protetyk sluchu 322[17] z1 01 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Andrzej Leszczyński

Wykonywanie pomiarów i analiz dźwięku 322[17].Z1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

dr inż. Maria Tajchert
dr inż. Paweł Rajchert

Opracowanie redakcyjne:
mgr Joanna Gręda

Konsultacja:
mgr Lidia Liro

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[17].Z1.01
„Wykonywanie pomiarów i analiz dźwięku”, zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu protetyk słuchu.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Podstawowe właściwości dźwięku

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Wybrane pomiary i analizy dźwięku

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Zagrożenie hałasem i indywidualne środki ochrony słuchu

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Komputerowy system do pomiarów i analiz dźwięku

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie protetyk słuchu.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

*Gwiazdką oznaczono pytania i ćwiczenia, których rozwiązanie może sprawiać uczniowi

trudności. W razie wątpliwości uczeń może zwrócić się o pomoc do nauczyciela.

Schemat układu jednostek modułowych

322[17].Z1

Badania s

łuchu

322[17].Z1.02

Wykonywanie badania

łuchu u osoby dorosłej

322[17].Z1.03

Wykonywanie badania

łuchu u dziecka

322[17].Z1.01

Wykonywanie pomiarów

i analiz d

źwięku

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować i przeliczać jednostki układu SI,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu fizyki, takimi jak: masa, siła,
prędkość, energia, ruch falowy,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

użytkować komputer,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

określić wyposażenie gabinetu i pracowni audiologicznej,

–

posłużyć się przetwornikiem elektroakustycznym takim jak głośnik, mikrofon,
słuchawka,

–

zmierzyć poziom ciśnienia akustycznego, poziom dźwięku oraz poziom równoważny,

–

ocenić stopień zagrożenia hałasem na postawie dokonanych pomiarów,

–

nagrać i odtworzyć dźwięk za pomocą urządzeń analogowych i cyfrowych,

–

dokonać analizy dźwięku i zinterpretować wyniki,

–

ocenić właściwości akustyczne wnętrza, w tym kabiny audiometrycznej,

–

posłużyć się programem komputerowym w celu odpowiedniej edycji i obróbki dźwięku,

–

wyjaśnić subiektywny charakter wrażeń słuchowych,

–

wykazać różnicę i zależności między cechami fizycznymi dźwięków a wywołanymi
przez nie wrażeniami słuchowymi,

–

zastosować urządzenia indywidualnej ochrony słuchu przed hałasem,

–

wskazać powiązania między psychoakustyką i audiologią,

–

posłużyć się Polskimi Normami, instrukcjami obsługi stosowanych przyrządów,
dokumentacją techniczną, katalogami oraz instrukcjami programów komputerowych,

–

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Protetyk słuchu 322[17]
Moduł:

Badania słuchu 322[17].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie pomiarów i analiz dźwięku 322[17].Z1.01

Temat: Wykonywanie pomiarów i analiz dźwięku zakłócającego.

Cel ogólny: Pomiar poziomu hałasu wytwarzanego w pomieszczeniu i ocena zagrożenia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

posłużyć się głośnikiem i mikrofonem pomiarowym,

−

skalibrować system pomiarowy,

−

posłużyć się cyfrowym systemem komputerowym,

−

zmierzyć poziom ciśnienia akustycznego, poziom dźwięku i poziom równoważny,

−

dokonać analizy dźwięku i zinterpretować wyniki,

−

ocenić stopień zagrożenia hałasem,

−

posłużyć się rzutnikiem multimedialnym.

Metody nauczania–uczenia się:

−

prezentacja,

−

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w zespołach dwuosobowych.

Czas: 120 minut.

Środki dydaktyczne:

−

komputerowy system pomiarowy CLIO z interfejsem SC-01 i oprogramowaniem
CLIOwin 7,

−

głośnik,

−

mikrofon pomiarowy,

−

urządzenie wytwarzające duży i zmienny w czasie poziom dźwięku np. radio lub
odtwarzacz,

−

rzutnik multimedialny,

−

ekran do pokazu slajdów,

−

drukarka,

−

instrukcja obsługi systemu CLIO,

−

kartki formatu A4, pisaki.

