieszaniny metanolu i etanolu. Otrzymane produkty przepuszczono przez bezwodny CaCl2 a nastÄ™pnie przez roztwór NaOH. Masa substancji zawartej w naczyniu z NaOH wzrosÅ‚a o 4,4g. Mieszanina zawieraÅ‚a: A 2g metanolu i 0,75g etanolu B 1,75g metanolu i 1g etanolu C 1,5g metanolu i 1,25g etanolu D 1,6g metanolu i 1,15g etanolu 685 W której probówce zajdzie reakcja, którÄ… można przedstawić skróconym zapisem jonowym: A we wszystkich probówkach B wyÅ‚Ä…cznie w probówce I C w probówce I i II D wyÅ‚Ä…cznie w probówce III 688 Który z poniższych zwiÄ…zków utworzy w reakcji z wodnym roztworem KOH substancjÄ™ o nazwie 2-metylopropan-1-ol? 692 Które z przedstawionych alkoholi sÄ… alkoholami drugorzÄ™dowymi: A I i II B II i IV C I i III D I i IV 696 Alkohole można otrzymać w wyniku: a) nukleofolowego podstawienia grupy OH w miejsce chlorowca w chlorowcopochodnej b) addycji wody do alkenów c) redukcji alkanali A a i b B b i c C a i c D wszystkie 698 Które z poniższych zwiÄ…zków należą do fenoli? A I i II B tylko I C I, II, III, IV D I, II, IV E V i Vi 705 pH 0,01 molowego roztworu fenolu o staÅ‚ej dysocjacji K=10-10 wynosi: A 5 B 6 C 7 D 8 707 Do oznaczania fenolu w Å›ciekach stosuje siÄ™ reakcjÄ™, w wyniku której powstaje 2,4,6-tribromofenol. Jeżeli z fenolem zawartym w 100cm3 Å›cieku przereagowaÅ‚o 0,24g bromu, to stężenie fenolu (w Mol/dm3) wynosi: A 0,005 B 0,5 C 0,05 D 0,015 709 Wino w niezamkniÄ™tym naczyniu szybko kwaÅ›nieje, ponieważ zawarty w nim alkohol etylowy: A reaguje z dwutlenkiem wÄ™gla zawartym w powietrzu B redukuje siÄ™ pod wpÅ‚ywem bakterii C fermentuje pod wpÅ‚ywem ciepÅ‚a pobieranego z otoczenia D utlenia siÄ™ pod wpÅ‚ywem bakterii 710 Z wymienionych wyżej zwiÄ…zków do homologów metanolu należą I C2H5OH IV C7H15OH II C2H4(OH)2 V C6H5OH III C3H9(OH)3 VI C6H8(OH)6 A II, III, VI B I, IV, V C tylko V D I i IV E I i II 712 Ile gramów dibromoetanu otrzymano z 0,5mola etanolu, jeÅ›li przeprowadzono jego dehydratacjÄ™ z wydajnoÅ›ciÄ… 50% a addycjÄ™ bromu do powstaÅ‚ego etenu z wydajnoÅ›ciÄ… 80%. A 18,8g B 75,2g C 37,6g D 188g E 92g 713 Cykloheksanol ma wzór C6H11OH. Niżej podano trzy wzory różnych zwiÄ…zków. SÄ…dzisz, że grupa OH w cykloheksanolu bÄ™dzie siÄ™ zachowywaÅ‚a podobnie jak grupa OH w zwiÄ…zku: A II B I i III C III D I, II, III 714 Dlaczego zasady i alkohole, pomimo analogicznych wzorów ogólnych Me-OH i R-OH, różniÄ… siÄ™ wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ciami chemicznymi? A ponieważ alkohole sÄ… cieczami, a zwiÄ…zki o wzorze ogólnym Me-OH ciaÅ‚ami staÅ‚ymi B ponieważ w rodniku R wystÄ™puje wiele atomów, a Me oznacza jeden atom metalu C ponieważ wiÄ…zanie Me-O ma charakter jonowy, a wiÄ…zanie C-O ma charakter kowalencyjny D ponieważ jedne należą do zwiÄ…zków nieorganicznych, a drugie do organicznych 719 Podczas caÅ‚kowitego spalania 0,5mola alkoholu otrzymano 1 mol CO2 i 1,5 mola wody. Alkohol ten posiada wzór: 720 PrzyÅ‚Ä…czenie wody do 1-butenu (but-1-enu) w obecnoÅ›ci rozcieÅ„czonego kwasu siarkowego(VI) daje w wyniku: A 1-butanol (butan-1-ol) B 1,2-butanodiol (butano-1,2-diol C 1-butin (but-1-yn) D 2-butanol (butan-2-ol) 731 Który szereg zwiÄ…zków uÅ‚ożono wedÅ‚ug wzrastajÄ…cej kwasowoÅ›ci ich wodnych roztworów? A C6H5OH, C3H5(OH)3, C2H4(OH)2, C2H3OH B C6H5OH, C2H3OH, C2H4(OH)2, C3H5(OH)3 C C3H5(OH)3, C2H4(OH)2 , C6H5OH, C2H3OH D C2H3OH, C2H4(OH)2, C3H5(OH)3, C6H5OH 738 Za pomocÄ… której z poniższych reakcji można wykazać, że fenol jest jednym z najsÅ‚abszych kwasów? 744 Utleniono pewien alkohol alifatyczny i otrzymano zwiÄ…zek, który w reakcji z tym samym alkoholem daje zwiÄ…zek o wzorze C4H8O2. Jaki alkohol poddano utlenieniu? A metanol B etanol C propanol D butanol 756 Jeżeli na eten podziaÅ‚amy bromem, a uzyskany produkt poddamy reakcji z wodorotlenkiem potasu, to otrzymamy: A etanol B glicerynÄ™ C glikol etylenowy (etanodiol) D 2-propanol 759 Fenol od benzenu można oddzielić, dodajÄ…c do mieszaniny tych zwiÄ…zków: A etanolu B chlorowodoru C amoniaku D roztworu wodnego NaOH 763 Który z niżej wymienionych zwiÄ…zków reaguje z kwaÅ›nym wÄ™glanem sodu? A etanol B 2-butanol C p-nitrofenol D alkohol allilowy 15. Aldehydy i ketony 764 I C2H4O II C7H6O III C2H6O IV C3H6O V C3H8O2 Aldehydami mogÄ… być