N O T A T N I OP R A K T YTK A
P RK J E K Y
Płytki drukowane w domu, część 1
Program za  grosik
WspÛÅ‚czeÅ›ni
W bardzo juł historycznych
elektronicy coraz
czasach (EP11/94)
rzadziej stosujÄ… do
przedstawiliÅ›my sposÛb
projektowania ob-
wykonywania płytek
wodÛw drukowa-
drukowanych w warunkach
nych technik nie-
domowych. Poniewał wiedza
gdyÅ› standardo-
na ten temat cieszy siÍ
wych, tzn. Å‚mud-
ogromnym powodzeniem wÅ›rÛd nego kreÅ›lenia
wzoru ściełek na
CzytelnikÛw (rezerwy EP11/94
rastrowanej kalce
juÅ‚ siÍ praktycznie wyczerpaÅ‚y)
technicznej lub ich
postanowiliśmy do tematu
rÍcznego wykleja-
wrÛciĘ, prezentujÄ…c inne,
nia bezpośrednio
bardziej nowoczesne metody
na miedzi. Znacz-
domowego produkowania płytek
nie Å‚atwiej, szyb-
o dobrej jakości.
ciej i taniej mołna
Zaczynamy od prezentacji
zaprojektowaĘ płyt-
tanich programÛw do
kÍ przy pomocy
Rys. 2.
rysowania schematÛw specjalizowanego
programu CAD, ktÛre coraz Å‚atwiej wolnych komputerach PC z pamiÍciÄ…
i tworzenia projektÛw obwodÛw
legalnie zdobyĘ w naszym kraju. o rozmiarze 1MB, do poprawnej nie
drukowanych.
Problemem na jaki natykajÄ… siÍ jest niezbÍdny twardy dysk, wystar-
zazwyczaj projektanci, zwłaszcza czy dowolna karta graficzna EGA lub
amatorzy, jest cena takiego oprogra- VGA oraz tania drukarka igłowa.
mowania. Jak jednak wykałemy Program mołna uruchamiaĘ bezpo-
w dalszej czÍÅ›ci artykuÅ‚u, jeÅ‚eli siÍ Å›rednio ìpod opiekÄ…î systemu ope-
dobrze poszuka moÅ‚na znaleüĘ caÅ‚- racyjnego DOS lub w sesji DOS
kiem niezłe oprogramowanie prawie Windows 3.xx lub 95.
za darmo! Pomimo minimalnych wymagaÒ
EasyTrax oferuje ułytkownikowi na-
DuÅ‚e moÅ‚liwoÅ›ci, maÅ‚e prawdÍ duÅ‚e moÅ‚liwoÅ›ci. Przy jego
wymagania pomocy mołna wykonaĘ płytki je-
Najprostszym
i przy tym najtaÒ-
szym programem
do projektowania
obwodÛw drukowa-
nych jest dobrze
znany Czytelnikom
EP EasyTrax. Wer-
sja freewareíowa te-
go programu jest
dostÍpna na pÅ‚ycie
CD-EP1. OgromnÄ…
Rys. 1.
zaletÄ… EasyTraxa sÄ…
jego małe wymaga-
nia w stosunku do
komputera na ktÛ-
rym pracuje.
W praktyce mołli-
we jest tworzenie
Rys. 3.
projektÛw na do-
Elektronika Praktyczna 5/98
23
P R O J EK K P R A K T Y K A
N O T A T N I T Y
na drukarce laserowej. UÅ‚ytkowni- zaĘ siÍ informacja, Å‚e wersja pakietu
cy programÛw graficznych akceptu- WinBoard/Draft ograniczona do 100
jÄ…cych zapis grafiki w formacie pinÛw dostÍpna jest w Internecie
postscript (np. CorelDraw) mogÄ… (adres na koÒcu artykuÅ‚u), znajdzie
swoje projekty wydrukowaĘ bezpo- siÍ ona takÅ‚e na pÅ‚ycie CD-EP4.
średnio na kliszy naświetlarki. Na rys. 2 przedstawiono okno
NajwiÍkszÄ… wadÄ… EasyTraxa jest edytora schematÛw z rozpoczÍtym
brak moÅ‚liwoÅ›ci wspÛÅ‚pracy z edy- projektem prostego filtru. W prawej
torem schematÛw, co jest w chwili czÍÅ›ci okna widaĘ konfigurowany
obecnej jednym z podstawowych przez uÅ‚ytkownika pasek narzÍdzio-
wymogÛw w stosunku do progra- wy z najczÍÅ›ciej wykorzystywanymi
mÛw projektowych. Tak wiÍc Ea- elementami. Jego zastosowanie znacz-
syTrax jest doskonaÅ‚ym narzÍdziem nie upraszcza i przyspiesza rysowa-
dla wszystkich elektronikÛw, ktÛ- nie schematu.
rzy potrafiÄ… sa-
Rys. 4.
modzielnie pro-
jektowaĘ druki
dno lub wielowarstwowe (okno pra- i ktÛrym nie jest
cujÄ…cego programu do edycji obwo- niezbÍdna weryfi-
dÛw drukowanych przedstawiono na
kacja listy połą-
rys. 1) z wykorzystaniem bogatej
czeÒ.
biblioteki elementÛw. Elementy zna- Opis EasyTraxa
jdujÄ…ce siÍ w bibliotece moÅ‚na mo- ograniczyliÅ›my do
dyfikowaĘ, dodawaĘ nowe, mołliwe
minimum, ponie-
jest takÅ‚e usuwanie elementÛw zbÍd- waÅ‚ byÅ‚ on juÅ‚
nych lub rzadko wykorzystywanych.
opisywany w EP
Po ìzakamarkachî EasyTraxa pro- i EdW.
wadzi przejrzyste, rozwijane menu,
przy pomocy ktÛrego moÅ‚liwy jest
Tania
dostÍp do wszystkich opcji zwiÄ…za- nowoczesnośĘ
nych z projektowaniem płytki, kon- Znacznie bar-
figuracji programu, biblioteki ele- dziej nowoczesny
mentÛw itp. Ruchem kursora na
jest pakiet progra-
Rys. 6.
ekranie moÅ‚na sterowaĘ przy pomo- mÛw dla Windows,
cy klawiatury lub standardowej my- noszÄ…cych nazwy
szy.
