713[08] Z2 04 Wykonywanie izolacji wodochronnych zbiorników

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Sylwester Wesołowski
Radosław Krzyżanowski

Wykonywanie

izolacji

wodochronnych

zbiorników

713[08].Z2.04

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Janas Ryszard
mgr inż. Popek Mirosława

Opracowanie redakcyjne:
inż. Frankiewicz Danuta

Konsultacja:
inż. Frankiewicz Danuta
mgr inż. Sagan Teresa

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[08].Z2.04

Wykonywanie izolacji wodochronnych zbiorników zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu montera izolacji budowlanych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Materiały do wykonania izolacji przeciwwilgociowych zbiorników

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników z zastosowaniem

powłok bitumicznych

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników z zastosowaniem

materiałów bitumicznych rolowych

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników z zastosowaniem

zapraw wodoszczelnych

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania sprawdzające

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

4.5. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników z zastosowaniem

tworzyw sztucznych

4.5.1. Materiał nauczania

4.5.2. Pytania sprawdzające

4.5.3. Ćwiczenia

4.5.4. Sprawdzian postępów

4.6. Wykonywanie uszczelnienia dylatacji oraz przejść rur przez ściany

zbiornika

4.6.1. Materiał nauczania

4.6.2. Pytania sprawdzające

4.6.3. Ćwiczenia

4.6.4. Sprawdzian postępów

4.7. Wykonywanie warstw ochronnych izolacji

4.7.1. Materiał nauczania

4.7.2. Pytania sprawdzające

4.7.3. Ćwiczenia

4.7.4. Sprawdzian postępów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.8. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót

4.8.1. Materiał nauczania

4.8.2. Pytania sprawdzające

4.8.3. Ćwiczenia

4.8.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Zdobywając kwalifikacje zawodowe w zawodzie montera izolacji budowlanych będziesz

przyswajać wiedzę i kształtować umiejętności zawodowe, korzystając z nowoczesnego
modułowego programu nauczania.

Do nauki otrzymujesz Poradnik dla ucznia, który zawiera:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinieneś dysponować przed
przystąpieniem do nauki w tej jednostce modułowej,

−

cele kształcenia (wykaz umiejętności) jakie ukształtujesz podczas pracy z tym
poradnikiem, czyli czego nowego się nauczysz,

−

materiał nauczania, czyli co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać ćwiczenia,

−

pytania sprawdzające -– zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś
podane treści i możesz już rozpocząć realizację ćwiczeń,

−

ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych,

−

sprawdzian postępów – zestaw pytań, na podstawie którego sam możesz sprawdzić, czy
potrafisz samodzielnie poradzić sobie z problemami, jakie rozwiązywałeś wcześniej,

−

wykaz literatury, z jakiej możesz korzystać podczas nauki.

W rozdziale Pytania sprawdzające zapoznasz się z wymaganiami wynikającymi z potrzeb

zawodu montera izolacji budowlanych. Odpowiadając na te pytania, po przyswojeniu treści
z Materiału nauczania, sprawdzisz swoje przygotowanie do realizacji Ćwiczeń, których celem
jest uzupełnienie i utrwalenie wiedzy oraz ukształtowanie umiejętności intelektualnych
i praktycznych.
Po przeczytaniu każdego pytania ze Sprawdzianu postępów zaznacz w odpowiednim miejscu
TAK albo NIE – właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedź. Odpowiedzi NIE wskazują na luki
w Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach jeszcze raz
powróć do elementów Materiału nauczania lub ponownie wykonaj ćwiczenie (względnie
jego elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi brzmiały TAK.

Po opanowaniu programu jednostki modułowej nauczyciel sprawdzi poziom Twoich

umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz
zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych kryteriów
podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. W każdej chwili,
z wyjątkiem testów końcowych, możesz zwrócić się o pomoc do nauczyciela, który pomoże
Ci zrozumieć tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz daną czynność.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać zasad ujętych

w regulaminach, instrukcjach przeciwpożarowych, przepisach bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony środowiska wynikających z charakteru wykonywanych prac.

Z zasadami i przepisami zapoznasz się w czasie nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

713[08].Z2

Technologia wykonywania izolacji

wodochronnych

Schemat układu jednostek modułowych.

