TEORIA I METODYKA GIMNASTYKI

1. Wymiar godzin:

•  ćwiczenia: sem. I – IV w wymiarze 7 godz.
•  wykłady: sem IV – w wymiarze 7 godz.

2. Cel przedmiotu: Przygotowanie teoretyczne i praktyczne studentów AWFiS do

prowadzenia róŜnych form gimnastycznych w ramach lekcji wychowania fizycznego
w szkole podstawowej i gimnazjum.

3. Kompetencje: wiedza i umiejętności w zakresie oddziaływania środkami z obszaru

sportu gimnastycznego w kształtowaniu psychofizycznych moŜliwości człowieka o
zróŜnicowanej aktywności fizycznej i w róŜnym wieku.

4.  Treści przewidziane w minimum programowym:
•  usprawnienie osobiste – umiejętności wykonania ćwiczeń objętych programem,
•  zapoznanie z techniką wykonania i metodyką nauczania ćwiczeń objętych programem,
•  zapoznanie z podstawowymi wiadomościami teoretycznymi rodzajów gimnastyki,
•  wyposaŜenie  studentów  w  umiejętności  kierowania  zespołem  ćwiczebnym

i stosowania ruchu jako środka kształtującego psychofizyczne moŜliwości człowieka.

5. Tematy wykładów:
• Metodyka nauczania określonych ćwiczeń akrobatycznych, skoków gimnastycznych

oraz ćwiczeń na przyrządach.

• Pomoc i ochrona jako istotna składowa metodyki nauczania ćwiczeń gimnastycznych.

Struktura lekcji gimnastycznej - cele i zadania poszczególnych części.

•  Cele i zadania gimnastyki jako działu wychowania fizycznego i sportu.
•  Kierunki i rodzaje gimnastyki oraz ich cele i zadania.
•  Charakterystyka gimnastyki podstawowej.
•  Charakterystyka sportów gimnastycznych.
•  Podział materiału ćwiczebnego w gimnastyce.
•  Geneza  gimnastyki  -  staroŜytność,  Chiny,  Egipt,  Grecja  (gymnos,  gymnasta).  J.Ch.F.

Guts - Muts - twórca nowoŜytnej gimnastyki. J.F.L. Jahn i inni twórcy niemieckiego
systemu gimnastycznego. Piotr i Hijalmar Lingowie twórcy szwedzkiego systemu
gimnastycznego. Towarzystwo Gimnastyczne "SOKÓŁ" i jego twórca Mirosław Tyrs;
działalność i dokonania na terenie krajów ościennych i w Polsce.

6. Forma zaliczenia: ocena prezentacji wybranych ćwiczeń gimnastycznych na

poszczególnych przyrządach.

7. Status przedmiotu: obligatoryjny.

8. Zasady zaliczenia przedmiotu:

A. kryteria uzyskania zaliczenia:

• aktywne uczestnictwo w zajęciach gimnastyki sportowej,
• pozytywna ocena zaliczenia elementów na poszczególnych przyrządach.

B. znajomość zagadnień egzaminacyjnych.

9. Tematy ćwiczeń:

SEMESTR I (kobiety)

Teoria:

•  informacja o strukturze działalności naukowo – dydaktycznej zakładu
•  ćwiczenia porządkowo dyscyplinujące
•  wymogi organizacyjno – programowe z gimnastyki podstawowej
•  ćwiczenia kształtujące, pozycje wyjściowe
•  pomoc i ochrona – instruktaŜ i umiejętności stosowania

Praktyka:
a) Skok:

• przeskok rozkroczny przez kozła

b) Poręcze:

• wymyk na dolnej Ŝerdzi, przemach okroczny prawą i lewą nogą, zeskok w głąb

z podporu tyłem

• wymyk na górną Ŝerdź – odmyk do zwisu

c) RównowaŜnia:

• naskok na równowaŜnię
• podskok „koci” ze zmianą nóg

d) Ćwiczenia wolne:

• przewrót w przód do rozkroku
• przerzut bokiem na RL i RP

SEMESTR II (kobiety)

Teoria:

•  ćwiczenia porządkowo dyscyplinujące
•  ćwiczenia kształtujące, pozycje wyjściowe
•  pomoc i ochrona – instruktaŜ i umiejętności stosowania
•  systematyka ćwiczeń na poszczególnych przyrządach

Praktyka:
a) Skok:

• skok kuczny przez konia

b) Poręcze:

• kołowrót w tył w podporze przodem
• wymyk na górną Ŝerdź z leŜenia tyłem na dolnej Ŝerdzi

c) RównowaŜnia:

• przewrót w przód z uniku podpartego
• leŜenie przewrotne, siad równowaŜny, powstanie jednonóŜ

d) Ćwiczenia wolne:

• stanie na rękach, przewrót w przód do rozkroku
• przerzut bokiem na 1 ręce

SEMESTR III (kobiety)

Teoria:

•  instruktaŜ i umiejętność prowadzenie części wstępnej w róŜnej formie
•  ćwiczenia porządkowo – dyscyplinujące c.d.
•  pomoc i ochrona c.d.
•  terminologia podstawowych ćwiczeń gimnastycznych c.d.