Zadanie dla ucznia:

Zmierz różnie definiowane poziomy pozwalające ocenić poziom hałasu. Dla poznania

jego struktury wewnętrznej wykonaj analizę widmową hałasu. Na tej podstawie oceń
zagrożenie, jakie może on powodować.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Określenie tematu zajęć,
2. Wyjaśnienie szczegółowych celów kształcenia,
3. Wyjaśnienie zasad pracy podczas ćwiczeń,
4. Przydział zadań do wykonania na poszczególnych stanowiskach:

−

pomiar poziomu ciśnienia akustycznego i pomiar poziomu dźwięku wytwarzanego
przez urządzenie zewnętrzne,

−

pomiar poziomu równoważnego dźwięku w określonym okresie czasu,

−

wykonanie analizy w pasmach tercjowych zadanego hałasu,

5. Sprawdzenie gotowości sprzętu do pracy – połączenie elementów systemu CLIO zgodnie

ze schematem pomiarowym i włączenie komputerów,

6. Podłączenie rzutnika multimedialnego do komputera.

Faza właściwa:
1. Instruktaż wstępny w formie prezentacji multimedialnej pokazującej kolejność czynności

pomiarowych.

2. Ćwiczenia pod kierunkiem nauczyciela, mające na celu wykonanie pomiaru.

Uczniowie podczas ćwiczeń pracują samodzielnie, nauczyciel udziela instruktażu bieżącego
w przypadku trudności i stwierdzanych błędów.

Faza końcowa:
1. Zaprezentowanie przez uczniów wyników zaproponowanych pomiarów, omówienie

wyników oraz wniosków wynikających z pomiarów dotyczących ewentualnego
zagrożenia hałasem.

2. Podsumowanie ćwiczeń z podaniem wskazówek do dalszej pracy oraz sposobów

unikania błędów.

3. Zakończenie zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Protetyk słuchu 322[17]
Moduł:

Badania słuchu 322[17].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie pomiarów i analiz dźwięku 322[17].Z1.01

Temat: Wykonanie pomiaru czasu pogłosu w pomieszczeniu.

Cel ogólny: Dokonanie wstępnej oceny właściwości akustycznych pomieszczenia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

posłużyć się głośnikiem i mikrofonem pomiarowym,

−

skalibrować system pomiarowy,

−

posłużyć się cyfrowym systemem komputerowym,

−

zmierzyć czas pogłosu pomieszczenia za pomocą systemu CLIO,

−

zmierzyć charakterystyki częstotliwościowe czasu pogłosu i inne parametry akustyczne
wnętrz,

−

zinterpretować wyniki pomiarów,

−

ocenić wstępnie właściwości akustyczne wnętrza,

−

posłużyć się rzutnikiem multimedialnym.

W czasie zajęć będą kształtowane inne umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

prezentacja,

−

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w zespołach dwuosobowych.

Czas: 120 minut.

Środki dydaktyczne:

−

komputerowy system pomiarowy CLIO z urządzeniem doprowadzającym sygnał SC-01
i oprogramowaniem CLIO win 7,

−

głośnik,

−

mikrofon pomiarowy,

−

wzmacniacz mocy,

−

rzutnik multimedialny,

−

ekran do pokazu slajdów,

−

drukarka,

−

instrukcja obsługi systemu CLIO,

−

kartki formatu A4, pisaki.

Zadanie dla ucznia:

Zmierzyć czas pogłosu pomieszczenia i jego charakterystykę w funkcji częstotliwości.

Na tej podstawie ocenić wstępnie właściwości akustyczne sali.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. określenie tematu zajęć,
2. wyjaśnienie szczegółowych celów kształcenia,
3. wyjaśnienie zasad pracy podczas ćwiczeń,
4. przydział zadań do wykonania na poszczególnych stanowiskach,
5. sprawdzenie gotowości sprzętu do pracy – włączenie komputerów.

Faza właściwa:
1. Instruktaż wstępny w formie prezentacji multimedialnej pokazującej kolejność czynności

pomiarowych.

wniosków

wynikających

pomiarów

czasu

pogłosu,

ich

charakterystyk

częstotliwościowych i innych parametrów akustycznych wnętrz.

2. Podsumowanie ćwiczeń z podaniem wskazówek do dalszej pracy oraz sposobów

unikania błędów.

3. Zakończenie zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1 Podstawowe właściwości dźwięku

5.1.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ciśnienie akustycznej fali płaskiej wynosi 0,5 Pa. Oblicz poziom ciśnienia oraz poziom

natężenia tego dźwięku.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiedni wzór,
2) wykonać obliczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie działań na poziomach ciśnienia.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru formatu A4,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

kalkulator,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Narysuj widmo dźwięku prostego (tonu) o częstotliwości 1000 Hz i amplitudzie 1 Pa.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiedni rysunek,
2) narysować układ osi, oznaczyć skale i wrysować odpowiedni przebieg widma.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru formatu A4,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Oblicz okres i długość fali akustycznej tonów o częstotliwościach:

−

50 Hz,

−

800 Hz,

−

15 000 Hz.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiednie wzory,
2) wykonać obliczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

kalkulator,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4 *

Oblicz wypadkowy poziom natężenia dwóch dźwięków o poziomach odpowiednio:

