Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
WYMAGANIA DOTYCZ
CE
OCHRONY ŚRODOWISKA
SPIS TREŚCI
1. WYTYCZNE OCHRONY ŚRODOWISKA DLA SYSTEMÓW KOLEI KONWEN-CJONALNYCH.................................. 1
2. WYTYCZNE OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MATERIAA
ÓW, SUBSTANCJI I WYROBÓW STOSOWANYCH
PODCZAS MODERNIZACJI I EKSPLOATACJI SYSTEMÓW KOLEJOWYCH ....................................................... 3
3. WYMAGANIA DLA DROGI KOLEJOWEJ.................................................................................................... 5
4. WYMAGANIA DLA OBIEKTÓW KUBATUROWYCH I URZ
DZEC
..................................................................... 8
5. STACJE POSTOJOWE SKA
ADÓW PASAŻERSKICH................................................................................... 10
6. TABOR ............................................................................................................................................. 13
7. OBSA
UGA A
ADUNKÓW NIEBEZPIECZNYCH............................................................................................ 15
8. DOKUMENTY ZWI
ZANE ..................................................................................................................... 19
9. KOMENTARZ..................................................................................................................................... 24
1. WYTYCZNE OCHRONY ŚRODOWISKA DLA SYSTEMÓW KOLEI KONWEN-
CJONALNYCH
1.1. Ochrona środowiska, stosownie do postanowień dyrektyw europejskich [1], [2], powinna być
realizowana z uwzględnieniem poniższych wskazań:
wpływ budowy oraz eksploatacji, w tym utrzymania a także likwidacji systemu kolejowego na
środowisko powinien zostać oceniony i zredukowany już na etapie projektowania systemu,
do budowy taboru i infrastruktury powinny być używane materiały, które nie powodują emisji
gazów i pyłów (związków), niebezpiecznych dla zdrowia ludzkiego oraz środowiska natural-
nego, szczególnie w przypadku pożaru,
tabor i systemy zasilania energetycznego powinny być projektowane i wytwarzane w taki
sposób, aby nie powodowały zakłóceń elektromagnetycznych, mogących wpływać na pracę
innych urządzeń, publicznych lub prywatnych, w swoim otoczeniu (wymagania w części dot.
kompatybilności elektromagnetycznej),
eksploatacja systemu kolejowego powinna uwzględniać regulacje w zakresie hałasu zgodnie
z dyrektywą [3], to jest dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku, zgodne z prawem krajo-
25-11-04 07:42 1
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
wym oraz wyspecyfikowane w ramach Technicznych Standardów dla Interoperacyjności Kolei
Konwencjonalnych (TSI CR),
eksploatacja systemu kolejowego w normalnym stanie utrzymania nie może powodować nie-
dopuszczalnego poziomu drgań w środowisku (wymagania w części dotyczącej obiektów ku-
baturowych).
1.2. Modernizacja linii powinna odbywać się stosownie do planów zagospodarowania przestrzenne-
go zgodnie z ustawą [13], oraz obowiązującym prawem dotyczącym ochrony środowiska 
ustawy: [11], [12], z uwzględnieniem warunków ochrony poszczególnych jego komponentów, to
jest: powietrza, klimatu akustycznego, gleb, wód powierzchniowych i podziemnych, przyrody,
krajobrazu, dziedzictwa kultury i dóbr materialnych.
1.3. Ochrona środowiska obejmuje również ochronę zdrowia osób zamieszkałych wzdłuż linii kole-
jowych oraz ochronę interesów materialnych osób trzecich.
1.4. Ochronę przed zanieczyszczeniami środowiska, które mogą powstać w związku z eksploatacją
linii kolejowych zapewnia się przez:
stosowanie technik i technologii ograniczających powstawanie zanieczyszczeń,
stosowanie rozwiązań technicznych ograniczających rozprzestrzenianie zanieczyszczeń, a w
szczególności:
zabezpieczeń akustycznych,
zabezpieczeń przed przedostawaniem się zanieczyszczeń wód opadowych do gleby lub
do ziemi,
środków umożliwiających usuwanie odpadów powstających w czasie eksploatacji linii
kolejowych,
właściwą organizację ruchu.
1.5. Przy wyborze technologii do zastosowania w modernizowanych systemach kolejowych, należy
uwzględniać:
wykorzystywanie materiałów i substancji o minimalnym potencjale zagrożeń,
efektywne wytwarzanie oraz wykorzystywanie energii,
zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw,
stosowanie technologii bezodpadowych i mało odpadowych oraz zapewniających możliwość
odzysku a także unieszkodliwienia powstających odpadów,
analizę kosztów i korzyści w całym cyklu życiowym produktów,
25-11-04 07:42 2
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
postęp naukowo-techniczny, realizujący minimalizację rodzaju, zasięgu oraz wielkości nega-
tywnych oddziaływań.
1.6. Na etapie projektu należy określić wielkość dotychczasowej emisji oraz dokonać oszacowania
emisji prognozowanych podczas eksploatacji linii kolejowej. Nie mogą one powodować przekro-
czenia standardów jakości środowiska poza terenem, do którego zarządzający obiektem ma
tytuł prawny lub poza obszarem ograniczonego użytkowania jeżeli utworzono taki obszar. Doty-
czy to w szczególności emisji polegających na:
wprowadzaniu gazów lub pyłów do powietrza,
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi,
wytwarzaniu odpadów,
powodowaniu hałasu.
1.7. Należy dążyć do wyboru proekologicznych rozwiązań technicznych, mających na celu likwida-
cję zagrożeń  u z
ródła .
1.8. Konieczne jest zaproponowanie odpowiednich środków dla ograniczenia niekorzystnych wpły-
wów na środowisko, których nie uda się uniknąć  u z
ródła .
1.9. W rozwiązaniach projektowych należy uwzględnić konieczność zabezpieczeń przed nadzwy-
czajnymi zagrożeniami.
1.10. Skuteczność środków zastosowanych do ochrony środowiska powinna być sprawdzana odpo-
wiednio do potrzeb za pomocą systemu monitorowania środowiska. Zakres stosowanego sys-
temu powinien być określony na etapie projektowania.
1.11. Podczas realizacji inwestycji należy stosować środki łagodzące wpływy, niekorzystne dla śro-
dowiska, powstałe podczas wykonywania prac budowlanych lub modernizacyjnych.
2. WYTYCZNE OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MATERIAA
ÓW, SUBSTANCJI I
WYROBÓW STOSOWANYCH PODCZAS MODERNIZACJI I EKSPLOATACJI
SYSTEMÓW KOLEJOWYCH
2.1. Rozwiązania techniczne proponowane do zastosowania podczas budowy lub modernizacji
systemów kolejowych powinny być poddane szczegółowej analizie w aspekcie materiałów uży-
tych do produkcji, eksploatacji i utrzymania do momentu likwidacji, to jest na wszystkich eta-
pach życia produktów.
25-11-04 07:42 3
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
2.2. Należy eliminować użycie substancji lub ich mieszanin, wykazujących działanie kancerogenne,
teratogenne, w szczególności mogących przenikać do atmosfery, gruntu, wód podziemnych i
powierzchniowych w procesach parowania, wypłukiwania, desorpcji. Jako podstawę przyzna-
nia materiałom i ich mieszaninom ww. negatywnych cech należy uznać przyznanie im wg po-
stanowień dyrektywy [4] niżej wymienionych zwrotów R lub ich kombinacji:
R 40  możliwe ryzyko wystąpienia nieodwracalnych skutków,
R 45  może powodować raka,
R 46  może powodować dziedziczne zmiany genetyczne,
R 47  może powodować wady wrodzone,
R 49  może powodować raka przy wdychaniu.