substancje opisane wzorami: A I, III, IV B. I, II, III C. I, III, V D. I, II, IV 765 JeÅ›li do formaliny wÅ‚ożymy utleniony na powierzchni drut miedziany, to przybiera on barwÄ™ i poÅ‚ysk metalicznej miedzi. Wnioskujesz z tego, że Aldehyd mrówkowy : A ma wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci kwasowe B jest dobrym rozpuszczalnikiem C ma wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci utleniajÄ…ce D ma wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci redukujÄ…ce 766 W wyniku redukcji tlenku srebra przez aldehyd octowy powstaÅ‚o 5,4g srebra. Ile gramów aldehydu octowego wzięło udziaÅ‚ w reakcji? A 0,2 B 0,27 C 0,55 D1,1 767 Aldehyd powstaje w reakcji utlenienia: A kwasu B alkoholu I rzÄ™dowego C alkoholu II rzÄ™dowego D alkoholu III rzÄ™dowego 769 W reakcji 3,6g pewnego aldehydu z wodorotlenkiem miedzi(II) wydzieliÅ‚o siÄ™ 7,2g tlenku miedzi(I). Aldehydem byÅ‚: A CH3CHO B C2H5CHO C C3H7CHO D C4H9CHO E C5H11CHO 771 Keton powstaje w wyniku utlenienia zwiÄ…zku: 772 Aldehyd octowy na skale przemysÅ‚owÄ… otrzymuje siÄ™ w procesie: A utleniania alkinów B katalitycznego uwodornienia alkinów C przyÅ‚Ä…czenia chlorowodoru do acetylenu w obecnoÅ›ci soli rtÄ™ciowej jako katalizatora D hydratacji acetylenu w obecnoÅ›ci kwasu siarkowego i siarczanu(VI) rtÄ™ci(II) 775 W otwartym naczyniu pozostawiono 0,5 mola aldehydu benzoesowego, Å‚atwo utleniajÄ…cego siÄ™ do kwasu o tej samej nazwie. Można wnioskować, że masa próbki (wykluczajÄ…c ubytek na wskutek parowania) wzroÅ›nie po utlenieniu do kwasu o: A 5,5g B 8g C 16g D 32g 783 Które z poniższych zwiÄ…zków należą do tego samego szeregu homologicznego? A I i III B II i IV C I i II D wszystkie podane zwiÄ…zki 794 Wzorem CnH2nO można opisać: A wszystkie aldehydy B wszystkie aldehydy i ketony C wyÅ‚Ä…cznie nasycone alifatyczne aldehydy 797 Reakcji haloformowej ulegajÄ… jedynie: A aldehydy aromatyczne B chlorowcopochodne wÄ™glowodorów aromatycznych C alkeny D metyloketony 16. Kwasy karboksylowe 799 Wzrost dÅ‚ugoÅ›ci Å‚aÅ„cucha wÄ™glowego w czÄ…steczkach kwasów organicznych powoduje: A obniżenie temp. topnienia kwasów B mniejszÄ… reaktywność kwasów C wzrost stopnia dysocjacji kwasów D wzrost rozpuszczalnoÅ›ci kwasów 800 Reakcja : dowodzi, że: A mrówczan sodu jest nierozpuszczalny w wodzie B kwas octowy jest kwasem silniejszym od kwasu mrówkowego C kwas mrówkowy jest kwasem silniejszym od kwasu octowego D kwas mrówkowy powoduje rozkÅ‚ad estrów kwasu octowego 801 WartoÅ›ci staÅ‚ych dysocjacji kwasów karboksylowych wynoszÄ… odpowiednio: Nr Nazwa kwasu StaÅ‚a dysocjacji kwasu I kwas mrówkowy 1,7.10-4 II kwas octowy 1,8.10-5 III kwas masÅ‚owy 1,5.10-5 IV kwas benzoesowy 6,5.10+-5 Moc powyższych kwasów roÅ›nie w szeregu: A III, II, IV, I B I, IV, II, III C III, I, II, IV D IV, II, I, III E IV, II, III, I 802 pH 0,01 molowych wodnych roztworów kwasów, których staÅ‚e dysocjacji podane sÄ… w zadaniu 801 roÅ›nie w szeregu: A I, II, III, IV B IV, III, II, I C I, IV, II, III D I, IV, III, II E III, II, IV, I 805 Moc kwasów karboksylowych zależy od podstawników w ich strukturze. Podstawniki bardziej elektroujemne zwiÄ™kszajÄ… moc kwasu, przy czym istnieje dość prosta zależność miÄ™dzy ich elektroujemnoÅ›ciÄ…, a wzrostem mocy odpowiedniego kwasu. W oparciu o powyższe i znanÄ… elekroujemność pierwiastków wskaż wÅ‚aÅ›ciwÄ… odpowiedz: Kwas Mocniejszy SÅ‚abszy A CH2ClCOOH CH2FCOOH B CH3COOH CH2BrCOOH C CH2FCOOH CH2ClCOOH D CH2ICOOH CH2BrCOOH 810 StopieÅ„ dysocjacji jednomolowego roztworu kwasu octowego wynosi 0,4%. W 0,5dm3 roztworu tego kwasu znajduje siÄ™: A 0,002 mola jonów wodorowych B 0,02 mola jonów wodorowych C 0,004 mola jonów wodorowych D 0,5 mola jonów wodorowych 812 Na próbkÄ™, zawierajÄ…cÄ… niewielkÄ… ilość alkoholu etylowego, podziaÅ‚ano nadmiarem stężonego zakwaszonego roztworu dwuchromianu potasowego. W wyniku przebiegajÄ…cej reakcji tworzy siÄ™: A Aldehyd octowy B kwas octowy C dwutlenek wÄ™gla i woda D wÄ™giel i woda 813 Stan skupienia jednokarboksylowych kwasów alifatychnych zależy głównie od: A DÅ‚ugoÅ›ci Å‚aÅ„cucha wÄ™glowego B liczby grup COOH C tego czy jest to kwas nasycony czy nie D czynników wymienionych pod A i C 817 Do mydeÅ‚ nierozpuszczalnych w wodzie należy: A