ustawa o ochronie zabytkow

Strona 1 z 28

USTAWA

z dnia 23 lipca 2003 r.

O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

a-
b ó jo-
g g u b ó b t-
kami oraz finansowania prac konserwatorskich, restau-
b bu b
g j g b

Art. 2.

u g u-
b b j u
g u-
u g u e-

strzennym, Prawa budowlanego, o ochronie danych
osobowych i o ochronie informacji niejawnych.

s g bu g gu uj d-
b

Art. 3.

u j
1) b – u ub u

ub b ub
j g o-
j b
g u
ub u

2) b u – u j j ub

ó u

3) b u – u j j ub e-

ó u ó

4) b g – b u

b ub
g j
u u j uj
b b b
u b

5) u j u u j

b – u j u u ozumieniu prze-
g u u
u u j ó j u j o-
wanie opieki nad zabytkami;

6) – j u

zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, za-
hamowanie pro ó j g u j u-

7) u – j u y-

z-
b u j j b

u u ub j g oraz do-
u

8) roboty budowlane – roboty budowlane w rozumieniu

ó bu g j
zabytku lub w otoczeniu zabytku;

9) b – j u

rozpoznanie historii i funkcji zaby u u
u j g o-
g u
g b u g j u
g u j j
b g u urator-
skich;

10) b – g uj

ub j b u j u
udokumentowanie pierwotnej formy obiektu bu-
g u u j g j

11) badania archeologiczne – d j u

odkrycie, rozpoznanie, udokumentowanie i zabez-
pieczenie zabytku archeologicznego;

12) u u b ub u –

j ub j e-
j bu j bu
j j
u
u j u ub óg

13) bu – e-

g u bu b
g u a-
u j ub
wydarzeniami historycznymi;

14) j b u u –

u u
j j oraz elementy
przyrodnicze;

15) otoczenie – ó ub b u a-

czony w decyzji o wpisie tego terenu do rejestru za-
b u a-
bytku oraz jego ochrony przed szkodliwym oddzia-

Art. 4.

b g g j-
u g j ub j
j u
1) u g j

u j
b ó zagospodarowanie i utrzymanie;

2) b g g g

u b b

3) u g a-

b ó

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 2 z 28

4) g u ub g l-

nemu wywozowi zab g

5) u b t-

6) u g u a-

gospodarowaniu przestrzennym oraz przy kszta -
u

Art. 5.

b j g
ub g g
u u ó
1) naukowego badania i dokumentowania zabytku;
2) prowadzenia prac konserwatorskich, restaurator-

bó bu b u

3) zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego oto-

czenia w jak najlepszym stanie;

4) b u b j

j g

5) popularyzowania i upowszechniania wiedzy o zabyt-

ku oraz jego znaczeniu dla historii i kultury.

Art. 6.

g j b g u a-
chowania:
1) b u b g

a) krajobrazamikulturowymi,
b) u u b u e-

c) u bu
d) bu b g
e) ob u-

f) cmentarzami,
g) parkami, ogrodami i innymi formami zaprojekto-

wanej zieleni,

h) j u j o-

b b b
lub instytucji;

2) b u b g

a) u z-

g u u j

b) j b

g u ug
koncepcj ób ó j

c) u

odznakami, medalami i orderami,

d) u

u a-

u u j

g u uj a-
uki i rozwoju cywilizacyjnego,

e) b b ó

art. 5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o biblio-
tekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539, z 1998 r. Nr 106,
poz. 668, z 2001 r. Nr 129, poz. 1440 oraz z 2002
r. Nr 113, poz. 984),

f) instrumentami muzycznymi,
g) u u j n-

nymi obiektami etnograficznymi,

h) przedmiotami up j i-

b b bi-
ub u j

3) b g b g

a) j g o-

rycznego osadnictwa,

b) cmentarzyskami,
c) kurhanami,
d) g j g j j y-

stycznej.

g g g g o-
ryczne lub tradycyjne nazwy obiektu budowlanego, pla-
cu, ulicy lub jednostki osadniczej.

Rozdział 2

Formy i sposób ochrony zabytków

Art. 7.

b
1) j u b ó

2) uznanie za pomnik historii;
3) utworzenie parku kulturowego;
4) ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospoda-

rowania przestrzennego albo w decyzji o ustaleniu
lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o wa-
runkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realiza-
j j g j j u u a-
cji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na reali-
j j u u ub z-
nego.

Art. 8.

R j b ó j „ j ” b t-
j uj j a-
j ó b ó

Art. 9.

j u uj b u d-
j j j ó g er-
b u u b
b u u g ub u g
g u u j uj b u
b u j u b
b u sanego do reje-
u g g ub y-
cyjna tego zabytku.
3 j u g u u u b z-
g u g ub g u bu w-
g j
do j u u ub e-

u b ó u
b u u g j u uj
j j u o-
j ó g b ó d-
stawie decyzji o wpisie do rejestru tego zabytku.

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 3 z 28

j b u u g j u
j g b
u u
j g b
j b u u g j u
g j u u
u

Art. 10.

j u uj b u a-
j j j ó g o-
ra zaby g b u
j b
u u j b u u g j u
w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszko-
ub g g b u g
b g b u j j r-
j j ub u j

Art. 11.

j u uj b u g n-
u u ub g o-
wego zasobu bibliotecznego.

Art. 12.

1. Staros u g u j ó o-
b u b u u o-
j u uj
zabytek ten podlega ochronie.
u u e-
g
ó u ó u
3 R g
u j
u g u g u
j b j b
podlega ochronie.

Art. 13.

b j u u g u
u uj u j g z-
j j ub u j b g
b ecyzji o wpisie do rejestru
u u-
j j u
u uj j u
b u
3 j u b u u
lenia z rejestru tego zabytku.
j u b
1) (uchylony);
2) u u
3) g bu b b g

j u uj j
g u u e-
dzictwa narodowego.
b u je-
u u u b

b u ub u g g u u ó-
j uj bytek nieruchomy.

Art. 14.

j u b u u o-
g j u j b
uj g y-
j u ó 9 u

2. Na podstawie decyzji o u b u u o-
g j u j b
uj u u-
u 9 u
3 j g b
j u zabytku nieruchomego z reje-
u g j u u
u

Art. 15.

1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek mi-
g u u ziedzic-
g u
za pomnik historii zabytek nieruchomy wpisany do re-

j u ub u u g j
u u j j g g
u u e-
g
mowa w ust. 1, po uzyskaniu opinii Rady Ochrony Za-
b ó
3 u b u u g
uj b j g
uznania.
ultury i ochrony dzie-
g
g i-
„ g ” u bj
g j

g u u g
u g j j u u
1972 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 32, poz. 190 i 191).

Art. 16.

R g g u j g
b u
u u u u j b u
u u g j a-
j b ó b u k-
terystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i
osadniczej.
u u u g j g g a-
b g
ó u

3 j bu u g u
j b
u u u g ó g a-
twierdzenia przez ra g
u j u
u u g g u j r-
g j

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 4 z 28

u u j g g
b u g
u g u g
b u
b u u u
b j g a-
rowania przestrzennego.

Art. 17.

1. Na terenie parku u u g ub j g g
b u g
1) b bu

j j j j ub
u ug j

2) bu b ó u o-

mych;

3) u b g

u
u u g j g a-
u b e-
ub g u

4) s ub g ó

2. W razie ograniczenia sposobu korzystania z nieru-
u u g
u uj e-
pisy art. 131-134 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. –
Pra
115, poz. 1229, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz.
984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 233, poz. 1957 oraz z 2003 r.
Nr 46, poz. 392, Nr 80, poz. 717 i 721).

Art. 18.

b b
u g u u j p-
cji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii
ju j ó ó g e-
g j u g

g
g j j
u u g g
u g ju g u u u
u ó g g g
j ó g ze-
strzennego albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji
celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decy-
j u j j g j e-
j u u j j j ub j
u j j
u u ub g
2. W koncepcji, strategiach, analizach, planach i stu-
u g

1) u g j g b

opieki nad zabytkami;

2) b b g

g b
przy realizacji inwestycji oraz przywracania zabyt-
ó j j g u

3) u g

u u g j b tkami.

