Polskie malarstwo historyczne II poł XIX wieku – podaj nazwiska
najwybitniejszych przedstawicieli i ich dzieła, i formalnej, określ znaczenie
malarstwa historycznego w ówczesnej sytuacji politycznej.
Najwybitniejsi przedstawiciele malarstwa historycznego II połowy XIX wieku oraz
wybrane dzieła:
Henryk Siemiradzki :
•
„Amor i psyche”
•
„Chrystus i Samarytanka”
•
„Chrystus w Domu Marii i Marty”
Artur Grottge:
•
„Portret dziewczynki”
•
„Tatarzy w ucieczce”
•
„Ucieczka Henryka Walezego z Polski”
Jan Matejko:
•
"Stańczyk"
•
"Kazanie Skargi"
•
"Rejtan"
•
"Kopernik"
•
"Bitwa pod Grunwaldem"
•
"Hołd pruski"
•
"Kościuszko pod Racławicami"
Henryk Rodakowski:
•
„Autoportret”
•
„Chłopka międląca konopie„
•
„Portret generała Henryka Dembińskiego„
Józef Brandt:
•
„Chwytanie konia na arkan”
•
„Czarniecki pod Koldyngą”
•
„Fantazja (Strzelanie z łuku)”
•
„Gajowy”
Juliusz Kossak:
•
"Wyjazd księcia Poniatowskiego na polowanie"
•
"Stadnina na Podolu"
Maksymilian Gierymski :
•
„Alarm w obozie powstańczym”
•
„Pikieta powstańcza
W pracach pionierów polskiego malarstwa znajdujemy często odbicie nastrojów
panujących w tych warstwach społeczeństwa, których przedstawiciele byli nabywcami
obrazów. Twórcy ówcześni traktowali swoją pracę jako pewnego rodzaju obowiązek
wobec społeczeństwa. Polska sztuka XIX wieku była uwikłana w politykę. Uważany przez
współczesnych za największego polskiego malarza Jan Matejko powiedział, że sztuka
była dla artystów polskich „pewnego rodzaju orężem w ręku: oddzielać sztuki od miłości
ojczyzny nie wolno”.
Jan Matejko, będąc profesorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych traktował
malarstwo jako służbę narodowi.
Aleksander, młodszy z braci Gierymskich (starszy Maksymilian był już znanym
malarzem, gdy Aleksander zaczynał karierę) często ilustrował życie warszawskiej
biedoty i warstw niższych.
Malarstwo Józefa Chełmońskiego bardzo silnie związane było z polską wsią. Jego obrazki
wiejskie, mimo realistycznej konwencji, przywodzą często na myśl pastoralne sceny z
Arkadii. Po śmierci Matejki obwołany został największym malarzem polskim.