KATEGORIE PRAWA KRAJOWEGO I WSPÓLNOTOWEGO 

 

NORMA PRAWNA  

- najmniejszy, stanowiący sensowną całość, element prawa.  
- reguła postępowania zewnętrznego stworzona na podstawie przepisów prawnych,  
- generalna skierowana do grupy podmiotów  
- abstrakcyjna - dotyczy powtarzalnych zachowań 
- ogłoszona  
- chroniona aparatem przymusu 
 

NORMA PRAWNA – (koncepcja trójelementowa)  

 

Hipoteza – załoŜenie (warunki przypisania obowiązku lub uprawnienia, wskazanie adresata 
normy i okoliczności działania 
Dyspozycja – wskazanie sposobu (treść) zachowania adresata, jego obowiązki i/lub 
uprawnienia 
Sankcja - określa konsekwencje prawne zachowania niezgodnego z dyspozycją  

 Sankcja:  

- karna – represyjną 
- egzekucyjną  
- niewaŜności - bezskuteczności 

 

PRZEPIS PRAWA  

- jednostka redakcyjna tekstu prawnego,  
wyodrębniony  formalnie,  wyróŜniony  wizualnie  i  opatrzony  nazwą  indywidualizującą  - 
artykuł, paragraf czy ustęp.  
 

UWAGA – norma prawa nie musi zawierać się w jednym przepisie 

 

AKT PRAWNY ujęty w odpowiedniej formie wyraz woli państwa 

 

Akt normatywny

 – Zawiera normy prawne 

Akt nienormatywny

 – decyzja organu państwowego w konkretnej sprawie, dotyczący 

określonych osób lub instytucji, rozstrzyga spory, załatwia wnioski, likwiduje urząd, nadaje 
medale …  
 
Budowa aktu prawnego  

 
część nieartykułowa 
- tytuł nagłówek 
 

- rodzaj aktu (ustawa, rozporządzenie, zarządzenie) 

 

- data wydania 30 kwietnia 2010 

 

- przedmiot – treść aktu  

 

- dane urzędowego dziennika promulgacyjnego  

 

 

Dz. U.  2020 Nr 13. poz. 1313 

- określenie podstawy prawnej (dla aktów niŜszego rzędu) 
- wstęp – preambuła (niekonieczna) 
 
część artykułowa – przepisy  
 
kategorie przepisów: 
 

- merytoryczne 

 

- o zmianie przepisów 

 

- przejściowe i dostosowujące 

 

- końcowe  

 

 

- uchylające 

 

 

- o wygaśnięciu mocy aktu normatywnego 

 

 

- o wejściu w Ŝycie 

 
Struktura aktu prawnego – nazewnictwo  

 

Artykuł 13 

1. bla bla…. , ustęp 1. punkt 1.  
     1) tratata tratata  

 
czytaj:  

Artykuł 13, ustęp 1. punkt 1.  

=====.= 

 

Art. 13 § 1. bla bla….  

     1) tratata tratata  

 
czytaj:  

Artykuł 13, paragraf 1. punkt 1.  

======.= 

 

Art. 13 § 1. bla bla….  

     1) tratata tratata  
 

 

a) bum bum bum  

czytaj:  

Artykuł 13, paragraf 1, punkt 1, litera a 

======.= 

 
 

Art. 13 § 1. bla bla….  

     1) tratata tratata  
 

 

a) bum bum bum  

 

 

 

- tup tup tup  

czytaj:  

Artykuł 13, paragraf 1, punkt 1, litera a, tiret pierwsze 

======.= 

 

organ promulgacyjny = organ publikacyjny = urzędowy dziennik promulgacyjny 

 
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 
Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej  
Monitor Polski  
 

Rodzaje – hierarchia aktów prawnych 

 

Konstytucja UE  
Rozporządzenia UE – Dyrektywy UE – Decyzje UE, Zalecenia, Opinie   
Konstytucja RP – ustawa zasadnicza 
Ustawy zwykłe 
Rozporządzenia ministrów, Rady Ministrów, …  

 

ADMINISTRACJA PUBLICZNA 
 
Administracja  (z  łaciny  administratio  –  kierownictwo,  zarząd),  działalność  władzy 
wykonawczej  polegająca  na  zarządzaniu  i  kierowaniu  instytucjami  państwowymi  lub 
samorządowymi.  