Art. 19.

u u u u u g o-
g g j
g g u g
g
1) b ó u j u

otoczenia;

2) b u j uj

g j j b ó

3) ó u u
1a. W decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu pu-
blicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o ze-
u j j drogowej, decyzji o
ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwo-
u j j u u
ub g u g g
1) b ó u j u

otoczenia;

2) b u j uj

g j j b ó

u g g g g

b u g g u
u g u u
ust. 1.
3. W studium i pl u u
b a-
j b j uj b b uj
u u g a-
j u j uj ym
b b ó

Art. 20.

Projekty i zmiany planu zagospodarowania przestrzen-
g j ó j g u g a-
g g j u g u je-
ó b ó -

towania zabudowy i zagospodarowania terenu.

Art. 21.

j b j
g ó b j ó
powiaty i gminy.

Art. 22.

b j
j b b u j-
b j uj j i-
j b ó
j ó b ó je-
j b j-
b j uj j z-
twa.

3 j j b u u g
g j u j j j
b g g a-
bytku.

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 5 z 28

ój bu ) g
j b b u
b ó nieruchomych z terenu gminy.
g j j b b uj
1) zabytki nieruchome wpisane do rejestru;
2) b u j uj je-

ó j j b ó

3) b u ój

(burmistrza, prezydenta miasta) w porozumieniu z
j ó b ó

u u g i-
j b j uj b
morskich w formie zbioru kart ewidencyjnych.

Art. 23.

1. Gene b ó r-
mie zbioru kart informacyjnych, krajowy wykaz zabyt-
ub g e-
zgodnie z prawem.
j b g j
j j j b
u uj

u b j
b u ub g e-
zgodnie z prawem.

Art. 24.

u u e-
dzictwa n g
ób j u b ó j j o-
j ó j g j j b ó j e-
g u b ub
g g
R j b ó b
g g j b
3 u j
j ó g j a-

j b uj g g
rejestru, karcie ewi j j j b u
j j b g
u b u
R
j u i-
dencyjnych i adresowych do j y-
j

Rozdział 3

Zagospodarowanie zabytków, prowadzenie

bada , prac i robót oraz podejmowanie

innych działa przy zabytkach

Art. 25.

g u b u u-

chomego wpisanego do j u g
j g ub
1) u j j j j a-

b u u g j g
j u g j u j
g b u

2) u g g j ó a-

b ó g u a-
b u u j g b
uj g b
g

3) u g g j ó konserwatorem za-

b ó g u g b u e-

ruchomego wraz z otoczeniem oraz dalszego korzy-
g b u u g o-
j g

u g u
j ó b j b
u g u ub
b u u g
b u j g b u u o-
b j u j

Art. 26.

1. W umo ub
b u u g g je-
u g bu ub j d-
u g u o-

bu g b u j
s b u g g b ub
b
b
zabytku.
u uj j
u b u nieruchomego wpisa-
nego do rejestru.

Art. 27.

ub b u je-
b
j j o-
ób b u j g b o-
na u z-

g b
zabytku .

Art. 28.

b j
b ub a-
dacz zabytku wpisanego do rejestru lub zabytku znajdu-
j g j j j b a-
j ó g b ó
1) u u u g u ub

b u u
u

2) g u b u u

u g

3) j b u u g

4) u g b u

j y-
ub

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 6 z 28

Art. 29.

g b u g
ub u b g
b ub j g b u g o-
b g u j u
j uj
u u u

ó u j ó b t-
j uj j g u o-
b b j d-
u 3 y-
j
3 u b ó-
u ub uguj
ilnym.

Art. 30.

ub b u u g b
u b u j b u o-
b b u ba-
u
u u b tku nieru-

g b u u
j b y-
j uj ub u o-
g b u b u
b b j
u 3 j

3 u b ó-
u ub uguj

Art. 31.

1. u

b ub j g j

1) roboty budowlane przy zabytku nieruchomym wpi-

j u ub bj a-
u j g u a-
gospodarowania prze g ub j uj
j j g a-
b ó b

2) b ub u o-

j
j uj b g
ub b u r-
cheologicznego

– j b u o-
b g u n-
j j b j b

u b ó
2. Zakre j b b g
ó u u j ó r-
b j
j b bu b b
ub u j
j uj b g
ub u b g

3 g u j b
u g u u e-
u j ó u b ó

Art. 32.

b bu ub
g j
u j b j b

1) b g u ub

przedmiot;

2) b u u

przedmiot i miejsce jego odkrycia;

3) g je-

g b j j
g j bu ta
miasta).

ój bu ) j b
u j 3
j u b j
ó u 3
3 j ó b ó j b
j

u 3 u g
odkrytego przedmiotu.
u 3 j
b g g
p u b g b u a-
ne.
u g g u je-
b j j
1) j u j b

j j b

2) pozwal j u j b

j j b u-
j bó j g ub
uszkodzenia;

3) uj b a-

dzenie, na koszt osoby fizycznej lub jednostki orga-
j j uj j b b o-
g b

R b g b u
j j
ust. 5 pkt 3.
b g ych zostanie od-
b j j je-
b j
u u u b
b b j u
j ó j
ust. 5 pkt 3.

u b g
u 3 j ó b t-
j j j u j e-
bó
9 u u ó
u b g
g g
u uj 9 u
cywilnego.

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 7 z 28

0 u u ó u
polskich obszarach morski a-
g u u g
u u 3– uj d-
nio.

Art. 33.

j u j b o-
g j b u u
b
j j g
u g u g j z-
g b j j
g j bu
miasta).
ój bu ) j b
u j 3
j u b j
ó ust. 1.
3 3 j
ó u j ó a-

b j b g g
przedmiotu i miejsca jego znalezienia oraz, w razie po-
b g b archeologiczne.
u u u
b
g u u g

Art. 34.

b b
zabytek archeologicz uguj g j o-
b
art. 32 ust. 1 lub w art. 33 ust. 1.
u u uj b j uj
zawodowo badaniami archeologicznymi lub zatrudnio-
nych w grupach zorgani u

b
3 u b g o-
u u-
g u j j
g g ó e-

Art. 35.

b b g d-
b
u b g
bu
bu d-
b b g
u u 3 u

pkt 12.
3 j b ó g
odkrytych, przypadkowo znalezionych albo pozyska-
u b g b u i-
3 u
woj b uj j

j u u ub j j
g j j j j g
b ó g u u ub
in j j g j j y-
padku, gdy jednostka ta zapewni:
1)
2) przeprowadzenie inwentaryzacji i odpowiednich

prac konserwatorskich;

3) u b u
j ó b e-
j u b o-
g j u u ub j g a-
j u ó ó u
6. Na wniosek dyrektora muzeum zabytki archeologicz-
b g u u g b e-
j g j je-
ó g b ó

Art. 36.

j ó g b ó
wymaga:
1) prowadzenie prac konserwatorskich, restaurator-

skich lub r bó bu b u a-
nym do rejestru;

2) bó bu u a-

bytku;

3) b b u i-

sanego do rejestru;

4) b b u i-

sanego do rejestru;

5) b g
6) przemieszczanie zabytku nieruchomego wpisanego

do rejestru;

7) b u u g g

j u u u g j y-
ju b j uj

8) u b u u g i-

sanego do rejestru;

9) zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru

lub sposobu korzystania z tego zabytku;

10) u b u j u

u b
u

11) j g b o-

u ub j ub y-
g u b u g j u

12) u u ub u b ó

u b ó g
u u g ju u
u u

2. Na polskich obszarach morskich pozwolenie na po-
j u
j u u ego w uzgodnieniu z
woj b
j b u u g
3 u g
u b g u u ub u
zabytku.
j ó b u
j ó-

