58

E l e k t r o n i k a   d l a   W s z y s t k i c h

Luty 2002

G

e

n

i

a

l

n

e

s

c

h

e

m

a

t

y,

czyli co by było, gdyby...

W tej  rubryce  prezentujemy  schematy
nadesłane  przez  Czytelników.  Są  to  za−
równo  własne  (genialne)  rozwiązania
układowe, jak i ciekawsze schematy z li−
teratury,  godne  Waszym  zdaniem  pu−
blicznej prezentacji bądź przypomnienia.
Są  to  tylko  schematy  ideowe,  nieko−
niecznie  sprawdzone  w praktyce,  stąd

podtytuł „co by było, gdyby...” Redakcja
EdW nie gwarantuje, że schematy są bez−
błędne  i

należy  je  traktować  przede

wszystkim  jako  źródło  inspiracji  przy
tworzeniu własnych układów.
Przysyłajcie  do  tej  rubryki  przede  wszy−
stkim  schematy,  które  powstały  jedynie
na papierze, natomiast układy, które zre−

alizowaliście  w

praktyce,  nadsyłajcie

wraz z modelami do Forum Czytelników
i do działu E−2000. Nadsyłając godne za−
interesowania schematy z literatury, po−
dawajcie  źródło.  Osoby,  które  nadeślą
najciekawsze schematy oprócz satysfak−
cji z ujrzenia swego nazwiska na łamach
EdW, otrzymają drobne upominki.

Miernik współczynnika mocy

Jak wiadomo, współczynnik mocy związany jest z tak zwanym kosinu−
sem fi, czyli przesunięciem fazowym prądu i napięcia w sieci energetycz−
nej. Przeciętny użytkownik nie zastanawia się nad współczynnikiem mo−
cy urządzeń zainstalowanych w gospodarstwie domowym. Płaci za po−
braną energię czynną, niezależnie od współczynnika mocy. Kiedyś spra−
wą  współczynnika  mocy  zainteresowani  byli  tylko  dyspozytorzy  i kie−
rownicy  zakładów  przemysłowych.  Dziś  problem  jest  bardziej  znany
i muszą go uwzględniać konstruktorzy sprzętu powszechnego użytku.

Zamieszczony schemat pokazuje sposób pomiaru przesunięcia mię−

dzy prądem i napięciem. Wykorzystuje się tu układ mnożący − jest nim
woltomierz ICL710X. Napięciem odniesienia jest drobny ułamek na−
pięcia sieci. Na wejście pomiarowe podawane jest napięcie z prostow−
nika synchronicznego z dwoma kluczami analogowymi 4066. Klucze
są sterowane na przemian w takt zmian biegunowości prądu.

Nadesłał Witold Szymański

Wzmacniacz

Warto przypomnieć układy scalone wzmacniaczy mocy, które można cza−
sem tanio kupić. Na przykład BA5406. Jest to wzmacniacz stereofoniczny,
dający moc 5W. Może byćużyty jako wzmacniacz samodzielny albo jako
dopałka, gdy trzeba zastąpić zepsuty wzmacniacz innego typu.

Od Redakcji. 
Wzmacniacz BA może pracować w zakresie napięć zasilania 5...18V. Przy
napięciu  12V z głośnikami  4

Ω

daje  typowo  2x4,2W mocy.  Przy  mocach

wyjściowych powyżej 2x1W niezbędny jest radiator.

Nietypowy

multiwibrator

Pokazany  schemat  ideowy  zawiera  nietypo−
we połączenie trzech generatorów. 

Częstotliwość i czas trwania błysków
można zmieniać przez zmianę warto−
ści kondensatorów.

nadesłał Piotr Podczarski