2.3. Istnieje bezwzględny zakaz używania substancji chemicznych i ich mieszanin opisywanych
zwrotami ryzyka:
R 50  substancja bardzo toksyczna dla organizmów wodnych.
R 51  substancja toksyczna dla organizmów wodnych,
R 53  substancja mogąca wywoływać długo utrzymujące się zmiany w środowisku wodnym,
R 58  substancja mogąca wywoływać długo utrzymujące się zmiany w środowisku.
2.4. Należy wykluczyć ze stosowania lub ograniczyć używanie do produkcji elementów drogi kolejo-
wej i taboru, materiały i substancje wydzielające do atmosfery szkodliwe gazy i pyły, szczegól-
nie w przypadku pożaru.
2.5. Konieczne jest ustalenie listy materiałów, substancji i wyrobów, których użytkowanie przy re-
montach, eksploatacji i utrzymaniu szlaku powinno być limitowane w aspekcie ochrony środo-
wiska.
2.6. Brak możliwości wskazania dla użytego materiału lub wyrobu dojrzałej technologicznie i akcep-
towalnej ekonomicznie metody regeneracji, recyklingu lub unieszkodliwienia należy uznać za
istotną przesłankę do odrzucenia koncepcji zastosowania tejże substancji lub materiału.
2.7. Materiały lub wyroby mające zastosowanie w działalności inwestycyjnej podlegają obowiązkowi
posiadania dokumentu kwalifikacyjnego.
2.8. Wyroby krajowe i importowane, mogące stwarzać zagrożenie lub służyć ochronie oraz ratowa-
niu życia, zdrowia, mienia lub środowiska, podlegają obowiązkowi oceny zgodności z zasadni-
czymi lub szczegółowymi wymaganiami określonymi w ustawie [25] i wydanych do niej rozpo-
25-11-04 07:42 4
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
rządzeniach wykonawczych: [33], [34] ewentualnie z innymi wymaganiami określonymi w od-
rębnych ustawach.
2.9. Wykaz wyrobów i usług wymagających certyfikacji na znak bezpieczeństwa określa ustawa i
rozporządzenia: [24], [35], [36].
2.10. Przy wykonywaniu robót budowlanych należy stosować wyroby dopuszczone do obrotu i sto-
sowania w budownictwie zgodnie z ustawą [14].
3. WYMAGANIA DLA DROGI KOLEJOWEJ
3.1. Rozwiązania techniczne dla drogi kolejowej, powinny spełniać wymagania zawarte w częściach
dotyczących standardów technicznych dla nawierzchni, podtorza oraz skrzyżowań i osłony linii.
3.2. Należy dążyć do utrzymania integralności krajobrazu i drogi kolejowej poprzez:
poprawę wizualnego oddziaływania linii - sadzenie roślinności, stosowanie wałów ziemnych,
działania w zakresie poprawy integralności linii kolejowej i obiektów towarzyszących z innymi
obiektami zagospodarowania przestrzennego; integracja punktów obsługi podróżnych oraz
ładunków dla różnych rodzajów transportu.
3.3. W celu ułatwienia migracji zwierząt (w poprzek linii kolejowej) należy:
przeprowadzić badania migracji poszczególnych gatunków zwierząt,
projektować przepusty w miejscach przemieszczania się zwierząt ( w zależności od wystę-
pujących na danym terenie gatunków) w sposób umożliwiający zwierzętom migrację poprzez
powiększenie średnicy przepustu, instalację kładek, usunięcie przeszkód uniemożliwiających
przemieszczanie itp.,
pod mostami i wiaduktami tworzyć naturalne i sztuczne przejścia dla dużych zwierząt  jeżeli
na danym terenie występują,
na terenach leśnych o dużym skupisku występowania ssaków stosować urządzenia odstra-
szające zwierzęta do wejścia na tory.
3.4. W przypadku przebiegu linii kolejowej przez obszary podlegające szczególnej ochronie, tj. parki
narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, zespoły
przyrodniczo-krajobrazowe, itp., oraz ich otulin a także przez projektowaną sieć Natura 2000,
konieczne jest dostosowanie projektu modernizacji do wymagań związanych z ochroną tych
obiektów.
25-11-04 07:42 5
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
3.5. Należy dążyć do kompensowania efektu barierowego dla rolników przez budowanie wiaduktów i
nowych połączeń drogowych oraz - jeśli to możliwe - scalanie gruntów.
3.6. Należy chronić wody i grunty poprzez niedopuszczenie do ich zanieczyszczenia i degradacji.
3.6. Ryzyko skażenia wód i gleb powinno być zmniejszone przez:
stosowanie biodegradowalnych środków do konserwacji i utrzymania,
likwidację chwastów przy pomocy odpowiednio dobranych środków,
usprawnienie gospodarki wodno-ściekowej (systemy rozdzielania ścieków skażonych i nie-
skażonych),
instalowanie systemów oczyszczania ścieków i odzyskiwania oleju,
izolację gruntów przepuszczalnych w rejonach silnej wrażliwości wód oraz stosowanie wła-
ściwego drenażu (geowłókniny, membrany, wodoszczelne rowy i kolektory ściekowe, stawy
retencyjne, zastawki - zasuwy).
3.7. W przypadku przebiegu linii kolejowej przez obszary GZWP ONO i GZWP OWO należy w opar-
ciu o dokumentację hydrologiczną, dokonać oceny możliwości zanieczyszczenia tych zbiorni-
ków substancjami toksycznymi lub szkodliwymi, używanymi podczas modernizacji, eksploatacji
lub utrzymania linii.
3.8. Podjęcie decyzji o zastosowaniu środków ograniczających zanieczyszczenia wód podziemnych,
typu: geomembrany, systemy drenażowe, systemy odwodnień liniowych, rynny zbierające, za-
stawki, separatory olejowo-benzynowe, wymaga przeprowadzenia dodatkowych badań i analiz
hydrologicznych, w tym uzyskania danych o:
poziomach występowania wód podziemnych,
dynamice i kierunkach przepływów wód podziemnych,
wodoprzepuszczalności warstw ochronnych zbiorników wód podziemnych,
zasięgu stref ochronnych podziemnych ujęć wody.
3.9. W przypadku przebiegu linii przez obszary ochrony pośredniej i bezpośredniej ujęć wody i z
ró-
deł konieczne jest dostosowanie technologii wykonawstwa linii i sposobu jej eksploatacji do de-
cyzji wydanych w tej sprawie przez organa administracji rządowej stopnia wojewódzkiego.
3.10. Konieczne jest zabezpieczenie możliwości:
podczyszczania ścieków opadowych w celu usunięcia: zawiesin oraz substancji ekstrahowa-
nych eterem naftowym, chlorowcopochodnych węglowodorów substancji mogących wywoły-
wać zmiany w naturalnej biocenozie charakterystycznej dla wód,
25-11-04 07:42 6
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
podczyszczania ścieków z kanalizacji ogólnospławnej w praktycznie każdej sytuacji, gdy są
one odprowadzane do wód powierzchniowych o małym NSQ.
3.11. Wymóg zorganizowanej zbiórki i podczyszczania wód opadowych, ma szczególne znaczenie w
przypadku kolizji przebiegu linii z:
obszarami chronionymi zlewni rzek,
strefami ochronnymi powierzchniowych ujęć wody.
3.12. Odrębnej szczegółowej analizy wymaga problem odprowadzenia wód opadowych, ścieków i
zanieczyszczeń powstających w sytuacjach zagrożeń nadzwyczajnych w obrębie:
mostów i wiaduktów,
przepustów,
torów odstawczych ładunków niebezpiecznych,
terminali transportu kombinowanego,
punktów ładunkowych.