palmitynian sodowy B stearynian potasowy C oleinian sodowy D palmitynian wapniowy 824 W wyniku hydrolizy produktu reakcji bromku benzylu z cyjankiem potasu otrzymano: A kwas benzoesowy B kwas p-bromobenzoesowy C kwas fenylooctowy D cyjanian benzylu 825 Jodek metylomagnezowy po reakcji z dwutlenkiem wÄ™gla i zakwaszeniu daje: A kwas masÅ‚owy B kwas octowy C kwas mrówkowy D eten 838 W wyniku reakcji 11g kwasu jednokarboksylowego z magnezem otrzymano 1,4dm3 wodoru (w warunkach normalnych). Kwasem tym jest: A kwas mrówkowy B kwas octowy C kwas etanowy D kwas butanowy E kwas propanowy 841 Jakie grupy funkcyjne posiada alifatyczny zwiÄ…zek, jeÅ›li wiadomo, że jedna z nich reaguje z NaOH, a obie z metalicznym sodem? A OH i =O B OH i COOH C OH i CHO D =CO - -COOH 860 Przy użyciu papierka uniwersalnego uczeÅ„ stwierdziÅ‚, że pH roztworu kwasu octowego o stężeniu 0,1mol/dm3 wynosi 3. Przybliżona wartość staÅ‚ej dysocjacji kwasu octowego K oraz stopieÅ„ dysocjacji a kwasu octowego w badanym roztworze wynosi: A K=10-2 , a=10-4 B K=10-5 , a=10-1 C K=10-4 , a=10-3 D K=10 5 , a=10-2 875 Do utworzenia bezwodnika cyklicznego nie jest zdolny kwas: A o-ftalowy B fumarowy C maleinowy D glutarowy 17 Estry i TÅ‚uszcze 877 Do przeprowadzenia reakcji estryfikacji miÄ™dzy alkoholem etylowym a kwasem octowym zamiast kwasu siarkowego można użyć: A HNO3 stęż. B HCl stęż. C CaCl2 staÅ‚y D NaCl 878 Pewien alkohol wielowodorotlenowy o masie czÄ…steczkowej 168 zestryfikowano kwasem octowym otrzymujÄ…c produkt o masie czÄ…steczkowej 294. Ile grup hydroksylowych zawieraÅ‚ estryfikowany zwiÄ…zek? A 1 B 2 C 3 D 4 E 5 879 Ile wynosi staÅ‚a równowagi reakcji tworzenia propionianu metylu, jeÅ›li wiadomo, że w wyniku reakcji 37g kwasu propionowego z 32g metanolu otrzymano w stanie równowago 22g propionianu meteylu? A 0,33 B 3 C 0,5 D 4 E 1 880 Ile moli kwasu octowego należy dodać do 4 moli propanolu, aby otrzymać 3 mole octanu propylu, jeżeli staÅ‚a równowagi tej reakcji (w warunkach zadania) wynosi2? A 3,0 B 4,5 C 6,0 D 7,5 883 ZwiÄ…zek organiczny o nastÄ™pujÄ…cej budowie jest: A estrem kwasu propanowego i fenylometanolu B estrem kwasu propanowego i fenolu C estrem kwasu benzoesowego i propanolu D ketonem alifatyczno-aromatycznym 884 Uszereguj podane zwiÄ…zku wg malejÄ…cych wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci zasadowych: octan sodu, etanolan sodu, fenolan sodu. A octan sodu fenolan sodu etanolan sodu B fenolan sodu etanolan sodu octan sodu C etanolan sodu ctan sodu fenolan sodu D etanolan sodu fenolan sodu octan sodu 885 Polopiryna jest to zwiÄ…zek, który otrzymuje siÄ™ przez podstawienie atomu wodoru w grupie hydroksylowej kwasu o-hydroksybenzoesowego grupÄ… COCH3. Polopiryna ma wiÄ™c wzór: 889 W której probówce reakcja hydrolizy zajdzie najszybciej? 907 Oleje jadalne można przeksztaÅ‚cić w tÅ‚uszcze staÅ‚e w reakcji: A dehydratacji B hydrogenacji C hydrolizy D utlenienia E zmydlenia 918 Reakcja opisana poniższym równaniem może być katalizowana przez: A peptydazÄ™ B dehydrogenazÄ™ C esterazÄ™ D epimerazÄ™ 920 Ilość miligramów KOH potrzebnÄ… do zobojÄ™tnienia kwasów tÅ‚uszczowych powstaÅ‚ych ze zmydlenia 1g tÅ‚uszczu nazywa siÄ™ liczbÄ… zmydlenia. NajwiÄ™kszÄ… liczbÄ™ zmydlenia ma gliceryd: 921 Liczba gramów jodu przyÅ‚Ä…czajÄ…ca siÄ™ do nienasyconych kwasów tÅ‚uszczowych zawartych w 100g tÅ‚uszczu nazywa siÄ™ liczbÄ… jodowÄ…. NajwiÄ™kszÄ… liczbÄ™ jodowÄ… ma gliceryd: 18. WÄ™glowodany 929 Sacharoza to dwucukier bÄ™dÄ…cy poÅ‚Ä…czeniem: A dwóch jednostek glukozowych o pierÅ›cieniach 5 i 6-czÅ‚onowych B glukozy o pierÅ›cieniu 5-czÅ‚onowym i fruktozy o pierÅ›cieniu 6-czÅ‚onowym C glukozy o pierÅ›cieniu 6-czÅ‚onowym i fruktozy o pierÅ›cieniu 5-czÅ‚onowym D glukozy o pierÅ›cieniu 6-czÅ‚onowym i fruktozy o pierÅ›cieniu 6-czÅ‚onowym 931 W dwóch nie opisanych znajdowaÅ‚y siÄ™ wodny roztwór glukozy i wodny roztwór sacharozy. Aby przekonać siÄ™, który roztwór znajdowaÅ‚ siÄ™ w którym naczyniu, do obu naczyÅ„ dodano najpierw siarczanu(VI) miedzi(II), pózniej wodorotlenku sodowego, a nastÄ™pnie ogrzano. WytrÄ…ciÅ‚ siÄ™ osad, który w pierwszym naczyniu miaÅ‚ barwÄ™ czarnÄ…, a w drugim pomaraÅ„czowÄ…. Takie zabarwienia mogÄ… pochodzić od: I czarne od tlenku