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 8 z 28

u 9
b b a-
torskich, architektonicznych lub archeologicznych. Eg-
zemplarz dokumentacji ba j e-
j ó u b ó
u j
b j ub j g j j

j j u b u
wpisanego do rejestru j
u g g u b g a-
niczonego prawa rzeczowego lub stosunku zobo-
g
b g
j b j ub j r-
ga j j j j u
u j
u g g u b g a-
niczonego prawa rzeczowego lub stosunku zobo-
g
b
b u j u

b b g ub u u
b u b u b t-
g j
ób b j organizacyjnych zamie-
j b ub u
u u g ub a-
u b ub
u 30 u uj o-
wiednio.
8. Uzyska j g
b j b bu b u
j u b u u a-
bu b g d-
bu g

Art. 37.

u u e-
g
1) b b

u bó bu-
b ek-

3 u - b u
j u b g

2) j b u

u b
konserwatorsk b u
j u b g

3) g b uj a-

modzielne funkcje techniczne w budownictwie przy
zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru;

4) ób posiadanych kwalifikacji i do-

g 3

5) j u j

prowadzonych prac konserwatorskich i restaurator-
b u u j u
b g

2. u g y-
g j o-

b b ó-
u u j b
do rozpatrzenia tego wniosku.
3. Przy u j g
ób u bó ba-
u b j
g j a-

j b
4. Standardy, u u
b gó n-
serwatorskich i restauratorskich przy zabytkach ru-
b g b
udokumentowane.

Rozdział 4

Nadzór konserwatorski

Art. 38.

1. j b ub j
j g u j g u u
b g
b
opieki nad zabytkami.

u u u
b ub b u
b ub j
g j j
j j
3. Przy wykonywaniu kontroli j
b ub b u
uprawnione do:
1) u u j j u a-

sadnione podejrzenie zniszczenia lub uszkodzenia
zabytku;

2) u u ó a-

nia i zab b ó je-
u b j uj u

b b b ub b
j g j j
u g u g
cielem lub posiadaczem;

3) g j o-

b j u
b g
ub u u a-
u j

4) u ub j

b u u g y-
g u

5) u u

kontroli;

6) dokonania wpisu w dzienniku bu

bu g

b
kontrolowanej osoby fizycznej albo kierownika kontro-
j j g j j ub u j
przez niego osoby, z zachowaniem prz ó o-
nie informacji niejawnych.

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 9 z 28

j b
g j
j j j j j b o-

b j ó g b
j j j b
b ó u o-

j u l-
nych.
b u o-
mych wpisanych j u
b b u i-
u ub
b u
u ub u j
g b g
ub ób

Art. 39.

uj o-
g j g j
osobie fizycznej lub kierownikowi kontrolowanej jed-

nostki organizacyjnej.
ó u g
stwierdzonego w toku kontroli, w tym ustalonych nie-
u g
u u b
nie odpowiedzialnych.
3 uj uj o-
ba fizyczna albo kierownik kontrolowanej jednostki or-
g j j ub u g b
g u u
uwagi.
u o-
b b j
j g j j ub u g

b uj
j u d-
j u g j emu konser-
b ó

Art. 40.

u j je-
b
pokontrolne kontrolowanej osobie fizycznej lub kie-
rownikowi kontrolowanej jednostki organizacyjnej.
j ó b
j
ó j 3 u u
ust. 1, art. 49 ust. 1 lub art. 50 ust. 1.
3. W przypadku kontroli jednostki organizacyjnej wo-

j ó b e-
u b g ub g
g b
u u b
g j
j u u u b

Art. 41.

ub n-
trolowanej osoby fizycznej albo kierownika kontrolo-
wanej jednostki organizacyjnej lub jej pracownika naru-
sza przepisy art. 108- u j ó r-
wa b ó uj j u-
u b u u e-

Art. 42.

b j
3 u 3 39
40 ust. 1 i 3 j j
g u g g 3
u uj

Art. 43.

j b j j
wstrzymaniu wykonywanych bez jego pozwolenia lub w
ób b g j u u
w pozwoleniu:
1) u b n-

serwatorskich lub architektonicznych przy zabytku

wpisanym do rejestru;

2) bó bu b u je-

stru lub w jego otoczeniu;

3) b g
4) 3 u -

8 i 10-12.

Art. 44.

j j 3 g u
j j j
j ó b ó j
1) uj j b u g

u ub u u
u b

2) j j b u o-

j ó g b ó prowadze-
b b ub
b u
g u
j b

3) j j b j czyn-

u b
b ub b u
g u
u uj

j ó b ó j j
u
u 30

wniosku o wydanie tego pozwolenia.
u u
u b b u
g u 3 j
b j j uj a-

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 10 z 28

b u g u ub u e-
u u
3 u b u u
pkt 3 j ó b ó j o-
b
b ub b u
b u u

b ub u u
pozwoleniu, j b j
j j u
pkt 1 i 3 oraz w ust. 2.

Art. 45.

1. W przypadku gdy bez wymaganego pozwolenia wo-
j ó g b ó ub ób d-
b g j u u o-
zwoleniu wykonano przy zabytku wpisanym do rejestru
prace konserwatorskie, restauratorskie, roboty budow-
b ub
j 3 u
pkt 6-8 i 10- j ó b
j j

1) uj b u g

u ub u u j
b

2) b uj b u j j-

lepszego stanu we b
terminie.

u uj

Art. 46.

j b e-
j u u a-
ub bó bu b u i-
j u j b u
u j u j u
j j u g j r-

j j
u b u o
rejestru.
3 u
ub b bu b u g b j
j j
ó j u j ó a-
b ó g b tku do rejestru.

Art. 47.

j b o-
g
3 u j ub
j j b
bó ub e-

u g o-
u ub b u

Art. 48.

u u g u g u je-
b

miejsc b u u g e-
cyzji:
1) b

mowa w art. 36 ust. 2, badania lub poszukiwania al-
bo

2) ub u o-

3 u j z-
g u ub
zniszczenia zabytku, albo

3) 3

u j b ub u a-
dzone niezgodnie z zak u
u

Art. 49.

j b e-
j uj b j ub j g i-
j j j j u a-
bytku wpisanego do rejestru, wynikaj a-
u g g u b
ograniczonego prawa rzeczowego lub stosunku zobo-

j j ub
bó bu b u j o-
j b g u g z-
czeniem lub istotnym uszkodzeniem tego zabytku.
j uj j
ub bó bu a-
bytku nieruchomym nie zwalnia z b u u
bu b g
bu g
3 u g a-
ub bó bu b u u-
j ó b ó j
j j bu

u u g ub
b g j y-

bu u u
g ub bó bu a-
nych przy zabytku nieruchomym podlega zabezpiecze-
u u j u
j g b
j j u 3 u-
g j b
b u j
b u u ó
u u uj b u o-
bu

bu u u
g ub b bu a-
nych przy zabytku nieruchomym wojewoda, w porozu-
u b
j u b ub
– j g
ub j j g uj
uszczerbek dla sytuacji materialnej osoby lub jednostki,
ó u

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 11 z 28

u j g y-
j uj j dy na podstawie de-
j j u u
g j j
b u u ó

Art. 50.

u g b u u-

chomego wpisanego do rejestru, poleg j g
j g u
g ub g g g o-
j b j
b u g b u u
g j u u u g
j b u u g g e-
u g ju b u u-
zeum, archiwum lub biblioteki.
3 u g b u
u g g j u g j g
j g ub u
j g b
j b u g b u

u g j u u u-
g g arce nierucho-
uj
j u u g
mowa w ust. 1 lub 3:
1) b u b j je-

ó g b ó y-
j bu
u u ub u o-
j j g
zabytku;

2) b u b je-

g b
bu ub g

j g u j g a-
b u b
g u

Rozdział 5

Wywóz zabytków za granic

Art. 51.