3.13. Przy ocenie możliwości stosowania przy budowie, remontach i utrzymaniu linii określonych
materiałów i technologii, konieczne jest uzyskanie przez powyższe materiały i technologie od-
powiednich certyfikatów / aprobat, również w kontekście ochrony środowiska.
3.14. Należy wykluczyć stosowanie farb zawierających ołów, kadm i rtęć.
3.15. Należy wykluczyć lub ograniczyć stosowanie fosforoorganicznych środków ochrony roślin sto-
sowanych do odchwaszczania torów.
3.16. Należy limitować i monitorować zużycie węglowodorowych produktów smarnych stosowanych
do utrzymywania rozjazdów, szczęk i innych elementów szlaku.
3.17. Zaleca się stosowanie do utrzymania i konserwacji elementów metalowych preparatów opartych
na graficie i olejach modyfikowanych typu transestryfikowanych tłuszczów roślinnych. Nie wolno
używać do tych celów zużytego oleju silnikowego.
3.18. Należy stosować systemy podwójnego zabezpieczenia w celu minimalizacji przypadkowego
przenikania niebezpiecznych substancji do gruntu podczas ich przechowywania w zbiornikach,
dystrybucji, konfekcjonowania lub przenoszenia.
3.19. Budowa lub modernizacja linii kolejowej powinna zostać poprzedzona wykonaniem prognozy
hałasu kolejowego. Do prognozowania hałasu należy stosować metody obliczeniowe zgodnie z
dyrektywą [3] oraz rozporządzeniem [53] i [54].
3.20. Poziom hałasu na granicy obszaru kolejowego nie może przekraczać wartości dopuszczonych
prawem.
25-11-04 07:42 7
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
3.21. W przypadku przekroczenia dopuszczalnego równoważnego poziomu dz
więku w miejscach
prawnie chronionych przed hałasem konieczne jest stosowanie środków ograniczających hałas.
Rodzaj zastosowanego środka powinien zapewnić dotrzymanie wartości dopuszczalnych przy
najniższych nakładach finansowych.
3.22. W przypadku przekroczenia dopuszczalnego równoważnego poziomu dz
więku A na granicy z
obszarami chronionymi, gdy zastosowane środki aktywne są niewystarczające, konieczne jest
stosowanie środków ograniczających dokuczliwość odbioru (rodzaj tych środków powinien za-
leżeć od skali problemu):
dla pojedynczych zabudowań: wymiana stolarki okiennej na dz
więkoizolacyjną, izolowanie
dz
więkowe ścian,
dla skupisk zabudowań mieszkalnych: instalowanie ekranów dz
więkochłonnych i dz
więko-
izolacyjnych (naturalnych i sztucznych).
Tam gdzie wymienione środki stają się nieefektywne należy rozważyć możliwość:
wprowadzenia obszarów ograniczonego użytkowania,
zmniejszenia częstotliwości ruchu pociągów,
lokalnego ograniczenia prędkości pociągów.
3.23. Dla terenów zabudowanych, o układzie geologicznym sprzyjającym rozprzestrzenianiu się
drgań, konieczne jest stosowanie materiałów wibroizolacyjnych w nawierzchni lub podtorzu.
Charakterystyki tych materiałów powinny być dostosowane do struktury widmowej drgań gene-
rowanych przez pojazdy szynowe. Powinny to być materiały charakteryzujące się nie tylko do-
brymi własnościami wibro- i dz
więkoizolacyjnymi, ale także znaczną odpornością na zmienne
warunki atmosferyczne.
3.24. Rodzaj wibroizolacji powinien być odpowiedni do miejsca jej zastosowania (teren zurbanizowa-
ny, teren otwarty, konstrukcje inżynierskie  mosty, wiadukty, tunele).
4. WYMAGANIA DLA OBIEKTÓW KUBATUROWYCH I URZ
DZEC

4.1. Obiekty kubaturowe powinny spełniać wymagania zawarte w części zatytułowanej Wymagania
dotyczące obiektów kubaturowych oraz obiektów małej architektury stacji i przystanków osobo-
wych a także poniższe wymagania.
4.2. W obiektach kubaturowych instalacje grzewcze na paliwo stałe należy zastąpić innymi z
ródłami
energii wraz z montażem urządzeń pomiarowych i programujących temperaturę.
25-11-04 07:42 8
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
4.3. Dla dużych obiektów jednoprzestrzennych zaleca się maksymalne wykorzystanie systemów
odzysku ciepła (instalacje wentylacji wymuszonej i klimatyzacji) poprzez rekuperację oraz
stosowanie kurtyn cieplnych.
4.4. Przy projektowaniu systemów oświetleniowych dla pomieszczeń i powierzchni dodatkowo w
znaczący sposób oświetlanych światłem naturalnym, należy uwzględnić potrzebę oszczędzania
energii poprzez systemy dostosowujące poziom oświetlenia światłem sztucznym do aktualnego
poziomu oświetlenia światłem naturalnym.
4.5. Przy projektowaniu oświetlenia pomieszczeń ogólnodostępnych o mniejszym obciążeniu
ruchem należy rozpatrzyć zasadność użycia systemów włączających oświetlenie jedynie w
czasie przebywania w pomieszczeniu użytkownika.
4.6. Do oświetlenia zewnętrznego terenów kolejowych należy stosować energooszczędne z
ródła
światła (np. lampy sodowe).
4.7. Należy dążyć do oszczędnego gospodarowania zasobami wód poprzez:
stosowanie technologii wykorzystujących zamknięte obiegi wody,
ograniczenie zużycia wody, a tym samym ochronę jej zasobów i zmniejszenie ilości ścieków,
poprawę w zakresie szczelności układów (konstrukcja i utrzymanie).
4.8. W dworcowych obiektach sanitarno - higienicznych należy stosować systemy oszczędzające
wodę.
4.9. Jako materiały wykończeniowe posadzek, ścian, schodów, itp. w holach, tunelach i na
peronach, należy stosować materiały, dla których możliwe jest utrzymanie właściwego
standardu sanitarno - porządkowego, tj. umożliwiające efektywne zmywanie powierzchni czystą
zimną wodą pod ciśnieniem, przy użyciu niewielkiej ilości środków czyszczących.
4.10. Tereny utwardzone wokół stacji należy wykonać jako przepuszczalne lub półprzepuszczalne, a
w przypadkach występowania dużych zanieczyszczeń wód jako szczelne z instalacją
kanalizacyjną wyposażoną w urządzenia podczyszczające.
4.11. Należy unikać w obrębie obszaru stacji osobowych likwidacji terenów nieutwardzonych,
zadarnionych i zieleni niskiej, chyba, że istnieją ku temu istotne przyczyny wynikające z
technologii pracy stacji.
4.12. W celu ograniczenia uciążliwości akustycznej obiektów dworcowych dla otoczenia należy w
maksymalnym stopniu wykorzystywać jako osłony:
25-11-04 07:42 9
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
zieleń wysoką i średnią, istniejącą i możliwą do wprowadzenia, szczególnie na obrzeżu terenu
dworca,
ukształtowanie terenu,
ściany budynków i obiektów technicznych.
Zastosowanie ekranów akustycznych powinno być ograniczone do sytuacji, gdy wyżej
wskazane sposoby poprawy klimatu akustycznego okażą się niewystarczające lub
nieefektywne.
