background image

AKTUALNOŚCI

 Prostsze zasady archiwizacji 

dokumentów w samorządach 

1

 Nowe terminy składania wniosków 

o dotacje dla uczelni 

2

 Dodatkowe wydatki podmiotów 

przekształcających oddziały  

przedszkolne 

3

 Sposób na podratowanie  

budżetu JST 

3

RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA

TEMAT MIESIĄCA:

 Przychody jednostek 

publicznych z przełomu roku 

1

 Wartość początkowa auta  

– co wliczać 

7

 Zwrot mienia powierzonego 

zwalnianemu pracownikowi  

– ewidencja księgowa 

8

 Działanie konta 245  

„Wpływy do wyjaśnienia” 

9

 Harmonogram likwidacji  

jednostki budżetowej 

10

PODATKI

 PIT od paczek świątecznych 

11

 VAT przy przekształceniu  

zakładu budżetowego w spółkę 

11

FINANSE PUBLICZNE

 Potrącanie dochodów w związku 

z realizacją zadań z zakresu  

ad ministracji rządowej 

12

 Zwrot kosztów przejazdu  

opiekunów niepełnosprawnego ucznia 

13

 Zawiadomienie nabywcy 

nieruchomości o terminie  

zawarcia umowy 

13

KADRY I PŁACE W JSFP

 Pracownik jednostki jako radny 

– prawa i obowiązki pracodawcy 

14

 Paczki świąteczne dla dziecka 

obydwojga pracowników 

16

 Wolne dla pracownika przy 

długotrwałej podróży służbowej 

16

w   n u m e r z e

ciąg dalszy na stronie 2

Przychody jednostek publicznych z przełomu 

roku rozlicza się memoriałowo

Rozliczając dochody jednostek budżetowych na przełomie roku, należy 

pamiętać, że zastosowanie ma tu zasada kasowa. Znaczenie ma tu zatem data 

faktycznej zapłaty. W przypadku ewidencji przychodów obowiązuje nato-

miast zasada memoriału, która obliguje podmioty publiczne do ujmowania 

w księgach wszystkich osiągniętych przychodów dotyczących danego roku 

obrotowego, bez względu na termin ich faktycznej zapłaty.

Pod koniec roku dla księgowych reprezentujących sektor publiczny istotną kwestią staje 

się rozliczenie uzyskanych dochodów i przychodów. Ich odpowiednie zaksięgowanie oraz 

przypisanie do danego okresu warunkuje prawidłową realizację przepisów prawa bilan-

sowego, budżetowego, ale także regulacji w zakresie podatku dochodowego. Może się 

zdarzyć również, że niektóre wartości będzie trzeba ująć jako rozliczenia międzyokresowe.

Przedstawiciele jednostek publicznych muszą pamiętać, że dochody są to kwoty 

związane ściśle z budżetem. Są to więc wszelkie wpływy na jej rachunek bieżący. 

Przychód należy natomiast utożsamiać z prawem bilansowym. Jest to korzyść eko-

nomiczna, którą obok kosztów należy wykazać w rachunku zysku i strat. 

T E M AT   M I E S I Ą C A

ciąg dalszy na stronie 4

Rząd chce uprościć postępowanie 

z dokumentacją archiwalną w samorządach

Organ wykonawczy samorządu będzie mógł określić instrukcję kancelaryjną 

oraz dokumenty dotyczące działania archiwum zakładowego wspólne dla pod-

ległych jednostek organizacyjnych. To jedno z głównych rozwiązań zawartych 

w projekcie nowelizacji ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.

