Wykrywacz metalu

 

 

Wykrywacz działa na zasadzie rozstrajania się jednego z dwóch generatorów. W stanie 
równowagi, kiedy częstotliwości obydwu generatorów są jednakowe w słuchawkach występuje 
cisza. W momencie rozstrojenia generatora z zewnętrzną cewką pojawia się sygnał akustyczny 
będący różnicą częstotliwości doprowadzonych sygnałów. Zasięgi wykrywacza są uzależnione 
od wielkości poszukiwanego przedmiotu metalowego i wynoszą 10-40cm. W urządzeniu 
zastosowano cztery bramki NAND CMOS wchodzące w skład struktury układu scalonego 4011. 
Na bramce A pracuje generator w.

cz. z zewnętrzną cewką L1. Wartości elementów LC zostały 

tak dobrane, aby wyjściowa częstotliwość generowanego sygnału wynosiła 100kHz. Drugi 
generator pracuje w układzie multiwibratora RC na dwóch bramkach C i D. Zakres regulacji 
częstotliwości potencjometrem R2 wynosi od 50kHz do 150kHz. Za dolną wartość 
częstotliwości odpowiedzialny jest R1, a za górną C4. Sygnały z generatorów są skierowane na 
wejścia bramki B pracującej jako mieszacz. Sygnały wyjściowe, będące różnicą częstotliwości 
doprowadzonych sygn

ałów, są skierowane poprzez kondensator separujący C3 bezpośrednio 

do słuchawki.  
 
Układ można zmontować na płytce uniwersalnej Pu-03. Całość została zamknięta w obudowie 
plastikowej KM38 przystosowanej do centralek alarmowych. Dolna część tej obudowy służy do 
nawinięcia cewki generatora. W wyfrezowanym obrzeżu obudowy nawinięto 40 zwojów drutu 
DNE 0,3. Oczywiście można zastosować inną obudowę. Cewka powinna mieć indukcyjność 
150uH. Dokładna wartość indukcyjności nie ma dużego znaczenia, ponieważ możemy 
ewe

ntualnie dokonywać regulacji za pomocą R2.  

 
Uruchomienie układu sprowadza się do kontroli częstotliwości generatorów kolejno do nóżki 3, 
a następnie 11. W przypadku braku miernika częstotliwości układ można zestroić "na słuch". W 
tym celu pokręcamy potencjometrem R2 do momentu wystąpienia dwóch tonów akustycznych 
przedzielonych zupełną ciszą w słuchawkach. Staramy się uzyskać ciszę, jeżeli jednak jej nie 
uzyskamy powinniśmy zmienić wartość obwodu RC czyli C4 i R1. Podczas zbliżania 
metalowego przedmiotu do 

cewki L1 w słuchawkach powinien wystąpić ton akustyczny. W 

przypadku niewystarczającej siły akustycznej możemy dołączyć do układu zamiast słuchawek 
wzmacniacz m.cz. 
 
Wykaz elementów: 
 
R1 - 10k 
R2 - 

10k/A pot. obrotowy z wyłącznikiem 

C1, C2 - 4,7nF 
C3 - 100nF 
C4 - 470pF 
US1 - CD4011 
L1 - 150uH 
G - 

gniazdo słuchawkowe 

Sł - słuchawki niskoomowe np. od Walkmana 
Obudowa plastikowa KM38