75 dB i 77 dB.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiedni wzór,
2) wykonać obliczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie działań na potęgach.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru formatu A4, flamastry,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

kalkulator,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 5 *

Oblicz częstotliwość trzeciej harmonicznej dla dźwięku o częstotliwości podstawowej

150 Hz oraz częstotliwość o trzy oktawy wyższą od częstotliwości podstawowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiedni wzór,
2) wykonać na tej podstawie obliczenia,
3) wypełnić arkusz do ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru formatu A4, flamastry,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

kalkulator,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 6 *

Pokaż na rysunku, w jaki sposób dodają się dwie fale akustyczne o takiej samej

amplitudzie ciśnienia będące w fazie. Narysuj powstającą w wyniku falę stojącą. Co się
stanie, jeżeli fale będą w przeciwfazie (przesunięte o 180

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiedni rysunek,
2) oznaczyć dokładnie skale rysunku,
3) narysować obie fale jedną pod drugą,
4) zsumować wartości ciśnienia punkt po punkcje,
5) narysować wynikową falę stojącą poniżej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru formatu A4, flamastry,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

linijka z podziałką,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 7 *

Oblicz głośność dźwięku o częstotliwości 300 Hz i poziomie ciśnienia 67 dB. Porównaj

tę głośność z głośnością tonu o częstotliwości 6000 Hz i poziomie ciśnienia 60 dB.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiednie rysunki,
2) odczytać wartości poziomu głośności,
3) odczytać wartości głośności,
4) zsumować wartości głośności.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie poruszania się po krzywych równego poziomu głosności.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru formatu A4, flamastry,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2 Wybrane pomiary i analizy dźwięku

5.2.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1 *

Zmierz poziom ciśnienia akustycznego dźwięku w pomieszczeniu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO. i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego.
Do pomiaru należy wybrać pomieszczenie o względnie dużym i stałym poziomie zakłóceń
(hałasu).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uruchomić miernik poziomu dźwięku w pomieszczeniu o stałym poziomie zakłóceń,
2) wybrać charakterystykę liniową miernika,
3) odczytać wynik w dB.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

miernik poziomu lub system CLIO,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2 *

Zmierz poziom dźwięku w pomieszczeniu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO. i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego.
Do pomiaru należy wybrać pomieszczenie o względnie dużym i stałym poziomie zakłóceń
(hałasu).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uruchomić miernik poziomu dźwięku w pomieszczeniu o stałym poziomie zakłóceń,
2) wybrać charakterystykę A miernika,
3) odczytać wynik w dB (A).

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

miernik poziomu lub system CLIO,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3 *

Oblicz poziom równoważny dźwięku jeżeli w czasie 8 godzin przez 2 godziny poziom

wynosił 60 dBA, przez 4 godziny 70 dBA a przez pozostały czas 80 dB A.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiednie wzory,
2) wykonać obliczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

kalkulator,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4 *

Wykonaj analizę dźwięku otoczenia w pasmach tercjowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego.
Do pomiaru należy wybrać pomieszczenie o względnie dużym i stałym poziomie zakłóceń
(hałasu).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uruchomić system CLIO w pomieszczeniu o stałym poziomie zakłóceń,
2) wybrać funkcję analizy w pasmach oktawowych,
3) wykonać analizę,
4) wydrukować wynik.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z zainstalowanym systemem CLIO i drukarką,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 5 *

Wykonaj analizę dźwięku otoczenia w pasmach o szerokości 1/6 oktawy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego.
Do pomiaru należy wybrać pomieszczenie o względnie dużym i stałym poziomie zakłóceń
(hałasu).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uruchomić system CLIO w pomieszczeniu o stałym poziomie zakłóceń,
2) wybrać funkcję analizy w pasmach tercjowych,
3) wykonać analizę,
4) wydrukować wynik.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z zainstalowanym systemem CLIO i drukarką,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 6 *

Wykonaj wąskopasmową (FFT) analizę dźwięku otoczenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO. i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego.
Do pomiaru należy wybrać pomieszczenie o względnie dużym i stałym poziomie zakłóceń
(hałasu).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uruchomić system CLIO w pomieszczeniu o stałym poziomie zakłóceń,
2) wybrać funkcję analizy FFT,
3) wykonać analizę,
4) wydrukować wynik.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z zainstalowanym systemem CLIO i drukarką,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Zagrożenie hałasem i indywidualne środki ochrony słuchu

5.3.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dopuszczalny równoważny poziom dźwięku dla 8 godzin pracy wynosi 85 dB (A).