g ó b u
g g j b j j a-
uj g
1) b g j j

00 b g
ub u b o-
g b

2) g b

u ju g
g j j
00

3) e-

riale bj g
j j 0
j 0 000

4) wykonanych na dowolnym materiale akwareli, gwa-

j j 0 r-
j 000

5) bj g

l-
u j j 0
j 000

6) g g

g j j
0 j 000

7) g b g ub a-

g bj e-
g j j 0
j 0 000

8) j g g

j j 0 j
000

9) j ub j uj b

j j 0
j 000

10) j ub j uj b

j j 00
j 000

11) pojedy u u

j j 0 j
000

12) j ó j g bo-

ub
j 000

13) kolekcji o znaczeniu historycznym, paleontologicz-

g ub u
j 000

14) u j j 0

j 3 000

15) innych ka g –

b j uj b j j 0
j 000

b u g b a-
g j
zachowania, a osoba fizyczna lub jednostka organiza-
j j u j uj b j
j u g u ub u u
ju u i-
u
3 b ó u g b a-
g u u
1) j g ó a-

b u g b

2) wielokrotnego pozwolenia indywidualnego na cza-

b u g b

3) wielokrotnego gó g y-

b u g

4. Zabytki:
1) wpisane do rejestru,
2) b ub a-

bu j o-
u g j g i-
zacyjnych ó ub z-
nych,

3) j uj u ub o-

wym zasobie bibliotecznym

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 12 z 28

g b g

Art. 52.

b u
g j u u
ochrony dziedzictwa narodowego.
u u e-
g j a-

g b u g
w przypadku gdy zabytek posiada szczeg
dla dziedzictwa kulturowego.
b ub j g j j
u j uj b y-
j g ó a-
b u g j g
kon b ó
3. (uchylony).
b u g
u j
g e-
nia.

Art. 53.

ó b u
g j j b
b j ub j g j j
j u j uj b j j a-
j g b
u ub niczych albo dla prze-
prowadzenia prac konserwatorskich.
u
b u 3 g
pozwolenia.

Art. 54.

1. Wielokrotne pozwolenie indywidualne na czasowy
ó b u g j j r-
b ó b j ub j d-

g j j j u j uj
b j j g i-
b u ub i-
czych.
u
b u 3 g
pozwolenia.

Art. 55.

g
b g j j
b ó muzeum lub innej instytucji kul-
u u a-
g j b
ub

u
1, nie b u g
pozwolenia.

Art. 56.

j b o-
ó u 3 e-
cyzji.
j a-
chowania zaby u u g g u ub j

j j j u
3 u j a-
b ó g j
celnej.

Art. 57.

b ub j g j
u 3
j b u g
j g b
przywiezieniu zabytku na terytorium R j
j u
u u
j ó g b t-
b ub j g j j

u j b u b u do-
g
3. (uchylony).

Art. 58.

u ó b b e-
u 3 j
b j u
u 3– uj wiednio.

Art. 59.

g g j
1) b bj g

ust. 1;

2) b u e-

b g u j j b-

j u j ub u
u g u u ó
prawa celnego;

3) b u e-

b g u j j b
bj u u b u l-
j
b uj u
lat od dnia dopuszczenia do obrotu;

4) b u n-

g u j j u
3 j u b uj
u g u o-
pejskiej;

5) zabytki przywiezione z zagranicy przez osoby korzy-

j j ub u a-
u u

u u

6) j

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 13 z 28

7) zabytki przemieszczane przez terytorium Rzeczypo-

j j u w-
g u j j u e-
b g u j j bj e-
g – u
R ) 009
g u 00 u b u u

39 0 0 009 j r-
j g o-
g

8) b j u y-

g ub
zgodnie z art. 59 ust. 3 pkt 4.

b u j b e-
ó u 3 b u
uj j g g g
j ub g o-
b uj j u b u u u
j g b y-
maga pozwolenia.
3. Dokumente ó u j

1) uj b u

u j u u j
b g
do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowe-
go, podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w za-
kresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypo-
spolitej Polskiej lub organ administracji publicznej;

2) b u u j u u

j b o-
g o spraw kultury i
ochrony dziedzictwa narodowego lub podmiot go-
spodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu za-
bytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) u j j a-

j u gospo-
darczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabyt-
kami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4) potwierdzenie wwozu zabytku na terytorium Rze-

j j j g b t-
u j g r-
gan ce u j g b u g
j j
j g u
u j j j b t-
u j g
kategorii z b ó ó u

5) ubezpieczenie przewozu zabytku z zagranicy na tery-

torium Rzeczypospolitej Polskiej;

6) b u u g

g u j j

u g b uj u b u
u u u ub
j u b u j
g g j ub g
b b u a-
ó b u g b b
ó u 3
u u e-
g
u u u 3

j g uj o-
u ó

Art. 60.

j ó b ó a-
u ó u b ó ub n-
g g n-
stytucji kultury wyspecjalizowanych w opiece nad za-

bytkami.

Art. 61.

u u c-
g b
ó j g o-
b u g j a-
zowego i wielokrotnych pozwol
b u g uj
b uj u o-
b

Rozdział 6

Restytucja zabytków wywiezionych

niezgodnie z prawem z terytorium pa stwa

członkowskiego Unii Europejskiej

Art. 62.

R u j b ó g j u n-
g g
u j j g n-
g u ó g e-
g b j u e-
b u g a-
bytku.
j g u uj b t-
g u
g u 3 g udnia 1992 r.

Art. 63.

g b u u j
b u u g

u b uj
ub u j j
b ó

Art. 64.

u j b u b
u b u g
j j uj g
1) b g j j

00 b g
ub u b o-
g b

2) g b

u ju g
g j j

00 lat;

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 14 z 28

3) l-

bj go-
j j
0 j 0 000 u

4) e-

g j j 0

j 30 000 u a-

5) bj g

i 2, oraz rysu u u
j
j j 0 j
000 u

6) g g

or g j j
0 j 000 u

7) g b g ub a-

g bj e-
g j j 0

j 0 000 u

8) g g j

j 0 j 000
euro o

9) j ub j uj b u-

bu ó u ó u u-
j 0

10) j ub j uj b

j j 00
j 0 000 u

11) u j j 00
11a) j ó j g

botanicznych, mineralnych lub anatomicznych, któ-
j 0 000 u

12) kolekcji o znaczeniu historycznym, paleontologicz-

g ub u
j 0 000 u

13) u j j

i j 0 000 u

14) g - 3

b j uj b j j 0
j 0 000 u

u u g j
ó b
1) wpisane do rejestru;
2) b ub a-

bu j o-
u g j g i-
j ó ub z-
nych;

3) j uj u ub o-

wym zasobie bibliotecznym;

4) j uj
3 b u ub g j e-
u j j u ó-
g g u
je, przed lub po dokonaniu wywozu, za zabytki o szcze-
gó u u u g

Art. 65.