4.13. Używanie sygnałów dz
więkowych przez pojazdy trakcyjne w obrębie zespołów stacyjnych i
przyległych terenów miejskich powinno być ograniczone wymogami bezpieczeństwa ruchu.
4.14. W przypadku dworców nowobudowanych lub modernizowanych przyjęte rozwiązania
projektowe powinny gwarantować, aby w istniejących budynkach najbliższych obszaru
kolejowego maksymalne poziomy przyspieszenia drgań mechanicznych na stropach nie były
przekroczone w najbardziej niekorzystnej sytuacji (maksymalne obciążenie dworca ruchem
pociągów) zgodnie z normą [55] i [56].
4.15. Należy przewidzieć odrębne pojemniki na odpady: mogące podlegać kompostowaniu, szkło,
tworzywa sztuczne oraz metalowe puszki a także zapewnić sprawny system zbiórki opakowań
zwrotnych koncesjonowanych.
4.16. Należy opracować system zbierania i czasowego składowania odpadów niebezpiecznych.
Odpady te powinny być przekazane do utylizacji wyspecjalizowanym firmom posiadającym
wymagane zezwolenia zgodnie z ustawą [12] i [15].
5. STACJE POSTOJOWE SKA
ADÓW PASAŻERSKICH
5.1. Do obsługi sanitarnej wagonów pasażerskich, w ramach sprzątania pobieżnego codziennego,
okresowego odkażania i odfekalniania, zalecane jest stosowanie rozwiązań ograniczających
zużycie energii i wody.
5.2. Zaleca się mycie pudeł wagonów w myjniach mechanicznych, pracujących w zamkniętym sys-
temie obiegu wody (z okresowym usuwaniem zanieczyszczeń stałych gromadzonych w odstoj-
nikach i filtrach). System obiegu wody z preparatem myjącym powinien dodatkowo zawierać
elementy likwidujące zdyspergowane, w cieczy myjącej, tłuszcze i oleje (np. filtry koalescencyj-
25-11-04 07:42 10
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
ne) w celu umożliwienia odseparowania w łapaczach i okresowego usuwania w/w odpadów
ciekłych.
5.3. Wymienione w punkcie 5.2 zanieczyszczenia jako odpady niebezpieczne powinny być utylizo-
wane przez wyspecjalizowane firmy posiadające uzgodnienia wydane przez organy administra-
cji rządowej o właściwości specjalnej w zakresie ochrony środowiska stopnia wojewódzkiego.
5.4. Środki myjące stosowane do mycia pudeł wagonów - ze względu na okresową ich wymianę i
zrzut w formie ścieków do systemów kanalizacyjnych - powinny charakteryzować się wysoką
biodegradowalnością. Jako wysoką biodegradowalność możliwe jest przyjęcie alternatywnie
poniższych kryteriów:
BZT /ChZT > 0,5,
5
BOD /COD > 0,5 i brak składników wysoce toksycznych dla ekosystemów wodnych,
5
okres biologicznego półzaniku T 1/2 mniejszy od 28 dni.
5.5. Powyższe zalecenia odnoszą się również do myjni pudeł i podwozi lokomotyw elektrycznych i
spalinowych w przypadku organizacji tych myjni jako odrębnych obiektów.
5.6. W obrębie stacji postojowej niezbędna jest separacja instalacji kanalizacji sanitarnej, kanalizacji
ścieków technologicznych, rewizji, obsługi technicznej wagonów i kanalizacji przewałowej wód
opadowych.
5.7. Ścieki technologiczne i wody opadowe powinny być podczyszczone w celu separacji zanie-
czyszczeń ropopochodnych i lipofilowych (LogO/W > 3) do stężenia ekstraktu naftowego poni-
żej 50 mg/dm3.
5.8. Zużycie wody pitnej (tj. spełniającej warunki czystości wody do celów konsumpcyjnych i gospo-
darczych) powinno być ograniczone do wodowania wagonów oraz do konsumpcji i higieny oso-
bistej pracowników zatrudnionych w stacji postojowej. Do innych celów powinna być używana
woda pobierana z ujęć podziemnych lub powierzchniowych o niższej wartości.
5.9. Zużycie wody do celów technologicznych obejmujących:
odfekalnianie i czyszczenie codzienne wagonów,
uzupełnianie ubytków wody w obiegu zamkniętym myjni pudeł wagonowych,
uzupełnianie ubytków wody w instalacji p.poż.,
czyszczenie okresowe wagonów,
odkażanie wagonów na żądanie, w okresach wskazanych przepisami szczegółowymi lub na
podstawie odrębnej decyzji PiS i KiS,
nie powinno przekraczać wartości 0,5 m3/wagon przeliczeniowy.
25-11-04 07:42 11
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
5.10. Usuwanie fekaliów ze zbiorników i instalacji wagonów osobowych, kuszetek, sypialnych, baro-
wych, restauracyjnych, pocztowych i specjalnych (salonek) powinno odbywać się w sposób
maksymalnie ograniczający wytwarzanie się aerozoli zawierających bakterie i wirusy patogen-
ne. W trakcie odfekalniania należy całkowicie wyeliminować możliwość przedostawania się nie-
czystości płynnych do gruntu i wód podziemnych.
5.11. Odpady bytowe usuwane z wagonów w ramach czyszczenia pobieżnego i codziennego powin-
ny być gromadzone w sposób umożliwiający:
preselekcję / separację,
dezynfekcję w przypadku podejrzenia zagrożenia epidemiologicznego (możliwość rozprze-
strzeniania chorób epidemicznych i inwazyjnych).
5.12. Należy zapewnić efektywny system gromadzenia (w sposób zapobiegający rozproszeniu) oraz
konieczność utylizacji odpadów szkodliwych i niebezpiecznych powstających przy obsłudze
technicznej wagonów. Dotyczy to głównie:
uszkodzonych akumulatorów kwasowych,
uszkodzonych akumulatorów zasadowych,
zużytych świetlówek,
zużytych okładzin klocków hamulcowych,
osadów i emulsji z piaskowników i odolejaczy ścieków.
5.13. Lokalizacja punktowych, liniowych i powierzchniowych z
ródeł hałasu (sprężarkownie, myjnie,
obszary prac manewrowych, rozrządu i próby hamulca) powinna ograniczać emisję hałasu poza
granice obiektu do wartości dopuszczalnych.
5.14. Technologia obsługi technicznej wagonów powinna wskazywać metodyki regeneracji bądz
re-
cyklingu zużytych uszkodzonych części i mechanizmów wagonów, bądz
to bezpośrednio na te-
renie stacji postojowej, bądz
to w wyspecjalizowanych zakładach.
5.15. Stanowiska pracy i obszary, na których występuje możliwość przenikania do gruntu produktów
ropopochodnych (olejów napędowych, smarów) powinny być zdrenowane, utwardzone i skana-
lizowane.
5.16. Czynność podgrzewania składów osobowych powinna być optymalizowana przy użyciu ele-
mentów automatyki w oparciu o pomiar temperatury zewnętrznej i pomiar temperatury we-
wnątrz wagonu.
25-11-04 07:42 12
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
6. TABOR
6.1. Pojazdy dopuszczone do ruchu po zmodernizowanych liniach kolejowych o znaczeniu między-
narodowym powinny spełniać wymagania określone w Technicznych Standardach dla Intero-
peracyjności Kolei Konwencjonalnych zarówno w zakresie konstrukcji jak i utrzymania.
6.2. Lokomotywy, zespoły trakcyjne, wagony pasażerskie oraz towarowe powinny spełniać wyma-
gania w zakresie dopuszczalnego poziomu hałasu podczas postoju, rozruchu i przejazdu, za-
warte w TSI.
