BENEDYKT XV
LIST "MOTU PROPRIO"
DEI PROVIDENTIS ARCANO
Do wszystkich Czcigodnych Braci Patriarchów, Prymasów, Arcybiskupów i Biskupów wiata Katolickiego
èask i Spoøecze stwo z Stolic Apostolsk maj cym. POWOèUJ CY KONGREGACJ DO SPRAW
KO CIOèÓW WSCHODNICH.
CZCIGODNI BRACIA!
Pozdrowienie i apostolskie bøogosøawie stwo!
Tajemnym zrz dzeniem Opatrzno ci Bo ej piastuj c miejsce Ksi cia Apostoøów, wi tego Piotra, którego Pan Jezus
ustanowiø na ziemi najwy szym i wiecznym Pasterzem dusz odkupionych Jego Krwi , wiadomi obowi zku
apostolskiego, staramy si ze swej strony dokøada wszelkiej troski i czujno ci, aby wszystkie Ko cioøy i ka dy z
osobna, skøadaj ce si na zespolenie i wzrost jednego Ciaøa Mistycznego Chrystusa czyli Ko cioøa katolickiego, nie
tylko byøy zachowane, ale tak e aby si rozwijaøy.
Ojcowsk miøo ci obejmujemy wszystkie Ko cioøy partykularne, szczególnie za Wschodnie, zwøaszcza ze w
staro ytniejszych swych dziejach promieniuj tak jasnym wiatøem wi to ci i nauki, e nawet dzi , po tak døugim
upøywie czasu widzimy, jak ich blask rozja nia pozostaøe kraje chrze cija skie.
Nie mo emy jednak e bez bólu rozmy la o tym, jak to z kwitn cych wspaniale i rozlegøych staøy si one nikøe i w tøe,
gdy nieprzerwany øa cuch aøosnych przyczyn wyrwaø bardzo znaczn ilo Ko cioøów Wschodnich z obj Matki -
Ko cioøa.
Oby umiøowanym synom Wschodu za øask Bo dane byøo kiedy , aby przywrócone zostaøy do stanu pierwotnej
pomy lno ci i chwaøy! My tymczasem, pomni swych obowi zków, doøo ymy usilnych stara , by w miar Naszych
mo liwo ci ul y doli Ko cioøów Wschodnich.
Dlatego podj li my decyzj ustanowienia odr bnej dla Unitów wschodnich - jak ich si okre la - wi tej Kongregacji,
której gestie prefekta peøni b dziemy osobi cie My i z kolei Nasi nast pcy. Istniej ca bowiem do tej pory "Dla spraw
rytu Wschodniego" zaøo ona z autorytetu i rozkazu wietlanej pami ci Poprzednika Naszego, Piusa IX (Konstytucja
Romani Pontifices z dnia 6 I 1862 r., zob. Collectanea, wyd.2, nr 1223), poø czona byøa ze w. Kongregacj
Rozkrzewienia Wiary, tak, e mogøa by uwa ana za jej dodatek (accessio) i wiadomo Nam, e niektórzy
nieprzychylnie usposobieni do Stolicy Apostolskiej wysuwali wskutek tego zarzut pod adresem Papie y Rzymskich, i
lekcewa katolików wschodnich i chc , aby byli podporz dkowani èacinnikom. Jakkolwiek ka dy, kto ocenia rzecz
w oparciu o prawd , widzi, e tego rodzaju oskar enia s bezzasadne, to jednak chcemy, aby yczliwo tej e Stolicy
Apostolskiej wobec katolików wschodnich byøa tak oczywista, by ju nikt nie mógø o tym w tpi . A tak e nasi
katolicy wschodni, widz c jak Papie osobi cie dba o ich sprawy, zrozumieli z pewno ci , e Stolica Apostolska nie
mo e wi kszej okaza im przychylno ci.
A ponadto wolno ufa , e nikt ju katolikom wschodnim nie b dzie przedstawiaø øacinników jako przedmiotu
podejrze , gdy akt niniejszy jeszcze wyra niej uwydatni, e w Ko ciele Jezusa Chrystusa, który nie jest ani øaci ski
ani grecki ani søowia ski, lecz katolicki - powszechny, adna nie zachodzi mi dzy jego synami ró nica, i e wszyscy,
czy to èacinnicy, czy Grecy, czy Søowianie, czy te inne grupy narodowo ciowe takie same zajmuj miejsce przy
Stolicy Apostolskiej.
Dlatego moc peøni wøadzy, z wøasnej inicjatywy postanawiamy i ustalamy:
I. w. Kongregacja Rozkrzewienia Wiary dla spraw rytu Wschodniego przestaje istnie z dniem 30
listopada bie cego roku.
II. Oddzielnie od w. Kongregacji Rozkrzewienia Wiary od dnia pierwszego nast pnego miesi ca ma
istnie " w. Kongregacja dla Ko cioøa Wschodniego" (S. Congregatio pro Ecclesia Orientali);
przewodniczy jej b dzie sam Papie . W skøad jej wejdzie kilku Kardynaøów w. Ko cioøa Rzymskiego, z
których jeden b dzie Sekretarzem; b dzie on miaø adiunktów spo ród najznakomitszych kapøanów:
jednego Asesora i kilku Radców zarówno z obrz dku øaci skiego jak i wschodniego, a ponadto
odpowiedni liczb oficjaøów spo ród duchownych, biegøych w sprawach Ko cioøów Wschodnich.
III. Kongregacji tej maj by zarezerwowane wszelkiego rodzaju sprawy dotycz ce zarówno osób jak i
Strona 1 z 2
Motu Proprio
2012-06-08
file:///E:/!!%20Do%20synchronizacji/ChomikBox/dei_providentis_01051917.html
karno ci oraz rytów Ko cioøów Wschodnich, a tak e sprawy mieszane, tzn. takie, które pod pewnym
wzgl dem odnosz si równie do øacinników czy to w zakresie rzeczy czy osób.
IV. Dla Ko cioøów rytu wschodniego Kongregacja ta posiada ma wszelkie wøadze, jakie dla ko cioøów
rytu øaci skiego otrzymaøy inne Kongregacje, z zachowaniem jednak prawa Kongregacji w. Oficjum.
V. Kongregacja ta powinna rozwi zywa spory na drodze dyscyplinarnej; te za , co do których
zadecyduje rozwi zanie na pøaszczy nie s downiczej, ode le do Trybunaøu, który wyznaczy sama
Kongregacja.
Chcemy, aby to wszystko po wieczne czasy zachowaøo prawomocno i wa no , niezale nie od jakichkolwiek
zarz dze przeciwnych, tak e godnych specjalnej wzmianki.
Dan w Rzymie u w. Piotra, dnia 1 V 1917 r., w trzecim roku Naszego Pontyfikatu.
BENEDICTUS PP. XV
ródøo: AAS 9 (1917) 529 - 531; Breviarium missionum t. 1, ATK, Warszawa 1979, ss. 197 - 199.
opr. kkk/mg
Copyright © by Fundacja Opoka 2004
Strona 2 z 2
Motu Proprio
2012-06-08
file:///E:/!!%20Do%20synchronizacji/ChomikBox/dei_providentis_01051917.html