1. Organem uprawnionym do prowadzenia po-
g u j b u o-
nego niezgodnie z prawem z teryto u n-
g j u u
g j a-
ó i-

u j j
u g
2. u u e-
g ó n-
u j j
g
1) g ub g j g

u j zabytku, organizuje poszukiwania
b u u u j ó o-
g j g u u j
b g ub

2) u

terytorium Rzeczyp j j u
g j j j b

g u
g g

3) u w-

g ub g j g u j b u u u
j g u
stwierdzenia, czy dany przedmiot jest poszukiwa-
b o-
g w-
skiego o jego znalezieniu;

4) j uj b j u a-

bezpieczenie znalezionego zabytku;

5) b g u j u j

b u u u ub g j u
u j g b u

6) b ub o-

siadac b u
ub g j u j b u

3 u
j u j b u
ze wskazaniem aktualnego lub przypuszczalnego miej-
sca jego przechowywania.
u uj u
a-
g g u e-
g u 3

Art. 66.

u j zabytku wywie-
g g u

g b j
ub g j j g u j
u
j n-
j j u g b u
j g ub
u j b u
b j j u 30 g g
prawem u g b u u

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 15 z 28

g ub g j g j g u j
u uj b
art. 64 ust. 2.
3 g u-
j b u j g b u u
g ub g j g j g y-
u j b g

Art. 67.

ub g j u j a-
b u g b u
j g b u ub
j j uj by-
tek.
g a-
b u j bj e-
u j
g uj g z-
twem, o niezgodnym z prawem wywozie tego zabytku z
jego terytorium.
3 u u e-

g uj o-
u o-
g

Art. 68.

u j b u u
u u ó g b o-
g j
odszkodowani b u b g
dobrej wierze.
u
ub g j u j a-
b u u b u u u
3 b bj b
u ub u u

g b u j j u j
j ub

Art. 69.

u gu u
u uj dnio przepisy Ko-
u g u g

Art. 70.

ub g j u j a-
bytku wywiezionego niezgodnie z prawem z jego tery-
u b j u
zabezpieczeniem t g b u j
u j g
ub g j u j a-
b u uj ó ó-

rych mowa w ust. 1, od osoby odpowiedzialnej za nie-
zgodne z prawem wywiezienie tego zabytku z jego tery-
torium.
3 b u g u
u gu uj g

Rozdział 7

Zasady finansowania opieki nad zabytkami

Art. 71.

1. W zakresie sprawowania opieki nad zabytkami b
ub j g j j u
b u j
u g g u g o-

nego prawa rzeczowego albo stosunku zobo-
g uj a-
t u bó bu
tym zabytku.
2. Sprawowanie opieki nad zabytkami, w tym finanso-
u b
bu b u g u
u j u y-
g j j j

Art. 72.

b b i-
u b
bu b b u j d-
nostek organizacyjnych, zaliczanych do sektora finan-

ub o-

bu b j u o-
g g j j

Art. 73.

Osoba fizyczna, jed u g ub
j g j b b
posiadaczem zabytku wpisanego do rejestru albo posia-
j b ub g
u j j bu u stwa na
dofinansowanie prac konserwatorskich, restaurator-
ub bó bu b u

Art. 74.

Dotacja na dofinansowanie prac konserwatorskich, re-

u ub b bu b u
j u b u rzez:
1) g u u

g
bu u „ u u c-
g ”

2) j g b

bu u j
dysponentem jest wojewoda.

Art. 75.

u u c-
g ub j ó b t-
u j b b j
ó 3 e umowy zawartej

z tymi osobami lub jednostkami.

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 16 z 28

Art. 76.

j b u
1) ó a-

u ub bó bu
przy zabytku wpisanym do rejestru, ustalonych na
podstawie kosztorysu zatwierdzonego przez woje-
g b

u o-
u u j ub u a-
uj u g u

2) ó h na wykonanie prac konserwa-

u ub bó bu
b u j u ó
przeprowadzone w okresie trzech lat poprzedza-
j u
udzielenie dotacji.

2. Wniosek o u j j u
u
ub b b u
j u u
j ó g b ó

Art. 77.

Dotacja na prace konserwatorskie, restauratorskie i ro-
b bu b j
na:
1) r-

skich;

2) b ub i-

tektonicznych;

3) wykonanie dokumentacji konserwatorskiej;
4) opracowanie programu prac konserwatorskich i re-

stauratorskich;

5) wykonanie projektu budowlanego zgodnie z przepi-

sami Prawa budowlanego;

6) j u j

7) zabezpieczenie, zachowanie i utrwalenie substancji

zabytku;

8) b j u j b u

ub b a-
chowania tego zabytku;

9) ub u u ó r-

b
uw g j g b t-
ku kolorystyki;

10) j b u

j 0 g l-
j ub j j

11) ub

ty
b j g y-
nien i rur spustowych;

12) j j j b

ub b j y-
g y-

13) wykonanie izolacji przeciwwilgociowej;

14) u u ó u

b j b ó g u-
j b

15) j ania istnie-

j g b g u a-
du parku lub ogrodu;

16) u ó bu a-

b b
b u j u ó
pkt 7-15;

17) u j j

j g j

Art. 78.

j b u 0 a-
ó r-
u ub bó bu a-
bytku wpisanym do rejestru.
b u y-
j ub u
b g
g g e-

u ub bó bu j
b u 00 o-
ub bó
3 u j b u ó-
u g g j
u ub bó bu-
dow b u j b
u 00
ub bó
j u
g u u a-
rodowego i woj g b

j u -3.

Art. 79.

u u j
j u
administracyjnego.
2. Dochodzenie g
j
j g u u a-
ub g g
u j j uj b o-
powaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 80.

u u e-
g
gó u b u j j

na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty bu-
dowlane przy zabytku wpisanym do rejestru oraz spo-
ób u j
u g
b u j e-
j ób j j szcza rodzaj do-
u b u z-

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 17 z 28

j j o-
u u j
ób g j u a-
cjach.

Art. 81.

b b j
u ub b

bu b u j u
b u g g u
ub u j
j j przez ten organ uchwale.
j b
u 00
r-
u ub bó bu a-
bytku wpisanym do rejestru.

Art. 82.

j e-
stauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpi-
j u u
g u u a-

g j ó g b
b g g u ub u
j 00
ó ub o-
bó
2. Dofinansowanie prac konserwatorskich, restaurator-
bó bu zabytkach wpisanych
do rejestru jest zadaniem z zakresu administracji pu-
blicznej.
3 u j
u g u u
j u j n-
uj j ie o udzielonych dotacjach.

Art. 82a.

u u e-
dzictwa narodowego udziela osobie fizycznej lub jedno-
g j j j j
ó 3 u j a-
b g
31 ust. 2, oraz wykonanie ich dokumentacji, w przypad-
u g b g
u j b a-
9 uj o-
wiednio.
u uj u g
j 3 u
g
j b u g g j g u

do rejestru ub uj u j j g n-
b u u ju
b g
3 u u uj u g j d-
j
ó 3 ust. 1a, jest jednostka organi-
j ub b

b
u j j u
Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego
lub Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
j j u j
b o-
g u j

art. 31 ust. 1a.
5. R j uj u a-
j 3 u j
j u j

b g u j
j
u uj
b ub j g j
u j b b
j u g
b o-
g u j b

j
3 u ub g o-

b g u j

j 3 u
b j u j j
7. W p u b o-
b g
u u un-
j b j
u i-
stymi a kosztami planowanymi na podstawie wniosku
g j ó g

b ó
j j u g
j g t-
kowych w przypadku, gdy osoba fizyczna lub jednostka
g j ó u o-
j j ub
g u j b g
j ó u b ó
w terminie 3 lat od dnia wydania pozwolenia na prze-
b g

Art. 82b.

u u c-
g j g a-
g u j

ub
u b u i-
j j u
b u j
ób j j j u ó e-
b zenia wniosku i rozliczenia dotacji.

Art. 83.

i-
u u

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 18 z 28

b a-
torskie, architektoniczne, archeologiczne lub inne bada-
u a-
torskich i restauratorskich przy zabytkach.

Rozdział 8

Krajowy program ochrony zabytków i opieki nad

zabytkami oraz ochrona zabytków na wypadek

konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych

Art. 84.

W celu u b j
b b
u u o-
dowego inicjuje i opracowuje, przy pomocy Generalne-
g b ó j g
zabytkó b

Art. 85.

j g b
b g e-
u b t-
ó b u ób o-
wania pla g

realizacji.
j g b ó a-
b uj

Art. 86.

j g b ó a-
b u R ó
g u u a-
rodowego.
u u e-
g R
j j
krajowego programu ochrony zab ó
zabytkami.

Art. 87.

j u ub j bu
prezydent miasta) d-
j ó ub g g
nad zabytkami.
g u j u
g
1) b b u

g j j
przestrzennego zagospodarowania kraju;

2) u g u u b

tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeo-
g g u u
ó g g j

3) ó g j b ó o-

prowadzenie do poprawy stanu ich zachowania;

4) gó b ó a-

ó j b zu kulturowego;

5) j j j

b ó b u
edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyja-
j
nad zabytkami;

6) u

b uj u j

7) j u j o-

j b t-
kami.

