arkusz WOS poziom p rok 2010 7644

KOD

ZDAJÑCEGO

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY

Z OPERONEM

WIEDZA O SPO¸ECZE¡STWIE

POZIOM PODSTAWOWY

Czas pracy 120 minut

Instrukcja dla zdajàcego

1. Sprawdê, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 17 stron (za-

dania 1–28). Ewentualne braki zg∏oÊ przewodniczàcemu

zespo∏u nadzorujàcego egzamin.

2. Odpowiedzi zapisz czytelnie w miejscu na to przeznaczo-

nym.

3. Pisz czytelnie. U˝ywaj d∏ugopisu/pióra tylko z czarnym tu-

szem/atramentem.

4. Nie u˝ywaj korektora.

5. B∏´dne zapisy wyraênie przekreÊl.

6. Pami´taj, ˝e zapisy w brudnopisie nie podlegajà ocenie.

˚yczymy powodzenia!

Za rozwiàzanie

wszystkich zadaƒ

mo˝na otrzymaç

∏àcznie

100 punktów.

PESEL ZDAJÑCEGO

Wpisuje zdajàcy przed rozpocz´ciem pracy

Miejsce na identyfikacj´ szko∏y

LISTOPAD

ROK 2009

Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.

Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadaƒ przez

dyrektorów szkó∏ bioràcych udzia∏ w programie Próbna Matura z OPERONEM.

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 1

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

W zadaniach 1–5 podkreÊl jednà w∏aÊciwà odpowiedê.

Zadanie 1. (1 pkt)

Postawa jednostki, polegajàca na Êcis∏ym podporzàdkowaniu si´ normom, systemom wartoÊci

oraz poglàdom obowiàzujàcym w danej grupie spo∏ecznej, to:

a) nonkonformizm

b) antykonformizm

c) konformizm

d) utylitaryzm

Zadanie 2. (1 pkt)

Autorem planu z 1950 r., który przyczyni∏ si´ do powo∏ania Europejskiej Wspólnoty W´gla i Sta-

li, by∏:

a) Robert Schuman

b) Alcide de Gasperi

c) Winston Churchill

d) Konrad Adenauer

Zadanie 3. (1 pkt)

Organem w∏adzy sàdowniczej w Polsce, który stwierdza wa˝noÊç wyborów parlamentarnych,

prezydenckich oraz referendów ogólnokrajowych, jest:

a) Trybuna∏ Konstytucyjny

b) Trybuna∏ Stanu

c) Sàd Najwy˝szy

d) Wojewódzki Sàd Administracyjny

Zadanie 4. (1 pkt)

Postawienie Prezydenta RP w stan oskar˝enia mo˝e nastàpiç uchwa∏à:

a) Sejmu RP

b) Senatu RP

c) Rady Ministrów

d) Zgromadzenia Narodowego

Zadanie 5. (1 pkt)

Doktryna polityczna, której g∏ównymi zasadami sà solidarnoÊç spo∏eczna i zasada subsydiarno-

Êci paƒstwa, to:

a) nacjonalizm

b) liberalizm

c) chrzeÊcijaƒska demokracja

d) socjaldemokracja

Zadanie 6. (1 pkt)

Podaj termin, którym okreÊla si´ prawnà przynale˝noÊç jednostki do danego paƒstwa. Przejawia

si´ ona mi´dzy innymi w podleg∏oÊci w∏adzom swojego paƒstwa oraz opiece prawnej w czasie po-

bytu poza jego granicami.

……………………………………………………………………………………………………………

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 2

Zadanie 7. (3 pkt)

Uzupe∏nij tekst, wpisujàc w miejsce kropek nazwy w∏aÊciwych organów samorzàdu terytorialnego.