 

Wydzielony w aparacie państwowym system organów zajmujących się zarządzaniem na 
podstawie przepisów prawa administracyjnego.  
Zespół ludzi zatrudnionych w strukturach władzy wykonawczej.  

 

Administracja publiczna - organy administracji wraz z obsługującymi je urzędami, których 
działalność obejmuje niemal wszystkie dziedziny Ŝycia, np. handel, rzemiosło, szkolnictwo, 
budownictwo mieszkaniowe, transport kolejowy i miejski, funkcjonowanie poczty, ochrona 
środowiska itp. 

 

A.  dba  o  ogólny  interes  społeczeństwa,  uwzględniając  interes  strony  i  przysługujące  mu 
prawa.  

 

Administracja publiczna w Polsce to: 
 

1) administracja rządowa 
2) administracja samorządowa – występuje na szczeblu lokalnym i regionalnym 
(wojewódzkim), składa się z kolegialnych i jednoosobowych organów wykonawczych 
powoływanych przez radę gminy (powiatu).  

 

Ciałem kolegialnym jest zarząd, organem jednoosobowym natomiast wójt (w gminach 

wiejskich), burmistrz (w gminach z siedzibą w miastach), prezydent miasta (w miastach 
wojewódzkich i w gminach miejskich liczących 100 tys. mieszkańców) lub starosta (w 
powiatach).  

Na poziomie regionalnym organem wykonawczym sejmiku samorządowego jest 

zarząd, którym kieruje marszałek wojewódzki. 
Wojewoda to organ rządowej administracji ogólnej i przedstawicielem rządu na poziomie 
województwa, sprawującym nadzór na działalnością samorządu gminnego 

Jest przedstawicielem Rady Ministrów i organem administracji rządowej w 

województwie, zwierzchnikiem zespolonych słuŜb, inspekcji i straŜy oraz organem nadzoru 
nad wszystkimi jednostkami samorządu terytorialnego. Posiada 2 zastępców. Powoływany i 
odwoływany przez prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra spraw wewnętrznych i 
administracji.  
 
Organ administracji publicznej - podmiot (człowiek lub grupa ludzi) wyodrębniony w 
strukturze administracji, wyposaŜony we władztwo administracyjne oraz posiadający własne, 
wyróŜniające go kompetencje. 
 
Kodeks  Postępowania  Administracyjnego  (kpa)  reguluje  właściwość  rzeczową  i  miejscową 
organów administracji publiczne:  

- w sprawach dotyczących nieruchomości  
- w sprawach dotyczących prowadzenia zakładu pracy  
- w innych sprawach  

 
DECYZJA ADMINISTRACYJNA  
 
- podstawowa forma rozstrzygnięć organów administracji.  
- akt rozstrzygający władczo.  
 
Inaczej: jednostronne rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach konkretnej osoby w 
indywidualnej sprawie.  
Rozstrzyga sprawę co do jej istoty w całości lub części  
Adresat: strona postępowania  

Forma pisemna  
 
NIEZBĘDNE ELEMENTY DECYZJI: 

* oznaczenie organu administracji 
* data wydania decyzji 
* oznaczenie strony lub stron, do których decyzja jest skierowana 
* podstawa prawna decyzji 
* rozstrzygnięcie sprawy 
* uzasadnienie faktyczne i prawne 
* pouczenie o moŜliwości odwołania, terminach i trybie 
* podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska słuŜbowego osoby 

upowaŜnionej do wydania decyzji 

 
Postępowanie administracyjne w Polsce dwuinstancyjne.  
Od decyzji wydanej w I instancji słuŜy odwołanie tylko do jednej instancji.  

-  właściwy  do  rozpatrzenia  odwołania  jest  organ  administracji  publicznej  wyŜszego 
stopnia.  
- odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia.  
- odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, co do zasady, w 
terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji 
- przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie podlega wykonaniu.  
- w razie wniesienia odwołania w terminie wykonanie decyzji zostaje wstrzymane. 
- od decyzji odwoławczych kończących postępowanie w II instancji przysługuje skarga 
do wojewódzkiego sądu administracyjnego. 
- decyzja, w stosunku, do której moŜe być wniesione powództwo do sądu 
powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać dodatkowo 
pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.