3 j ó gminny program opieki
nad zabytkami przyjmuje odpowiednio sejmik woje-
ó u g u u i-
j ó g b ó
g u 3 g
j u u
5. Z r j g j a-
u ój bu )

j j ó u ub

gminy.
j j ó g g u
b j u
b u j z-
u b ó u j g y-
stania przy opracowywaniu, aktualizacji i realizacji kra-
j g g u b ó d zabyt-
kami.

Art. 88.

u u e-
g uj j
b u b j g u j
uj j a-
j u b b u

g j u j
u u e-
g
g j b b
konfliktu zbrojnego i sy u j
u g j g
j g j j a-
b uj b b a-
j
3 u u e-
dzictwa narodowego przedstawia Dyrektorowi Gene-
u g j j
u u u b u
„ g R j u b u u b-

j j ” u bj g b u
j ób ul-
u u b j g j j a-
dze w dniu 14 maja 1954 r. (Dz. U. z 1957 r. Nr 46, poz.
212).
u j
b u b j g R
u
b j j g i-
czym.

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 19 z 28

u g j l-
g u g b j g a-
ób u
u g j g g
g
ó u u o-
ób g j g b ug j j

Rozdział 9

Organizacja organów ochrony zabytków

Art. 89.

g b
1) u u e-

g u ó g
kompetencje, w tym zakresie, wykonuje Generalny
b ó

2) wojewoda, w u ó g j

uj j ó
b ó

Art. 90.

b j
ub u u b uguj

g u u dzie-
dzictwa narodowego.
g n-
b g
1) opracowywanie krajowego programu ochrony za-

b ó b

2) j j j g g u

ochron b ó b
koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowa-
nia kraju;

3) j

ju g g j je-
ó b

4) prowadzenie j j j b ó jo-

g u b ó ub e-
g g

5) j

u
b

6) organizowanie i prowadzenie kontroli w zakresie

g ó y-
b b

7) u j z-

ó b ó

8) b u r-

wacj b ó

9) g u b
10) g u uj

b g
ub

11) „

b ”

12) ó g j ub j

b ó

13) g b t-

ó b

14) j b

j o-
rium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 91.

j g b uj

uj j g g a-
b ó
j b
b ó
1) jest obywatelem polskim;
2) j j u g

j j b
j j -

3) u j i-

stracji publicznej oraz
b ó b

4) b

u j

3 j g b

uj uj j j ó z-
g b ó
j g n-
b g
1) j j j g g u

b ó b

bu ó b t-
ó b

3) j u j ó j j a-

b ó g u j a-
kresie;

4) g j a-

u b

5) u a-

b z-
nych, prac konserwatorskich, restauratorskich, ro-
b bu b
oraz bada g

6) organizowanie i prowadzenie kontroli w zakresie

b ó b

7) j ó ó a-

b u b j g u j
j iza-
j ó

8) upowszechnianie wiedzy o zabytkach;
9) ó g j u-

b j b ó

Art. 92.

j b
j j j ó j uj
j u b
j u b d-
gu u g j o-
j ó g b ó

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 20 z 28

3 j j g
b g ciu opinii Generalnego Konser-
b g u-
j g u u b j
g e-
gatur i ich siedziby.
g u ó j u 3

j g u u b
g u j g u u b
kieruje kierownik tej delegatury.
g u u
u j g b
na terenie j g a-
g j j a-
cyjne.
u u e-
g
g j j u b
u g j g ó-
u g u j bo-

Art. 93

u b
g j j j j ó z-
ki konserwator b g g
u u c-
twa narodowego.
3 u
g j j j u u r-
g g g
do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
3
u 3 b b a-
b b g o-
j ji jest Dyrektor Biblio-

j g g
u u o-
dowego.
u u 3-5,
art. 22 ust. 4, art. 32 ust. 2, art. 33 ust. 2, art. 50 u 3
u 03 0 a-
g j u g
wskazanych w tych przepisach.

Art. 94.

j i-
u ó u b u
bu
j uj b o-
g g b a-

j
g u u ny dziedzictwa na-
g ub j g b
b ub j j
j j b ub g g

Art. 95.

u u c-
twa narodowego lub woj ó b t-
g b
na prawach:
1) – u j l-
nym;

2) g – u
3) ub g – u a-
wach o wykroczenia.

Art. 96.

u u e-
dzictwa narodowego, na wniosek Generalnego Konser-
b e-
u j j y-
j j administracyjnych, kierow-
nikom instytucji kultury wyspecjalizowanych w opiece
b ó j g
j j g
b u
ó u j j

j j-
g g o-
j
3 j j g
b u
u j j
j j-
nych, kierownikom instytucji kultury wyspecjalizowa-
nych w opiece nad zabytkami.
u 3 uj y-
j u j j j
b j
administracyjnych.
5. Powierzenie spraw, w tym wydawania decyzji admi-

j u 3
g g g
tych instytucji.

Art. 97.

u u o-
g R a-
b ó j g -doradczy w sprawach
j R ó
b ó i opieki nad zabytkami.
R b
g
1) j u j g g u

b ó b j u g
programu;

2) oceny realizacji j j i-

tyki przestrzennego zagospodarowania kraju w od-
u b ó

3) ó
4) j a-

b ó b

3 R b b 0
0 uj

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 21 z 28

u u g
b j b g ug
b ó ub b .
R b ó gu a-
u g
g u u a-
rodowego.

R b ó b
u b ó
b ug j R
b u b uguj
g u u a-
rodowego.

Art. 98.

b ó
ó j j o organ opinio-
j o-
wanych przy zabytkach.
ó j j gól-

1) g ó e-

b b

2) prawid e-

prowadzonych prac konserwatorskich, restaurator-
bó bu b ba-
g

3) bu u y-

g g b ó

3 ó ó j j j o-
uj uj b
j o-
b ó b
ó j
regulaminu g i-
g u u c-

twa narodowego.
b ug j j j
j u b uguj
g u u chrony dziedzictwa na-
rodowego.

Art. 99.

j ó b ó
j ó R b ó j g i-
b ó
zabytkami.
j ó j R b ó
wchodzi od 0
j g b
j o-

b ó b
3 j ó R b ó d-
stawie regulaminu nadanego, w
j j g a-
b ó
b ug j j j
R b j u
b ó

Art. 100.

u u y i ochrony dzie-
dzictwa narodowego nadaje i cofa uprawnienia rzeczo-
j b
R
g b g u
u u j g ó i-

j j j g r-
b j j j b j k-
j óg j u
3 R
u
9 u 3

Art. 101.

u u e-
g
u
g j e-
b ub
u
b g j b ug

u u -
u j ub
u
3 g uj b ug g j o-
j b w-
ó

Rozdział 10

Społeczni opiekunowie zabytków

Art. 102.

u b ó j uj a-
b
utrzymaniem ich w jak najlepszym stanie oraz upo-
j b
u b ó ó je-

b a-
wach ochro b ó b
3 u b b b

b u
b
opieki nad zabytkami.
g u b y-
b ub j r-
g j j b j

Art. 103.

g u b ó u o-
j ó g b

by) g u b ó
j ó g b ó
u g u a-
b j u g

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 22 z 28

0 u 3 ub uj
swoje zadania.
3 u u g u b ub
u g u
woj ó g b ó
u ó a-
b ó

Art. 104.

u b ó j u u-
b u j b t-
ó b

Art. 105.

b j j u j g e-
u b ó j g j e-
g u b j g j
j g y-
j
u b g b u j
wydania legitymacji.
b j ub j j g j j
j j b j j u j o-

g u b j
j u
u u b j b ub
j

u b g

u j

Art. 106.

b u u b t-
ó b j „
b ”
„ b ” j i-
u u
g j j ub

1) ministra;
2) u u g
3) g u j j j
4) g u j u g
5) g j j ó j u j
opieka nad zabytkami.
3 „ d zabyt-
” g
b ó
b j j b l-
g uj u u
g

Art. 107.

u u y i ochrony dziedzic-

g b
„
b ” j j u
b j j u g j c-
two stosowane w polskiej falerystyce.