W wiejskiej gminie Kowalewo odby∏y si´ d∏ugo oczekiwane wybory samorzàdowe. W wyniku zacie-

k∏ej walki wyborczej do

(1) …………………………………………… dosta∏o si´ 15 nowych radnych.

bezpoÊrednich

wyborach

zwyci´˝y∏

Janusz

Lulewicz,

który

objà∏

stanowisko

(2) ………………………………………… . Jest to doÊwiadczony polityk, który dopiero niedawno

przeprowadzi∏ si´ do gminy Kowalewo. WczeÊniej mieszka∏ w Gdaƒsku, gdzie kilka lat temu z powo-

dzeniem startowa∏ w wyborach samorzàdowych. Zwyci´˝y∏ w nich i stanà∏ na czele w∏adzy wyko-

nawczej w mieÊcie, obejmujàc urzàd

(3) ……………………………………… . W po∏owie kadencji

jednak zrezygnowa∏, t∏umaczàc si´ problemami zdrowotnymi i szukajàc dla siebie odpoczynku od lo-

kalnej polityki. Nie na d∏ugo jednak.

(1) – Podaj nazw´ organu w∏adzy stanowiàcej w tej gminie.

(2) – Podaj nazw´ organu wykonawczego w tej gminie.

(3) – Podaj nazw´ organu wykonawczego w Gdaƒsku.

Zadanie 8. (1 pkt)

Wymieƒ cztery mniejszoÊci etniczne, których przedstawiciele mieszkajà w Polsce i które zosta∏y

wymienione w Ustawie o mniejszoÊciach narodowych i etnicznych oraz o j´zykach regionalnych.

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 9. (4 pkt)

Wpisz w tabeli przy poszczególnych aktach prawnych nazwy organów promulgacyjnych, w któ-

rych sà one publikowane. Wybierz spoÊród ni˝ej podanych:

Dziennik Ustaw RP, Dziennik Urz´dowy RP „Monitor Polski”, Wojewódzkie dzienniki urz´dowe

W zadaniach 10–13 przyporzàdkuj odpowiednim literom odpowiadajàce im cyfry (np. F. 6).

Zadanie 10. (3 pkt)

Do podanych opisów funkcji rodziny przyporzàdkuj w∏aÊciwe im nazwy.

A. wydanie na Êwiat potomstwa

B. zaspokajanie potrzeb materialnych cz∏onków rodziny

C. nadawanie pozycji spo∏ecznej swoim cz∏onkom

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Nazwa aktu prawnego

Organ publikacyjny (promulgacyjny)

A. Ratyfikowane umowy mi´dzynarodowe

B. Uchwa∏y rady powiatu

C. Konstytucja

D. Zarzàdzenie Prezydenta RP

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 3

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

1. stratyfikacyjna

2. kulturowa

3. prokreacyjna

4. ekonomiczna

Odpowiedê: A. … B. … C. …

Zadanie 11. (4 pkt)

Do poszczególnych sposobów rozwiàzywania konfliktów przyporzàdkuj ich charakterystyki.

Odpowiedê: A. … B. … C. … D. …

Zadanie 12. (3 pkt)

Do poszczególnych Êrodków odwo∏awczych przyporzàdkuj odpowiedni organ w∏adzy sàdowni-

czej, który ten Êrodek odwo∏awczy b´dzie rozpatrywa∏.

Odpowiedê: A. … B. … C. …

Sposób

rozwiàzywania

konfliktów

Charakterystyka

A. negocjacje

1. Rozmowy mi´dzy stronami konfliktu z udzia∏em osoby trzeciej, która za-

chowuje neutralnoÊç i pomaga znaleêç rozwiàzanie dobre dla obu stron.

B. mediacje

2. Rozstrzygni´cie konfliktu przez niezale˝ny organ, którego orzeczenie

jest wià˝àce, a strony konfliktu nie majà wp∏ywu na jego sk∏ad.

C. arbitra˝

3. Rozmowy podj´te przez strony konfliktu w celu znalezienia rozwiàzania

satysfakcjonujàcego obie strony.

D. sàd

4. Rozstrzygni´cie konfliktu w drodze decyzji podj´tej przez wi´kszoÊç osób

zaanga˝owanych w spór.

5. Rozstrzygni´cie konfliktu przez wyznaczonà przez obie strony niezale˝-

nà osob´, której decyzja jest wià˝àca dla obu stron konfliktu.