6.3. Należy eliminować użycie węglowodorów chlorowcowych jako składników płynów używanych w
urządzeniach hydrauliki siłowej, hamulców szczękowych, maszyn torowych, pociągów siecio-
wych.
6.4. Należy przeprowadzić analizę i ocenę materiałów, substancji i technologii stosowanych do bu-
dowy, remontów i utrzymania pojazdów trakcyjnych i wagonów w całym cyklu życiowym tych
pojazdów.
6.5. Dla niżej wymienionych materiałów chemicznych konieczne jest wprowadzenie obowiązku uzy-
skania certyfikatu / aprobaty, określającego warunki i ograniczenia stosowania produktu na ob-
szarze kolejowym, przy uwzględnieniu między innymi ich możliwych negatywnych oddziaływań
na stan zdrowia ludzi i stan środowiska naturalnego:
farby i lakiery używane do malowania elementów taboru,
środki myjące, odtłuszczające, odkażające stosowane podczas remontów i utrzymania taboru,
materiały smarne i antykorozyjne,
płyny hydrauliki siłowej, płyny hamulcowe, chłodziwa,
uszczelki, szczeliwa, podkładki, klocki hamulcowe, filtry oraz inne elementy podlegające stałej
okresowej wymianie.
6.6. Należy eliminować z użycia w pojazdach materiały (w postaci czystej, mieszanin lub kompozy-
tów) takie, jak:
azbest i materiały zawierające azbest (również zamontowany w przestrzeniach zamkniętych),
freony i inne węglowodory chlorowcowe szkodliwe dla warstwy ozonowej,
rtęć,
ołów, kadm i chrom w postaci składników farb, lakierów i powłok antykorozyjnych,
ołów w postaci uszczelnień i podkładek,
polichlorobifenyle, polichlorotetrafenyle i bromotetrafenyle (również jako składniki - plastyfika-
tory tworzyw sztucznych),
25-11-04 07:42 13
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
glikol etylenowy.
6.7. W przypadku stosowania materiałów, wymienionych w pkt. 5.6, w konstrukcji pojazdów trakcyj-
nych lub wagonów, producent powinien przedstawić imienną listę określającą ich rodzaj, ilość i
miejsce zainstalowania w taborze.
6.8. Użycie niżej wymienionych materiałów powinno być ograniczone do minimalnego poziomu do-
stępnego technologicznie i w maksymalnym stopniu zastąpione użyciem materiałów poddawal-
nych recyklingowi lub ponownemu zastosowaniu:
laminaty,
elementy gumowe, gumowo-metalowe, wyroby tkaninowo-gumowe,
tworzywa termoutwardzalne.
6.9. Niżej wymienione materiały powinny być użyte w sposób umożliwiający ich pełne rozdzielenie
od reszty konstrukcji przy remoncie lub kasacji taboru (producent powinien przedstawić imienną
listę określającą ich rodzaj, ilość, miejsce zastosowania, spełnienie wymogu rozdzielności, za-
lecany sposób utylizacji lub recyklingu w przypadku demontażu lub rozbiórki):
polimery chlorowcowane (PCW, kopolimery),
poliuretany (o ile zostały dopuszczone do użytku ze względów ochrony przeciwpożarowej),
inne niż polichlorobifenyle węglowodory chlorowcowane,
płyny hydrauliki siłowej, ciecze chłodzące szczególnie zawierające związki chemiczne notyfi-
kowane jako szkodliwe, szkodliwe dla środowiska,
płyty i okładziny warstwowe, kompozytowe trudne do recyklingu.
6.10. Technologia utrzymania przeglądów i remontów pojazdów trakcyjnych i taboru powinna elimi-
nować konieczność stosowania podczas tych operacji:
trójchloroetylen,
czterochloroetylen,
preparaty antykorozyjne na bazie produktów destylacji smoły węglowej,
środki myjąco - czyszczące, zawierające mocne kwasy i związki fosforu.
6.11. O ile producent taboru wskaże niezbędność użycia materiałów, wymienionych w pkt. 6.10, pod-
czas eksploatacji, przeglądów i remontów, powinien określić normatyw zużycia podczas eks-
ploatacji oraz napraw okresowych i głównych.
6.10. Jako środki myjąco - czyszczące należy preferować preparaty, zawierające jako składniki ak-
tywne: kwas cytrynowy, kwas mlekowy i ich polimery, rozpuszczone lub zdyspergowane w wo-
dzie.
25-11-04 07:42 14
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
6.11. W przypadku używania jako środków odtłuszczających i osuszających rozpuszczalników chlo-
rowcowanych i alkoholi, technologia pracy powinna gwarantować stopień odzysku użytych roz-
puszczalników nie mniejszy niż 95% i maksymalnie ograniczać ekspozycję pracowników drogą
oddechową. Wymóg taki odnosi się również do innych substancji i materiałów chemicznych
określonych wg dyrektywy [4] następującymi zwrotami R - R40, R53, R58.
7. OBSA
UGA A
ADUNKÓW NIEBEZPIECZNYCH
7.1. Obsługa ładunków niebezpiecznych wiąże się z koniecznością wyposażenia stacji rozrządo-
wych i stacji granicznych w tory odstawcze dla tych ładunków.
7.2. Tor odstawczy dla ładunków niebezpiecznych powinien być zlokalizowany w układzie torowym
stacji tak, aby w odległości mniejszej niż 500 metrów nie znajdowały się:
budynki mieszkalne,
budynki użyteczności publicznej,
drogi o znaczeniu ponadregionalnym,
punkty obsługi i przebywania pasażera (hale kasowe, poczekalnie, perony, kładki, tunele,
a liczba stanowisk pracy związanych ze stałym przebywaniem ludzi była ograniczona do mini-
mum wynikającego z organizacji pracy stacji.
7.3. Wyposażenie techniczne toru odstawczego dla ładunków niebezpiecznych powinno być zgodne
z wytycznymi PSP.
7.3.1. Wanna szczelna, betonowa, zabezpieczona powierzchniowo chemoodporną żywicą (epoksy-
dową lub poliestrową), wytrzymałą mechanicznie i odporną na starzenie (światło, tlen); wykoń-
czenie wanny płytkami z kamienia naturalnego (bazalt) lub syntetycznego na podkładzie żywicy
chemoodpornej, zabezpieczenie od podłoża - geomembrana PEHD.
7.3.2. Tor w obrębie wanny: długość minimalna 35 metrów (optymalnie 55 metrów) usytuowany w
obrębie wanny tak, aby ociek (wyciek ładunku, mieszanina wycieku i stosowanych środków
neutralizujących, pianotwórczych i wody gaśniczej) był w całości odbierany przez wannę, (moż-
liwość ustawienia nad wanną dwóch cystern: zdefektowanej i przeznaczonej do przepompowa-
nia ładunku),
7.3.3. Zbiornik na ociek - podziemny o pojemności minimum 50 m3, optymalnie 100 m3, dwupłasz-
czowy lub zabezpieczony geomembraną, połączony z wanną instalacją kanalizacyjną chemo-
odporną, wyposażony w:
dwa włazy rewizyjne,
25-11-04 07:42 15
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
odpowietrzenie,
przyłącza do wyczerpywania zawartości zbiornika złączami szybko otwieralnymi.
7.3.4. Plac manewrowy przy wannie - obustronny, równoległy do wanny, szczelny ze spadkiem w
kierunku wanny, o rozmiarach umożliwiających jednoczesne ustawienie przy wannie wozu bo-
jowego, ciężkiego PSP, autocysterny i pompy na podwoziu własnym, łatwy do uprzątnięcia ze
śniegu i lodu; zadana wytrzymałość na nacisk 15 ton na oś pojazdu.