713[08].Z2.01

Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do

wykonywania izolacji wodochronnych

713[08].Z2.04

Wykonywanie izolacji wodochronnych

zbiorników

713[08].Z2.03

Wykonywanie izolacji wodochronnych z tworzyw

sztucznych i zapraw wodoszczelnych w budynkach

713[08].Z2.02

Wykonywanie izolacji wodochronnych materiałów

bitumicznych w budynkach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

rozpoznawać podstawowe materiały budowlane,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,

−

wykonywać szkice podstawowymi technikami rysunkowymi,

−

dobierać materiały narzędzia i sprzęt do pracy,

−

stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

wykonywać izolacje przeciwwilgociowe,

−

wykonywać uszczelnienia dylatacji,

−

wykonywać warstwy ochronne izolacji,

−

rozróżniać rodzaje izolacji,

−

odczytywać i interpretować rysunki budowlane,

−

organizować stanowiska składowania i magazynowania,

−

dobierać sposób i środki transportu do rodzaju materiału,

−

posługiwać się dokumentacją budowlaną,

−

dobierać dokumentację techniczno – budowlaną do realizacji zadań,

−

wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,

−

dobierać i zastosować odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej, w zależności
od prowadzonych prac budowlanych,

−

przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przewidywać i zapobiegać
zagrożeniom,

−

oceniać własne możliwości w działaniach indywidualnych i zespołowych,

−

stosować zasady współpracy w grupie,

−

uczestniczyć w dyskusji, prezentacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

–

zorganizować, użytkować i zlikwidować stanowisko pracy zgodnie z zasadami
organizacji pracy, wymaganiami technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony środowiska oraz ergonomii,

–

dobrać odpowiednią odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej do wykonania
zadania,

–

odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania robót,

–

dobrać przyrządy pomiarowe i prawidłowo posłużyć się nimi,

–

dobrać materiały bitumiczne i z tworzyw sztucznych oraz pomocnicze do wykonania
izolacji wodochronnych określonego zbiornika,

–

przetransportować i dokonać składowania materiałów na stanowisku pracy,

–

posłużyć się narzędziami i sprzętem podczas wykonywania izolacji zbiorników,

–

zmontować rusztowanie do wykonania robót,

–

przygotować powierzchnię zbiornika pod izolację,

–

wykonać poziomą izolację dna zbiornika,

–

wykonać izolację ścian zbiornika zaprawami wodoszczelnymi,

–

wykonać powłokową izolację zbiornika masą bitumiczną,

–

wykonać izolację z tworzyw sztucznych ścian zbiornika,

–

wykonać warstwy ochronne izolacji zbiornika różnymi materiałami,

–

wykonać uszczelnienie dylatacji zbiornika,

–

wykonać uszczelnienie przejść rur przez ściany zbiornika,

–

ocenić jakość wykonanej pracy i usunąć usterki,

–

wykonać drenaż w poziomie fundamentów,

–

ocenić stopień zniszczenia powłoki izolacyjnej oraz wykonać naprawę zniszczonych
fragmentów,

–

zdemontować zniszczoną izolację i zagospodarować odpady,

–

wykonać przedmiar i obmiar robót,

–

określić szacunkowo ilość materiału niezbędnego do wykonania robót,

–

sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,

–

obliczyć wynagrodzenie za wykonaną pracę,

–

wykonać pracę z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Materiały do wykonywania izolacji przeciwwilgociowych

zbiorników

4.1.1. Materiał nauczania

Lepiki i preparaty do gruntowania podłoży

Lepiki służą do przyklejania papy do podłoża oraz do sklejania poszczególnych warstw papy
w izolacjach wielowarstwowych. Lepiki dzielą się na asfaltowe i smołowe.
Produkowane są trzy rodzaje lepików asfaltowych:

–

lepik asfaltowy bez wypełniaczy stosowany na gorąco o zakresie stosowania od 160 do
180°C,

–

lepik asfaltowy z wypełniaczami stosowany na gorąco o zakresie stosowania od 160 do
180°C,

–

lepik asfaltowy do stosowania na zimno. W żadnym wypadku nie można podgrzewać
lepików na zimno.
Lepiki smołowe produkowane są w dwóch rodzajach: z wypełniaczami oraz bez

wypełniaczy. Lepiki smołowe stosowane są tylko na gorąco.

Nie należy stosować lepików asfaltowych do klejenia pap smołowych.
Do gruntowania podłoży używa się wodnych zawiesin asfaltu nazywanych emulsjami

asfaltowymi.

Papy asfaltowe

Papy asfaltowe są to izolacyjne materiały rolowe produkowane z wkładką z tektury, z welonu
szklanego lub tkaniny technicznej.

Papy z wkładką z tektury dzieli się na izolacyjne oraz powłokowe. Papy izolacyjne

nadają

się

wykonywania

warstw

wewnętrznych

wielowarstwowych

izolacji

wodochronnych.

Papy asfaltowe na osnowie z tkaniny technicznej stosowane są do izolowania basenów

kąpielowych i zbiorników wodnych. Papy te są bardzo wytrzymałe i elastyczne.

Papy bezosnowowe z folii aluminiowych

Papy te wykonywane są z folii lub taśmy aluminiowej jednostronnie pokrytej asfaltem.
Produkowane są w trzech odmianach, różniących się miedzy sobą grubością folii
aluminiowej. Folia może mieć grubość: 0,12 mm, 0,15 mm, 0,18 mm. Papy te nadają się do
wykonywania izolacji wodochronnych.