Ârodki odwo∏awcze

Organ w∏adzy sàdowniczej

A. Za˝alenie na postanowienie wojewódzkiego

sàdu administracyjnego

1. Sàd Najwy˝szy

B. Apelacja od wyroku sàdu rejonowego

2. Sàd Apelacyjny

C. Kasacja od wyroku sàdu okr´gowego

3. Sàd Okr´gowy

4. Naczelny Sàd Administracyjny

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 4

Zadanie 13. (4 pkt)

Do poszczególnych funkcji Sejmu RP przyporzàdkuj odpowiednie wyjaÊnienie tej funkcji.

Odpowiedê: A. … B. … C. … D. …

W zadaniach 14–15, zaznacz, które zdania sà prawdziwe, a które fa∏szywe. Wpisz w odpowied-

nie miejsce w tabeli Prawda (zdanie prawdziwe) lub Fa∏sz (zdanie fa∏szywe).

Zadanie 14. (5 pkt)

Prezydent RP – w∏adza wykonawcza

Zadanie 15. (4 pkt)

Organizacja Narodów Zjednoczonych

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Funkcja Sejmu

WyjaÊnienie funkcji

A. funkcja ustrojodawcza

1. powo∏ywanie innych organów paƒstwa

B. funkcja kreacyjna

2. sprawowanie kontroli nad dzia∏alnoÊcià administracji rzàdowej

C. funkcja kontrolna

3. uczestniczenie w pracy Rady Ministrów

D. funkcja ustawodawcza

4. mo˝liwoÊç dokonywania zmian w Konstytucji RP

5. stanowienie prawa

Zdanie

Prawda lub Fa∏sz

Kandydat na Prezydenta RP musi mieç ukoƒczone 30 lat i zebraç 100

tys. podpisów obywateli.

Kadencja Prezydenta RP trwa 5 lat i ponownie mo˝e byç on wybrany

tylko raz.

Prezydent RP czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji i jest gwaran-

tem ciàg∏oÊci w∏adzy paƒstwowej.

W sprawach szczególnej wagi Prezydent RP zwo∏uje Rad´ Gabineto-

wà, której przewodniczy.

Akty urz´dowe Prezydenta RP wymagajà dla swojej wa˝noÊci

podpisu odpowiedniego ministra.

Zdanie

Prawda lub Fa∏sz

G∏ównà siedzibà ONZ jest Nowy Jork, a jej obecny sekretarz general-

ny to Kofi Annan.

W sk∏ad Rady Bezpieczeƒstwa ONZ wchodzi pi´ciu cz∏onków sta-

∏ych (USA, Rosja, Chiny, Francja, Wielka Brytania), którzy majà pra-

wo weta.

G∏ównym organem sàdowniczym ONZ jest Mi´dzynarodowy Trybu-

na∏ SprawiedliwoÊci.

Jednà z wyspecjalizowanych organizacji powiàzanych z ONZ jest

Pakt Pó∏nocnoatlantycki, który odpowiada za realizacj´ misji poko-

jowych w ramach ONZ.

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 5

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Zadanie 16. (6 pkt)

Wykonaj poni˝sze polecenia.

a) Uporzàdkuj chronologicznie, wed∏ug okresu pe∏nienia funkcji, podane poni˝ej imiona i na-

zwiska premierów Rzeczypospolitej Polskiej. W odpowiednià rubryk´ tabeli wpisz liczby od 1

do 4.

b) Obok wymienionych poni˝ej wydarzeƒ wpisz imiona i nazwiska premierów, którzy w tym cza-

sie sprawowali swojà funkcj´.

Uwaga: Jednemu premierowi mo˝e odpowiadaç wi´cej ni˝ jedno wydarzenie!