7.3.5. Drogi dojazdowe do placu manewrowego - zapewniające dwustronny dojazd do placu manew-
rowego, min. szerokość 4,5 metra, min. promień skrętu 25 m, wytrzymałość na nacisk 15 ton na
oś pojazdu.
7.3.6. Zaopatrzenie w wodę do celów gaśniczych - dwa hydranty naziemne z przyłączem o średnicy
80 mm, o gwarantowanej wydajności 10 dcm3/sek.
7.3.7. Instalacja zraszająca - konstrukcja bramowa nad wanną, z tryskaczami o minimalnej wydajno-
ści 7,5 dcm3/sek.
7.3.8. Oświetlenie słupowe - w rozwiązaniu przeciwwybuchowym, zapewniające oświetlenie wanny i
placu manewrowego 150-300 lx, nie utrudniające manewrów i działań ratowniczych (właściwe
umiejscowienie słupów).
7.3.9. Uziemienie - obejmujące tor, zbiornik podziemny i związaną z nimi instalację kanalizacyjną;
możliwość uziemienia pojazdów znajdujących się na płycie placu manewrowego, przy wannie.
7.3.10. Zasilanie - szafa energetyczna 380V / 250A w rozwiązaniu przeciwwybuchowym, zlokalizowana
przy placu manewrowym.
7.3.11. A
ączność - telefon kolejowy, wtyk umożliwiający włączenie w sieć miejską faksmodemu.
7.3.12. Zabezpieczenie punktu - ogrodzenie siatką lekką na słupkach metalowych, dwie bramy wjaz-
dowe na drogach dojazdowych, brama kolejowa na torze, dwie bramki ucieczkowe dla ratowni-
ków.
7.3.13. Instalacja odgromowa - na słupach oświetleniowych.
7.3.14. Wyposażenie punktu w środki i materiały - w obrębie terenu ogrodzonego (w sąsiedztwie placu
manewrowego), w pomieszczeniu zadaszonym (np. w kontenerze):
sorbenty do zbierania produktów ropopochodnych w formie poduszek, mat, korków,
diatomit lub inny sorbent mineralny,
pojemniki do gromadzenia nasyconych sorbentów,
detergenty do dyspergowania wycieku,
uszczelki, podkładki, śruby do typowych cystern,
25-11-04 07:42 16
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
schematy konstrukcyjne cystern i kontenerów zbiornikowych,
kołki i kliny drewniane,
materiały na podkładki pod poduszki uszczelniające: guma, Viton, HDPE, PCV, PTFE,
maski ucieczkowe z pochłaniaczami wielogazowymi,
latarki w wersji przeciwwybuchowej,
gaśnice proszkowe,
kliny blokujące pod koła jezdne,
zestaw do udzielania pierwszej pomocy,
linki uziomowe,
znaki ostrzegawcze i do wyznaczania strefy zagrożenia,
instrukcja z telefonami alarmowymi i kontaktowymi,
narzędzia nieiskrzące.
7.3.15. Baza danych o dostępności technicznych pojazdów kolejowych, potencjalnie użytecznych do
działań ratowniczych na torze odstawczym ładunków niebezpiecznych.
7.4. W skład wyposażenia technicznego punktu zdawczo  odbiorczego ładunków niebezpiecznych
powinno wchodzić:
oświetlenie słupowe o skuteczności min. 50 lx,
kran czerpalny z wodą uzdatnioną,
telefon kolejowy stacjonarny.
7.5. Zaleca się aby punkt zdawczo  odbiorczy, na którym obsługuje się ładunki niebezpieczne, był
wyposażony w:
eksplozymetry,
przenośne mierniki natychmiastowego działania określonych substancji chemicznych (w przy-
padku obsługi na punkcie ładunków klasy 2 i 6 RID),
rękawice chemoodporne,
latarki w wersji przeciwwybuchowej,
bezprzewodowe środki łączności,
karty charakterystyki substancji niebezpiecznych,
instrukcje postępowania przy przewozie materiałów niebezpiecznych,
zestaw środków pierwszej pomocy przed medycznej
narzędzia nieiskrzące.
25-11-04 07:42 17
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
7.6. Oprogramowanie komputerowe, przydatne przy monitorowaniu przewozów materiałów niebez-
piecznych i wspomaganiu działań ratowniczych:
GasMal P (wyznaczanie strefy zagrożenia),
Chemik (wspomaganie akcji ratowniczych),
Sigma  Aldrich Material Safety Data Sheets (baza danych),
CHIM Safety and Regulatory Database (baza danych + przepisy),
CHIM Chemical Inventory Management System (wspomaganie zarządzania),
CAMEO  APEL (zarządzanie ryzykiem chemicznym).
25-11-04 07:42 18
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
8. DOKUMENTY ZWI
ZANE
1. Dyrektywa Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 roku w sprawie oceny skutków niektórych
publicznych i prywatnych przedsięwzięć dla środowiska
2. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/16/EC z dnia 19 marca 2001 roku w sprawie
interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych
3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/49/EC z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie
metod pomiaru i zarządzania hałasem środowiskowym
4. Dyrektywa 92/32/EWG z dnia 30 kwietnia 1992 r. - o ujednoliceniu ustaw rozporządzeń i zarządzeń
dotyczących klasyfikacji, pakowania i znakowania materiałów niebezpiecznych; Anex 3 - określenie
zakresu ryzyka spowodowanego przez substancje niebezpieczne
5. Dyrektywa Komisji 93/67/EWG z dnia 20 lipca 1993 roku - w sprawie zasad oceny zagrożenia dla
człowieka i środowiska stwarzanego przez substancje chemiczne notyfikowane zgodnie z dyrekty-
wą Rady 67/548/EWG
6. Dyrektywy Rady Europy 80/68/EWG z dnia 17 grudnia 1979 roku dotyczącej ochrony wód pod-
ziemnych przed zanieczyszczeniem przez określone substancje niebezpieczne
7. Dyrektywa Rady 87/217/EWG z dnia 19 marca 1987 roku w sprawie zapobiegania i zmniejszania
zanieczyszczenia środowiska azbestem
8. Dyrektywa Rady 91/689/EWG z 12 grudnia 1991 roku w sprawie odpadów niebezpiecznych
9. Dyrektywa Rady nr 91/157/EWG z dnia 18 marca 1991 roku w sprawie baterii i akumulatorów za-
wierających niebezpieczne substancje
10. Dyrektywa Rady 87/101/EWG z dnia 22 grudnia 1986 r. zmieniająca dyrektywę 75/439/EWG w
sprawie usuwania olejów odpadowych
11. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.  Prawo ochrony środowiska  (Dz. U. z 2001 r. nr 62 poz. 627, z
póz
n. zm.)
12. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r.  o wprowadzeniu ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o
odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw  (Dz. U. z 2001 r. nr 100 poz. 1085, z póz
n. zm.)
13. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r.  o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym  (Dz. U. z
2003 r. nr 80 poz. 717.)
14. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.  Prawo budowlane  (Dz. U. z 1994 r. nr 89 poz. 414, z póz
n. zm.)
15. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.  o odpadach  (Dz. U. z 2001 r. nr 62 poz. 628, z póz
n. zm.)
16. Ustawa z dnia 16 paz
dziernika 1991 r.  o ochronie przyrody  (Dz. U. z 2001 r. nr 99 poz. 1079 
tekst jednolity)
25-11-04 07:42 19
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
17. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r.  Prawo wodne  (Dz. U. z 2001 r. nr 115 poz. 1229)
18. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r.  Prawo geodezyjne i kartograficzne  (Dz. U. z 2000 r. nr 100 poz.