Folie z tworzyw sztucznych

Do wykonywania izolacji zbiorników stosuje się folie ze zmiękczonego polichlorku winylu,
folie poliizobutylenowi, folie polietylenowe, folie politereftalowe. Mają one małą
nasiąkliwość są odporne na działanie agresywnych czynników chemicznych, elastyczne
i lekkie, lecz nieodporne na działanie promieni słonecznych. Izolacje wykonane z folii należy
chronić przed uszkodzeniem mechanicznym okładzinami z płytek ceramicznych, cegieł albo
warstwy betonu. Folie przykleja się do podłoża specjalnym klejem albo lepikami
bitumicznymi a arkusze zgrzewa się ze sobą lub skleja.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zaprawy wodoszczelne

Do wykonywania izolacji stosować można także zaprawy cementowe wykonane na bazie
cementów portlandzkich. Proporcja zaprawy cementowej na pierwszą warstwę tynku 1:3, a na
drugą warstwę 1:2 a nawet 1:1. Do zapraw można dodawać środki uszczelniające. Obecnie
najbardziej popularne zaprawy wodoszczelne produkowane są przez firmy produkujące
chemie budowlaną. Gotowe zaprawy mają przewagę nad zaprawami wykonywanymi na placu
budowy ponieważ gwarantują stałość receptury i zawsze ta samą jakość. Korzystając
z gotowych zapraw należy ściśle przestrzegać zaleceń producenta znajdujących się na
opakowaniu suchej mieszanki. W żadnym wypadku nie należy dokonywać modyfikacji
składu gotowej mieszanki.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jaki jest podział lepików?
2. Jakie materiały przeznaczone są do gruntowania powierzchni?
3. Z czego wykonane są wkłady pap asfaltowych?
4. Jakiej grubości stosowane są folie aluminiowe do produkcji pap?
5. Z czego wykonywane są folie stosowane do izolowania zbiorników?
6. Jakiego rodzaju warstwy ochronne stosuje się do zabezpieczenia izolacji z folii?
7. Z jakich składników wykonuje się zaprawy wodoszczelne?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spośród przedstawionych próbek papy wskaż te, które przeznaczone są do wykonania

izolacji zbiorników.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z rodzajami papy stosowanymi na izolacje zbiorników,
5) obejrzeć próbki papy,
6) wybrać właściwe próbki,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekt swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– próbki różnych rodzajów pap,
– literatura.

Ćwiczenie 2

Z opakowań po mieszankach przeznaczonych do wykonywania warstw izolacyjnych

zbiorników wybierz te, które zawierały mieszanki gotowe do użycia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z treścią instrukcji zamieszczonych na opakowaniach,
5) wybrać te opakowania które zawierały mieszanki gotowe do użycia,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekt swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

opakowania po mieszankach do wykonywania warstw izolacyjnych,

−

literatura.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić rodzaje pap stosowanych do wykonywania izolacji zbiorników?

2) wskazać zastosowanie lepików?

3) wskazać zastosowanie emulsji gruntujących?

4) scharakteryzować sposób łączenia folii izolacyjnych?

5) scharakteryzować sposoby zabezpieczenia wodochronnych z folii przed

uszkodzeniami mechanicznymi?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników

z zastosowaniem powłok bitumicznych

4.2.1. Materiał nauczania

Powłoki bitumiczne na powierzchnie betonowe mogą być nanoszone:

–

ręcznie za pomocą pac lub szczotek,

–

mechanicznie metodą natrysku.

Obecnie najczęściej powłoki bitumiczne wykonuje się z mas bitumicznych, z dodatkiem

włókien polimerowych, poprawiających właściwości powłoki. Sposób wykonywania powłoki
jest opracowywany przez poszczególne firmy. I tak niektóre preparaty nanosi się na
gruntowaną powierzchnię, a inne na powierzchnię niegruntowaną.

Podłoża pod tego typu izolacje muszą być równe - wszystkie zagłębienia należy

wyrównać zaprawą. Powierzchnia nośna pod powłoki bitumiczne powinna być niezakurzona,
wolna od zabrudzeń olejem lub tłuszczem bądź innymi substancjami pogarszającymi
przyczepność powłoki do podłoża. Niektóre preparaty można nanosić na wilgotne podłoża.
Określa to producent i zamieszczając w instrukcji.

Powłoki bitumiczne nanoszone ręcznie nakłada się równomiernię na powierzchnie pacą

stalową ząbkowaną. Ma to na celu wykonanie powłoki o jednakowej grubości. Następnie
gładką stroną pacy wygładza się powierzchnię. Gotowe izolacje należy chronić przed
uszkodzeniami mechanicznymi oraz silnym promieniowaniem słonecznym.