Oblicz jaki może być równoważny poziom dźwięku (A) dla 4 godzin pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiedni wzór,
2) wykonać obliczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru formatu A4,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Zademonstruj zalecany sposób zakładania wkładek przeciwhałasowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiedni rysunek,
2) przeprowadzić demonstrację.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

wkładki douszne kształtowane przez użytkownika,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Poziom ekspozycji na hałas dla 8 godzin pracy wynosi 75 dB (A), ale poziom szczytowy

mierzony przy charakterystyce C przekroczył dwukrotnie 135 dB (C). Co należy zrobić?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiednie zalecenia,
2) porównać wyniki pomiarów z dopuszczalnymi poziomami,
3) zdecydować o ewentualnym zastosowaniu środka ochrony słuchu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Poziom ekspozycji na hałas dla 8 godzin pracy wynosi 80 dB (A), ale jego poziom

maksymalny osiągnął 117 dB (A). Co należy zrobić?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiednie zalecenia,
2) porównać wyniki pomiarów z dopuszczalnymi poziomami,
3) zdecydować o ewentualnym zastosowaniu środka ochrony słuchu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 5 *

Poziom ekspozycji na hałas dla 8 godzin pracy wynosi 85 dB (A), szczytowy poziom

dźwięku 135 dB (C), a maksymalny osiągnął 115 dB (A). Podejmij decyzję co do
zastosowania środka ochrony przeciwhałasowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać odpowiednie zalecenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) porównać wyniki pomiarów z dopuszczalnymi poziomami,
3) zdecydować o ewentualnym zastosowaniu środka ochrony słuchu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Komputerowy system do pomiarów i analiz dźwięku

5.4.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1 *

Uruchom system CLIO. Wykonaj kalibrację i walidację systemu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO i zaznajomić się z oprogramowaniem CLIOWin 7.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) połączyć interfejs SC-01 z kartą CLIO i komputerem,
2) włączyć komputer,
3) uruchomić program CLIOwin 7,
4) przeprowadzić kalibrację systemu,
5) przeprowadzić walidację kalibracji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

zainstalowany w komputerze system CLIO z oprogramowaniem CLIOwin 7,

−

interfejs SC-01,

−

kable łączące,

−

podręcznik obsługi systemu CLIO,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2 *

Zademonstuj działanie modułu generatora systemu CLIO. Zademonstruj możliwości

wykorzystania różnych sygnałów pobudzających.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego
i głośnika.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) połączyć interfejs SC-01 z kartą CLIO i komputerem,
2) połączyć kablami mikrofon i głośnik z interfejsem SC-01,
3) włączyć komputer,
4) uruchomić program CLIOwin 7,
5) uruchomić moduł generatora,
6) zademonstrować możliwości generatora w sposób wizualny przy jednoczesnym odsłuchu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

zainstalowany w komputerze system CLIO z oprogramowaniem CLIOwin 7,

−

mikrofon pomiarowy typu MIC-01,

−

głośnik,

−

zestaw kabli łączących,

−

podręcznik obsługi systemu CLIO (Pomiary elektryczne i akustyczne),

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3 *

Zademonstruj działanie modułu multimetru systemu CLIO. Zademonstruj wykonanie

pomiaru poziomu ciśnienia akustycznego i poziomu dźwięku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego i
głośnika.

Uczeń powinien:

1) połączyć interfejs SC-01 z kartą CLIO i komputerem,
2) połączyć kablami mikrofon i głośnik z interfejsem SC-01,
3) włączyć komputer,
4) uruchomić program CLIOwin 7,
5) uruchomić moduł multimetru,
6) zademonstrować możliwości multimetru w zakresie pomiaru napięcia, poziomu ciśnienia

i poziomu dźwięku przy różnych charakterystykach.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

zainstalowany w komputerze system CLIO z oprogramowaniem CLIOwin 7,

−

mikrofon pomiarowy typu MIC-01,

−

głośnik,

−

zestaw kabli łączących,

−

podręcznik obsługi systemu CLIO (Pomiary elektryczne i akustyczne),

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4 *

Zademonstruj działanie modułu analizatora systemu CLIO. Zademonstuj wykonanie

analizy wąskopasmowej (FFT) oraz analizy w pasmach tercjowych i 1/6 oktawowych na
przykładowych sygnałach wygenerowanych za pomocą modułu generatora.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO i zaznajomić się z obsługiwaniem mikrofonu pomiarowego i
głośnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczeń powinien:

1) połączyć interfejs SC-01 z kartą CLIO i komputerem,
2) połączyć kablami mikrofon i głośnik z interfejsem SC-01,
3) włączyć komputer,
4) uruchomić program CLIOwin 7,
5) uruchomić moduł analizatora,
6) zademonstrować możliwości analizatora w zakresie wykonania analizy wąskopasmowej