1086  tekst jednolity)
19. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r.  Prawo geologiczne i górnicze  (Dz. U. z 2001 r. nr 110 poz. 1190
 tekst jednolity)
20. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r.  o ochronie gruntów rolnych i leśnych  (Dz. U. z 1995 r. nr 16 poz.
78, z póz
n. zm.)
21. Ustawa z dnia 15 lutego 1962 r.  o ochronie dóbr kultury  (Dz. U. z 1962 r. nr 10 poz. 48, z póz
n.
zm.)
22. Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r.  o Inspekcji Ochrony Środowiska  (Dz. U. z 1991 r. nr 77 poz. 335,
z póz
n. zm.)
23. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r.  o ochronie przeciwpożarowej  (Dz. U. z 1991 r. nr 81 poz. 351,
z póz
n. zm.)
24. Ustawa z dnia 3 kwietnia 1993 r.  o badaniach i certyfikacji  (Dz. U. z 2002 r. nr 130 poz. 1112 
tekst jednolity)
25. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r.  o systemie oceny zgodności  (Dz. U. z 2002 r. nr 166 poz.
1360)
26. Ustawa z dnia 13 września 1996 r.  o utrzymaniu porządku i czystości w gminach  (Dz. U. z 1996
r. nr 132, poz. 622)
27. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r.  o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków  (Dz. U. z 2001 r. nr 72, poz. 747)
28. Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r.  o substancjach i preparatach chemicznych  (Dz. U. z 2001 r.
nr 11, poz. 84)
29. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r.  o opakowaniach i odpadach opakowaniowych  (Dz. U. z 2001 r.
nr 63, poz. 638)
30. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r.  o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania nie-
którymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej  (Dz. U. z 2001 r. nr 63, poz.
639)
31. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 sierpnia 1998 r. w sprawie
aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz. U. z
1998r., nr 107, poz. 679)
25-11-04 07:42 20
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
32. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1996 r. w sprawie wykazu
jednostek upoważnionych do przeprowadzania badań materiałów i procesów technologicznych w
celu ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia oraz zakresu tych badań (Dz. U. z 1996r. nr
101, poz. 473)
33. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie
systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów bu-
dowlanych dopuszczanych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. z 1998r.
nr 113, poz. 728)
34. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 marca 2000 r. w sprawie trybu certyfikacji wyrobów
(Dz. U. z 2000 r. nr 17, poz. 219)
35. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1999 r. w sprawie wykazu wyrobów wyproduko-
wanych w Polsce, a także wyrobów importowanych do Polski po raz pierwszy, mogących stwarzać
zagrożenie albo służących ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia lub środowiska, podlegających
obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczania tym znakiem, oraz wyrobów podle-
gających obowiązkowi wystawiania przez producenta deklaracji zgodności (Dz. U. z 2000 r. nr 5,
poz. 53)
36. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 stycznia 2000 r. w sprawie trybu wydawania doku-
mentów dopuszczających do obrotu wyroby mogące stwarzać zagrożenie albo które służą ochronie
lub ratowaniu życia, zdrowia i środowiska, wyprodukowane w Polsce lub pochodzące z kraju, z któ-
rym Polska zawarła porozumienie w sprawie uznawania certyfikatu zgodności lub deklaracji zgod-
ności wystawianej przez producenta, oraz rodzajów tych dokumentów (Dz. U. z 2000 r., nr 5, poz.
58)
37. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów. (Dz.
U. z 2001 r. nr 112, poz. 1206)
38. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie okre-
ślenia rodzajów budynków, budowli i urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowe-
go.(Dz. U. z 2001 r. nr 66, poz. 676)
39. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 14 marca 2001 r. w sprawie
przepisów porządkowych obowiązujących na obszarze kolejowym, w pociągach i innych kolejowych
pojazdach szynowych. (Dz. U. z 2001 r. nr 30, poz. 351)
25-11-04 07:42 21
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
40. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie wprowadzania do powietrza
substancji zanieczyszczających z procesów technologicznych i operacji technicznych. (Dz. U. z
2001 r. nr 87, poz. 957)
41. Oświadczenie Rządowe z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie ratyfikacji przez Rzeczpospolitą Pol-
ską Poprawek do Protokołu montrealskiego w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową,
sporządzonych w Montrealu dnia 17 września 1997 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 44, poz. 495)
42. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 5 marca 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych.
(Dz. U. z 2001 r. nr 22, poz. 251)
43. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 marca 2001 r. w sprawie okre-
ślenia dokumentów wskazujących na możliwość spełnienia warunków technicznych i organizacyj-
nych zapewniających prawidłowe wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie zarządzania
liniami kolejowymi lub wykonywania przewozów kolejowych. (Dz. U. z 2001 r. nr 17, poz. 205)
44. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 marca 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
klasyfikacji odpadów. (Dz. U. z 2001 r. nr 17, poz. 204)
45. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 3 stycznia 2001 r. w sprawie dopuszczenia w 2001 r.
wyrobów zawierających azbest do produkcji lub do wprowadzenia na polski obszar celny. (Dz. U. z
2001 r. nr 10, poz. 77)
46. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2000 r. w sprawie krajowego systemu informo-
wania o produktach niebezpiecznych. (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 28)
47. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 listopada 2002 r w sprawie szczegółowych warun-
ków, jakim powinna odpowiadać prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektów miej-
scowych planów zagospodarowania przestrzennego. (Dz. U. z 2002 r. nr 197, poz. 1667)
48. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 września 2002 r. w sprawie określenia rodzajów przed-
sięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związa-
nych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko.
(Dz. U. z 2002 r. nr 179, poz. 1490)
49. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicz-
nych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. z 2002 r. nr 75, poz. 690)
50. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 13 maja
1998 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 1998 r. nr 66, poz.
436)
25-11-04 07:42 22
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
51. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2002 r. w sprawie wartości progowych po-
ziomów hałasu. (Dz. U. z 2002 r. nr 8, poz. 81)
52. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecz-
nych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem. (Dz. U. z 2002 r. nr 129, poz. 1110)
53. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów
prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz por-
tów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i
sposobów ich prezentacji (Dz. U. z 2003 r., nr 18, poz. 164)
54. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 23 stycznia 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie prowa-
dzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią
kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. z 2003 r., nr 35, poz. 308)
55. PN-85/B-02170 Ocena szkodliwości drgań przekazywanych przez podłoże na budynki
56. PN-88/B-02171 Ocena wpływu drgań na ludzi w budynkach
25-11-04 07:42 23
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
9. KOMENTARZ
Standardy techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym powinny, zgodnie z zalece-
niami Dyrektywy [2], uwzględniać oddziaływanie całego systemu kolejowego (linii kolejowych i taboru)
na środowisko. Są one aktualnie definiowane na poziomie europejskim. Będą przyjmowane stopniowo
po uzyskaniu pozytywnego wyniku analizy kosztów i korzyści. Rozwiązanie problemu komplikuje zróżni-
cowanie czynników środowiskowych, to jest różnorodność obszarów, po których przebiegają linie kole-
jowe, jakość i wrażliwość istniejących tam zasobów, a także złożoność procesów termodynamicznych,
zachodzących w różnorodnym środowisku. Ta mnogość sytuacji środowiskowych częstokroć uniemoż-
liwia zdefiniowanie jednolitych standardów technicznych, pozostawiając je na etapie wytycznych lub
wymagań.