Preparaty bitumiczne przeznaczone do natrysku nanosi się na powierzchnię przy agregatu.

Powłoka musi być równej grubości.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakimi technikami nanosi się powłoki bitumiczne?
2. Co daje zastosowanie w masach bitumicznych dodatku z włókien polimerowych?
3. Jak należy przygotować podłoże pod izolacyjne powłoki bitumiczne?
4. Jakiej pacy należy użyć do nakładania powłoki bitumicznej?
5. Przed jakimi czynnikami należy chronić gotowe izolacje z powłok bitumicznych?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie instrukcji zamieszczonej na opakowaniu masy bitumicznej sporządź wykaz

maszyn i narzędzi niezbędnych do wykonania powłoki izolacyjnej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) zapoznać się z instrukcją zamieszczoną na opakowaniu masy bitumicznej ,
4) sporządzić wykaz maszyn i narzędzi,
5) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekt swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

opakowania po masie bitumicznej.

Ćwiczenie 2

Wykonaj 2 m

izolacji bitumicznej na podłożu betonowym zbiornika.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z instrukcją wykonania powłoki,
5) zgromadzić potrzebne materiały,
6) zgromadzić potrzebne narzędzia i urządzenia,
7) wykonać izolację,
8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
10) zaprezentować efekt swojej pracy,
11) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

paca z ząbkami,

–

mieszarka wolnoobrotowa,

–

masa bitumiczna do wykonywania izolacji.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) scharakteryzować techniki nanoszenia izolacji bitumicznych?

2) omówić jakie parametry powinny spełniać podłoża pod izolacje z powłok

bitumicznych?

3) wykonywać powłoki bitumiczne nanoszone ręcznie?

4) wykonywać powłoki bitumiczne nanoszone mechanicznie?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników

z zastosowaniem materiałów bitumicznych rolowych

4.3.1. Materiał nauczania

Przed przystąpieniem do wykonywania izolacji przeciwwilgociowej bitumicznej należy

właściwie przygotować podłoże. Podłoże powinno być równe, niezbyt gładkie i wytrzymałe.
Izolacji bitumicznych nie można wykonywać podczas opadu deszczu ani w temperaturze
poniżej + 5

C. Warstwy izolacji należy wykonywać bardzo starannie. Muszą one dobrze

przylegać do powierzchni izolowanej, powinny być odporne na działanie temperatur, w której
będą pracować, osłonięte przed wpływem czynników mogących spowodować uszkodzenie
mechaniczne, odporne na wpływy chemiczne oraz dostatecznie elastyczne. Liczba warstw
papy powinna być dostosowana do wielkości występującego parcia wody oraz zawartości
masy asfaltowej w papie.

Izolacje średnie z powłok bitumicznych z wkładkami wykonuje się z dwóch warstw

papy asfaltowej lub smołowej, przyklejonych do podłoża i sklejonych lepikiem między sobą
w sposób ciągły na całej powierzchni. Do klejenia pap asfaltowych należy stosować
wyłącznie lepik asfaltowy, a do pap smołowych wyłącznie lepik smołowy. Mieszanie
materiałów smołowych i asfaltowych jest niedopuszczalne. Grubość warstwy lepiku między
podkładem i pierwszą warstwą izolacji powinno wynosić 1,5

2,0 mm.

Szerokość zakładów papy zarówno podłużnych jak i poprzecznych w każdej warstwie
powinna być nie mniejsza niż 10 cm.

Do wykonywania izolacji ciężkich z powłok bitumicznych, układanych na przemian

z warstwami pap z wkładkami (z tkanin impregnowanych) lub blach metalowych, wskazane
jest stosowanie lepików na gorąco. Warstwy pap asfaltowych z wkładkami przylepia się
lepikiem asfaltowym na uprzednio zagruntowanej powierzchni. Kierunek zakładów powinien
być zgodny z pochyleniem podłoża. Układanie papy należy więc rozpoczynać od najniższego
poziomu podłoża. Powierzchnie należy izolować, układając pasy wkładek pionowo. Liczba
warstw papy powinna być nie mniejsza niż trzy. Przynajmniej jedna środkowa warstwa
izolacji powinna być wykonana z papy asfaltowej na włókninie lub papy asfaltowej na
tkaninie technicznej. Wymagania te nie dotyczą pap zgrzewalnych. Każda z przyklejonych
warstw papy powinna być szczelna i ciągła. W narożach izolacja powinna być wzmocniona
dodatkowym pasem papy na tkaninie technicznej szerokości 30 cm. Lepik asfaltowy
powinien być rozprowadzany równomiernie na całej powierzchni podkładu i każdej
naklejanej warstwie izolacyjnej. Grubość warstwy lepiku powinna wynosić 1,0

1,5 mm. Nie

może być miejsc nie pokrytych lepikiem.

