36

ANTENY

Anteny VHF

Świat Radio Czerwiec 2006

Ten opis dotyczy modelu anteny wykonanej i sprawdzonej przez autora.

Prosta konstrukcja i dobre osiągi powinny zachęcić innych użytkowników

pasma 144MHz do odwzorowania prezentowanej anteny.

Jak wykonać antenę 5/8λ na pasmo 144MHz

Antena GP na pasmo 2m

odsłony wnętrza. Znalazłem przy-

czynę uszkodzenia. Otóż delikat-

ne i nietrwałe połączenia elemen-

tów wykonanych z różnych me-

tali i dostęp wilgotnego powietrza

spowodowały elektrokorozję na

ich stykach. Posiadając pewne do-

świadczenie w budowie falowodów

i promienników fal elekromagne-

tycznych, postanowiłem sam zbu-

dować antenę. Udało mi się ustalić

optymalne wymiary jej elementów

składowych, dokonując wiele prób

polegających na wielokrotnym po-

miarze współczynnika SWR i natę-

żenia pola elektromagnetycznego

po zmianach jej geometrii. W ten

sposób wykonałem trwałą i wy-

trzymałą antenę o długości 5/8λ na

pasmo 144MHz. Antena jest zwarta

dla prądów stałych i gromadzą-

ce się ładunki na jej promienniku

będą przepływały do uziemienia,

chroniąc transceiver przed uszko-

dzeniem. Współczynnik SWR za-

wiera się w przedziale od 1,3 do 1,5,

w paśmie 144,00 do 146,00 MHz,

uzyskując minimum dla częstotli-

wości 145,200 MHz. Gotową antenę

przedstawia

rysunek 1.

Do jej wykonania użyłem:



mosiężnego krążka o średnicy

50 mm i grubości 10 mm,



walca o średnicy 50 mm i długości

70 mm wykonanego z tekstolitu,



rurki aluminiowej o średnicy

10 mm i długości 120 cm,



drutu miedzianego o średnicy

1,5 mm,



6 sztuk prętów mosiężnych o dłu-

gości 50 cm i średnicy 6mm,



śrub M6, ocynkowany kątownik

budowlany i uchwyty.

Na

rysunku 2 przedstawiłem

schemat elektryczny anteny. Ma-

teriały te kupiłem w sklepie z arty-

kułami technicznymi. Tekstolitowy

walec i mosiężny krążek zostały

przycięte w sklepie do odpowied-

nich rozmiarów za niewielką opłatą.

W mosiężnym krążku wykonałem

otwór o średnicy zewnętrznej gwin-

tu złącza UC1. W otworze umieści-

łem gniazdo UC1. Proponuję wy-

korzystać popularne, obustronnie

gwintowane złącze przedłużające

Kiedy rozpoczynałem krótko-

falarską przygodę, wydawało mi

się, że kupienie fabrycznej ante-

ny będzie poprawnym rozwiąza-

niem. Niestety po pół roku jej uży-

wania zauważyłem niepokojące

wskazania miernika SWR. Pomiary

bezpośrednie anteny wskazywa-

ły na jej uszkodzenie. Ponieważ

jej konstrukcja nie pozwalała na

naprawę, dokonałem inwazyjnej

lub zastosować gniazdo UC1, przy-

lutowując je wokół do mosiężnego

pierścienia. Należy uprzednio wy-

jąć wkładkę izolującą, chroniąc ją

przed termiczną deformacją pod-

czas lutowania. W krążku nawier-

ciłem promieniowo sześć otworów

o średnicy 4,8 mm i nagwintowałem

gwintownikiem M6. Końce prętów

mosiężnych – przeciwwag, nagwin-

towałem narzynką M6 na długości

15 mm i wkręciłem je w przygoto-

wane otwory.

Na

rysunku 3 pokazałem obrób-

kę mosiężnego krążka, a na

rysun-

ku 4 sposób umocowania złącza

UC1. W prezentowanej antenie wy-

korzystałem przykręcane gniazdo

UC1.

W tekstolitowym walcu wykona-

łem otwór o średnicy 10 mm na całej

jego długości. Do połowy długości

walca wywierciłem otwór o śred-

nicy 22 mm na stołowej wiertarce

kolumnowej oraz trzy otwory mon-

tażowe o średnicy 4,8mm do głę-

bokości 25 mm. Nagwintowałem je

gwintownikiem M6. Nadałem pilni-

kiem obły kształt korpusu. Wcisną-

łem jeden z końców aluminiowej

rurki w tekstolitowy korpus, sma-

rując otwór klejem epoksydowym

Rys. 1. Widok ogólny anteny

Rys. 2 Schemat elektryczny anteny

Rys. 3. Obróbka krążka

Rys. 4. Krążek z gniazdem UC1

Jerzy Mroszczak

SQ7JHM
e-mail:

[e-mail]

37

Świat Radio Czerwiec 2006

„Epidian” i wbiłem w jej koniec do-

pasowany ściśle kawałek mosiężne-

go pręta w celu dolutowania cewki.

Z drutu miedzianego o średnicy

1,5 mm wykonałem cewkę o śred-

nicy zewnętrznej 22 mm, nawijając

osiem zwojów. Wsunąłem ją do

otworu w głowicy i jeden z koń-

ców przylutowałem do mosiężnego

pręta wbitego w rurkę aluminiową

promiennika.

Drugi koniec wyprostowałem

w celu połączenia zaciskowego

przy ostatecznym montażu głowicy.

W odległości 2,5 zwoju od promien-

nika przylutowałem odczep, który

połączył środkowy zacisk gniazda

UC1. Ułożenie cewki w głowicy

pokazuje

rysunek 5. Zmiana poło-

żenia odczepu w granicach od dru-

giego do trzeciego zwoju powoduje

przesunięcie minimum SWR w pa-

śmie od 144 do 146 MHz.

Rysunek 6

pokazuje wymiary elementów, wy-

konane otwory oraz położenie cew-

ki w głowicy i miejsca lutowania.

Połączenie dolnego końca cewki

uzyskałem, wiercąc otwór o śred-

nicy nieco mniejszej od średnicy

drutu cewki, na granicy styku krąż-

ka z korpusem. Dolny koniec cewki

jest ułożony w rowku i zaciśnięty

pomiędzy mosiężnym krążkiem

a tekstolitowym korpusem. Po

zmontowaniu całości i skręceniu

trzema śrubami M6 z kątownikiem

metalowym, uszczelniłem miejsce

połączenia i polakierowałem głowi-

cę. Opisana przeze mnie antena jest

obecnie zamontowana na dachu

czteropiętrowego bloku i pracuje

od sierpnia 2005 roku. Jej stabil-

ne parametry i osiągi wskazują na

optymalną i poprawną konstrukcję.

Potwierdzeniem tego są bardzo do-

bre raporty w czasie łączności.

Jerzy Mroszczak SQ7JHM

Rys. 5. Położenie cewki w głowicy

Rys. 6. Rysunek montażowy głowicy

Rys. 7. Sposób montażu głowicy

Rys. 8. Głowica zabezpieczona lakierem