W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o narodowym 

zasobie archiwalnym i archiwach. Projektowana ustawa ma na celu m.in. ułatwienie gro-

madzenia, zarządzania i przechowywania dokumentacji w postaci elektronicznej, w tym 

elektronicznego załatwiania spraw, oraz uproszczenie zasad postępowania z dokumen-

tacją w przypadku współistnienia elektronicznego i tradycyjnego systemu zarządzania.

grudzień 2014

12

issn 1689-4634

RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ

P r a k t y c z n e   r o z w i ą z a n i a   d l a   k s i ę g o w y c h   i   s k a r b n i k ó w   J S F P

ktualności

A

NOWY E-BOOK DLA PRENUMERATORÓW

Co miesiąc na portalu SerwisRB znajdziesz e-book  

przygotowany tylko dla stałych klientów miesięcznika. 

Kolejna propozycja z serii to:

„Zamknięcie ksiąg rachunkowych JSFP za 2014 r.”

Już dziś wejdź na

 

www.serwisrb.pl

 

i ściągnij publikację.

background image

Aktualności

2

Szanowni Czytelnicy,

na przełomie roku szcze-

gólnie istotne jest poprawne 

zaksięgowanie przychodów 

wpływających na konto 

jednostki. W jednostkach 

budżetowych najczęściej występują przychody 

z tytułu dochodów budżetowych. Należą do 

nich przede wszystkim wpływy z podstawowej 

działalności. W podmiotach tych mogą tak-

że występować przychody z tytułu operacji 

finansowych, takie jak odsetki czy dodatnie 

różnie kursowe. Kwestią sporną jest możliwość 

księgowania na koncie 750 odsetek naliczonych 

w związku z nieterminową zapłatą należności. 

Na pierwszy rzut oka odsetki te powiązane są 

z działalnością podstawową. Badając jednak, 

czy dane przychody mają charakter przycho-

dów operacyjnych, czy finansowych, należy 

brać pod uwagę przede wszystkim podstawę 

powstania danego przychodu. Bazą powsta-

nia odsetek jest określona kwota pieniężna 

(odsetki nalicza się, ponieważ kontrahent 

zwleka z zapłatą określonej sumy finanso-

wej). Dlatego też odsetki za zwłokę w zapłacie 

należy traktować jako przychody finansowe.

Karol Zawadzki

redaktor prowadzący

Rząd chce uprościć postępowanie z dokumentacją archiwalną w samorządach

ciąg dalszy ze strony 1

Pierwszym z proponowanych rozwiązań jest 

umożliwienie organom jednostek samorządu 

terytorialnego wydawania jednym aktem 

normatywnym przepisów wewnętrznych 

regulujących sferę kancelaryjną oraz kwestie 

organizacji i funkcjonowania archiwów 

w jednostkach podległych lub nadzorowa-

nych o jednorodnym charakterze działania. 

Obecnie każda samorządowa jednostka 

organizacyjna zobowiązana jest odrębnie 

uzgadniać z Naczelnym Dyrektorem Archi-

wów Państwowych lub upoważnionymi 

dyrektorami archiwów swój akt wewnętrzny 

wprowadzający instrukcję kancelaryjną, 

jednolity rzeczowy wykaz akt oraz instrukcję 

w sprawie organizacji i zakresu działania 

archiwów zakładowych (składnic akt). Po 

wydaniu aktu ogólnego dotychczas obo-

wiązujące instrukcje i wykazy stosowane 

w jednostkach organizacyjnych utracą 

moc prawną.

Koniec z dublowaniem obowiązków

Gromadzenie i zarządzanie dokumentacją 

oraz przekazywanie jej do archiwów w coraz 

większym stopniu dotyczy dokumentów 

elektronicznych. Prawodawcy uznali więc 

za niezbędne zharmonizowanie przepisów 

regulujących postępowanie z dokumentacją 

w postaci papierowej z regulacjami doty-

czącymi dokumentacji elektronicznej. 

Aktualnie, podmioty, które stosują system 

elektronicznego zarządzania dokumentami 

(EZD), dokumentację papierową gromadzą 

w układzie według dat (numerów) wpływu 

w układzie chronologicznym. Niezależnie od 

tego, obecne przepisy wymuszają stosowanie 

dodatkowo układu rzeczowego w każdym 

przypadku – bez względu na to, czy dany 

podmiot wdrożył system elektronicznego 

zarządzania dokumentacją czy nie. 