Wykonując izolację z dwóch lub więcej warstw papy, pasy sąsiednie należy

przesuwać względem siebie o połowę szerokości zwoju. Na ostatnią warstwę nakłada się
powłokę z lepiku grubości 2 mm.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie materiały stosowane są podczas wykonywania izolacji przeciwwilgociowych

zbiorników?

2. Jakie warunki muszą być spełnione aby można było wykonywać izolacje z materiałów

bitumicznych?

3. Czym możemy połołożyć dwie warstwy papy asfaltowej?
4. Kiedy możemy połączyć dwie warstwy papy smołowej lepikiem asfaltowym?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Z ilu warstw papy może składać się izolacja typu średniego?
6. Jakiej grubości lepiku warstwa powinna być ułożona przed pierwszą warstwą papy?
7. Ile wynosi szerokość zakładów podłużnych podczas wykonywania izolacji z dwóch

warstw papy?

8. Ile wynosi szerokość zakładów poprzecznych podczas wykonywania izolacji z dwóch

warstw papy?

9. Z ilu warstw papy składa się izolacja typu ciężkiego?
10. Od którego miejsca w zbiorniku należy rozpocząć układanie papy?
11. Jak należy wzmacniać naroża zbiornika?
12. O ile powinna być przesunięta druga warstwa papy względem pierwszej przy układaniu

dwuwarstwowym?

13. Przy jakiej najniższej temperaturze możemy wykonywać izolacje z materiałów

bitumicznych?

14. Jaka grubość powłoki z lepiku powinna być ułożona na ostatniej warstwie papy?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj 1m

izolacji typu średniego z zastosowaniem papy asfaltowej na ścianie

zbiornika betonowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

−

lepik asfaltowy,

−

papę asfaltową,

5) przygotować narzędzia do wykonania ćwiczenia,
6) przygotować podłoże pod izolację,
7) przygotować masę asfaltową,
8) wykonać izolację,
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekt swojej pracy,
12) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiały do wykonania izolacji:

−

lepik asfaltowy,

−

papa asfaltowa,

–

narzędzia:

−

pojemnik na lepik,

−

szczotka do nakładania lepiku,

−

nóż do cięcia papy,

–

literatura.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj 1m

izolacji typu ciężkiego z zastosowaniem papy asfaltowej, na dnie zbiornika

betonowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

−

lepik asfaltowy,

−

papę asfaltową,

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiały do wykonania izolacji:

−

lepik asfaltowy,

−

papa asfaltowa,

–

narzędzia:

−

pojemnik na lepik,

−

szczotka do nakładania lepiku,

−

nóż do cięcia papy,

–

literatura.

Ćwiczenie 3

Wykonaj 1 m izolacji typu ciężkiego z zastosowaniem papy asfaltowej, na połączeniu

dna zbiornika betonowego ze ścianą betonową.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) przygotować materiały bitumiczne:

−

lepik asfaltowy,

−

papę asfaltową,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiały do wykonania izolacji:

−

lepik asfaltowy,

−

papa asfaltowa,

–

narzędzia:

−

pojemnik na lepik,

−

szczotka do nakładania lepiku,

−

nóż do cięcia papy,

–

literatura.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) ustalić warunki, w jakich można stosować izolacje bitumiczne?

2) wskazać materiały do wykonywania izolacji bitumicznych?

3) scharakteryzować, metodę wykonania izolacji typu średniego?

4) scharakteryzować, metodę wykonania izolacji typu ciężkiego?

5) scharakteryzować sposób układania kolejnych warstw papy podczas

wykonywania izolacji typu ciężkiego?

6) scharakteryzować sposób wykonania zakładów poprzecznych podczas

wykonywania izolacji z dwóch warstw papy?

7) scharakteryzować sposób wykonania zakładów poprzecznych podczas

wykonywania izolacji z dwóch warstw papy?

8) scharakteryzować sposób wykonania izolacji typu średniego

w narożniku zbiornika?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników

z zastosowaniem zapraw wodoszczelnych

4.4.1. Materiał nauczania

Tynki wodoszczelne można stosować tylko wtedy gdy, nie ma obaw dotyczących ich

pęknięć. Podłoże pod tynki wodoszczelne należy dokładnie oczyścić szczotkami lub
strumieniem wody. Ze względu na skurcz różnica ilości cementu nie może być duża.
Dlatego tynki wodoszczelne na betonach zwykłych wykonuje się z dwóch warstw. Do
zaprawy dodaje się środki uszczelniające.

Innym sposobem uzyskania tynku wodoszczelnego jest wykonanie tynku

cementowego jako wypalanego. Tynk wypalany uzyskuje się przez zatarcie stalową packą
świeżego narzutu z zaprawy cementowej 1:2 wykonanego na obrzutce cementowej.
W trakcie zacierania powierzchnię narzutu posypujemy suchą mieszanką cementu z bardzo
drobnym piaskiem. Przy końcu pracy posypujemy powierzchnię tynku samym cementem.
Zacieramy aż do uzyskania gładkiej, szczelnej i połyskującej powierzchni tynku.

