Inkaso dokumentowe 

Inkaso bankowe 

  Inkaso dokumentowe

 

jest operacją 

bankową wynikającą z umowy między podawcą 
inkasa/eksporterem i bankiem, polegającą na 
wydaniu importerowi dokumentów dotyczących 
towaru albo w zamian za zapłatę, albo po 
spełnieniu przez niego innych warunków niż 
zapłata gotówkowa, np. zaakceptowanie traty, 
złożenie weksla własnego. Bank postępuję 
zgodnie z instrukcjami przekazanymi mu przez 
eksportera w zleceniu inkasowym. 

Istota inkasa 

• Inkaso dokumentowe należy do 

uwarunkowanych

 

form płatności, gdyż 

importer zobowiązuje się do zapłaty za 
wysłany przez eksportera towar w zamian 
za dokumenty reprezentujące towar 

• Uwaga – decyzję o zapłacie podejmuje 

importer 

Rodzaje inkasa  ze względu na 

sposób i termin zapłaty 

• Inkaso gotówkowe

 

– bank wydaje 

dokumenty importerowi po dokonaniu 
przez niego płatności 

• Inkaso terminowe

 /inkaso akceptacyjne/ 

– 

bank wydaje dokumenty importerowi po 
zaakceptowaniu przez niego weksla 

Podmioty występujące przy płatności za 

pomocą inkasa dokumentowego 

• Zleceniodawca/ podawca inkasa

 

– 

eksporter, który przygotowuje dokumenty i 
przekazuje je do banku wraz ze zleceniem 
inkasowym 

• Bank zleceniodawcy

, który otrzymane 

dokumenty przekazuje zgodnie  z 
instrukcją eksportera do banku 
inkasującego w kraju importera 

Podmioty występujące przy płatności za 

pomocą inkasa dokumentowego 

• Bank inkasujący/prezentujący

 

– bank, 

który przedstawia  importerowi dokumenty 
i zgodnie ze zleceniem inkasuje zapłatę  
lub uzyskuje zabezpieczenie zapłaty 

• Płatnik importer

, który na podstawie 

prezentowanych mu dokumentów 
dokonuje zapłaty lub zabezpiecza zapłatę, 
np. przez akcept traty 

Przykładowe warunki inkasa 

Terms of payment: documentary collection 
Documents against payment 
Cash against the following documents 
• Sight draft 
• 3 clean original B/Ls 
• Invoice in 3 copies 
• Certificate of quality 
• Packing list in 3 copies 

PRZEBIEG INKASA DOKUMENTOWEGO 

EKSPORTER 

IMPORTER 

BANK  

INKASUJĄCY 

BANK 

EKSPORTERA 

(1) Umowa sprzedaży towarów 

(2) Wysyłka towaru 

(6) Zap

ła

ta/ 

akce

pt

 

(5) Preze

nta

cja

 do

kume

ntó

w

 

(4) Dokumenty i zlecenia inkasowe 

(7) Przekazanie zapłaty/ akceptu 

(3) Do

kume

nty

 w

raz 

ze 

zle

cen

ie

m 

in

kaso

w

y

m

 

(8) Zap

ła

ta/ 

akce

pt

 

Dokumenty prezentowane w 

ramach inkasa dokumentowego 

• Weksel trasowany 
• Faktura handlowa 
• Dokumenty transportowe  
• Dokumenty ubezpieczeniowe 
• Inne dokumenty towarowe 

Czynności banku eksportera 

• Sprawdza czy dokumenty przekazane 

przez eksportera są prawidłowo 
przygotowane 

• Ustala sposób zapłaty kosztów inkasa i 

wskazuje kto te koszty ponosi 

• Świadczy pomoc w udzielaniu instrukcji 

dotyczącej zasad obrotu wekslowego 

Czynności banku importera 

• Informuje importera o nadejściu 

dokumentów  

• Wzywa importera do uiszczenia zapłaty 
• Przekazuje do banku eksportera bieżące 

informacje o przebiegu inkasa 

• Przekazuje uzyskane środki na rachunek 

wskazany przez bank eksportera 

PODSTAWOWE RODZAJE INKASA 

INKASO 

INNE 

Gwarantowane 

Towarowe 

W zamian za  

list zobowiązujący 

DOKUMENTOWE 

BANKOWE 

POZABANKOWE 

GOTÓWKOWE 

Typu  D/P 

Typu C/D 

TERMINOWE 

Akceptacyjne 

Typu D/A 

Z akceptem  

po zapłacie  

Spedytorskie 

Kapitańskie  Telegraficzne 

INKASO FINANSOWE 

(proste, czyste) 

Znaków  

pieniężnych 

Czeków 

Weksli 

Innych 

dokumentów 

finansowych 

Rodzaje inkasa 

Rodzaj prezentowanych dokumentów 
• Inkaso dokumentowe 
• Inkaso bezdokumentowe /finansowe, 

proste/ 

Kierunek transakcji 

• Inkaso eksportowe /nostro/ 
• Inkaso importowe /loro/ 

Termin i forma płatności 

• Inkaso dokumentowe gotówkowe D/P 
• Inkso dokumentowe gotówkowe C/D 
• Inkaso dokumentowe akceptacyjne D/A 
• Inkaso z akceptem po zapłacie D/P 

Inkaso pozabankowe 

• Inkaso spedytorskie 
• Inkaso kapitańskie 
• Inkaso telegraficzne 

Zalety inkasa 

•  niewielkie ryzyko wydania dokumentów  

przed uiszczeniem płatności  

• Mniejsze koszty niż w przypadku 

akredytywy 

• Zapłata może być po dostawie /akcept na 

tracie/ 

• Istnieje możliwość kredytowania importera 

Wady inkasa 

• Bank nie podejmuje żadnych zobowiązań 
• Importer może nie wykupić dokumentów  
• Wadliwie, niezgodne z kontraktem 

dokumenty 

• Dokumenty nie gwarantują właściwej 

jakości i stanu towaru 
 

 

Jednolite zasady dotyczące inkasa 

• Opracowane  przez Międzynarodowa Izbę 

Handlową /ostatnia modyfikacja 1996/ 

• URC – ICC Uniform Rules for Collection 

No 522 

• Składają się z 26 artykułów , ujętych w 7 

rozdziałach 

• Ich celem jest ujednolicenie zasad 

postępowania i jednolitej interpretacji  

terminów dotyczących inkasa