1. Przystàpienie Polski do Unii Europejskiej.

……………………………………………………………………………………………………………

2. Wys∏anie wojsk polskich na wojn´ w Iraku w 2003 r.

……………………………………………………………………………………………………………

3. WejÊcie Polski do NATO.

……………………………………………………………………………………………………………

4. Powo∏anie samorzàdów powiatowego i wojewódzkiego.

……………………………………………………………………………………………………………

5. Uchwalenie tzw. Ma∏ej Konstytucji z 1992 r.

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 17. (2 pkt)

Podaj pe∏ne polskie nazwy wymienionych organizacji wyspecjalizowanych ONZ.

a) UNESCO – …………………………………………………………………………………………

b) FAO – ………………………………………………………………………………………………

Zadanie 18. (2 pkt)

WyjaÊnij poj´cia.

a) bierne prawo wyborcze

……………………………………………………………………………………………………………

b) czynne prawo wyborcze

……………………………………………………………………………………………………………

Premierzy

Liczba

A. Jerzy Buzek

B. Leszek Miller

C. Tadeusz Mazowiecki

D. Hanna Suchocka

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 6

Zadanie 19. (3 pkt)

SpoÊród podanych poni˝ej poj´ç podkreÊl te, które sà charakterystyczne dla wspó∏czesnych sys-

temów demokratycznych.

zasada prymatu rozporzàdzenia, hierarchicznoÊç systemu êróde∏ prawa, paƒstwo prerogatywne,

pluralizm polityczny, monizm polityczny, zasada praworzàdnoÊci, indoktrynacja

Zadanie 20. (4 pkt)

Do podanych opisów organów wewn´trznych Sejmu RP dopisz w odpowiednim miejscu ich nazwy.

Zadanie 21. (2 pkt)

Do opisów etapów procesu rozwoju spo∏ecznego cz∏owieka dopisz jego nazw´.

Zadanie 22. (3 pkt)

Na podstawie fragmentu ustawy wykonaj polecenia.

Rozdzia∏ 1
Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa okreÊla zasady wspó∏pracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach zwiàzanych
z cz∏onkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.

Art. 2.

Rada Ministrów ma obowiàzek wspó∏pracy z Sejmem i Senatem w sprawach, o których mowa
w art. 1.

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Opis organu wewn´trznego Sejmu

Nazwa organu

A. Przewodniczy obradom Sejmu i reprezentuje go na zewnàtrz.

B. Zapewnia wspó∏prac´ mi´dzy klubami poselskimi, w jego

sk∏ad wchodzà mi´dzy innymi przewodniczàcy klubów i kó∏

parlamentarnych

C. Ustala

plan

pracy

Sejmu

dokonuje

wyk∏adni

jego

Regulaminu.

D. Rozpatruje sprawy stanowiàce przedmiot prac Sejmu oraz

wyra˝a opinie w sprawach przekazanych pod jego obrady

przez Sejm lub jego inne organy.

Opis etapu procesu rozwoju spo∏ecznego

Nazwa etapu

A. Zmiany zachodzàce w cz∏owieku sà efektem ˝ycia w ró˝no-

rodnym Êwiecie spo∏ecznym oraz przyjmowania przez jed-

nostk´ kolejnych ról spo∏ecznych.

B. Obejmuje wczesny etap ˝ycia jednostki, która podlega wp∏y-

wowi przede wszystkim rodziny, a tak˝e rówieÊników, na-

Êladujàc prezentowane wzorce zachowania.

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 7

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Art. 3.

1. Rada Ministrów przedstawia Sejmowi i Senatowi, nie rzadziej ni˝ raz na 6 miesi´cy, informacj´
o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej.
2. Na ˝àdanie Sejmu, Senatu, organu w∏aÊciwego na podstawie regulaminu Sejmu lub organu w∏a-
Êciwego na podstawie regulaminu Senatu, Rada Ministrów przedstawia, odpowiednio Sejmowi lub
Senatowi, informacj´ o sprawie zwiàzanej z cz∏onkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Euro-
pejskiej.

Art. 9.