Obecnie najpopularniejszym sposobem wykonywania tynków wodoszczelnych jest

wykonywanie ich z gotowych mieszanek. Mieszanki te produkowane są na bazie cementu
i piasku kwarcowego oraz dodatków, szczegółowe receptury są własnością firm i podlegają
ochronie. Różni producenci stawiają różne wymagania powierzchniom na które ma być
nanoszona zaprawa wodoszczelna, jednak pewne wymagania są stałe. Powierzchnie muszą
być nośne, czyste wolne od luźnych cząstek. Należy usunąć z powierzchni zabezpieczanej
plamy z olejów do smarowania deskowań, wszelkie tłuszcze oraz farby. Suche mieszanki
należy rozrabiać z wodą w ściśle określonych proporcjach. Zgodnie z instrukcją
zamieszczoną na opakowaniu. Do rozrabiania mieszanek używa się najczęściej mieszarek
lub wiertarek z założonymi mieszadłami. Nakładanie mieszanki odbywa się najczęściej
w dwóch lub trzech cyklach, za każdym razem pokrywając całą powierzchnię.

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Kiedy można stosować tynki jako izolacje przeciwwodne?
2. Z ilu warstw wykonuje się tynki wodoszczelne?
3. Z jakiej zaprawy wykonuje się tynki wypalane?
4. Czym posypuje się tynk wypalany w trakcie zacierania?
5. Jakiej pacy używa się do zacierania tynku wypalanego?
6. Z jakich składników wykonywane są gotowe zaprawy wodoszczelne?
7. Jakie parametry powinny spełniać podłoża pod tynki wodoszczelne?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj na wskazanej powierzchni tynk wodoszczelny używając do tego celu zaprawy

cementowej ze środkiem uszczelniającym.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) skompletować narzędzia,
5) dobrać potrzebne materiały,
6) przygotować zaprawę cementową ,
7) wykonać obrzutkę,
8) wykonać narzut,
9) zatrzeć tynk,
10) oczyścić narzędzia,
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekt swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– materiały:

−

cement,

−

piach,

−

woda,

−

środek uszczelniający,

– narzędzia:

−

kielnia,

−

paca,

−

skrzynia murarska,

−

łopata,

−

betoniarka.

Ćwiczenie 2

Wykonaj na wskazanej powierzchni tynk wypalany jako tynk wodoszczelny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) skompletować narzędzia,
5) dobrać potrzebne materiały,
6) wykonać zaprawę,
7) wykonać obrzutkę,
8) wykonać narzut,
9) zatrzeć tynk,
10) oczyścić narzędzia,
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekt swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

– materiały:

−

betoniarka,

−

łopata,

−

skrzynia murarska,

−

kielnia,

−

paca stalowa,

−

paca styropianowa,

−

betoniarka,

– narzędzia i sprzęt:

−

cement,

−

piasek,

−

woda.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zorganizować stanowisko do wykonania tynku?

2) dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania wskazanego rodzaju tynku?

3) dobrać materiały do wykonania wskazanego rodzaju tynku?

4) scharakteryzować podłoże pod tynk wodoszczelny?

5) wykonać tynk wodoszczelny z zaprawy cementowej z domieszkami

uszczelniającymi?

6) wykonać tynk wypalany?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5. Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych zbiorników

z zastosowaniem tworzyw sztucznych

4.5.1.Materiał nauczania

Izolacje przeciwwilgociowe oraz przeciwwodne można wykonywać z folii z tworzyw

sztucznych. Zastępują one z powodzeniem izolacje bitumiczne, zwłaszcza wówczas gdy:
–

na izolację działa woda agresywna chemicznie lub związki chemiczne (kwasy, zasady),

–

nie można uzyskać odpowiedniego docisku izolacji podczas występowania wody
gruntowej,

–

izolacja ma być ułożona na wilgotnych powierzchniach,

–

izolację trzeba wykonywać w niskiej temperaturze.
Folia stosowana do izolacji wodoszczelnych powinna mieć grubość 1,0

2,0 mm. Ze

względów wytrzymałościowych nie zaleca się stosować folii cieńszych. Tego typu izolację
możemy stosować podczas mrozów (temperatura poniżej -5°C), jednakże należy wówczas
podgrzać folię w ciepłych pomieszczeniach i następnie szybko dopasować i ułożyć na
miejscach izolowanych.