(FFT) oraz analizy w pasmach tercjowych i 1/6 oktawowych na przykładowych
sygnałach wygenerowanych za pomocą modułu generatora.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

zainstalowany w komputerze system CLIO z oprogramowaniem CLIOwin 7,

−

mikrofon pomiarowy typu MIC-01,

−

głośnik,

−

zestaw kabli łączących,

−

podręcznik obsługi systemu CLIO (Pomiary elektryczne i akustyczne),

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 5 *

Zademonstruj działanie modułu analizatora systemu CLIO w zakresie pomiaru poziomu

równoważnego L

za określony czas trwania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przestudiować

instrukcję obsługi systemu CLIO. Do pomiaru należy wybrać pomieszczenie o małym
poziomie zakłóceń i dobrać odpowiedni rodzaj dźwięku o zmiennym przebiegu
wygenerowanego przez głośnik. Dla porównania można też wykonać pomiar naturalnych
dźwięków zakłócających.

Uczeń powinien:

6) zademonstrować możliwości analizatora w zakresie wykonania pomiarów poziomu

równoważnego przy wybranej charakterystyce korekcji dla dźwięków wygenerowanych

przez głośnik i naturalnych dźwięków otoczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie obsługi systemu pomiarowego CLIO.

Środki dydaktyczne:

−

zainstalowany w komputerze system CLIO z oprogramowaniem CLIOwin 7,

−

mikrofon pomiarowy typu MIC-01,

−

głośnik,

−

zestaw kabli łączących,

−

podręcznik obsługi systemu CLIO,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie pomiarów

i analiz dźwięku”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 15, 16, 18 są z poziomu podstawowego,

−

zadania: 11, 13, 14, 17, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nieprawidłową odpowiedź

lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. c, 4. d, 5. c, 6. b, 7. b, 8. b, 9. a, 10. a, 11. d,
12. d, 13. b, 14. c, 15. a, 16. a, 17. b, 18. c, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Scharakteryzować fizyczne cechy dźwięku

Scharakteryzować względne miary poziomu
ciśnienia

Scharakteryzować względne miary poziomu
natężenia

Scharakteryzować względne miary częstotliwości

Scharakteryzować fizyczne cechy dźwięku

Scharakteryzować miary amplitudowe dźwięków
prostych

Scharakteryzować właściwości filtrów
akustycznych

Scharakteryzować metody pomiarowe

Scharakteryzować akustyczne właściwości
pomieszczeń

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10 Scharakteryzować metody analizy dźwięku

11 Scharakteryzować właściwości hałasów

12 Scharakteryzować środki ochrony przed hałasem

13 Scharakteryzować środki ochrony przed hałasem

14 Scharakteryzować środki ochrony przed hałasem

15 Scharakteryzować środki ochrony przed hałasem

Scharakteryzować właściwości systemu
pomiarowego CLIO

Scharakteryzować metody pomiaru właściwości
przetworników elektroakustycznych

Scharakteryzować właściwości systemu
pomiarowego CLIO

Scharakteryzować właściwości systemu
przetwarzania cyfrowego

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel zastosowania testu.
3. Wyjaśnij uczniom na czym polegają zadania testowe oraz jakie są zasady ich

punktowania.

4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij warunki samodzielnej pracy uczniów podczas rozwiązywania testu.
6. Przed rozpoczęciem testu zapoznaj uczniów ze skierowaną do nich instrukcją.
7. Upewnij się czy wszystko zostało zrozumiane przez uczniów, w razie wątpliwości

wyjaśnij je.

8. Przestrzegaj czasu wyznaczonego na test, nie wydłużaj go.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20

zadań. Każde zadanie ma cztery możliwości odpowiedzi. Tylko jedna

odpowiedź jest prawidłowa.

5. Wybraną odpowiedź zaznacz na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej

rubryce krzyżyk.

6. W przypadku pomyłki zakreśl błędną odpowiedź kółkiem, a następnie zakreśl odpowiedź

prawidłową.

7. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Fala akustyczna rozchodzi się z prędkością

a) 340 km/h.
b) 1200 m/s.
c) 340 m/s.
d) 300 000 km/h.

2. Poziom ciśnienia przy dwukrotnym wzroście ciśnienia wzrośnie o

a) 3 dB.
b) 6 dB.
c) 2 dB.
d) 10 dB.

3. Przy jednoczesnym działaniu dwóch jednakowych źródeł dźwięku poziom natężenia

wzrośnie w stosunku do jednego źródła o

a) 10 dB.
b) 6 dB.
c) 3 dB.
d) 1 dB.

4. W całym zakresie częstotliwości akustycznych mieści się

a) 6 pasm oktawowych.
b) 3 pasma oktawowe.
c) 33 pasma oktawowe.
d) przeszło 10 pasm oktawowych.

