26 Co jest istota totalitaryzmu Jego cechy i ograniczenia
26. Co jest istota totalitaryzmu. Jego cechy i ograniczenia.
Totalitaryzm (laciński totalis - caly, calkowity), forma sprawowania rzadow, a zarazem uzasadniajaca ja teoria, ktora polega na calkowitym podporzadkowaniu, jednostki i wszelkich przejawow zycia spolecznego wladzy państwowej, wskutek czego czlowiek staje sie jedynie funkcja państwa lub spoleczeństwa. Totalitaryzm to calkowite zaprzeczenie indywidualistycznego - liberalizmu, gloszacego absolutna suwerennosc jednostki wobec spoleczeństwa. Cecha ustroju o charakterze totalitarnym jest wykluczajacy wszelka demokracje bezwzgledny autorytet wladzy państwowej, a realizowane przez te wladze cele staja sie celami wszystkich legalnie dzialajacych organizmow spolecznych. Stad tez niemozliwe jest istnienie jakichkolwiek niezaleznych od wladzy struktur posrednich (organizacji spolecznych, partii politycznych, ale rowniez oswiaty, zakladow pracy, kosciolow, rodziny). Wladza w takim ustroju sprawowana jest poza wszelka kontrola prawna, a odgornie narzucony przymus w stosunkach państwo-obywatel lamie szereg podstawowych praw czlowieka. Rowniez w stosunkach miedzynarodowych państwo totalitarne dazy do stalego rozszerzania stref swoich wplywow. W systemach totalitarnych zycie ludzi podporzadkowane jest wszechobecnej kontroli ze strony wladzy. Wyznacza ona standardy i normy zachowania, okresla status socjalny obywateli, ustala kierunki, obszary i granice aktywnosci publicznej oraz ksztaltuje wzorce zycia osobistego. Stosowane sa: terror i ludobojstwo, na przyklad w obozach koncentracyjnych w hitlerowskich Niemczech lub lagrach w stalinowskim ZSRR. Obywatele sa silnie uzaleznieni od wladzy. W skrajnych przypadkach wladza wplywa nawet na przyrost naturalny jak w Chinach. Wladza wplywa na swiadomosc spoleczna, poslugujac sie propaganda i indoktrynacja. Sa one zgodne z ideologia panujaca w danym państwie - na przyklad komunizmem. Tej ideologii sa podporzadkowywane programy szkolne i proces nauczania na wszystkich etapach, w tym nawet na poziomie przedszkolnym we wspolczesnej Korei Polnocnej. Obowiazuje państwowa cenzura w uzaleznionych od wladzy srodkach masowego przekazu, a takze we wszystkich dziedzinach kultury na przyklad w filmie, teatrze czy literaturze.