Materiały do ćwiczeń z ogrzewnictwa
Strona 1
SPOSÓB
OBLICZANIA
SEZONOWEGO
ZAPOTRZEBOWANIA
NA
CIEPŁO
DO
OGRZEWANIA
BUDYNKÓW
MIESZKALNYCH
I
ZAMIESZKANIA
ZBIOROWEGO WG PB-B-02025 .
1
DANE WEJ
Ś
CIOWE
W celu przeprowadzenia poprawnych obliczeń należy zdefiniować
granicę przestrzeni ogrzewanej. Granicę tę stanowią ściany, najniższa
podłoga, oraz stropy lub dachy oddzielające rozpatrywaną przestrzeń
ogrzewaną od środowiska zewnętrznego lub od przyległych ogrzewa-
nych stref lub przestrzeni nieogrzewanych.
2
ZASADA OBLICZE
Ń
Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku oblicza
się ze wzoru:
]
J
[
)],
Q
Q
(
Q
Q
Q
Q
[
Q
i
sw
m
a
g
w
M
z
h
++++
ηηηη
−−−−
++++
++++
++++
====
∑
∑
∑
∑
[1]
w którym:
Q
h
- sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku,
Q
Z
- strata ciepła z i-tej strefy budynku do powietrza zewnętrznego,
Q
w
- strata ciepła z j-tej strefy do sąsiedniej strefy o numerze j+1
przez przegrodę wewnętrzną,
Q
g
- strata ciepła z budynku do gruntu przy dowolnym kształcie
rzutu budynku,
Q
v
- straty ciepła w sezonie ogrzewczym na podgrzanie powietrza
wentylacyjnego,
Q
s
- zyski ciepła w sezonie ogrzewczym od promieniowania sło-
necznego przez okna,
Q
i
- wewnętrzne zyski ciepła w sezonie ogrzewczym,
η
– współczynnik wykorzystania.
GRL
1
e
1
−−−−
−−−−
====
ηηηη
[2]
Na współczynnik wykorzystania największy wpływ ma stosunek
zysków do strat ciepła GLR
a
g
w
z
i
sw
Q
Q
Q
Q
Q
Q
GRL
++++
++++
++++
++++
====
[3]
2.1
Straty ciepła
Straty ciepła w budynku to:
-
straty przez przegrody pełne, drzwi i okna z budynku do po-
wietrza zewnętrznego;
-
straty przez przegrody do sąsiadujących stref o innej we-
wnętrznej temperaturze;
-
straty z budynku do gruntu przy dowolnym kształcie rzutu
budynku:
-
straty przez podłogę na gruncie (budynek niepodpiwniczo-
ny);
-
straty przez podłogę i ściany piwnicy ogrzewanej;
-
straty przez strop piwnicy nieogrzewanej;
-
straty ciepła na podgrzanie powietrza wentylacyjnego.
Strata ciepła z j-tej strefy budynku do powietrza zewnętrznego Q
z
lub
do sąsiedniej strefy o numerze j+1 przez przegrodę wewnętrzną , Q
w
,
przez przegrody pełne, w miesiącu m-tym , jest równa:
[[[[
]]]]
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
)
m
(
T
T
A
U
)
m
(
Q
e
ij
1
1
z
⋅⋅⋅⋅
−−−−
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
====
[4]
[[[[
]]]]
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
T
T
A
U
)
m
(
Q
1
j
,
i
ij
2
2
w
⋅⋅⋅⋅
−−−−
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
====
++++
[5]
gdzie:
U
1
– współczynnik przenikania ciepła przegrody zewnętrznej pełnej
(z uwzględnieniem mostków termicznych), W/m
2
K;
A
1
– pole powierzchni przegrody zewnętrznej w świetle przegród
poprzecznych netto, m
2
;
Τ
ij
–temperatura wewnętrzna, K;
Τ
e
(m) – średnia zewnętrzna temperatura w miesiącu m-tym, K;
Ld(m) – liczba dni w miesiącu m-tym;
m – numer miesiąca w sezonie grzewczym;
86400 – liczba sekund w dobie, s.
