1

Prof. dr hab. Małgorzata Iwanicz-

Drozdowska

Jak polityka pieniężna wpływa na rynki
finansowe?

Cele i strategie polityki pieniężnej

Instrumenty polityki pieniężnej

Europejski System Banków Centralnych

2

Polityka pieniężna wpływa na sytuację na
rynkach finansowych

Rynki finansowe antycypują posunięcia
władzy monetarnej

Sytuacja w sferze realnej i pieniężnej
gospodarki wpływa na decyzje władzy
monetarnej i sytuację na rynkach
finansowych

...

W Konstytucji RP (art. 227) zapisano, iż NBP
jest bankiem centralnym państwa, ma
wyłączne prawo emisji pieniądza oraz
ustalania i realizowania polityki pieniężnej.
NBP odpowiada za wartość polskiego
pieniądza.

3

Ustawa o NBP precyzuje i rozszerza zapisy
konstytucyjne (w odniesieniu do polityki
pieniężnej art. 12-16).
W ustawie o NBP zapisano, że podstawowym
celem jego działalności jest utrzymanie
stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym
wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile
nie ogranicza to podstawowego celu NBP.

Rada Polityki Pieniężnej

Skład RPP:

Przewodniczący (Prezes NBP)

9 członków powoływanych w równej liczbie
przez Prezydenta, Sejm i Senat

4

Kontroli podaży pieniądza (monetary
targeting)

Kontroli kursu walutowego (exchange-rate
targeting)

Bezpośredniego celu inflacyjnego (direct
inflation targeting)

O charakterze mieszanym (eklektyczne)

W Polsce stosowana od 1999 r.

Analiza i ocena różnych danych, zjawisk i
współzależności

Celem polityki pieniężnej od 2004 r. jest
ustabilizowanie stopy inflacji na poziomie
2,5%

5

Cel ma charakter ciągły. Horyzontem
obowiązywania tak sformułowanego celu
może być wejście Polski do ERM II

Do ustalania celów i kontroli ich realizacji
przyjęto wskaźnik wzrostu cen towarów i
usług konsumpcyjnych (CPI – consumer
price index)

Patrz założenia na rok 2013:
http://www.nbp.pl/polityka_pieniezna/dok
umenty/zalozenia/zalozenia_pp_2013.pdf

Nakazowe (administracyjne) – plafony
kredytowe, ograniczenia oprocentowania
kredytów i depozytów, rezerwy obowiązkowe

Rynkowe – kredyty banku centralnego,
operacje otwartego rynku (OOR), tj. repo,
revers repo, outright sale i outright
purchase

6

Rezerwy obowiązkowe (maksymalna stopa
rezerw to dla wkładów na żądanie 30%, zaś
dla terminowych – 20%)

Stopy procentowe (referencyjna,
lombardowa, depozytowa i redyskontowa)

Operacje otwartego rynku: (1) warunkowe
i bezwarunkowe;
(2) podstawowe, dostrajające, strukturalne

Interwencje walutowe

7

Plafony kredytowe – do końca 1992 r.

Ograniczenia oprocentowania

kredytów i depozytów – początek lat

1990-tych

Rezerwy obowiązkowe – przez cały

okres

Kredyty banku centralnego – przez

cały okres

Operacje otwartego rynku – od

początku 1993 r. (od lipca 1994 r. –

outrisght sale)

8

http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/polity
ka_pieniezna/polityka_pieniezna.html

http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/publi
kacje/operacje_or/raport_operacje_or.
html - raport za 2011 r.

Jastrzębie, czyli ...

9

Gołębie, czyli ...

•

Europejski System Banków
Centralnych (ESBC) jest
odpowiedzialny za prowadzenie
jednolitej polityki pieniężnej.

•

W jego skład wchodzą Europejski
Bank Centralny (EBC) oraz
narodowe banki centralne (NBC)

10

•

Określenie oraz realizacja polityki
pieniężnej EMU

•

Prowadzenie operacji walutowych

•

Utrzymywanie oraz zarządzanie
oficjalnymi rezerwami walutowymi
krajów członkowskich

•

Nadzór nad systemem płatniczym

Monitorowanie ryzyka finansowego

Doradztwo na rzecz organów
unijnych oraz NBC

Inne, np. współpraca
międzynarodowa

UWAGA: rozważane jest przypisanie
EBC kompetencji nadzorczych dla
banków strefy euro

11

www.nbp.pl

www.ecb.int

www.federalreserve.gov

www.bis.org – można tam szukać adresów
stron internetowych wszystkich banków
centralnych