5. Poziom progowy słyszenia wynosi

a) 1000 hPa.
b) 1 atm.
c) 20 μPa.
d) 3 dB.

6. Wartość skuteczna to

a) 1/2 wartości maksymalnej.

wartości maksymalnej.

c) 1/4 wartości minimalnej.

wartości średniej.

7. Najczęściej stosowane w pomiarach akustycznych filtry to

a) filtry FFT.
b) filtry tercjowe i oktawowe.
c) filtry antyaliasingowe.
d) filtry dolnoprzepustowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Schemat przedstawiony na rysunku poniżej przedstawia

a) układ do pomiaru mikrofonów.
b) układ do pomiaru głośników.
c) schemat połączeń systemu CLIO.
d) ogólny schemat działania głośnika.

9. Czas pogłosu to

a) czas, w ciągu którego poziom ciśnienia dźwięku spada o 60 dB.
c) czas, w ciągu którego poziom ciśnienia dźwięku spada o 60 dB (A).
d) czas, w ciągu którego poziom ciśnienia dźwięku spada o 60 dB (C).
e) czas, w ciągu którego poziom ciśnienia dźwięku rośnie o 60 dB.

10. Analiza częstotliwościowa dźwięku służy do

a) poznania jego składowych częstotliwościowych.
b) poznania jego składowych fazowych.
c) poznania jego składowych amplitudowych.
d) poznania jego rozkładu przestrzennego.

11. Maksymalny poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8–godzinnego lub 40–godzinnego

czasu pracy wynosi
a) 85 dB.
b) 115 dB (A).
c) 135 dB (C).
d) 85 dB (A).

12. Najszybszym i najprostszym sposobem ochrony narządu słuchu przed skutkami

oddziaływania hałasu jest
a) skrócenie czasu pracy na hałaśliwych stanowiskach.
b) zastosowanie odpowiedniej adaptacji akustycznej wnętrza.
c) wytłumienie wnętrza.
d) zastosowanie indywidualnego środka ochrony słuchu.

13. Ochronniki słuchu należy zastosować, jeżeli maksymalny poziom dźwięku wynosi

a) 86 dB.
b) 86 dB (A).
a) 86 dB (B).
b) 86 dB (C).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Układ elektronicznej regulacji tłumienia w nausznikach przeciwhałasowych powoduje

a) tłumienie dźwięków o niskich poziomach.
b) wzmacnianie dźwięków o wysokich poziomach.
c) wzmacnianie dźwięków o niskich poziomach.
d) wzmacnianie dźwięków o wysokich poziomach.

15. Wkładki przeciwhałasowe kształtowane przez producenta są wykonane z

a) waty, silikonu, gumy, tworzyw sztucznych.
b) płótna, silikonu, gumy, tworzyw sztucznych.
c) waty, poliuretanu, gumy, tworzyw sztucznych.
d) waty, silikonu, lub tworzyw sztucznych.

16. System pomiarowy CLIO służy do

a) pomiarów elektrycznych i akustycznych.
b) pomiarów ochronników słuchu.
c) pomiarów akustycznych i miksowania dźwięku.
d) pomiarów hałasów i wkładek dousznych.

17. Rysunek poniżej przedstawia

a) wyniki analizy FFT dźwięku i przebieg czasowy zmierzony systemem CLIO.
b) wyniki analizy pasmowej dźwięku i przebieg czasowy zmierzony systemem CLIO.
c) wyniki analizy L

dźwięku i przebieg czasowy zmierzony systemem CLIO.

d) wyniki analizy pasmowej dźwięku i wynik analizy FFT zmierzony systemem CLIO.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. Rysunek poniżej przedstawia

a) schemat pomiarowy do pomiaru wzmacniaczy za pomocą systemu CLIO.
b) schemat pomiarowy do pomiaru słuchawek za pomocą systemu CLIO.
c) schemat pomiarowy do pomiaru głośników za pomocą systemu CLIO.
d) schemat pomiarowy do pomiaru zwrotnic głośnikowych za pomocą systemu CLIO.

19. Rysunek poniżej przedstawia

a) wyniki analizy FFT dźwięku i przebieg czasowy wykonane systemem CLIO.
b) wyniki analizy oktawowej dźwięku i przebieg czasowy wykonane systemem CLIO.
c) wyniki analizy FFT dźwięku i analizy tercjowej wykonane systemem CLIO.
d) wyniki analizy tercjowej dźwięku i przebieg czasowy wykonane systemem CLIO.

20. Podstawowe parametry systemu cyfrowego decydujące o paśmie przenoszenia i dynamice

badanego dźwięku to
a) częstotliwość próbkowania i pasmo częstotliwości.
b) zniekształcenia i pasmo częstotliwości.
c) częstotliwość próbkowania i rozdzielczość bitowa.
d) rozdzielczość bitowa i pasmo częstotliwości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko.............................................................................................................................