1. Przed rozpatrzeniem projektu aktu prawnego w Radzie Unii Europejskiej Rada Ministrów zasi´-
ga opinii organu w∏aÊciwego na podstawie regulaminu Sejmu i opinii organu w∏aÊciwego na pod-
stawie regulaminu Senatu, przedstawiajàc na piÊmie informacj´ o stanowisku, jakie Rada Ministrów
ma zamiar zajàç podczas rozpatrywania projektu w Radzie Unii Europejskiej.
2. Do informacji, o której mowa w ust. 1, Rada Ministrów do∏àcza uzasadnienie swojego stanowi-
ska, a tak˝e ocen´ przewidywanych skutków prawnych aktu prawnego dla polskiego systemu prawa
oraz skutków spo∏ecznych, gospodarczych i finansowych dla Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Z uwagi na organizacj´ pracy organów Unii Europejskiej, z wyjàtkiem spraw, w których Rada Unii
Europejskiej stanowi jednomyÊlnie, oraz spraw, które pociàgajà za sobà znaczne obcià˝enia dla bu-
d˝etu paƒstwa, Rada Ministrów mo˝e zajàç stanowisko bez zasi´gania opinii, o których mowa
w ust. 1. W takim przypadku cz∏onek Rady Ministrów ma obowiàzek niezw∏ocznie przedstawiç or-
ganowi w∏aÊciwemu na podstawie regulaminu Sejmu i organowi w∏aÊciwemu na podstawie regula-
minu Senatu zaj´te stanowisko oraz wyjaÊniç przyczyny, dla których nie zasi´gni´to opinii.

èród∏o: Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o wspó∏pracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach zwiàzanych

z cz∏onkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, DzU z 2004 r. nr 52, poz. 515.

a) Podaj, ile razy najmniej w ciàgu roku rzàd jest zobowiàzany przedstawiç w∏adzy ustawodaw-

czej informacje o udziale Polski w pracach Unii Europejskiej.

……………………………………………………………………………………………………………

b) Napisz, w jakich okolicznoÊciach dotyczàcych tworzenia unijnego prawa rzàd jest bezwzgl´d-

nie zobowiàzany do zasi´gni´cia opinii organów Sejmu i Senatu.

……………………………………………………………………………………………………………

c) WyjaÊnij, jaka procedura obowiàzuje w przypadku, gdy rzàd nie zasi´gnà∏ opinii Sejmu i Se-

natu na temat swojego stanowiska podczas rozpatrywania projektu unijnego prawa.

……………………………………………………………………………………………………………

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 8

Zadanie 23. (10 pkt)

Na podstawie mapy przedstawiajàcej podzia∏ administracyjny Polski wykonaj nast´pujàce po-

lecenia.

a) Podaj nazw´ miasta, które jest stolicà województwa Êwi´tokrzyskiego.

……………………………………………………………………………………………………………

b) Wpisz w odpowiednie miejsca poni˝ej nazwy województw sàsiadujàcych z województwem

Êwi´tokrzyskim.

1. ………………………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………………………

c) Podaj nazwy miast b´dàcych stolicami wszystkich województw graniczàcych z Niemcami.

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 24. (4 pkt)

Na podstawie tekstu poni˝ej i wiedzy w∏asnej wykonaj polecenia.

Minione cztery lata da∏y Polakom poczucie uwolnienia indywidualnych inicjatyw i skonfrontowania
w∏asnych mo˝liwoÊci z europejskim otoczeniem. Konfrontacja ta generalnie wypad∏a pozytywnie,
przyczyniajàc si´ do wzmocnienia, a nie jak si´ obawiano – os∏abienia, poczucia w∏asnej wartoÊci. (…)

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

woj.