miedzi(II), a pomaraÅ„czowe od tlenku miedzi(I) II czarne od tlenku miedzi(I), pomaraÅ„czowe od tlenku miedzi(II) III w pierwszym naczyniu byÅ‚a sacharoza a w drugim glukoza IV w pierwszym naczyniu byÅ‚a glukoza a w drugim sacharoza Jako prawidÅ‚owe wybierz odpowiedzi: A I i IV B I i III C II i III D II i IV 932 Maltoza różni siÄ™ od sacharozy tym, że: A sacharoza nie ulega hydrolizie B w wyniku hydrolizy maltozy powstaje wyÅ‚Ä…cznie glukoza, a w wyniku hydrolizy sacharozy glukoza i fruktoza C maltoza ma wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci redukujÄ…ce, których nie posiada sacharoza D odpowiedzi B i C sÄ… obie prawdziwe 933 Pod wzglÄ™dem budowy chemicznej wyróżniamy dwa rodzaje skrobii: amylozÄ™ i amylopektynÄ™. W amylozie wystÄ™puje wiÄ…zanie: A a-1,4-glikozydowe a w amylopektynie b-1,4-glikozydowe B b-1,4-glikozydowe a amylopektynie a-1,4-glikozydowe C a-1,4-glikozydowe a w amylopektynie a-1,4-glikozydowe i a-1,6-glikozydowe D a-1,4-glikozydowe a w amylopektynie a-1,4-glikozydowe i b-1,6-glikozydowe E b-1,4-glikozydowe a w amylopektynie a-1,4-glikozydowe i a-1,6-glikozydowe 934 CzÄ…steczka disacharydu laktozy skÅ‚ada siÄ™ z reszty monosacharydu galaktozy poÅ‚Ä…czonej wiÄ…zaniem b-1,4-glikozydowym z resztÄ… glukopiranozowÄ…. Który z podanych wzorów jest wzorem laktozy? 940 Nie zawiera celulozy: A papier B len C weÅ‚na D wata 942 Monosacharydy różniÄ… siÄ™ od cukrów zÅ‚ożonych jednÄ… z wymienionych cech: A sÄ… sÅ‚odkie B skÅ‚adajÄ… siÄ™ z wÄ™gla wodoru i tlenu C nie ulegajÄ… hydrolizie na cukry prostsze D wystÄ™pujÄ… w miodzie i burakach cukrowych 943 Które z podanych poniżej cukrów zaliczysz do monosacharydów, które do disacharydów a które do polisacharydów? I Ryboza II Maltoza III Celuloza IV Glukoza V Skrobia VI Galaktoza VII Glikogen VIII Mannoza IX Celobioza X Laktoza monosacharydy disacharydy polisacharydy A I, IV, VI, IX II, VIII, X III, V, VII B I, IV, VI, VIII II, IX, VII III, V, X C I, IV, VI, VIII II, IX, X III, V, VII D I, IV, VI, VIII, IX II, X III, V, VII E II, IX, X I, IV, VI, VIII III, V, VII 958 Podczas rozpuszczania w wodzie glukozy ustabilizowana forma pierÅ›cieniowa przeksztaÅ‚ca siÄ™ w formÄ™ Å‚aÅ„cuchowÄ… i obie formy wystÄ™pujÄ… wobec siebie w równowadze, zgodnie z zamieszczonym równaniem: Która z form redukuje Cu+2 w reakcji Fehlinga lub Trommera? A forma Å‚aÅ„cuchowa B forma pierÅ›cieniowa C obie formy D żadna, ponieważ reakcja Fehlinga (Tollensa) lub Trommera sÅ‚użą do wykrywania aldehydów 962 100g roztworu glukozy, w reakcji Trommera, wydzieliÅ‚o 14,3g Cu2O. Stężenie procentowe powyższego roztworu glukozy wynosiÅ‚o (zaÅ‚ożyć 100% wydajność reakcji): A 9% B 18% C 14,4% D 82% E 16,6% 965 Który ze zwiÄ…zków przedstawionych za pomocÄ… wzorów półstrukturalnych zaliczysz do aldoz? A CHO-CH(OH)-CH2OH B CH3-CO-CH3 C CH2(OH)-CH(OH)-CH2OH D CHO-CH2-COOH 966 Przedstawiony wzór ilustruje strukturÄ™ czÄ…steczki: A glukozy B fruktozy C rybozy D dezoksyrobozy 970 Fenole sÄ… wydalane z organizmów zwierzÄ™cych w formie glukuronianów, czyli glikozydów kwasu glukuronowego i fenolu. Kwas glukuronowy o wzorze: powstaje przez utlenianie glukozy. Aby utlenić glukoze do kwasu glukuronowego, jako katalizatora trzeba użyć: A Cu(OH)2 B odpowiednich enzymów C HNO3 D odpowiedzi B i C sÄ… prawidÅ‚owe 977 Z podanych wzorów nazwie a-metylo-D-galaktopiranozyd odpowiada (odpowiadajÄ…) wzór (wzory): A I B I i II C I i III D wszystkie 985 Który z niżej przedstawionych cukrów nie posiada wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci redukujÄ…cych? 988 Jakie sÄ… istotne różnice miÄ™dzy dwoma polisacharydami: skrobiÄ… i celulozÄ…. Celuloza: A w odróżnieniu od skrobii jest zwiÄ…zkiem rozpuszczalnym, zawierajÄ…cym wiÄ…zania tylko a-glikozydowe B jest nierozpuszczalna, jednak hydrolizuje stosunkowo Å‚atwo dajÄ…c fruktozÄ™ C jest polosacharydem zawierajÄ…cym tylko wiÄ…zania b-glikozydowe, a skrobia a-glikozydowe D wystÄ™puje tylko w Å›wiecie zwierzÄ™cym 993 Zapis ten przedstawia fragment wzoru: A celulozy B amylozy C glikogenu D amylopektyny 994 I Fruktoza, podobnie jak glukoza daje pozytywne wyniki prób Tollensa i Trommera jest wiÄ™c zwiÄ…zkiem redukujÄ…cym chociaż nie zawiera grupy aldehydowej. II Zdolność do redukowania