background image

Dęciaki nie płaczą… 
Burn, Baby, Burn  

Reflections - 10/05/2007  

By Kirk Lundbeck

1

  

 

Około 30 kilometra maratończyk czuje, Ŝe wyrosła przed nim ściana, której nie da 

się pokonać. Oddycha z trudem, serce mu wali, a mięśnie nóg i klatki piersiowej płoną 
Ŝ

ywym ogniem. Przez następny kilometr czuje, Ŝe juŜ nie da rady, ale biegnie dalej. 

Wkrótce płomień w mięśniach przygasa, oddech się normuje a serce przestaje tłuc się w 
piersiach. Czuje, Ŝe wstąpiły w niego nowe siły. 

Kobieta na zajęciach aerobiku cięŜko pracuje, by utrzymać sylwetkę. Wykonuje 

polecenia instruktora tak długo, jak moŜe wytrzymać, ale przeciągające się ćwiczenie 
powoduje piekący ból łydek; palą mięśnie ramion, jest wyczerpana i cała para z niej 
uchodzi. Przerywa, odpoczywa kilka minut, wypija nieco wody i znowu rozpoczyna to 
samo ćwiczenie. Tym razem idzie juŜ łatwiej. 

 
MoŜemy się z tym zgadzać lub nie, ale granie na puzonie jest rodzajem ćwiczenia 

gimnastycznego. By kształtować odporność i kondycję wymaga kontrolowanego napinania 
i rozluźniania mięśni oraz właściwego oddychania. Niczym się to nie róŜni od dźwigania 
cięŜarów, czy prób wysiłkowych na bieŜni. Jeśli ktoś chce budować mięśnie w fitness 
center, dowie się od instruktora, Ŝe trzeba ćwiczyć z małym cięŜarkiem, powtarzając 
ć

wiczenie wielokrotnie. To właśnie kształtuje mięśnie, nie zaś duŜy cięŜar.  

Czy, jako puzoniści, nie powinniśmy rozwaŜyć tej samej techniki do kształtowania 

odpowiadających za dźwięk mięśni w ustach i twarzy?  

Kształtując odporność i kondycję w naszym graniu musimy zwaŜyć, Ŝe to jeden z 

najwaŜniejszych aspektów naszego ćwiczenia. Musimy nauczyć się pomniejszać 
zmęczenie. By to osiągnąć trzeba zrozumieć dlaczego mięśnie się męczą.  

Zmęczenie określa się jako obniŜenie zdolności napięcia mięśnia spowodowane 

powtarzaną stymulacją. Zmęczenie jednostki ruchowej (grupy włókien unerwionych przez 
jeden neuron ruchowy) moŜe być spowodowane przez wiele czynników. KaŜdy z nich 
zaleŜy od specyficznych wymagań ćwiczenia, które go powoduje. Te czynniki mogą 
wzajemnie oddziaływać w sposób, który ostatecznie powoduje kurczenie lub pobudzenie 
mięśnia, albo oba te zjawiska razem. Zmęczenie powstaje, jeśli łańcuch zdarzeń jest 
przerywany między centralnym układem nerwowym i włóknami mięśniowymi. Na 
przykład- znacząca obniŜenie zawartości glikogenu w aktywnych włóknach mięśniowych 
zaleŜy od zmęczenia podczas długotrwałego niezbyt forsownego ćwiczenia. Owo 
„zmęczenie mechanizmu odŜywiania” powstaje, kiedy organizm dostaje zbyt mało tlenu 
by wytworzyć energię w drodze przemiany metabolicznej.  

Mówiąc tak po prostu- uŜywanie zbyt małej ilości powietrza podczas gry na puzonie 

wpływa nie tylko na jakość dźwięku, ale obniŜą zdolność skurczową mięśni, co w 
rezultacie obniŜa teŜ odporność i wytrzymałość. Zatem podparcie powietrzem daje Ci nie 

                                                 

1

W tym miesiącu tekst jest autorstwa mego instruktora golfa i przyjaciela, Kirka Lundbecka. Jest on 

zawodowym golfistą i puzonistą. To wspaniały nauczyciel, który dzieli się swym doświadczeniem w 
obydwu dziedzinach, jak równieŜ tym, jak łącza się one w praktyce.. Jest zawodowcem w klubie 
Sycamore Golf , gdzie byliśmy (Brass Buddies- Blaszane Kumple- zespół muzyków CSO) 9 września. 
Jestem pewien, Ŝe artykuł jest wartościowy i rzuca nowe światło. 
.

 

background image

tylko lepszy dźwięk, ale wspiera zasilanie wzmagającym wytrzymałość glikogenem tych 
mięśni, których uŜywasz grając na instrumencie.  

Chcę oczywiście stwierdzić, Ŝe granie na puzonie to długotrwałe, umiarkowane 

ć

wiczenie. MoŜe niekoniecznie rozumiane jako kierat, czy próby wysiłkowe na bieŜni, ale 

wszyscy miewamy poczucie „palących” mięśni ust. By grać z większą odpornością i 
wytrzymałością musimy te mięśnie „wytrenować”. Oto jak: 

Weź etiudę Arbana, Kopprascha, czy z innego zbioru- taką, która nie jest zbyt trudna 

technicznie i mieści się w średnim rejestrze Twego instrumentu. Upewnij się, Ŝe to 
ć

wiczenie moŜesz zagrać i to zagrać dobrze. Zmniejszysz poczucie nuŜącej monotonii, 

jeśli będzie to etiuda, którą zagrasz z przyjemnością.  

Zagraj to raz i jeszcze raz, i znowu dokładnie, aŜ zaczniesz czuć owo „pieczenie”. 

Zagraj ćwiczenie do końca i zrób krótką, 5 minutową przerwę. OdłóŜ instrument, napij się 
wody, zrób cokolwiek. Tylko nie graj teraz, dopiero po przerwie! Potem graj dalej w ten 
sam sposób, aŜ znowu poczujesz „pieczenie”. Zrób przerwę i powtórz to samo po raz 
trzeci. Będzie to tak, jakbyś wielokrotnie podnosił sztangę z minimalnym obciąŜeniem.  

W tak powtarzanym ćwiczeniu pracują Twe mięśnie odpowiadające za artykulację: 

mięśnie ust, języka, twarzy i gardła.  

W ten sam sposób ćwicz etiudy na legato, na przykład ze zbioru Rochut’a lub 

Edwards’a. Znowu- wybierz coś w niezbyt wymagającego zarówno co do rejestru jak i 
techniki. Graj to raz, jeszcze i znowu- aŜ poczujesz „pieczenie”. Rób tak trzy razy, za 
kaŜdym razem z 5 minutową przerwą. Teraz będą pracować mięśnie odpowiadające za 
legato- kącików ust, twarzy i gardła. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Do róŜnych rodzajów grania uŜywamy róŜnych grup mięśni. Wszystkie te grupy 

mięśni powinny pracować tak, by dało się wykorzystać całą ich siłę i wszystkie 
moŜliwości. Ćwicząc, myśl o kaŜdej grupie mięśni z osobna, jak cięŜarowiec na treningu, 
kształtuj dźwięk przy pomocy mięśni uŜywanych do grania, budując lepszą odporność, 
większą wytrzymałość, wszystko po to by stać się lepszym muzykiem. 

 
Pamiętaj, Ŝe masz tylko określoną liczbę moŜliwości grania na instrumencie, staraj 

się zawsze grać moŜliwie najlepiej!