Êwi´tokrzyskie

100 km

16°

18°

20°

22°

24°

16°

18°

20°

22°

54°

52°

50°

54°

52°

50°

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 9

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Na podstawie licznych badaƒ krajowych i mi´dzynarodowych Polacy jawià si´ jako spo∏eczeƒstwo
o najwy˝szych wskaênikach optymizmu i, mimo wahliwoÊci ocen sytuacji politycznej czy gospodar-
czej w kraju, poparcie dla cz∏onkostwa jest nie tylko bardzo wysokie, ale równie˝ stabilne i nieza-
le˝ne od zmian czy wydarzeƒ politycznych.
Funkcjonowanie we wspólnocie krajów cz∏onkowskich przyczynia si´ do wzmocnienia identyfikacji
z Unià Europejskà. Wzmacnia to poczucie wspó∏odpowiedzialnoÊci za przebieg procesu integracji,
choç równoczeÊnie sprzyja rodzeniu si´ obaw o przysz∏oÊç zjednoczeniowego procesu i dostrzega-
niu równie˝ negatywnych nast´pstw cz∏onkostwa, co nie stoi w sprzecznoÊci z uwagami poczyniony-
mi powy˝ej.
W ocenach cz∏onkostwa Polacy najcz´Êciej wskazujà korzyÊci wynikajàce z mo˝liwoÊci podejmo-
wania pracy poza krajem. W dost´pie do rynków pracy upatrywali zarówno mo˝liwoÊci wyrówny-
wania ró˝nic poziomów ˝ycia, jak i zbli˝enia z obywatelami zatrudniajàcych ich krajów. Jednak˝e,
w bardziej pog∏´bionych analizach pojawiajà si´ coraz liczniej dostrzegane problemy zarówno
w Êrodowiskach migrantów, jak i wÊród ludnoÊci miejscowej. Odczucia te majà zarówno pod∏o˝e
ekonomiczne, jak i psychologiczno-kulturowe, wynikajàce z relacji mi´dzy przybyszami i tubylcami.
Sà nast´pstwem weryfikacji oczekiwaƒ, które z biegiem czasu okazujà si´ bàdê to niemo˝liwe do za-
spokojenia, bàdê te˝ ulegajà zmianie pod wp∏ywem doÊwiadczeƒ ˝ycia w obcym kraju. W ich na-
st´pstwie w coraz liczniejszych grupach polskich migrantów zarobkowych dojrzewa ch´ç powrotu
do kraju, a cz´sto poczucie narastajàcej niech´ci do obywateli kraju, w którym podejmowano prac´.
Znaczny odsetek badanych wskazuje na zbyt wolny post´p wyrównywania ró˝nic mi´dzy spo∏eczeƒ-
stwami integrujàcej si´ Europy i obawia si´, ˝e stabilizacja tych zró˝nicowaƒ mo˝e doprowadziç
do roz∏amu w Unii.

èród∏o: E. Skotnicka-Illasiewicz,

Spo∏eczna ocena nast´pstw cz∏onkostwa w cztery lata po akcesji, http://ec.europa.eu/

a) Napisz, jak integracja europejska wp∏yn´∏a na poczucie wartoÊci Polaków.

……………………………………………………………………………………………………………

b) Wymieƒ dwie korzyÊci, które dostrzegali Polacy, zwiàzane z otwarciem dla nich rynków pra-
cy krajów Unii Europejskiej.

……………………………………………………………………………………………………………

c) Wymieƒ dwie przyczyny problemów Polaków przebywajàcych na emigracji w krajach Unii

Europejskiej.

……………………………………………………………………………………………………………

d) Na podstawie wiedzy w∏asnej napisz, jakie wydarzenie z 2007 roku przyczyni∏o si´ do swobod-

nego przemieszczania si´ obywateli Rzeczypospolitej Polskiej po krajach Unii Europejskiej.

……………………………………………………………………………………………………………

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 10

Zadanie 25. (4 pkt)

Na podstawie tekstu poni˝ej i wiedzy w∏asnej wykonaj polecenia.

Zasada solidarnoÊci ma swój wymiar mi´dzynarodowy w ramach UE. Odbywa si´ tu proces wyrów-
nywania poziomów rozwoju i dobrobytu pomi´dzy poszczególnymi krajami i regionami, a dzieje si´
to na koszt i za zgodà narodów bogatszych, które dzielà si´ swoim bogactwem z krajami s∏abiej roz-
wini´tymi. W uproszczeniu, UE jest najpot´˝niejszà w Êwiecie pompà ssàco-t∏oczàcà, t∏oczàcà fundu-
sze i inne Êrodki rozwojowe w kierunku narodów historycznie mniej uprzywilejowanych. W tym wyra˝a
si´ wspólnotowy charakter Unii Europejskiej. W ramach wspólnoty-rodziny nie mo˝na tolerowaç
zbyt du˝ych ró˝nic rozwojowych. Pod tym wzgl´dem wszyscy mieszkaƒcy UE powinni czuç si´ jak
u siebie, niezale˝nie od tego, czy znaleêli si´ chwilowo w Lizbonie, Sztokholmie czy Budapeszcie.