Nowe przepisy mają zlikwidować koniecz-

ność stosowania układu rzeczowego 

w przypadku dokumentacji elektronicznej.

Postępowanie przy likwidacji

Nowa ustawa ma także doregulować dotych-

czasowe przepisy dotyczące postępowania 

z dokumentacją w związku z ustaniem 

działalności podmiotu publicznego, które 

budzą wątpliwości w kontekście odmien-

nego uregulowania tej kwestii dla podmio-

tów państwowych i samorządowych. Po 

nowelizacji, jeśli po likwidacji samorządowej 

jednostki organizacyjnej nie powstanie 

nowa jednostka, która przejmie jej zada-

nia, dokumentację niearchiwalną należy 

przekazać organowi wyższego stopnia.

Warto także wspomnieć, że na początku 

2015 roku rząd ma rozpatrzyć projekt 

ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 

oraz niektórych innych ustaw dotyczący 

przechowywania dokumentów pracow-

niczych w postaci papierowej. Obecnie 

akta osobowe i płacowe są dokumentacją 

tzw. niearchiwalną i posiadają ustalony 

przez ustawodawcę czasowy okres prze-

chowywania 50 lat, po upływie którego 

są brakowane niszczone. 

Nowelizacja przewiduje zmniejszenie 

zakresu dokumentacji pracowniczej, która 

podlegałaby długookresowemu przecho-

wywaniu. Większość dokumentów pod-

legałyby obowiązkowi przechowywania 

przez okres 5 lat od ustania zatrudnienia. 

Projektowane zmiany miałyby jednak 

dotyczyć jedynie podmiotów z sektora 

prywatnego.

ETAP LEGISLACYJNY:

„

„

Projekt nowelizacji ustawy o narodowym za-

sobie archiwalnym i archiwach rozpatrywany 

przez podkomisje po pierwszym czytaniu.

„

„

Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks 

pracy oraz niektórych innych ustaw przed 

przekazaniem Radzie Ministrów.

„

„

oprac. Karol Zawadzki

specjalista ds. finansów publicznych 

Terminy składania wniosków o dotacje dla uczelni będą bardziej realne

Z 15 lutego na 15 września ma zostać przesunięty termin składania przez uczel-

nie wniosków o dotację celową na realizację inwestycji. Obecnie funkcjonujące 

terminy powodują w praktyce konieczność aktualizowania wniosków.

Do uzgodnień trafił projekt nowego roz-

porządzenia ministra nauki i szkolnictwa 

wyższego w sprawie trybu udzielania oraz 

zasad i trybu rozliczania dotacji na dofi-

nansowanie lub finansowanie kosztów 

realizacji inwestycji uczelni publicznej.

Zdaniem projektodawców wydanie nowego 

aktu jest niezbędne głównie ze względu na 

trudności związane z określeniem termi-

nu składania wniosku o udzielnie dotacji 

celowej na realizację inwestycji. Aktualnie 

wnioski takie uczelnie składają do 15 lute-

go roku poprzedzającego rok, w którym 

mają być przyznane środki. W przypadku 

zadań inwestycyjnych ujętych w programach 

wieloletnich wnioski składa się do dnia 30 

czerwca. Ustanowienie tak wczesnego terminu 

niejednokrotnie powoduje dezaktualizację 

wniosków i konieczność ich uzupełniania. 

W nowym rozporządzeniu zaproponowano, 

aby wnioski o dotację na dofinansowanie 

realizacji inwestycji budowlanej lub zakupu 

środka trwałego przesunąć na 15 września. 