Praktyka:
a) Skok:

• skok kuczny przez konia

b) Poręcze:

• kołowrót okroczny w przód na dolnej Ŝerdzi
• kołowrót w tył na górnej Ŝerdzi w podporze przodem

d) RównowaŜnia:

•  przewrót w tył przez bark
•  zeskok przerzutem bokiem z ¼ obrotem
•  wiązanka wybranych podskoków (2 z 3)
•  ½ piruet – element równowaŜny

a) Ćwiczenia wolne:

•  przerzut bokiem z ¼ obrotu
•  przewrót w tył do postawy o nogach wyprostowanych
•  wiązanka 3 podskoków

SEMESTR IV (kobiety)

Teoria:

•  informacja o organizacji zawodów gimnastycznych
•  informacja o zasadach sędziowania w gimnastyce sportowej
•  kompozycja układów dowolnych na poszczególnych przyrządach w

gimnastyce sportowej.

•  taktyka walki w gimnastyce
•  ćwiczenia porządkowo – dyscyplinujące c.d
•  pomoc i ochrona c.d
•  terminologia podstawowych ćwiczeń gimnastycznych c.d

Praktyka:
b) Skok:

• doskonalenie skoków objętych programem sem. I, II, i III

c) Poręcze:

• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I, II i III
• połączenia elementów technicznych w układ ćwiczeń.

d) RównowaŜnia:

• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I, II. i III
• połączenia elementów technicznych w układ ćwiczeń.

a) Ćwiczenia wolne:

• poskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I, II i III
• połączenia elementów technicznych w układ ćwiczeń

SEMESTR I (męŜczyźni)

Teoria:

Praktyka:
a) Ćwiczenia wolne:

• przewroty w przód i w tył

•  stania na rękach
•  stanie na rękach i przewrót w przód
•  przerzut bokiem na RL i RP

b) Skok:

• skok kuczny

c) Poręcze:

•  zamach w oparciu na ramionach
•  zamach w podporze
•  wspieranie w przednim zamachu
•  zeskok zawrotny

d) DrąŜek:

•  ze zwisu wymyk do podporu przodem, odmyk
•  zamachy na drąŜku
•  kołowrót okroczny w przód

SEMESTR II (męŜczyźni)

Teoria:

Praktyka:
a) Ćwiczenia wolne:

•  przewroty w tył przez stanie na rękach
•  przewrót w przód do róŜnych pozycji końcowych
•  waga przodem, stanie na rękach i przewrót w przód
•  stanie na głowie

b) Skok:

• skok kuczny
• skok chyłkiem

c) Poręcze:

•  wspieranie w tylnym zamachu
•  stanie na barkach i przewrót w przód do oparcia
•  zeskok odwrotny z ½ obr.

d) DrąŜek:

•  wspieranie wychwytem
•  kołowrót w tył w podporze przodem
•  zeskok podmykiem

SEMESTR III (męŜczyźni)

Teoria:

Praktyka:
a) Ćwiczenia wolne:

• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I i II.

• przerzut w przód

b) Skok:

• skok przerzutem.

c) Poręcze:

• stanie na barkach i przewrót w przód o tułowiu do wspierania w tylnym

zamachu.

• wspieranie wychwytem z oparcia do podporu przodem
• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I i II.

d) DrąŜek:

• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I i II.
• Nauczanie wybranych elementów (kołowrót okroczny w tył, kołowrót w przód

w podporze przodem, wymyk tyłem, półobroty w zamachu).

SEMESTR IV (męŜczyźni)

Teoria:

•  informacja o organizacji zawodów gimnastycznych
•  informacja o zasadach sędziowania w gimnastyce sportowej
•  kompozycja układów dowolnych na poszczególnych przyrządach w

gimnastyce sportowej

•  taktyka walki w gimnastyce
•  ćwiczenia porządkowo – dyscyplinujące c.d
•  pomoc i ochrona c.d
•  terminologia podstawowych ćwiczeń gimnastycznych c.d

Praktyka:
a) Ćwiczenia wolne:

• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I, II i III
• połączenia elementów technicznych w układ ćwiczeń

b) Skok:

• doskonalenie skoków objętych programem sem. I, II, i III

c) Poręcze:

• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I, II i III
• połączenia elementów technicznych w układ ćwiczeń

d) DrąŜek:

• doskonalenie elementów technicznych objętych programem sem. I, II. i III
• połączenia elementów technicznych w układ ćwiczeń

10. Literatura:
A.  obowiązkowa:
•  Barański K., Malczyk C., Orłowski W., (1968) Gimnastyka PZWS Warszawa
•  Lejkin  M.  (2003)  Wybrane  rozdziały  biomechaniki  w  gimnastyce.  Wydawnictwo

Politechniki Radomskiej.

• Mazurek L., (1970) Gimnastyka podstawowa. Słownictwo – systematyka, SiT,

Warszawa

• Szot Z. (1997) Ćwiczenia zwinnościowo – akrobatyczne i skoki. technika wykonania

metodyka nauczania, nauczanie programowe. Warszawa ĆOS, RCM Sz.K.F

B. uzupełniająca:
• Szot Z(2004) Gdański model funkcjonowania katedry Gimnastyki w Świetle nowych

wyzwań. AWFiS w Gdańsku. Katedra Teorii, Metodyki Gimnastyki i Ćwiczeń
Muzyczno – Ruchowych.