Wykrywacz metalu
Wykrywacz działa na zasadzie rozstrajania się jednego z dwóch generatorów. W stanie
równowagi, kiedy częstotliwości obydwu generatorów są jednakowe w słuchawkach występuje
cisza. W momencie rozstrojenia generatora z zewnętrzną cewką pojawia się sygnał akustyczny
będący różnicą częstotliwości doprowadzonych sygnałów. Zasięgi wykrywacza są uzależnione
od wielkości poszukiwanego przedmiotu metalowego i wynoszą 10-40cm. W urządzeniu
zastosowano cztery bramki NAND CMOS wchodzące w skład struktury układu scalonego 4011.
Na bramce A pracuje generator w.
cz. z zewnętrzną cewką L1. Wartości elementów LC zostały
tak dobrane, aby wyjściowa częstotliwość generowanego sygnału wynosiła 100kHz. Drugi
generator pracuje w układzie multiwibratora RC na dwóch bramkach C i D. Zakres regulacji
częstotliwości potencjometrem R2 wynosi od 50kHz do 150kHz. Za dolną wartość
częstotliwości odpowiedzialny jest R1, a za górną C4. Sygnały z generatorów są skierowane na
wejścia bramki B pracującej jako mieszacz. Sygnały wyjściowe, będące różnicą częstotliwości
doprowadzonych sygn
ałów, są skierowane poprzez kondensator separujący C3 bezpośrednio
do słuchawki.
Układ można zmontować na płytce uniwersalnej Pu-03. Całość została zamknięta w obudowie
plastikowej KM38 przystosowanej do centralek alarmowych. Dolna część tej obudowy służy do
nawinięcia cewki generatora. W wyfrezowanym obrzeżu obudowy nawinięto 40 zwojów drutu
DNE 0,3. Oczywiście można zastosować inną obudowę. Cewka powinna mieć indukcyjność
150uH. Dokładna wartość indukcyjności nie ma dużego znaczenia, ponieważ możemy
ewe
ntualnie dokonywać regulacji za pomocą R2.
Uruchomienie układu sprowadza się do kontroli częstotliwości generatorów kolejno do nóżki 3,
a następnie 11. W przypadku braku miernika częstotliwości układ można zestroić "na słuch". W
tym celu pokręcamy potencjometrem R2 do momentu wystąpienia dwóch tonów akustycznych
przedzielonych zupełną ciszą w słuchawkach. Staramy się uzyskać ciszę, jeżeli jednak jej nie
uzyskamy powinniśmy zmienić wartość obwodu RC czyli C4 i R1. Podczas zbliżania
metalowego przedmiotu do
cewki L1 w słuchawkach powinien wystąpić ton akustyczny. W
przypadku niewystarczającej siły akustycznej możemy dołączyć do układu zamiast słuchawek
wzmacniacz m.cz.
Wykaz elementów:
R1 - 10k
R2 -
10k/A pot. obrotowy z wyłącznikiem
C1, C2 - 4,7nF
C3 - 100nF
C4 - 470pF
US1 - CD4011
L1 - 150uH
G -
gniazdo słuchawkowe
Sł - słuchawki niskoomowe np. od Walkmana
Obudowa plastikowa KM38