Aby zapobiegać pobieraniu przez uczelnię 

dotacji w nadmiernej wysokości, zapropo-

nowano rozwiązanie, zgodnie z którym jed-

nostka musiałaby – w ciągu dwóch tygodni 

od zakończenia ostatniego postępowania 

publicznego i wyboru najkorzystniejszej oferty 

– zawiadomić ministra finansów o ewentu-

alnych zmianach w wartości kosztorysowej 

inwestycji budowlanej lub szacunkowym 

koszcie zakupu środka trwałego.

„

„

oprac. Karol Zawadzki

specjalista ds. finansów publicznych 

Kup książkę

background image

Aktualności

3

Organy samorządu terytorialnego przekształcające oddziały 

przedszkolne poniosą dodatkowe wydatki na adaptację pomieszczeń

Do września 2016 roku organy prowadzące przedszkola powstałe w wyniku 

przekształcenia oddziału zorganizowanego przy szkole podstawowej muszą 

dostosować lokale do nowych przepisów przeciwpożarowych. Resort edukacji 

przewiduje, że koszt adaptacji jednej szkoły do nowych wymagań to ok. 2.425 zł 

brutto. W placówkach wymagających wykonania dodatkowego wyjścia ewakua-

cyjnego koszt ten może wzrosnąć do ok. 17.000 zł.
Od września 2016 roku oddziały przed-

szkolne zorganizowane w szkołach pod-

stawowych przekształcą się w przedszkola 

funkcjonujące w ramach zespołów szkolno-

-przedszkolnych. W związku z tym zaistniała 

konieczność opracowania formalnych 

procedur dotyczących ochrony przeciw-

pożarowej w tego rodzaju placówkach. 

Zgodnie z projektem rozporządzenia 

ministra edukacji narodowej w sprawie 

wymagań ochrony przeciwpożarowej lokal, 

w którym znajduje się przedszkole, będzie 

musiał spełniać wymagania, takie jak 

w przypadku budynków przeznaczonych 

do użytku ludzi o ograniczonej zdolności 

poruszania się (tzw. kategoria ZL II).

Jak przewiduje Ministerstwo Edukacji, 

w większości przypadków nie będzie 

konieczności przeprowadzania dużych 

prac budowlanych dostosowujących kon-

strukcję ścian do wymogów przeciwpoża-

rowych. W znacznej części placówek ściany 

są murowane lub żelbetowe i spełniają 

proponowane warunki. Z koniecznością 

poniesienia dodatkowych wydatków będą 

się musieli natomiast liczyć przedstawiciele 

jednostek, w których ścianki zbudowane 

są np. z płyt gipsowo-kartonowych. Duże 

koszty wiązać się mogą także z koniecz-

nością wykonania dodatkowych wyjść 

ewakuacyjnych. Według resortu koszt 

wykucia jednego wyjścia będzie wynosił 

ok. 15.000 zł.

Problem z parterem

Kłopotem dla szkół może być także obo-

wiązek zorganizowania lokalu, w którym 

znajduje się przedszkole oraz stołówki dla 

przedszkolaków na parterze. Aktualnie wie-

le placówek swoje oddziały ma usytuowane 

na piętrach w celu unikania nadmiernego 

kontaktu przedszkolaków z uczniami. 

Problemy interpretacyjne może sprawiać 

także proponowany przepis wskazujący, 

że okna parterowe mogą stanowić wyjście 

ewakuacyjne. W wielu jednostkach nie są 

one zrównane z poziomem gruntu.

Drzwi i gaśnice

Spora część jednostek oświatowych – 

bowiem jak szacuje resort ma to dotyczyć 

ok. 90% szkół publicznych oraz 70% nie-

publicznych – będzie musiała nabyć drzwi 

o odpowiedniej klasie odporności ogniowej 

z samozamykaczem. Szacunkowy koszt 

takiej wymiany wynosi od 2.000 do 2.500 

zł. Znaczna część placówek będzie również 

musiała zaopatrzyć się w gaśnice proszkowe 

o masie środka gaśniczego 4–6 kg. Według 

ministerstwa średni koszt jej nabycia to 175 zł. 

