Definicje podstawowych pojęć
(z zakresu ekologii)
Ekologia
Zajmuje się strukturą i funkcjonowaniem przyrody (układów
ekologicznych = ekosystemów).
Przez strukturę układu ekologicznego rozumiemy zarówno
skład gatunkowy, liczebność, biomasę i sposób
rozmieszczenia organizmów, jak te\
warunki klimatyczne i
glebowe (w tym ilość i rozmieszczenie niezbędnych do \
ycia
substancji, takich jak woda, sole itp.).
Przez funkcjonowanie układu ekologicznego rozumiemy m.
in. intensywność produkcji materii organicznej oraz
metabolizm ró\
nych grup organizmów.
Najogólniej sprowadza się ono do krą\
enia materii i
przepływu energii.
Środowisko
Jest to ogół czynników o\
ywionych (biotycznych) i
nieo\
ywionych (abiotycznych), mających bezpośrednie
znaczenie dla \
ycia i rozwoju organizmu danego gatunku
lub jego populacji.
Czynniki środowiska wpływają wzajemnie na siebie, a
współdziałając tworzą określony zespół warunków, w
których bytuje organizm czy populacja.
Ekosystem
Układ ekologiczny, będący głównym obiektem badań
ekologii.
Ka\
dy ekosystem składa się z czynników o\
ywionych
(biotycznych) i nieo\
ywionych (abiotycznych), podobnie jak
środowisko.
Inaczej mo\
na powiedzieć, \
e ekosystem jest sumą siedliska
i biocenozy, w pewnej określonej przestrzeni.
Ekosystem a Środowisko
W przypadku ekosystemu interesuje nas jak pewien fragment
przyrody jest zbudowany (zło\
ony) i jak funkcjonuje.
Patrzymy na to niejako od zewnątrz.
Pojęcie to jest częściej stosowane w synekologii.
W przypadku środowiska interesuje nas jak czynniki, które
tworzą ten sam fragment przyrody, oddziałują na jakiś
organizm (populację)  jakie warunki \
ycia im stwarzają.
Patrzymy na to niejako od wewnątrz.
Pojęcie to jest częściej stosowane w autekologii.
Siedlisko
Mo\
na zdefiniować na trzy sposoby:
1  jest to abiotyczna część środowiska (ekosystemu)
2  jest to suma czynników klimatycznych i glebowych
3  jest to wypadkowa poło\
enia
Siedlisko jako wypadkowa poło\
enia
K
P G
R
+
P K G S
Biocenoza
Jest naturalnym zespołem organizmów \
ywych
danego środowiska (ekosystemu),
powiązanych ze sobą przez rozmaite czynniki
ekologiczne i tworzących organiczną całość,
która dzięki rozmna\
aniu i samoregulacji
utrzymuje się trwale w przyrodzie w stanie
dynamicznej równowagi.
Biocenoza składa się zazwyczaj z wielu populacji
ró\
nych gatunków.
Krajobraz
Jest to zespół ró\
nych ekosystemów.
Strefę przejściową między ró\
nymi ekosystemami
nazywamy ekotonem.
Biom
Jest to zespół wszystkich ekosystemów tego samego typu
na kuli ziemskiej.
Biosfera
Jest pojęciem nadrzędnym dla krajobrazu i biomu. Mo\
na
powiedzieć, \
e wszystkie ekosystemy na kuli ziemskiej
tworzą razem biosferę.
Niekiedy pojęcie biosfery jest te\
u\
ywane jako nadrzędne
względem środowiska, lub siedliska.
Schematy pojęć
Pojęcia polskie Pojęcia obcojęzyczne
siedlisko fitocenoza
część o\
ywiona element abiotyczny
zespół zwierząt biocenoza
klimat zoocenoza
układ ekologiczny element biotyczny
środowisko ekotop
zespół roślin klimatop
gleba ekosystem
część nieo\
ywiona biotop
zespół grzybów edafotop
zespół \
ywych organizmów fungicenoza
polskie obcojęzyczne
ŚRODOWISKO lub BIOTOP lub
UKA
AD EKOLOGICZNY EKOSYSTEM
siedlisko zesp. \
ywych org. ekotop biocenoza
(cz. nieo\
ywiona) (cz. o\
ywiona) ( el. abiotyczne) (el. biotyczne)
klimat gleba rośliny grzyby zwierzęta klimatop edafotop fitoc. fungic. zooc.