èród∏o: R. Kuêniar,

UE – kluczowe problemy, „Dziennik”, 9 sierpnia 2006 r.

a) WyjaÊnij, w jaki sposób sà wyrównywane ró˝nice rozwojowe w krajach Unii Europejskiej.

……………………………………………………………………………………………………………

b) Na podstawie wiedzy w∏asnej podaj trzy przyk∏ady dzia∏aƒ finansowanych z funduszy euro-

pejskich, które przyczyniajà si´ do zmniejszenia ró˝nic rozwojowych mi´dzy paƒstwami cz∏on-

kowskimi.

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 26. (5 pkt)

Na podstawie tabeli i wiedzy w∏asnej wykonaj polecenia.

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Które paƒstwa Unii Europejskiej sà obec-

nie, Pana(i) zdaniem, najwi´kszymi

sprzy-

mierzeƒcami Polski?

Wskazania respondentów wed∏ug terminów badaƒ

I 2004

I 2006

VII 2007

w procentach

Wielka Brytania

Czechy

–

Francja

Litwa

–

Niemcy

Irlandia

Hiszpania

Holandia

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 11

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

a) Podaj nazwy paƒstw, które zanotowa∏y w okresie 2004–2007 najwi´kszy w punktach procen-

towych wzrost i najwi´kszy spadek wskazaƒ respondentów.

Najwi´kszy wzrost: ……………………………………………………………………………………

Najwi´kszy spadek: ……………………………………………………………………………………

b) Podaj nazwy dwóch paƒstw, które w okresie 2004–2007 mia∏y stabilne wskaêniki poparcia.

……………………………………………………………………………………………………………

c) Podaj politycznà przyczyn´ spadku poparcia dla paƒstwa wymienionego w podpunkcie a.

……………………………………………………………………………………………………………

d) SpoÊród wymienionych w tabeli paƒstw podaj dwa, które najpóêniej przystàpi∏y do Unii Eu-

ropejskiej.

……………………………………………………………………………………………………………

Które paƒstwa Unii Europejskiej sà obec-

nie, Pana(i) zdaniem, najwi´kszymi

sprzy-

mierzeƒcami Polski?

Wskazania respondentów wed∏ug terminów badaƒ

I 2004

I 2006

VII 2007

w procentach

S∏owacja

–

W∏ochy

W´gry

–

Austria

Belgia

Szwecja

Finlandia

¸otwa

–

Dania

Grecja

Portugalia

Estonia

–

S∏owenia

–

Bu∏garia

–

Rumunia

–

Luksemburg

Cypr

–

Malta

–

Trudno powiedzieç

èród∏o: CBOS, lipiec 2007 r.

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:30 PM Page 12

Zadanie 27. (4 pkt)

Zapoznaj si´ z zamieszczonymi poni˝ej wykresem oraz tabelà i wykonaj polecenia.

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Jak Pan(i) sàdzi, jakie b´dà skutki wejÊcia

w ˝ycie traktatu lizboƒskiego? Czy Pan(i)

zdaniem, wejÊcie w ˝ycie traktatu przyczyni

si´ do:

Elektoraty partyjne

SLD*

PSL*

PiS

w procentach

• zacieÊnienia wspó∏pracy mi´dzy paƒstwami cz∏onkowskimi Unii?

Tak

Nie

Trudno powiedzieç

• poprawy funkcjonowania ca∏ej Unii?

Tak

Nie

Trudno powiedzieç

• podporzàdkowania s∏abszych paƒstw UE silniejszym paƒstwom unijnym?

Tak

Nie

Trudno powiedzieç

• wzmocnienia pozycji Polski w Unii Europejskiej?

Tak

Nie

Trudno powiedzieç

• utraty przez Polsk´ suwerennoÊci?

Tak

Nie

Trudno powiedzieç

• legalizacji w Polsce ma∏˝eƒstw homoseksualnych?

Tak

Nie

Trudno powiedzieç

Zdecydowanie tak

Raczej tak

Trudno powiedzieç

Raczej nie

Zdecydowanie nie

33%

37%

22%

èród∏o: CBOS, maj 2008 r.