Τ
i,j+1
–temperatura wewnętrzna w strefie j+1, K;
U
2
– współczynnik przenikania ciepła przegrody zewnętrznej pełnej
(z uwzględnieniem mostków termicznych), W/m
2
K;
A
2
– pole powierzchni przegrody wewnętrznej w świetle przegród
poprzecznych netto, m
2
.
Strata ciepła z budynku do gruntu przy dowolnym kształcie rzu-
tu budynku, Q
g
, oblicza się na podstawie wzoru:
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
)]
6
)
1
m
(
cos(
T
L
)
T
T
(
L
[
Q
a
p
0
i
s
g
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
ββββ
−−−−
−−−−
⋅⋅⋅⋅
ππππ
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
++++
−−−−
⋅⋅⋅⋅
====
[6]
w którym:
L
s
– współczynnik sprężenia stałych w czasie strat ciepła do gruntu,
W/K;
L
p
– współczynnik sprężenia periodycznych strat ciepła do gruntu,
W/K;
Τ
i
–temperatura obliczeniowa powietrza w rozpatrywanej strefie, K;
Τ
e
– średnia temperatura powietrza zewnętrznego w roku, K;
Τ
a
– amplituda roczna temperatury powietrza zewnętrznego w roku,
K;
m – numer miesiąca w sezonie grzewczym;
β
- parametr zależny od rodzaju podłogi, należy przyjmować :
β
= 2
dal podłogi na gruncie z izolacją pionową lub
β
= 1 w pozostałych
przypadkach.
Wielkości L
s
i L
p
zdefiniowane są w zależności od rodzaju podłogi.
Wzory podano w normie PN- B – 02025.
Straty ciepła na podgrzanie powietrza wentylacyjnego, Q
a
, oblicza się
na podstawie następującego wzoru:
[[[[
]]]]
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
)
m
(
T
T
c
Q
e
ij
a
a
a
⋅⋅⋅⋅
−−−−
ρρρρ
ψ
ψ
ψ
ψ
====
[7]
gdzie:
ψ
– strumień powietrza w odniesieniu do budynku; włączając stru-
mień powietrza w przestrzeniach nieogrzewanych wg
PN-83/B-03430, m
3
/h;
ρ
a
c
a
– pojemność cieplna powietrza w odniesiona do objętości,
J/m
3
K.
2.2
Zyski ciepła
Wewnętrzne zyski ciepła
Na wewnętrzne zyski ciepła, Q
i
, składają się wszystkie ilości
ciepła wytwarzane w ogrzewanej przestrzeni przez wewnętrzne źródła
ciepła z pominięciem instalacji centralnego ogrzewania. Głównymi
elementami są:
-
zyski ciepła pochodzące od użytkowników;
-
moc oddawana przez urządzenia i oświetlenie sztuczne;
-
zyski netto pochodzące z instalacji ciepłej wody użytkowej i
lokalizacji.
Przyjęto wiec podział na: zyski ciepła przypadające na miesz-
kańca i zyski ciepła przypadające na mieszkanie:
]
J
[
,
Q
Q
Q
Q
Q
Q
el
os
c
cw
L
i
++++
++++
++++
++++
====
[8]
gdzie:
Q
L
– zyski pochodzące od mieszkańca, J;
Q
c
– zyski pochodzące od gotowania, J;
Q
os
– zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń oświetlenio-
wych, J;
Q
el
– zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń, J;
Q
cw
– zyski pochodzące od ciepłej wody użytkowej, J.