odczynników Tollensa i Trommera majÄ… nie tylko aldehydy, ale także a-hydroksyketony III W celu odróżnienia aldoz od ketoz należy przeprowadzić reakcjÄ™ z wodÄ… bromowÄ… w obecnoÅ›ci NaHCO3 IV Laktoza i sacharoza wykazujÄ… wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci redukujÄ…ce Prawdziwymi sÄ… stwierdzenia: A I i III B tylko III C I i II D I, II i III E wszystkie 19. ZwiÄ…zki nitrowe, estry kwasu azotowego, aminy i amidy 1008 Pewna substancja jest produktem reakcji nitrowania, cieczÄ… o barwie żółtej, trujÄ…cÄ…. SÅ‚uży ona do otrzymywania wielu barwników, lekarstw, materiałów wybuchowych. SubstancjÄ… tÄ… jest: A nitroceluloza B nitrogliceryna C kwas salicylowy D nitrobenzen 1010 Różnica pomiÄ™dzy nitrozwiÄ…zkami a estrami kwasu azotowego polega na tym, że: A Hybrydyzacja atomu azotu w obu grupach zwiÄ…zków jest różna B redukcja obu typów zwiÄ…zków prowadzi do amin C sposób poÅ‚Ä…czenia atomu azotu grupy NO2 z wÄ™glem jest różny D hydroliza obu typów zwiÄ…zków przebiega z jednakowÄ… Å‚atwoÅ›ciÄ… 1012 Głównym produktem nitrowania nitrobenzenu bÄ™dzie: Ao-dinitrobenzen B m-dinitrobenzen C p-dinitrobenzen D reakcja nie przebiegnie 1013 AnilinÄ™ otrzymuje siÄ™ przez: A dziaÅ‚aniem amoniaku na benzen B dziaÅ‚aniem amoniaku na fenol C redukcjÄ™ nitrobenzenu D dziaÅ‚aniem mocznika na benzen 1015 W czterech naczyniach umieszczono wodne roztwory nastÄ™pujÄ…cych substancji o identycznych stężeniach molowych: I anilina; II fenol; III metyloamina; IV gliceryna. JakÄ… wartość pH osiÄ…gnÄ… powyższe roztwory? najniższÄ… najwyższÄ… A III II B I III C II III D IV II 1023 Stężony kwas siarkowy jest niezbÄ™dny w mieszaninie używanej do nitrowania benzenu, ponieważ: A powoduje silniejszÄ… dysocjacjÄ™ kwasu azotowego, na skutek czego w mieszaninie powstaje dostateczna ilość jonów NO3-, wchodzÄ…cych w reakcjÄ™ z czÄ…steczkami benzenu B Å‚Ä…cznie z kwasem azotowym znajdujÄ…cym siÄ™ w mieszaninie, warunkuje utrzymanie odpowiedniego pH roztworu, niezbÄ™dnego do przebiegu reakcji C w reakcji z HNO3 daje jony NO2+, które reagujÄ… z czÄ…steczkami benzenu D jako silny elektrolit dostarcza jonów SO4-2, które katalizujÄ… reakcjÄ™ 1027 Który z reagentów pozwoli na odróżnienie aniliny od N-meyloaniliny? A azotyn sodowy (azotan(III) sodu, NaNO2) w Å›rodowisku kwaÅ›nym B azotan potasowy (azotan(V) potasu KNO3) w Å›rodowisku kwaÅ›nym C szczawian amonu D podchloryn sodowy (chloran(I) sodu) w Å›rodowisku zasadowym 1031 pH 0,001 molowego roztworu aniliny o staÅ‚ej dysocjacji równej 4.10-10 wynosi: A 9,4 B 5,7 C 8,3 D 12 1033 Z przedstawionych poniżej schematów wybierz te, które prowadzÄ… do amin: A II i III B I i III C tylko II D tylko III 1034 Nasycona amina Io tworzy z bromowodorem sól zawierajÄ…cÄ… 63,5% wagowych bromu. AminÄ… tÄ… jest: A CH3NH2 B C2H5NH2 C C3H7NH2 D C4H9NH2 E C5H11NH2 1038 Zasadowe wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci aminy przedstawia równanie: A CH3-CH2-NH2 + HCl CH3-CH2-Cl + NH3 B CH3-CH2-NH2 + HOH CH3-CH2-OH + NH3 C CH3-CH2-NH2 + HCl CH3-CH2-NH3+Cl- D CH3-CH2-NH2 + 2HCl CH3-CH2-Cl + NH4Cl 1040 CechÄ… wspólnÄ… tych zwiÄ…zków jest: I należą do nitrozwiÄ…zków II sÄ… estrami kwasu azotowego III majÄ… wÅ‚asnoÅ›ci wybuchowe SpoÅ›ród podanych zdaÅ„ sÅ‚uszne sÄ…: A I B II C III D I i III 1044 Poniżej podano wzory kilku wybranych amidów kwasowych: sÄ… to: X N,N-dimetyloacetamid Y acetamid Z N-metyloacetamid W benzamid PrawidÅ‚owe przyporzÄ…dkowanie nazw podanym wyżej wzorom amidów jest nastÄ™pujÄ…ce: I II III IV A Y W Z X B W Y X Z C W Y Z X D W Z Y X E X Y Z W 1046 W wyniku hydrolizy pewnego amidu otrzymano kwas benzoesowy i dietyloaminÄ™. Amid ten miaÅ‚ wzór: 1049 Amidy 1o można otrzymać w: I reakcji rozkÅ‚adu termicznego soli amonowych kwasów karboksylowych II reakcji chlorków kwasowych z amoniakiem III reakcji kwasów karboksylowych z amoniakiem A I B II C III D I i II E I, II i III 20. Aminokwasy, peptydy, biaÅ‚ka 1052 I wszystkie aminokwasy biaÅ‚kowe sÄ… a-aminokwasami II praktycznie wszystkie aminokwasy biaÅ‚kowe sÄ… L-a-aminokwasami III katalizatory biochemiczne enzymy sÄ… biaÅ‚kami IV sekwencja aminokwasów w Å‚aÅ„cuchu polipeptydowym nosi nazwÄ™ struktury pierwszorzÄ™dowej polipeptydu lub biaÅ‚ka V ukÅ‚ad przestrzenny Å‚aÅ„cuchów polipeptydowych, wynikajÄ…cy z wystÄ™powania wiÄ…zaÅ„ wodorowych nosi nazwÄ™ drugorzÄ™dowej struktury biaÅ‚ka Prawdziwymi stwierdzeniami sÄ…: A III, IV, V B I, II, IV, V C IV, V D I, II, III, V E wszystkie 1053 Który z poniższych procesów prowadzi do powstania aminokwasów: A hydroliza nitryli B hydroliza amidów C koagulacja biaÅ‚ka D hydroliza biaÅ‚ka 1054 W którym z przytoczonych wzorów wystÄ™puje wiÄ…zanie peptydowe? 