Powierzchnia pod izolację powinna być gładka. Naroża należy zaokrąglić, tynk

wygładzić przy użyciu packi. Jeżeli są trudności z wykonaniem gładkiego podłoża, to należy
ułożyć na nim (na sucho lub na lepiku) warstwę papy asfaltowej bez posypki, aby umożliwić
swobodne przesuwanie się folii. Folię łączy się z podłożem na całej powierzchni lub tylko w
niektórych miejscach (np. na płaszczyznach pionowych ), używając specjalnych klejów lub
lepików. Styki folii łączy się na zakładkę, sklejając je lub zgrzewając.
Folie z tworzyw sztucznych można łączyć na mokro, stosując specjalne kleje lub
rozcieńczalniki. Klejenie rozpuszczalnikami polega na obfitym powleczeniu wewnętrznych
powierzchni zakładek, nałożeniu ich na siebie i mocnym dociśnięciu. Rozpuszczony materiał
łączy się i tworzy jednolite połączenie. Sposób takiego połączenia nie nadaje się jednak do
wszystkich rodzajów tworzyw sztucznych. Producent, podaje w instrukcji, w jaki sposób
łączyć folie, jaki klej zastosować i w jakich warunkach można kleić folie.

Zgrzewanie zaś polega na podgrzaniu łączonych brzegów folii do odpowiedniej

temperatury i dociśnięciu ich wałkiem ręcznym. Zgrzewać możemy gorącym powietrzem lub
specjalnym aparatem zgrzewczym. Niezbędnym warunkiem uzyskania dobrego połączenia
jest zachowanie czystości styków. Zgrzewanie gorącym powietrzem wymaga użycia
palników powietrznych. Sprężone powietrze jest w nich podgrzewane najczęściej prądem
elektrycznym.
Inny sposób to zgrzewanie przy użyciu aparatu zgrzewczego, którego języczki wprowadza się
między łączone folie.

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Kiedy możemy stosować izolację przeciwwilgociową z tworzyw sztucznych?
2. Jakiej grubości folię możemy stosować do izolacji wodoszczelnych?
3. Jakie warunki musi spełniać podłoże pod izolację z folii?
4. W jaki sposób możemy łączyć styki folii?
5. W jaki sposób możemy łączyć folię z podłożem?
6. Na czym polega zgrzewanie folii?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj podłoże pod wykonanie izolacji ściany zbiornika. Ćwiczenie wykonaj zgodnie

z otrzymaną dokumentacją techniczną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) przygotować materiały,
5) dobrać i przygotować materiały do wykonania ćwiczenia,
6) przygotować zaprawę cementową zachowując odpowiednie proporcje składników,
7) przygotować podłoże,
8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
10) zaprezentować efekt swojej pracy,
11) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

dokumentacja do wykonania zadania,

–

materiały:

−

cement ,

−

piasek,

−

woda,

–

narzędzia:

−

kielnia,

−

łopata,

−

naczynie miarowe,

−

pojemnik na zaprawę poziomnica,

−

łata drewniana.

Ćwiczenie 2

Wykonaj 3 m

izolacji przeciwwilgociowej z folii na ścianie zbiornika betonowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) przygotować materiały,
5) dobrać i przygotować materiały do wykonania ćwiczenia,
6) przygotować podłoże,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekt swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiały:

−

folia,

–

narzędzia:

−

paca,

−

pędzel,

−

wałek.

Ćwiczenie 3

Wykonaj połączenie dwóch odcinków folii o długości 3 m na zakład metodą klejenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) przygotować materiały,
5) uciąć dwa odcinki folii o długości 3 m,
6) dobrać i przygotować narzędzia do wykonania ćwiczenia,
7) wykonać połączenie,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać oceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiały:

−

folia,

−

klej,

–

narzędzia:

−

pędzel,

−

nóż,

−

wałek.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wskazać zalety stosowania folii jako izolacji przeciwwilgociowej?

2) określić grubość folii stosowanej do izolacji wodoszczelnej?

3) określić zakres temperatur przy jakich można stosować izolację

przeciwwilgociową z folii?

4) scharakteryzować podłoże pod izolację przeciwwilgociową

z tworzyw sztucznych?

5) scharakteryzować sposób łączenia styków folii?

6) scharakteryzować sposób łączenia izolacji z tworzyw sztucznych

z podłożem?

7) scharakteryzować sposoby zgrzewania izolacji z tworzyw sztucznych?