Materiały do ćwiczeń z ogrzewnictwa
Strona 2
Zyski pochodzące od mieszkańca
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
N
)
m
(
Q
L
L
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
Φ
Φ
Φ
Φ
====
[9]
Zyski pochodzące od ciepłej wody użytkowej
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
)
N
(
)
m
(
Q
cw
cw
cw
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
Φ
Φ
Φ
Φ
++++
∆Φ
∆Φ
∆Φ
∆Φ
====
[10]
Zyski pochodzące od gotowania
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
)
m
(
Q
c
c
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
Φ
Φ
Φ
Φ
====
[11]
Zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń oświetleniowych
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
)
m
(
Q
os
os
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
Φ
Φ
Φ
Φ
====
[12]
Zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń
]
J
[
,
86400
)
m
(
Ld
)
m
(
Q
el
el
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
Φ
Φ
Φ
Φ
====
[13]
gdzie:
Q
L
– zyski pochodzące od mieszkańca przypadające na jedno
mieszkanie w miesiącu m-tym, J;
Φ
L
– średni dobowy strumień ciepła wydzielanego przez człowieka,
W;
N – liczba osób w danym mieszkaniu;
Q
cw
– zyski pochodzące od ciepłej wody użytkowej, w miesiącu m-
tym, J;
Φ
cw
– uśredniona moc cieplna od ciepłej wody użytkowej, odnie-
siona do jednego mieszkańca, W;
∆Φ
cw
– uśredniona moc cieplna od ciepłej wody użytkowej, odnie-
siona do jednego mieszkania, W;
Q
c,
– zyski pochodzące od gotowania przypadające na jedno miesz-
kanie w miesiącu m, J;
Φ
c
– uśredniona moc cieplna od gotowania, odniesiona do jednego
mieszkania, W;
Q
os
– zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń oświetleniowych
przypadające na jedno mieszkanie w miesiącu m-tym, J;
Φ
oc
– uśredniona moc cieplna od elektrycznych urządzeń oświetle-
niowych, odniesiona do jednego mieszkania, W;
Q
el
– zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń przypadające na
jedno mieszkanie w miesiącu m-tym , J;
Φ
el
– uśredniona moc cieplna od elektrycznych urządzeń, odniesio-
na do jednego mieszkania, W.
Zyski ciepła od nasłonecznienia
Zyski ciepła od nasłonecznienia, Q
s
, oblicza się na podstawie
danych o całkowitym promieniowaniu słonecznym (załącznik C nor-
my) z uwzględnieniem współczynnika zacienienia elewacji (załącznik
D w normie), oraz współczynnika przepuszczalności promieni sło-
necznych szyb (załącznik E normy]). Powierzchnia przyjmująca pro-
mieniowanie słoneczne to powierzchnia szyby.
Zyski ciepła, Q
s
, oblicza się na podstawie następującego wzoru:
]
J
[
,
3600
Z
)
m
(
S
TR
A
)
m
(
Q
s
s
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
⋅⋅⋅⋅
====
[14]
gdzie:
S(m)– suma miesięczna całkowitego promieniowania słonecznego
na jednostkę powierzchni o orientacji j , podczas okresu oblicze-
niowego; Wh/m
2
;
A
s
- pole e powierzchni przyjmującej promieniowanie, czyli jest to
pole powierzchni szyby, m
2
;
TR – współczynnik przepuszczalności promieniowania słonecznego
szyby;
Z – współczynnik zacienienia elewacji.
Tablica 1 - Wartości obliczeniowe współczynnika przepuszcza-
nia promieniowania słonecznego przez wybrane układy oszkle-
nia wg PN-B-02025
Lp
Rodzaj oszklenia
Wspó³czynnik
promieniowania
s³onecznego TR
1
Pojedyncze
0,82
2
Podwójne
0,70
3
Potrójne lub szyba zespolona jednokomorowa zjedna
powloką niskoemisyjną
0,64
4
j. w. lecz przestrzeń między szybami wypełniona
argonem
0,64
5
Szyba zespolona dwukomorowa z powłoką niskoemi-
syjną
0,55
6
Szyba specjalna
0,50
Tablica 2 - Wartości obliczeniowe dobowych zysków ciepła bytowego wg PN-B-02025
- Średni dobowy strumień ciepła wydzielanego przez człowieka
65 W
- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od ciepłej wody użytkowej, odniesiona do jednego
mieszkańca
15 W
- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od ciepłej wody użytkowej, odniesiona do jednego
mieszkania
25 W
- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od przygotowania posiłków, odniesiona do jednego
mieszkania
110 W
- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od elektrycznych urządzeń oświetleniowych, odnie-
siona do jednego mieszkania o powierzchni:
•
< 50 m
2
•
od 50 m
2
do 100 m
2
•
> 100 m
2
¸
•
dodatek, jeśli w mieszkaniu są dzieci
15 W
30 W
45 W
15 W
- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od urządzeń elektrycznych, odniesiona do jednego
mieszkania, dla każdego z następujących odbiorników:
•
lodówka
•
telewizor
•
pralka, suszarka elektryczna, zmywarka do naczyń, czajnik elektryczny
40 W
35 W
20 W