9.1. Procedury postępowania podczas planowania i realizacji inwestycji
9.1.1. Wydanie decyzji, w sprawie modernizacji linii, wymaga przeprowadzenia postępowania w spra-
wie oceny oddziaływania na środowisko zgodnie z ustawą [11] i rozporządzeniem [48]. Pod-
stawą decyzji:
o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę jak również o zmianie sposobu użytkowania terenu
lub jego części,
ustalającej warunki prowadzenia robót, polegających na prowadzeniu odwodnień budow-
lanych oraz innych robót ziemnych, zmieniających stosunki wodne, na terenach o szcze-
gólnych wartościach przyrodniczych,
są ustawy: [13], [14] oraz [16].
9.1.2. W decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu uwzględnia się w szczególności
ograniczenia wynikające m.in. z:
ustanowienia parku narodowego, rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru
chronionego krajobrazu, zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, itp., oraz ich otulin,
utworzenia obszarów ograniczonego użytkowania,
ustalenia warunków korzystania z wód dorzecza oraz ustanowienia stref ochronnych ujęć
wód, a także obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych.
9.1.3. W postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko określa się, analizuje i ocenia
zgodnie z ustawą [11] bezpośredni i pośredni wpływ danego przedsięwzięcia na:
środowisko oraz zdrowie i warunki życia ludzi,
dobra materialne,
25-11-04 07:42 24
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
dobra kultury,
wzajemne oddziaływanie pomiędzy tymi czynnikami,
możliwości i sposoby zapobiegania i ograniczania negatywnego oddziaływania na środo-
wisko,
wymagany zakres monitoringu.
9.1.4. Dla przedsięwzięć, mogących znacząco oddziaływać na środowisko, do których zgodnie z roz-
porządzeniem [48], zaliczane są linie kolejowe znaczenia państwowego, wymagane jest spo-
rządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia. Raport powinien uwzględniać oddziały-
wanie przedsięwzięcia na etapach jego realizacji, eksploatacji i likwidacji.
9.2. Postępowanie podczas realizacji inwestycji
9.2.1. Podczas przygotowania i realizacji inwestycji należy zapewnić oszczędne i racjonalne korzysta-
nie z otaczającego środowiska.
9.2.2. W czasie prowadzenia prac budowlanych, inwestor realizujący przedsięwzięcie jest obowią-
zany uwzględniać ochronę środowiska na obszarze prowadzenia prac, a w szczególności
ochronę gleby, zieleni, naturalnego ukształtowania terenu i stosunków wodnych, przy czym
dopuszcza się wykorzystywanie i przekształcanie elementów przyrodniczych, ale wyłącznie w
takim zakresie, w jakim jest to konieczne. W tym przypadku należy podejmować działania
mające na celu naprawianie wyrządzonych szkód, a w szczególności kompensację przyrodni-
czą.
9.2.3. Bazy robocze nie powinny być sytuowane na terenach wrażliwych oraz w odległościach
mniejszych niż 500 m od terenów zabudowanych (ograniczenie uciążliwości dla mieszkań-
ców). Muszą być wyposażone w:
instalację i zbiornik do zbierania ścieków bytowych oraz instalację osadników smarów (z
kanałów obsługi pojazdów i warsztatów mechanicznych),
utwardzony (nieprzepuszczalny) i zdrenowany (rowy nieprzepuszczalne, zbiornik burzowy z
osadnikiem oleju) plac do parkowania sprzętu budowlanego i samochodów ciężarowych,
odizolowane od podłoża miejsce czasowego składowania odpadów.
9.2.4. Po zakończeniu prac budowlanych i modernizacyjnych konieczne jest doprowadzenie stanu
środowiska w miejscach jego czasowej eksploatacji do stanu sprzed rozpoczęcia inwestycji -
nawierzchnia utwardzona musi być usunięta; tymczasowe zabudowania, sprzęt, pozostałe
materiały i odpady powinny być usunięte w odpowiednie miejsce (nowa baza, składowisko
25-11-04 07:42 25
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
odpadów); zdjęta uprzednio warstwa gruntu powinna być rozprowadzona po terenie bazy; te-
ren powinien być zagospodarowany zgodnie z pierwotnym użytkowaniem.
9.2.5. Należy unikać działalności budowlanej na terenie o dużym nachyleniu, w przeciwnym razie
konieczne jest opracowanie odpowiednich środków zapobiegających erozji gleby.
9.2.6. Warstwa powierzchniowa gruntu powinna być przechowywana w hałdach o grubości do 2 m
dla celów przywrócenia stanu pierwotnego. Warstwa podpowierzchniowa gruntu (materiał wy-
dobyty z wykopów) powinien być wykorzystany dla celów rekultywacji i kształtowania rzez
by
terenu.
9.2.7. Konieczne jest podjęcie działań dla minimalizacji oddziaływań na środowisko wokół placu bu-
dowy, w tym opracowanie i realizacja planu kontrolowania erozji gleby.
9.2.8. Ochrona wód podziemnych powinna być realizowana przez:
zaprojektowanie odpowiedniego systemu zbierania i oczyszczania wód deszczowych przed
ich dotarciem do wód podziemnych,
zachowanie powierzchni przepuszczalnych,
wprowadzenie programu monitoringu czystości wody w okolicznych studniach,
9.2.9. Ochrona wód powierzchniowych wymaga:
zastosowania odpowiedniej techniki ochrony gleby przed erozją w czasie budowy i eksplo-
atacji w celu uniknięcia zamulania (bele siana, przywrócenie roślinności na terenach  za-
kłóconych , kształtowanie rzez
by terenu),
zaprojektowania odpowiedniego systemu kontroli wód deszczowych,
unikania bezpośrednich zrzutów do wód powierzchniowych.
9.2.10. Należy stosować odpowiednie techniki budowlane, w celu:
minimalizacji zapylenia,
minimalizacji wytwarzania spalin poprzez właściwą konserwację i eksploatację sprzętu bu-
dowlanego i przewozowego,
ograniczenia zużycia energii.
9.2.11. Ochrona roślinności powinna być realizowana przez:
ograniczenie oczyszczania terenu tylko do koniecznego minimum,
zachowanie części terenu w postaci naturalnej,
po ukończeniu budowy ukształtowanie terenu przy zastosowaniu naturalnie występującej
roślinności.
9.2.12. Ochrona fauny wymaga:
25-11-04 07:42 26
Standardy techniczne  szczegółowe warunki techniczne dla modernizacji linii o znaczeniu międzynarodowym dla v =160 km/h
max
Ochrona środowiska
zapewnienia odpowiedniego siedliska (schronienia i pokarmu) pozostałym gatunkom zwie-
rzyny dzikiej,
opracowania harmonogramu budowy w taki sposób, aby nie ingerować w czasie wrażli-
wych okresów w cykle życiowe ryb i zwierzyny dzikiej.
9.3. Ochrona środowiska podczas eksploatacji linii kolejowych
9.3.1. Przestrzeganie wymagań ochrony środowiska, związanych z eksploatacją linii zapewniają za-
rządzający tymi liniami.
9.3.2. Zarządzający linią kolejową jest obowiązany do okresowych pomiarów poziomów substancji lub
energii w środowisku, wprowadzanych w związku z eksploatacją tej linii zgodnie z ustawą [11]
lub pomiarów ciągłych w przypadku takich cech systemu kolejowego, które wskazują na moż-
liwość wprowadzania do środowiska substancji lub energii w znacznych ilościach.
9.3.3. Wymagania w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku
zostały sprecyzowane w rozporządzeniu [53] i [54].
25-11-04 07:42 27