1056 Podczas hydrolizy zwiÄ…zku o wzorze: otrzymuje siÄ™ z jednej czÄ…steczki: A dwie czÄ…steczki kwasu a-aminopropionowego B dwie czÄ…steczki kwasu b-aminopropionowego C jednÄ… czÄ…steczkÄ™ kwasu a-aminopropionowego i jednÄ… czÄ…steczkÄ™ kwasu b-aminopropionowego D dwie czÄ…steczki glicyny 1058 ZwiÄ…zek organiczny zawiera 48,6% wÄ™gla, 8,1% wodoru i 43,3% tlenu. W reakcji z bromem daje on bromopochodnÄ… o masie molowej wiÄ™kszej o 79g/Mol od zwiÄ…zku wyjÅ›ciowego. Bromopochodna ta reaguje z amoniakiem tworzÄ…c aminokwas. PrawidÅ‚owe nazwy aminokwasu i zwiÄ…zku z którego powstaÅ‚ znajdujÄ… siÄ™ w punkcie: A kwas 2-aminopropanowy, kwas propanowy B kwas 2-aminomsaÅ‚owy, kwas propanowy C glicyna, kwas etanowy D kwas 3-aminopropanowy, kwas propanowy 1062 CzÄ…steczkÄ™ penicyliny przedstawia poniższy wzór: oznaczone fragmenty X i Y w czÄ…steczce to: X Y A wiÄ…zanie peptydowe pierÅ›cieÅ„ peptydowy B wiÄ…zanie peptydowe pierÅ›cieÅ„ laktamowy C wiÄ…zanie amidowe pierÅ›cieÅ„ amidowy D wiÄ…zanie amidowe pierÅ›cieÅ„ amidowy E grupa aminowa pierÅ›cieÅ„ laktamowy 1067 ZwiÄ…zek poniższy jest tetrapeptydem, którego nazwÄ™ można zapisać skrótem: A Gly-Ala-Gly-Ala B Ala-Gly-Ala-Gly C Gly-Gly-Ala-Ala D Ala-Ala-Gly-Gly 1071 Na podstawie reakcji przedstawionych równaniami: można powiedzieć, że aminokwasy: A wykazujÄ… silne wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci kwasowe B sÄ… nierozpuszczalne w wodzie C wykazujÄ… wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci amfoteryczne D Å‚atwo tworzÄ… polipeptydy 1076 Stan jonowy aminokwasu zależy od pH roztworu, zmiana pH roztworu powoduje wskazane niżej przesuniÄ™cia równowagi: A w lewo gdy pH roztworu maleje B w lewo gdy pH roztworu roÅ›nie C w prawo gdy pH roztworu maleje D w prawo gdy do roztworu dodamy mocnego kwasu 1078 Punkt izoelektryczny (pI) jest to takie pH Å›rodowiska, przy którym czÄ…steczka aminokwasu w danych warunkach jest obojÄ™tna, w zwiÄ…zku z czym nie ma zdolnoÅ›ci wÄ™drowania w polu elektrycznym. Skoro pI glicyny wynosi 6, a kwasu asparginowego o wzorze HOOC-CH2-CH(NH2)-COOH wynosi 2,8 to w roztworze o pH=4: A czÄ…steczka glicyny i kwasu asparginowego wÄ™drujÄ… w kierunku katody B czÄ…steczka glicyny i kwasu asparginowego wÄ™drujÄ… w kierunku anody C czÄ…steczka glicyny wÄ™druje w kierunku anody, a czÄ…steczka kwasu asparginowego w kierunku katody D czÄ…steczka glicyny wÄ™druje w anody katody, a czÄ…steczka kwasu asparginowego w kierunku anody 1082 Z niżej wymienionych aminokwasów wybierz ten, który może być aminokwasem wystÄ™pujÄ…cym w strukturze biaÅ‚ka. 1101 Zjawisko wysalania biaÅ‚ek polega na zmniejszeniu wzajemnych oddziaÅ‚ywaÅ„ czÄ…steczek biaÅ‚ek i wody w wyniku wprowadzenia jonów danej soli. Które z doÅ›wiadczeÅ„ obrazuje to zjawisko? 1104 WÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci toksyczne jonów metali ciężkich polegajÄ… głównie na ich wiÄ…zaniu z grupami: A C-O-CO- i CH3 w strukturze tÅ‚uszczów B SH i S-S- w biaÅ‚kach C R-O-R zawartych w eterach D C=O w strukturze aldoz i ketoz 1115 Laktamami, czyli cyklicznymi amidami nazywamy zwiÄ…zki proste powstaÅ‚e w wyniku wewnÄ…trzczÄ…steczkowej reakcji kondensacji aminokwasów. Laktam o przedstawionym wzorze ogólnym: może być utworzony przez aminokwas nienaturalny o wzorze: A CH3CH(NH2)CH(C6H5)CH2COOH B CH3CH2CH(NH2)CH(C6H5)COOH C CH3CH(NH2)CH2CH(C6H5)COOH D (C6H5)CH(NH2)CH2CH2COOH 23. Izomeria 1169 ZwiÄ…zek o wzorze sumarycznym C6H12 może tworzyć izomery: A tylko Å‚Ä…ncuchowe B Å‚aÅ„cuchowo pierÅ›cieniowe i izomery poÅ‚ożenia C Å‚aÅ„cuchowe, izomery poÅ‚ożenia i izomery geometryczne D wszystkie wymienione powyżej typy oraz izomery optyczne (enancjomery) 1172 Które z poniższych zdaÅ„ jest prawdziwe: A czÄ™sto optyczna czynność zwiÄ…zku wynika z obecnoÅ›ci w jego