Pomiary ciÅ›nienia i mocy indykowanej Podczas przeprowadzonego ćwiczenia uzyskaliÅ›my sÅ‚upkowe wykresy indykatorowe, które sÅ‚użą do pomiaru max. ciÅ›nienia spalania oraz sprężania ( gdy mamy do czynienia z odÅ‚Ä…czonÄ… sekcjÄ… pompy paliwowej która nie podaje paliwa do cylindra). Obliczenia Å›redniego ciÅ›nienia polega na pomiarze wszystkich rzÄ™dnych i obliczeniu Å›redniej arytmetycznej dla każdego i-tego cylindra oddzielnie wg wzoru; "ai Pmax i = at n Å" f Nr cyl a mm Pmax a P max 1 38 1,4 36 2,6 2 40 1,4 39 2,8 3 25 0,9 23 1,6 4 36 1,3 35 2,5 5 38 1,4 34 2,4 6 39 1,4 34 2,4 7 38 1,4 35 2,5 8 40 1,4 37 2,6 Å›r 36,8 1,3 34,1 2,4 Różnica ciÅ›nieÅ„ miÄ™dzy cylindrami wynika z nieprawidÅ‚owej regulacji silnika. W warunkach staÅ‚ego obciążenia, moment rozwijany przez silnik jest zmienny i oscyluje w zakresie wartoÅ›ci Å›redniej,zwanej momentem obrotowym silnika (Mo), który obliczamy wg. wzoru: Ne Mo=9,55× 103 [Nm] n MÅ›r=Mo Zmienność funkcji Mo jest taka sama jak Å›redniego ciÅ›nienia efektywnego. Mo H" pe Pomiaru Mo można dokonać za pomocÄ…: hamulca wodnego (silniki maÅ‚ych mocy) lub hamulca olejowego (silniki dużych mocy), bÄ…dz za pomocÄ… torsjometru. Zasada dziaÅ‚ania torsjometru polega na pomiarze kÄ…ta skrÄ™cania Õ waÅ‚u lub naprężeÅ„ stycznych Ä powstaÅ‚ych w wale w wyniku jego skrÄ™cania. ZarównoÕ jak i Ä sÄ… wprost proporcjonalne do momentu skrÄ™cajÄ…cego waÅ‚, czyli do momentu obrotowego. Mo Å"l Õ = [rad ] G Å" Io Mo moment skrÄ™cajÄ…cy L dÅ‚ugość odcinka G moduÅ‚ sprężystoÅ›ci postaciowej materiaÅ‚u Jo biegunowy moment bezwÅ‚adnoÅ›ci Zależność miÄ™dzy momentem skrÄ™cajÄ…cym a kÄ…tem skrÄ™cania wynosi Mo=sÅ"Õ Moc efektywna Ne jest to moc, jakÄ… silnik w ustalonych warunkach pracy przekazuje odbiornikowi mocy. Mierzy siÄ™ je na sprzÄ™gle waÅ‚u korbowego. Jest ona mniejsza od indy kowanej o moc równoważnÄ… stratom mechanicznym. Ne = Ni - Nr Moc efektywnÄ… silnika mierzy siÄ™ i zlicza dla caÅ‚ego silnika i wynosi ona: le Ne = 1000Å"Ä le praca efektywna Ä - czas wykonywania pracy OkreÅ›lenie mocy efektywnej polega na wyznaczeniu jego momentu obrotowego i prÄ™dkoÅ›ci obrotowej. Mo Å"n Ne E" [kW ] 9,55Å"103 Sprawność mechaniczna ·m jest miarÄ… strat spowodowanych tarciem ruchomych części oraz strat wynikajÄ…cych z napÄ™dów mechanizmów pomocniczych, stanowi stosunek mocy efektywnej i indy kowanej. Ne Ni - Nr Nr ·m = = = 1- Ni Ni Ni Nr moc oporów ruchu Ni moc indy kowana Ne moc efektywna Najważniejszym etapem obliczania mocy indykowanej silnika jest obliczanie tzw. Å›redniego ciÅ›nienia indykowanego, a to z kolei wyznaczamy z wykresu indykatorowego za pomocÄ… wzoru: Fi pi = li Å"t Fi pole wykresu (mierzone planimetrem) t skala indykatora li dÅ‚ugość wykresu Wzór na moc indykowanÄ… cylindra: Ni = pi Å" n Å"c gdzie: C staÅ‚a indykatora Sprawność efektywna ·e jest to stosunek iloÅ›ci ciepÅ‚a użytecznego Qe równoważącego pracÄ™ użytecznÄ… do iloÅ›ci ciepÅ‚a doprowadzonego Qd do silnika, niezbÄ™dnej do uzyskania pracy le. Qe le Ne Å"3600 ·e = = = Qd Qd Ge Å"W Sprawność ogólna zależy od wielu czynników konstrukcyjnych i eksploatacyjnych danego silnika, od jego stanu technicznego i stopnia obciążenia. Wskaznikiem oceny ekonomicznoÅ›ci jest jednostkowe zużycie paliwa, zużytego przez silnik na jednostkÄ™ mocy i czasu. Ge ge = [g / kWh] Ne Ge masa paliwa zużytego w czasie 1h przez silnik o mocy Ne