WinDraft i WinBoard, ktÛre sÄ… ofe- Na rys. 3 pokazane zostaÅ‚o okno
Wykonane projekty moÅ‚na wy- rowane w naszym kraju przez firmÍ edytora schematÛw po uruchomieniu
drukowaĘ na drukarce igłowej lub
Elfa. WystÍpuje on w dwÛch podsta- programu pomocniczego nadajÄ…cego
po konwersji do formatu AutoTraxa
wowych wersjach, rÛÅ‚niÄ…cych siÍ automatycznie numeracjÍ elementom
miÍdzy sobÄ… na- zastosowanym w projekcie. Przy po-
rzuconym przez mocy programu WinDraft mołna tak-
producenta ogra-
niczeniami mak-
symalnych roz-
miarÛw projektu -
do 200 i do 600
wyprowadzeÒ.
Cena wersji do
200 pinÛw (kom-
plet ok. 360 zł
netto) jest mołli-
wa do zaakcepto-
wania przez dla
amatorÛw, a jej
mołliwości są du-
Å‚e. Dla amatorÛw
programÛw ìza
grosikî bardzo
cenna mołe oka-
Rys. 7.
Rys. 5.
Elektronika Praktyczna 5/98
24
N O T A T N I OP R A K T YTK A
P RK J E K Y
Å‚e wygenerowaĘ wykaz elementÛw, Kolejnym etapem realizacji pro-
wykonaĘ diagnostykÍ elektrycznÄ… jektu jest wykonanie dokumentacji
projektu (tabela konfiguracyjna zo- produkcyjnej (plik Gerber na foto-
staÅ‚a przedstawiona na rys. 4) i pros- ploter, plik z opisem wierceÒ dla
te wyliczenia statystyczne. Standar- wiertarki numerycznej) lub wydru-
dowo WinDraft jest wyposałony kon- ku. WinBoard jest wyposałony
werter umoÅ‚liwiajÄ…cy wspÛÅ‚pracÍ w wiele interfejsÛw CAM (ang. Com-
Rys. 8.
z OrCADem. puter Aided Manufacturing), ktÛre
Po narysowaniu schematu i wy- pozwalają zakwalifikowaĘ ten pro-
konaniu jego diagnostyki mołna gram do gatunku profesjonalnych. ramowania, opowiemy w czerwco-
wygenerowaĘ listÍ poÅ‚Ä…czeÒ elekt- ElastycznośĘ prezentowanego pa- wym numerze EP.
rycznych, ktÛra bÍdzie stanowiĘ kietu podnosi fakt, Å‚e uÅ‚ytkownik
materiał wejściowy dla programu kałdej z jego wersji mołe samodzielnie Oprogramowanie WinDraft oraz
WinBoard, ktÛry speÅ‚nia rolÍ edy- tworzyĘ elementy biblioteczne (zarÛ- WinBoard prezentowane w artykule
tora do projektowania obwodÛw wno symbole graficzne dla edytora udostÍpniÅ‚a redakcji firma Elfa.
drukowanych. Po wgraniu listy po- schematÛw, oraz rozmieszczenie wy- Wersja pakietu WinDraft/Board
Å‚Ä…czeÒ (wykonanej dla schematu prowadzeÒ i ksztaÅ‚t obudowy - rys. 7). z ograniczeniem do 100 pinÛw oraz
filtru, ktÛrego schemat znajduje siÍ WadÄ… najtaÒszej 100-pinowej wer- dokumentacja do obydwu progra-
na rys. 2) na planszy programu sji programu jest zgÅ‚aszajÄ…cy siÍ mÛw jest dostÍpna w Interencie,
WinBoard widoczne sÄ… wszystkie czasami komunikat (rys. 8), ktÛry pod adresem: www.ivex.com. BÍdzie
elementy, ktÛre program rozmieÅ›ciÅ‚ zmusza uÅ‚ytkownika nabierajÄ…cego ona, wraz z kilkoma programami
w optymalny (jego zdaniem) sposÛb apetytu na zwiÍkszenie rozmiaru pomocniczymi, dostÍpna takÅ‚e na
- rys. 5. tworzonego projektu do przemyśle- płycie CD-EP4.
Po wgraniu listy poÅ‚Ä…czeÒ moÅ‚na nia swoich zamiarÛw... Na pÅ‚ycie CD-EP4 znajdujÄ… siÍ
rozpocząĘ trasowanie Å›cieÅ‚ek (rys. Piotr ZbysiÅ„ski, AVT takÅ‚e wzory pÅ‚ytek do wiÍkszoÅ›ci
6), w czym bardzo pomoce sÄ… do- kitÛw serii AVT-xxx, wraz z progra-
datkowe linie wyÅ›wietlane przez O tym, w jaki sposÛb wykonaĘ mem umoÅ‚liwiajÄ…cym ich drukowa-
program, ktÛre wskazujÄ… poÅ‚Ä…czenia pÅ‚ytki drukowane zaprojektowane nie na dowolnej drukarce (wymaga
do wykonania. przy pomocy prezentowanego oprog- Windows 95).
Elektronika Praktyczna 5/98
25