czÄ…steczkach asymetrycznych atomów wÄ™gla B każdy rodzaj czÄ…steczek zawierajÄ…cy asymetryczne atomy wÄ™gla jest optycznie czynny C liczba par enancjomerów danego zwiÄ…zku jest zawsze równa 2n/2 gdzie n oznacza ilość asymetrycznych atomów wÄ™gla w czÄ…steczce D kwas winowy o dwóch asymetrycznych atomach wÄ™gla wystÄ™puje w postaci czterech izomerów optycznych 1174 Przedstawione wzory sÄ… przykÅ‚adem izomerii: A optycznej B Å‚aÅ„cuchowej C geometrycznej D poÅ‚ożenia 1177 Które cukry sÄ… wzglÄ™dem siebie izomerami: A I i II B II i III C I i III D III i IV 1178 Tautomeria to zjawisko wystÄ™powania zwiÄ…zku chemicznego w postaci odmian izomerycznych różniÄ…cych siÄ™ wzorem strukturalnym i charakteryzujÄ…cych siÄ™ dużą szybkoÅ›ciÄ… wzajemnej przemiany. Która z podanych niżej par wzorów może odpowiadać temu okreÅ›leniu: 1182 JeÅ›li substancja zawiera w czÄ…steczce jeden atom wÄ™gla asymetryczny to może wystÄ™pować w postaci dwóch izomerów optycznych, których czÄ…steczki stanowiÄ… wzglÄ™dem siebie lustrzane odbicia, nie dajÄ…ce siÄ™ na siebie naÅ‚ożyć. Takie izomery nazywamy enancjomerami. Która z podanych par wzorów odpowiada parze enancjomerów: 1183 Kwas pirogronowy i enolopirogronowy przedstawione wzorami sÄ… to: A Stereoizomery B odmiany tautomeryczne C homologi D enancjomery 1184 ZwiÄ…zki o podanych wzorach sÄ… przykÅ‚adami wystÄ™powania izomerii: A cis-trans B optycznej C poÅ‚ożenia D przestrzennej 1185 Które z poniższych zwiÄ…zków, przedstawione poniższymi wzorami, po zmieszaniu mogÄ… tworzyć mieszaninÄ™ racemicznÄ…? A I i II B I i III C II i IV D III i IV 1189 a) diastereoizomery różniÄ… siÄ™ niektórymi wÅ‚asnoÅ›ciami fizycznymi, ale ich struktury nie majÄ… siÄ™ do siebie jak przedmiot i jego lustrzane odbicie b) Mieszanina racemiczna zÅ‚ożona jest z równomolowych iloÅ›ci dwóch diastereoizomerów c) strukturÄ™ D i L cukrów okreÅ›la ukÅ‚ad podstawników (np. grupa OH) przy asymetrycznym atomie wÄ™gla bezpoÅ›rednio sÄ…siadujÄ…cym z grupÄ… karbonylowÄ… Z powyższych zdaÅ„ prawdzie sÄ… (jest) A a B b C c D a i c 1190 Oblicz staÅ‚Ä… równowagi reakcji mutarotacji glukopiranozy: wiedzÄ…c, że kÄ…ty skrÄ™cenia pÅ‚aszczyzny polaryzacji Å›wiatÅ‚a wynoszÄ…: dla a-glukopiranozy +114o, dla b-glukopiranozy +19o, zaÅ› w stanie równowagi reakcji +53o. Wartość kÄ…ta skrÄ™cenia pÅ‚aszczyzny Å›wiatÅ‚a spolaryzowanego jest wprost proporcjonalna do stężenia molowego zwiÄ…zku. Dla mieszanin kÄ…t ten jest sumÄ… kÄ…tów o jakie skrÄ™cajÄ… pÅ‚aszczyznÄ™ polaryzacji Å›wiatÅ‚a poszczególne skÅ‚adniki. StaÅ‚a równowagi reakcji wynosi: A 1,73 B 2,79 C 1 D 5,89 1191 Liczba możliwych izomerów odpowiadajÄ…ca nazwie monobromonaftalen wynosi: A jeden B dwa C trzy D cztery 1193 SpoÅ›ród przedstawionych wzorów izomerów wybierz te, które sÄ… wzglÄ™dem siebie enancjimerami: A VII, VIII i IV, VI B I, II i III, IV C V,VI i II, IV D I,III i II, VI 1195 Å‚Ä…czna liczba stereoizomerów 2-ketoheksozy wynosi: A 6 B 3 C 16 D 8 1202 ZakÅ‚adajÄ…c, że Å‚aÅ„cuch wÄ™glowy czÄ…steczki leży w jednej pÅ‚aszczyznie (pÅ‚aszczyznie rzutu), okreÅ›l które zdanie jest prawdziwe: A wzór III przedstawia izomer typu mezo B wzory I i II przedstawiajÄ… parÄ™ diastereoizomerów C wzory I i III przedstawiajÄ… parÄ™ enancjomerów D wzory II i III przedstawiajÄ… parÄ™ enancjomerów 1209 Podaj, która z substancji wykazuje aktywność optycznÄ…: A kwas salicylowy B kwas 3-hydroksy propanowy C kwas mlekowy D kwas pirogronowy 1213 Jakie rodzaje izomerii wystÄ™pujÄ… w podanych parach zwiÄ…zków? I II III A poÅ‚ożenia Å‚aÅ„cuchowa geometryczna B geometryczna poÅ‚ożenia optyczna C poÅ‚ożenia geometryczna Å‚aÅ„cuchowa D optyczna geometryczna poÅ‚ożenia 1223 Które z powyższych zwiÄ…zków sÄ… homologami, a które izomerami? homologi izomery A I i V; IV i V I i IV; II i VI B II i VI; I, IV i V II i III; IV i V C II i III; III i VI I iV; II i VI D I i IV; IV i V II i III; III i VI 1224 Gdyby w czÄ…steczce toluenu dowolny atom wodoru zastÄ…piono chlorem, uzyskujÄ…c zwiÄ…zek o wzorze C7H7Cl, to liczba możliwych izomerów wynosiÅ‚aby: A 1 B 2 C 3 D 4 1232 Homolog benzenu ma wzór C8H10. Chlorowanie tego homologu wobec Å›wiatÅ‚a daje mieszaninÄ™ dwóch izomerów C8H9Cl. ZwiÄ…zkiem o wzorze C8H10 jest: 1236 Anomeryczne formy