Niedawno Sejm i Senat opowiedzia∏y si´ za przyj´ciem przez Polsk´ traktatu lizboƒskiego. Czy
Pana(i) zdaniem prezydent powinien ratyfikowaç, zatwierdziç traktat lizboƒski, czy te˝ nie?

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 13

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

a) Podaj, jaki procent respondentów popiera ratyfikacj´ przez prezydenta traktatu lizboƒskie-

go, a jaki jest temu przeciwny.

……………………………………………………………………………………………………………

b) Podaj pe∏ne nazwy dwóch partii, których zwolennicy sà najbardziej przekonani o pozytywnych

skutkach przyj´cia traktatu lizboƒskiego.

……………………………………………………………………………………………………………

c) Wymieƒ wszystkie partie, których wi´kszoÊç wyborców twierdzi, ˝e traktat lizboƒski przyczy-

ni si´ do poprawy funkcjonowania Unii.

……………………………………………………………………………………………………………

d) Odpowiedz, czy zdaniem respondentów traktat lizboƒski spowoduje utrat´ przez Polsk´ su-

werennoÊci. Odpowiedê uzasadnij, odwo∏ujàc si´ do danych liczbowych.

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 28. (14 pkt)

Napisz artyku∏ prasowy, w którym przedstawisz korzyÊci oraz koszty pi´cioletniego uczestnictwa

Polski w Unii Europejskiej (przedstaw po trzy przyk∏ady). Jakie korzyÊci, a jakie zagro˝enia

zwiàzane z przynale˝noÊcià do Unii Europejskiej mogà spotkaç paƒstwo polskie w najbli˝szej

przysz∏oÊci? Podaj i opisz po dwa przyk∏ady. Uwzgl´dnij w∏asne zdanie na temat przynale˝noÊci

Polski do UE oraz wykorzystaj materia∏y êród∏owe z zadaƒ 24–27.

…………………………………………………………………………………………………………

Jak Pan(i) sàdzi, jakie b´dà skutki wejÊcia

w ˝ycie traktatu lizboƒskiego? Czy Pan(i)

zdaniem, wejÊcie w ˝ycie traktatu przyczyni

si´ do:

Elektoraty partyjne

SLD*

PSL*

PiS

w procentach

• zwi´kszenia skutecznoÊci dochodzenia roszczeƒ finansowych przez obywateli Niemiec za mie-

nie pozostawione w Polsce?

Tak

Nie

Trudno powiedzieç

* Rozk∏ad opinii w elektoratach SLD i PSL nale˝y uznaç za przybli˝ony ze wzgl´du

èród∏o: CBOS, maj 2008 r.

na niewielkà liczb´ zwolenników tych partii w badanej próbie.

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 14

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

…………………………………………………………………………………………………………

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 15

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

…………………………………………………………………………………………………………

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 16

Wiedza o spo∏eczeƒstwie. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

BRUDNOPIS

(nie podlega ocenie)

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 17

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 18

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 19

LWD-2010-arkusz I ZP:LWD-U-ARKUSZ 10/28/09 12:31 PM Page 20

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
arkusz WOS poziom p rok 2010 7644 MODEL
arkusz WOS poziom p rok 2010 7644
arkusz WOS poziom p rok 2010 7644 MODEL
arkusz WOS poziom r rok 2010 3028
arkusz WOS poziom p rok 2010 5386 (2)
arkusz WOS poziom r rok 2010 8940 MODEL
arkusz WOS poziom r rok 2010 8172 MODEL (3)
arkusz WOS poziom p rok 2010 985 (2)
arkusz WOS poziom p rok 2010 5386 MODEL (1)
arkusz WOS poziom r rok 2010 8940
arkusz WOS poziom r rok 2010 8172 (3)
arkusz WOS poziom p rok 2010 985 MODEL (2)
arkusz WOS poziom r rok 2010 8940 MODEL
arkusz WOS poziom p rok 2010 5386 (2)
arkusz WOS poziom r rok 2010 3028

więcej podobnych podstron