Rozdział 11

Przepisy karne

Art. 108.

1. Kto niszczy lub uszkadza zabytek, podlega karze po-
b 3
u g u e-
u g g ograniczenia wol-

b b
3 u

u a-
b
g g i-
nimalnego wynagrodzenia.

Art. 109.

b b g ub
u g g ju
g arze pozbawie-
3
u g u e-
u g g g l-

b b
3 u

u a-
b
g g i-
nimalnego wynagrodzenia.
b u b

Art. 109a.

b ub b b u u g
obrocie zabytkami, podlega grzywnie, karze ogranicze-
b b

Art. 109b.

Kto u b j b u b
b b j b
b ub b g g
g b b
2.

Art. 110.

b ub b u
b g b u
g ub g
u g b g
g u
u t-
nego minimalnego wynagrodzenia na wskazany cel spo-
b

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 23 z 28

Art. 111.

1. Kto bez pozwolenia albo wbrew warunkom pozwole-
u uj u ub u b
u u g ju u o-
u u
g u g b
grzywny.

g u

1) u ub

b
b

2) b

3) b u g ub a-

ó j

Art. 112.

u ub g b uj
u u u g ub j g g a-
u g b g
u g u e-

u g g
3 g u
ub
1) u ub

b
b

2) b

3) b u g ub a-

Art. 113.

b ub b u
g j u ub g b u j uj g
j j j b

j ó g b ó
1) u u u g u ub

b u u
u

2) g u b u u

u g

3) j b u u g

4) u g b u

j y-
ub

podlega karze grzywny.
g u
u t-

nego minimalnego wynagrodzenia na wskazany cel spo-
b

Art. 113a.

u u o-
ó u 3

przywiezieniu zabytku na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, podlega karze grzywny.

Art. 114.

u ub u u b u ga-
b uj u u
j u g g

Art. 115.

j ó g
b ó ub ój bu y-
denta miasta) b u u g d-
u bó bu ub
u ó g j u z-
j b
b g u ub a-
b u u o-
g u j j g a-
lezienia, podlega karze grzywny.
g u
1 mo u t-
nego minimalnego wynagrodzenia na wskazany cel spo-
b

Art. 116.

j ó g
b ó ub ój bu y-
denta miasta) b u u g y-
u u g j
u j b g
b u u
g u j j g enia,
podlega karze grzywny.
g u
u t-
nego minimalnego wynagrodzenia na wskazany cel spo-
b

Art. 117.

Kto bez pozwolenia albo wbrew warunkom pozwolenia
prowadzi prace konserwatorskie, restauratorskie, robo-
ty budowlane, badania konserwatorskie lub architekto-
niczne przy zabytku wpisanym do rejestru lub roboty
budowlane w jego otoczeniu albo badania archeologicz-
ne, podlega karze grzywny.

Art. 118.

b u b u
j u u b
napisy, podlega karze grzywny.

Art. 119.

uj
mowa w art. 40 ust. 1, podlega karze grzywny.

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 24 z 28

Art. 120.

0-119 na-
uj u
w sprawach o wykroczenia.

Rozdział 12

Zmiany w przepisach obowi zuj cych

Art. 121.

W ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i
u 000 3 9
120, poz. 1268, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r.
Nr 80, poz. 717) w art. 6 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„ u g j o-

puszczalne pod warunkiem zachowania znajdu-
j j g b g
b j u u
j ó g a-
b ó ”

Art. 122.

u 9 3 u ó
i darowizn (Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89, Nr 137, poz.
926 i Nr 139, poz. 932, z 2000 r. Nr 22, poz. 270 i Nr

120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, z 2002 r. Nr 200,
poz. 1681 oraz z 2003 r. Nr 137, poz. 1302) w art. 4 w
ust. 1 w pkt 9 lit. c) otrzymuje brzmienie:

„ ) zabytkó u j e-

j u b b u
muzeum w celach naukowych lub wystawienni-
”

Art. 123.

W ustawie z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U.
z 1991 r. Nr 46, poz. 203, z 1997 r. Nr 121, poz. 769 oraz
z 2000 r. Nr 120, poz. 1268) art. 1 otrzymuje brzmienie:

„ u j b u a-

cji zgodnych z podstawowymi interesami Rze-
j j ó ub go-

u g
j j g u
u u u

b ”

Art. 124.

W ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym
(Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431, z 1994 r. Nr 1, poz. 3, z
1996 r. Nr 91, poz. 409, z 1997 r. Nr 43, poz. 272 i Nr
137, poz. 926, z 1998 r. Nr 108, poz. 681, z 2001 r. Nr
81, poz. 875, z 2002 r. Nr 200, poz. 1680 oraz z 2003 r.
Nr 110, poz. 1039) w art. 12 w ust. 1 pkt 11 otrzymuje
brzmienie:

„ 1) g u j u b ó a-

runkiem ich zagospodarowania i utrzymania
g b ó
b ”

Art. 125.

W ustawie z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i
kartograficzne (Dz. U. z 2000 r. Nr 100, poz. 1086 i Nr
120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr 110, poz. 1189, Nr 115,
poz. 1229 i Nr 125, poz. 1363) a-
uj
1) w art. 13 w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) ó b ó a-

b
g ub ”

2) w art. 54 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

„4) ustawy z dnia 12 lipca 2003 r. o ochronie zabyt-

ó b
1568) ”

Art. 126.

u 990 g n-
nym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23,
poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153 poz.
1271 i Nr 214, poz. 1806 oraz z 2003 r. Nr 80, poz.
717) w art. 7 w ust. 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie:

„9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych in-

u j u u b ó
b ”

Art. 127.

u 99
2000 r. Nr 56, poz. 679, Nr 86, poz. 958 i Nr 120, poz.
1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz. 1623, z
2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 113, poz. 984 i Nr 200, poz.
1682 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i 721)
uj
1) w art. 7 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3 lasach wpisanych do reje-

u b
j uj b g
j u b ó j u g d-

u j ó b t-
u g
b ó b ”

2) w art. 40 w ust. 1 pkt 8 otrzymuje brzmienie:

„8) b ”

Art. 128.

u 99
przyrody (Dz. U. z 2001 r. Nr 99, poz. 1079, Nr 100, poz.
1085, Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr
130, poz. 1112 oraz z 2003 r. Nr 80, poz.
717) uj
1) w art. 2a pkt 1a otrzymuje brzmienie:

„ ) drzewostanie o charakterze parkowym – rozu-

u u j a-
j b u e-
u b
b - ub y-
”

2) w art. 34a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 25 z 28

„ harakterze par-

g j
b b g
u g j a-
bu ub
j u g ”

Art. 129.