D-glukopiranozy, współistniejÄ…ce w roztworze wodnym, okreÅ›lane jako formy a i b sÄ… w stosunku do siebie: A diastereoizomerami B enancjomerami C izomerami geometrycznymi (cis-trans) D izomerami podstawienia 24 Mechanizmy przebiegu reakcji w chemii organicznej 1239 Jakie warunki musi speÅ‚niać elektrofil, w substytucji elektrofilowej niektórych zwiÄ…zków organicznych? A jest to atom z jednym niesparowanym elektronem, który powstaÅ‚ z rozpadu (np. pod wpÅ‚ywem Å›wiatÅ‚a) czÄ…steczki X2 B jest to atom dowolnego jednowartoÅ›ciowego pierwiastka o elektroujemnoÅ›ci wyższej od elektroujemnoÅ›ci wodoru C wystarczy tylko, że jest jonem dodatnim D jest jonem dodatnim o elektroujemnoÅ›ci niższej od elektroujemnoÅ›ci wodoru E jest jonem dodatnim, który Å‚atwo przyjmuje parÄ™ elektronów. Jego elektroujemność jest wyższa od elektroujemnoÅ›ci wodoru. 1240 Jakim typom reakcji może ulegać toluen? A ze wzglÄ™du na obecność grupy CH3, toluen może ulegać substytucji elektrofilowej B ze wzglÄ™du na obecność rodnika aromatycznego, toluen ulega substytucji elektrofilowej C ze wzglÄ™du na obecność wiÄ…zaÅ„ wielokrotnych, toluen ulega tylko reakcji addycji D w zależnoÅ›ci od rodzaju katalizatora, toluen może ulegać: substytucji rodnikowej, elektrofilowej, i addycji E w zależnoÅ›ci od rodzaju katalizatora toluen może ulegać tylko substytucji rodnikowej i elektrofilowej 1241 Podstawniki typu: Cl, Br, CH3, NH2, OH należą do podstawników pierwszego rodzaju. ZwiÄ™kszajÄ… one gÄ™stość elektronowÄ… w pozycjach orto i para pierÅ›cienia benzenowego. W odróżnieniu od wymienionych podstawników elektronodawczych (elektronodonorowe), takie podstawniki jak: NO2, SO3H, COOH należą do podstawników elektronobiorczych (elektronoakceptorowe). SÄ… to podstawniki drugiego rodzaju, zmniejszajÄ…ce gÄ™stość elektronowÄ… w pozycjach orto i para. W zwiÄ…zku z tym, najbardziej prawdopodobna bÄ™dzie reakcja zapisana równaniem: 1251 Metanolan sodowy w roztworze wodnym ma odczyn alkaliczny. Ten fakt wyjaÅ›nia zdanie: A odczyn alkaliczny jest spowodowany obecnoÅ›ciÄ… grup wodorotlenowych powstaÅ‚ych z dysocjacji metanolanu B woda rozkÅ‚ada metanolan, a w tych warunkach powstaÅ‚y metanol zachowuje siÄ™ jak zasada. C na skutek hydrolizy metanolanu pojawia siÄ™ w roztworze silnie zdysocjowany wodorotlenek sodowy D oba zdania, B i C stanowiÄ… wyjaÅ›nienie 1256 Wiele kwasów organicznych ulega dekarboksylacji, którÄ… można przedstawić ogólnym równaniem: R-COOH = R-H + CO2 Kwas acetylooctowy o wzorze CH3-CO-CH2-COOH ulegajÄ…c dekarboksylacji obok CO2 daje jako produkt: A propanol B propanon C etanal i metan D metan i etan 1260 Poniższe zwiÄ…zki: I C6H5NH2; II (C2H5)2NH; III CH3NH2 IV CO(NH2)2 uporzÄ…dkuj wg wzrastajÄ…cej zdolnoÅ›ci do reakcji, w których wykazujÄ… one charakter zasadowy. A CO(NH2)2; C6H5NH2; CH3NH2; (C2H5)2NH B C6H5NH2; CH3NH2; (C2H5)2NH; CO(NH2)2 C CO(NH2)2; C6H5NH2; (C2H5)2NH; CH3NH2 D CO(NH2)2; (C2H5)2NH; C6H5NH2; CH3NH2 1263 W wyniku dziaÅ‚ania mieszaniny stężonego kwasu azotowego i stężonego kwasu siarkowego w stosunku wagowym 1:2 na toluen powstajÄ…: A nitrotoluen i aminooazobenzen B o- i p-nitrotoluen C azobenzen i m-nitrotoluen D o- i p-aminobenzen 1266 Toluen poddano reakcji bromowania - w doÅ›wiadczeniu pierwszym, używano jako katalizatora AlBr3 i otrzymano produkt I - w doÅ›wiadczeniu drugim, podczas reakcji naÅ›wietlano promieniowaniem UV naczynie reakcjyjne i otrzymano produkt II Produktami tymi byÅ‚y odpowiednio: I II I II A C B D 1268 Poniższa reakcja: jest przykÅ‚adem reakcji, której ulegajÄ… pewne aldehydy pod wpÅ‚ywem zimnego stężonego roztworu NaOH. Reakcja ta nosi nazwÄ™ reakcji: A Witza B Cannizzaro C Grignarda D Fehlinga E Schiffa 1274 Mechanizm reakcji 2-metylo-2-butenu z wodÄ… bromowÄ… to: A addycja rodnikowa B substytucja elektrofilowa C eliminacja jonowa D addycja elektrofilowa E addycja nukleofilowa 1278 Poniższe równania przedstawiajÄ… reakcje chemiczne, którym ulegajÄ… wÄ™glowodory. Przedstawione równaniami reakcje zaliczysz do: I II III IV A addycji podstawienia uwodornienia eliminacji B podstawienia podstawienia addycji eliminacji C addycji wymiany eliminacji addycji D wymiany eliminacji polimeryzacji addycji E podstawienia addycji uwodornienia eliminacji