Wykonywanie pomiarów i analiz dźwięku

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie typu próba pracy

Próba pracy ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania:
1. sprawdzić stopień opanowania jednej z umiejętności praktycznych, jakie uczniowie

powinni zdobyć w wyniku realizacji tej jednostki modułowej,

2. przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego,

potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie protetyk słuchu.

W związku z powyższym zadanie praktyczne musi być przygotowane w takiej formie, z jaką
uczniowie spotkają się na egzaminie. Oznacza to konieczność opracowania zadania w sposób
umożliwiający kryterialne ocenianie wykonywanych przez ucznia czynności w czterech
obszarach: planowania, organizowania, wykonywania i prezentowania. Próbę pracy
przeprowadza wybrany uczeń. Pozostali wspólnie z nauczycielem obserwują jego pracę. Po
pracy nauczyciel szczegółowo omawia wykonane zadanie.

Ocenianie:
dopuszczający

7–8 pkt.

dostateczny

9–10 pkt.

dobry

11–12 pkt.

bardzo dobry

od 13 pkt.

Wyposażenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy:

Wyposażenie na stanowisku

Ilość

Zestaw komputerowy z drukarką i oprogramowaniem Windows XP

System CLIO z interfejsem SC-01

1 kpl.

Oprogramowanie CLIOWin 7

1 szt.

Zestaw kabli połączeniowych

1 kpl.

Mikrofon CLIO MIC-01

1 szt.

Głośnik

1 szt.

Wzmacniacz mocy

1 szt.

Informacja dla ucznia

1. Sprawdź, czy otrzymałeś kompletny arkusz do wykonania zadania. Ewentualne braki lub

usterki zgłoś nauczycielowi.

2. Na arkuszu PLAN DZIAŁANIA wpisz swój numer ewidencyjny PESEL, datę urodzenia

i numer stanowiska.

3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem

pracy i jego wyposażeniem. Na te czynności masz 20 minut.

4. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla ciebie

miejscu, łącznie wynosi on 180 minut.

Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który nie
może udzielać Ci żadnych wskazówek.
Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie

Wykonaj pomiary poziomu dźwięku, poziomu równoważnego i analizę

częstotliwościową dźwięku o zadanym charakterze. Na tej podstawie określ zagrożenie
hałasem i zaleć odpowiednie środki indywidualnej ochrony.

Instrukcja wykonania zadania

Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:
1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2. Zapisz w formularzu PLAN DZIAŁANIA:

a) założenia do projektu wynikające z treści zadania,
b) czynności związane z wykonywaniem zadania, w kolejności ich wykonywania,
c) wykaz niezbędnych narzędzi i sprzętu.

3. Przystąp do zorganizowania stanowiska pracy:

a) przygotuj komputer, i urządzenia peryferyjne,
b) połącz kablami elementy systemu CLIO wg schematu pomiarowego.

4. Uruchom system CLIO za pomocą oprogramowania CLIOWin i przeprowadź kalibrację

systemu.

5. Wybierz odpowiednie okno pomiarowe i wykonaj poszczególne pomiary.
6. Wydrukuj wyniki.
7. Na podstawie otrzymanych wyników przeanalizuj zagrożenie hałasem.
8. Zdecyduj o ewentualnym zastosowaniu środków indywidualnych środków ochrony

słuchu.

9. Zgłoś przez podniesienie ręki gotowość do prezentacji.
10. Podczas prezentacji:

a) omów sposób wykonania zadania,
b) uzasadnij decyzję o ewentualnym użyciu indywidualnych środków ochrony słuchu,
c) oceń efekty wykonanej pracy.

Do opracowania projektu realizacji prac, wykorzystaj:
1. Instrukcję obsługi systemu CLIO (www.audiomatica.com).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zawód: protetyk słuchu
Symbol cyfrowy zawodu: 322[17]
Jednostka modułowa 322[17].Z1.03 Wykonywanie pomiarów i analiz dźwięku
Symbol zadania…..

PESEL Data urodzenia Numer stanowiska
⁭⁭⁭⁭⁭⁭⁭⁭⁭⁭⁭ ⁭⁭│⁭⁭│⁭⁭⁭⁭ ⁭⁭

dzień miesiąc rok

PROJEKT REALIZACJI PRAC

……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………………………………………………………............................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie praktyczne

Wykonaj

pomiary

poziomu

dźwięku,

poziomu

równoważnego

analizę

częstotliwościową dźwięku o zadanym charakterze. Na tej podstawie określ zagrożenie
hałasem i zaleć odpowiednie środki indywidualnej ochrony.