W u 99 g o-
u u u u j
2001 r. Nr 13, poz. 123, z 2002 r. Nr 41, poz. 364 oraz z
2003 r. Nr 96, poz. 874) uj
zmiany:
1) w art. 1 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„ uj

u u g j u j
u j u u j a-
j u u a-
b ”

2) b u uj b mienie:

„ u u

dziedzictwa narodowego, inni ministrowie i kie-

u u
g u j u u
j u g g
przyznaw b j uj
u
u u b

u u g

u b i-
uj
j b
ub u u u ”

3) w art. 28 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„ u j u u

j u u g j
b j u
j j bu u
b
”

4) w art. 32: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„ u j u u u j

g j j u b t-
b u j b u y-
staw artystycznych, galerie i centra sztuki, Fil-
b b
u u ub g
domy pracy j – g l-
u

u u ”

b) w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) b ”

5) art. 40 otrzymuje brzmienie:

„ 0 u u j

ustawy z dnia 12 lipca 2003 r. o ochronie zabyt-
ó b
1568), ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bi-
bliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539, z 1998 r. Nr
106, poz. 668 oraz z 2001 r. Nr 129, poz. 1440

oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984) oraz ustawy z
dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z
1997 r. Nr 5, poz. 24, z 1998 r. Nr 106, poz. 668
oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984) w zakresie pro-
u u j
u ”

Art. 130.

u 99 u a-
00 0 9
2002 r. Nr 25, poz. 253 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 721 i
Nr 139, poz. 1325) uj
1) w art. 22 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

„4) u j b

b ”

2) w art. 57 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3) g

bu j
u
b ó
b ”

Art. 131.

u 3 u g 99 g u
99 0
poz. 370, Nr 80, poz. 505 i Nr 160, poz. 1079, z 1998 r.
Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 12, poz. 136 i Nr 120, poz.
1268, z 2001 r. Nr 81, poz. 875 i Nr 100, poz. 1085, z
2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 80, poz.
717) art. 34 otrzymuje brzmienie:

„ 3 u u g u ó ó j u-

j b g j ó n-
b e-
j ób j g un-
ó ”

Art. 132.

W ustawie z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U.

z 1997 r. Nr 5, poz. 24, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z
2002 r. Nr 113, poz. 984) uj
zmiany:
1) w art. 1 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„ u u j j g j a-

g u j j
sprawowanie opieki nad zabytkami, informowa-
g
b ó u r-
u u u j
j w-
j j u u
b ”

2) art. 2 otrzymuje brzmienie:

„ u u uj

1) g b u

zakresie,

2) katalogowanie i naukowe opracowywanie zgro-

u ó

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 26 z 28

3) g b

u j
b g o-
b u o-
wych,

4) b j u

b b ó r-

cheologicznych nieruchomych oraz innych nie-
u b ó u u j y-
rody,

5) u
6) g b j u

tym archeologicznych,

7) u j j
8) udos b u j
9) u

b ó

10) j ”

3) art. 20 otrzymuje brzmienie:

„ 0 u u j u b u

b ó uguje:

1) u u

g j o-
u b – w terminie 14
g u u u
zakupu,

2) u u b u j

cenie wyl j ”

4) w art. 21 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„ u u

g z-
b jo-
b u uj
g dzaj dokumentacji ewidencyj-
j g j

j u j ób o-
u b u
u b u-
u u u ”

Art. 133.

W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu
drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515, Nr 124, poz.
1152, Nr 130, poz. 1190, Nr 137, poz. 1302 i Nr 149,
poz. 1451 i 1452) w art. 2 pkt 39 otrzymuje brzmienie:

„39) „ j b ” – j ó na podsta-

b e-
j u b ub j uj j j
j b ó ”

Art. 134.

W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nie-
u 000 3 00
r. Nr 129, poz. 1447, Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 25,
poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 126, poz.
1070, Nr 130, poz. 1112, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz.
1682 i Nr 240, poz. 2058 oraz z 2003 r. Nr 1, poz. 15, Nr
80, poz. 717, 720 i 721, Nr 96, poz. 874 i Nr 124, poz.
1152) uj
1) w art. 6 pkt 5 otrzymuje brzmienie:

„5) u a-

b u u ó a-
b ó b ”

2) w art. 13 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„ ub

u u a-
j u b a-

bu ub j u
g u-
j r-
ó ) ó g j ó z-
g b ó ”

3) u j u b u

„ u u j je-

u b ó j u u e-
go z u b
j g j b bu
ub u j u
b b ó bu i-
j ”

4) w art. 96: a) u j u w brzmieniu:

„ u u j

j u b j j u
j u u je-
g b
j u ”

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„ u g y-

j j j u
j u u u
j g g j bu i-
u
u j j u b
j g a-
b ó uj 93 u ”

Art. 135.

u 99 i-
j j 003 9 8) w
art. 14 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„ u u g

obejmuje sprawy rozwoju i opieki nad material-
nym i niematerialnym dziedzictwem narodo-
u u j
u g l-
g

1) j

j j

2) b ó b
3) u

4) j j g b

j ó g ref
ochronnych;

5) j j u u u o-

j g

6) g b b c-

twa; 7) edukacji kulturalnej; 8) wystaw arty-
stycznych; 9) polityki audiowizualnej;

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 27 z 28

10) g u u g g j

g -
kulturalnych;

11)

u u j

12) j j ”

Art. 136.

u 99 o-

j ó 00 90
2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 153, poz.
1271 i Nr 214, poz. 1806) uj
zmiany:
1) w art. 11 w ust. 2 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

„7) wspieranie rozwoju kultury oraz sprawowanie

opieki nad dziedzictwem kulturowym i jego ra-
j ”

2) w art. 14 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3) u u b ó ”

Art. 137.

u 99 o-
wiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 oraz z
2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz.

984, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz. 1688 i Nr 214, poz.
1806) w art. 4 w ust. 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

„7) u u b ó a-

b ”

Art. 138.

u 00 –
9
2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz.
1271 i Nr 233, poz. 1957 oraz z 2003 r. Nr 46, poz. 392 i
Nr 80, poz. 717 i 721) wpro uj
zmiany:
1) u 9 u 3 3

u 9 0 y-
„ b u u ” uj

u u „ a-
b ”

2) w art. 238 w pkt 1 lit. e) otrzymuje brzmienie:

„ ) j ub b a-

gu j b
ó b ó
b ”

Rozdział 13

Przepisy przej ciowe i ko cowe

Art. 139.

j
j u uj
j j u
g

u ó
ustawy.

Art. 140.

j ó
u u g 9 ób u u
(Dz. U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150, z 2000 r. Nr 120, poz.
1268, z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 113, poz. 984 oraz z
2003 r. Nr 80, poz. 717) uj
u u 3

u j u uj
u j j j
u

Art. 141.

b j u
g u u a-
g 0 u u
j 0 u u
u j u

Art. 142.

1. Dobra kultury uznane za zabytek na podstawie roz-
R j r-
ca 1928 r. o opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 29, poz.
265, z 1933 r. Nr 10, poz. 62 i Nr 82, poz. 599, z 1934 r.

Nr 119, poz. 9 9 9 0
j u u ó j o-
0 u j b
rejestru w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Zabytki nieruchome uznane za pomniki historii na
podstaw j o-
mnikami historii w rozumieniu niniejszej ustawy.

Art. 143.

3 j u e-
b ó j ó r-
b ó ój bu a-
sta) j j g
j b
b u u g j uj g

j j j b u u
j j j b g g
b u.

Art. 144.

j u
u u c-
g uj ó j j
ustawy statuty instytucji kultury wyspecjalizowanych w
b ó j g
u j u j
j j j b t-
j g u b ub
g g

Art. 145.

u g j j b ó u-
u u u g
g g u j g

USTAWA O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI – z dnia 23 lipca 2003 r.

Strona 28 z 28

u g g u g
b u je-
stru i ich otocze u r-
ó u u b u
j ó g b ó

Art. 146.

j u

u u c-
twa narodowego opracuje krajowy program ochrony
b ó b

Art. 147.

j u o-
j u b b e-
g u j j u
ochrony zab g u u
j u o-
j b
j j
b u u u
3. Pracownicy j ó a-
u b b g u

j u j w-
j u b
delegatur.
b oje-
u b b e-
g u j b
j u b
ich delegatur.
u j
j u b a-
b g u
j u
b ó g u
g u

ust. 5, stwierdza wojewoda w drodze decyzji.

Art. 148.

u ó i-
u u j j e-
j j j uj i-
u j
0 u j i-
sami niniejszej ustawy.

Art. 149.

u uj u
R u o-
pejskiej.

Art. 150.

Traci moc ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie

ób u u U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150, z 2000 r.
Nr 120, poz. 1268, z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 113,
poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717).

Art. 151.

u 0
g