Zdaniem ministra edukacji ogólny koszt 

ewentualnego dostosowania jednej szkoły 

podstawowej do wymagań projektu roz-

porządzenia wyniesie ok. 2.425 zł brutto. 

W przypadku konieczności wykonania 

wyjścia ewakuacyjnego wielkość tę należy 

powiększyć o ok. 15.000 zł brutto. Samo-

rządowcy konsultujący projekt mają wąt-

pliwości co do zasadności stosowania 

przedstawionych przez resort kwot. 

ETAP LEGISLACYJNY: 

„

„

Projekt rozporządzenia ministra edukacji naro-

dowej w sprawie wymagań ochrony przeciw-

pożarowej, jakie musi spełniać lokal, w którym 

jest prowadzone przedszkole utworzone 

w wyniku przekształcenia oddziału przedszkol-

nego zorganizowanego w szkole podstawowej 

po konsultacjach i uzgodnieniach.

„

„

Ustawa z 13 czerwca 2013 r. o zmianie usta-

wy o systemie oświaty oraz niektórych innych 

ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 827 ze zm.).

„

„

Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie 

oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 256, 

poz. 2572 ze zm.).

„

„

oprac. Karol Zawadzki

specjalista ds. finansów publicznych 

Jednostki samorządu terytorialnego będą mogły przyjmować depozyty 

od SP ZOZ-ów oraz samorządowych instytucji kultury 

Kolejne jednostki sektora finansów publicznych będą musiały lokować wolne 

środki w formie depozytu u ministra finansów. W podobnej formie swój budżet 

będą mogły podratować także jednostki samorządu terytorialnego. W tym celu 

organy stanowiące samorządów będą musiały wydać odpowiednie akty prawa 

wewnętrznego.
Senat poparł nowelizację ustawy o finan-

sach publicznych zakładającą rozszerzenie 

od 2015 roku obowiązku lokowania wolnych 

środków w formie depozytu prowadzo-

nego przez ministra finansów na kolejne 

jednostki sektora finansów publicznych. 

Zdaniem pomysłodawców zmian, nowe regu-

lacje przyczynią się do zmniejszenia potrzeb 

pożyczkowych Skarbu Państwa, a przez to 

do obniżenia poziomu długu publicznego 

i minimalizowania kosztów jego obsługi.

Nowy obowiązek dotyczy m.in. państwo-

wych instytucji kultury i samodzielnych 

publicznych zakładów opieki zdrowotnej. 

Obowiązek odprowadzania wolnych środ-

ków do ministra finansów nie będzie doty-

czył kwot pochodzących z dotacji z budżetu 

oraz środków w walutach obcych. 

Te ostatnie jednostki sektora finansów 

publicznych mogłyby lokować na rachun-

kach bankowych.

Podobny instrument zarządzania płyn-

nością ustawodawcy przewidują dla 

jednostek samorządu terytorialnego. 

I tak, w celu sfinansowania środków 

niezbędnych na pokrycie deficytu lub 

rozchodów samorządy będą mogły przyj-

mować w depozyt wolne środki od SP 

ZOZ-ów tworzonych przez te jednostki, 

a także od instytucji kultury oraz samo-

rządowych osób prawnych. W tym celu 

organy stanowiące samorządu – na wnio-

sek zarządu – powinny podjąć uchwałę 

wyrażającą zgodę na takie działanie oraz 

określającą warunki ich przyjmowania, 

a także wysokość i sposób obliczania 

oprocentowania. Niezbędne będzie także 

podpisanie umowy.

ETAP LEGISLACYJNY:

„

„

Ustawa z 26 września 2014 r. o zmianie 

ustawy o finansach publicznych oraz niektó-

rych innych ustaw – przyjęta przez Senat. 

„

„

oprac. Karol Zawadzki

specjalista ds. finansów publicznych 

Kup książkę