Czas wykonania zadania wynosi 180 minut.

sza

and

ard

CZYNNOŚCI OCENIANE I KRYTERIA WYKONANIA

Liczba pkt

0-1

Czynność 1: sporządzenie wykazu niezbędnych urządzeń
i narzędzi

Kryterium wykonania: 1 punkt – jeżeli uczeń zapisał co
najmniej:

Zestaw komputerowy z oprogramowaniem i drukarką

System CLIO z interfejsem SC-01

Oprogramowanie CLIOWin 7,

oraz co najmniej 3 spośród następujących elementów: zestaw
kabli połączeniowych, mikrofon CLIO, głośnik, wzmacniacz
mocy

Czynność 2: zapisanie kolejnych czynności związanych
z zorganizowaniem stanowiska pracy.

ANO

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń uwzględnił
w wykazie następujące czynności:

Przygotowanie komputera i urządzeń peryferyjnych

Połączenie kablami elementów systemu CLIO i urządzeń
zewnętrznych zgodnie ze schematem pomiarowym.

Czynność 3: Uruchomienie systemu CLIO i przeprowadzenie
kalibracji systemu.

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń przewidział

uruchomienie systemu i kalibrację.

Suma punktów w obszarze I. Planowanie

Czynność 4: zgromadzenie niezbędnych urządzeń i sprzętu do
wykonania pomiarów i analiz dźwięku

GAN

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń zapisał co najmniej:

Zestaw komputerowy z oprogramowaniem i drukarką

System CLIO z interfejsem SC-01

Oprogramowanie CLIOWin 7

Oraz co najmniej 3 spośród następujących elementów:
zestaw kabli połączeniowych, mikrofon CLIO, głośnik,
wzmacniacz mocy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 5: sprawdzenie gotowości sprzętu do pracy.

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń przygotował
komputer do pracy, uruchomił system CLIO i
przeprowadził kalibrację systemu

Suma punktów w obszarze II. Organizowanie

Czynność 6: Wykonanie pomiaru poziomu dźwięku

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń wybrał odpowiednia
aplikację systemu, wybrał odpowiednie okno pomiarowe
i wykonał pomiar.

Czynność 7: Wykonanie pomiaru poziomu równoważnego.

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń wybrał odpowiednia
aplikację systemu, wybrał odpowiednie okno pomiarowe
i wykonał pomiar.

Czynność 8: Wykonanie analizy częstotliwościowej dźwięku

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń wybrał odpowiednia
aplikację systemu, wybrał odpowiednie okno pomiarowe
i wykonał pomiar.

Czynność 9: Analiza przeprowadzonych pomiarów
i wyciągnięcie wniosków.

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń przeprowadził
poprawną analizę i wyciągnął właściwe wnioski.

Czynność 10: Ocena zagrożenia hałasem na podstawie
wykonanych pomiarów.

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli słuchacz poprawie ocenił
zagrożenia hałasem

Czynność 11: Zalecenia ewentualnych środków ochrony
przed hałasem.

YKONY

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń poprawnie zalecił
zastosowanie indywidualnych środków ochrony przed
hałasem.

Czynność 12: uzasadnienie sposobu wykonania zadania.

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli uczeń uzasadnił wybór
odpowiedniej metody pomiarowej i aplikacji w systemie
CLIO.

Czynność 13: ocena efektów wykonanej pracy

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeśli słuchacz ocenił efekty
swojej pracy, wskazał trafność dokonanego wyboru metody,
oceny zagrożenia i zaleceń zastosowania środka ochrony.

Suma punktów w obszarze IV. Prezentowanie

Razem:

Czynność wykonana – 1 pkt., niewykonana – 0 pkt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Everest F.A.: Podręcznik akustyki, Wyd. Sonia Draga, Katowice, 2004
2. Kotarbińska.E.: Zasady użytkowania ochronników słuchu na hałaśliwych stanowiskach

pracy, CIOP, Warszawa 2001

3. Latkowski J.B.: Poradnik dla protetyków słuchu, Geers, 2002
4. Malecki I.: Teoria fal i układów akustycznych, PWN 1964
5. Żyszkowski Z.: Podstawy Elektroakustyki, WNT 1984
6. Żyszkowski Z.: Miernictwo Elektroakustyczne , WNT , 1987
7. CLIO Electrical & Acoustical Tests User’s manual - podręcznik obsługi systemu CLIO,

Audiomatica

8. PN-EN 352-1:2005 – Ochronniki słuchu. Wymagania ogólne. Część 1: Nauszniki

przeciwhałasowe

9. PN-EN 352-2:2005 – Ochronniki słuchu. Wymagania ogólne. Część 2: Wkładki

przeciwhałasowe

10. www.audiomatica.com
11. www.cliowin.com/download.htm
12. www.adobe.com/products/audition/

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000