8) scharakteryzować sposoby klejenia izolacji z tworzyw sztucznych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6. Wykonywanie uszczelnienia dylatacji oraz przejść rur przez

ściany zbiornika

4.6.1. Materiał nauczania

Największe zagrożenie przecieku w zbiorniku stwarzają wszelkiego rodzaju przejścia

rur przez ściany czy dno zbiornika. Dlatego powinny być one uszczelnione w sposób
wykluczający przenikanie wody. Najskuteczniejszym sposobem jest zabetonowanie rury
z kołnierzem bezpośrednio podczas betonowania samego zbiornika. Takie rozwiązanie
wymaga zabetonowanie w przegrodzie rury stalowej z kołnierzem stalowym szerokości min.
10 mm. Rurę z dopasowanym kołnierzem należy zabetonować w przegrodzie przed
przystąpieniem do robót izolacyjnych. Powierzchnia kołnierza musi znaleźć się w tej samej
płaszczyźnie, co powierzchnia podłoża pod izolacją. Izolację przeciwwodną należy przykleić
do kołnierza. W miejscach przebić śrub i rury należy wyciąć w izolacji otwory. Następnie
nakleić wokół rury podkładkę wzmacniającą z folii. Podkładka musi mieć średnicę co
najmniej 20 cm większą od zewnętrznej średnicy kołnierza. Na śruby należy nałożyć
dodatkowy ruchomy kołnierz i zacisnąć izolację przez dokręcenie nakrętek śrub. Jeżeli
dojdzie do sytuacji kiedy przez przegrodę będą przechodziły obok siebie dwa lub więcej
rurociągów, wówczas można zastosować łączne uszczelnienie wokół nich izolacji. Powyższe
uszczelnienie dotyczy przejścia rur stalowych przez przegrodę przy zastosowanie izolacji
zbiornika z tworzyw sztucznych. W podobny sposób mocuje się przejścia z rur z tworzyw
sztucznych. Z reguły są to rury już z zamocowanymi kołnierzami wykonanymi również
z tworzywa sztucznego. Szerokość takiego kołnierza wynosi kilkanaście centymetrów.
Betonowanie przejścia odbywa się w trakcie betonowania całego zbiornika. W przypadku
kiedy do betonowania używany jest beton szczelny nie ma potrzeby mocowania dodatkowej
izolacji w przegrodach zbiornika. Natomiast jeżeli zachodzi konieczność stosowania
dodatkowej izolacji zbiornika stosuje się ją z reguły od strony wewnętrznej już po
zabetonowaniu przegród. Takie mocowanie przepustów wymaga dużej dokładności
wykonania. Ważne jest by podczas betonowania zamocowane przepusty nie uległy
przesunięciu lub by w trakcie betonowania nie został zdeformowany kołnierz rury. Po
zabetonowaniu, miejsca przejść przewodów przez ściany lub dno zbiornika można dodatkowo
uszczelnić w każdej płaszczyźnie izolowanej, tzn. zarówno w płaszczyźnie izolacji
wewnętrznej, jak i zewnętrznej.

W miejscach szczelin dylatacyjnych zbiorników izolowanych papą stosuje się wkładki

profilowane z blachy miedzianej o grubości ok. 1 mm. W zbiornikach, w których izolacja
została wykonana z laminatów dylatację wykonuje się z profilowanych laminatów z żywic
syntetycznych elastycznych. Natomiast kiedy mamy do czynienia z izolacją wykonaną z PVC
do dylatacji stosuje się taśmy profilowane z blachy stalowej ocynkowanej umieszczonej
między dwiema warstwami folii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 1. Przejście rury przez izolację, urządzeniem dławicowym: 1 - przepona izolacyjna, 2 - tarcza

przyspawana korpusu urządzenia dławicowego, 3 - tarcza nakładana na śrubę, 4 - nakrętka,
5 - szczeliwo sprężyste, 6 - kit trwale plastyczny, 7 - rura [2,s. 68].

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jaką minimalną szerokość może mieć kołnierz stalowy na rurze stalowej?
2. W jaki sposób należy wykonać izolację kołnierza rury stalowej w połączeniu z izolacją

zbiornika wykonaną z tworzywa sztucznego?

3. W jaki sposób mocuje się przejścia rur z tworzyw sztucznych przez przegrody zbiornika?
4. Jakimi materiałami wypełnia się szczelinę dylatacyjną jeżeli izolacja zbiornika została

wykonana z papy?

5. Jakimi materiałami wypełnia się szczelinę dylatacyjną jeżeli izolacja zbiornika została

wykonana z PVC?

6. Jakimi materiałami wypełnia się szczelinę dylatacyjną jeżeli izolacja zbiornika została

wykonana z laminatów?

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamocuj w ścianie zbiornika przepust z rury stalowej z kołnierzem.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) sprawdzić stan techniczny przepustu,
5) przygotować materiały,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6) dobrać narzędzia,
7) zamocować przepust,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekt swojej pracy,
10) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiały do zamocowania przepustu:

−

przepust z rury stalowej z kołnierzem,

−

podkładka wzmacniająca z folii,

–

narzędzia:

−

nóż, pędzel,

−

nożyczki,

−

klucze do dokręcania nakrętek.

Ćwiczenie 2

Wykonaj uszczelnienia dylatacji w zbiorniku pokrytym izolacją z papy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) sprawdzić stan podłoża,
5) przygotować materiały uszczelniające,
6) dobrać narzędzia,
7) wykonać uszczelnienie,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekt swojej pracy,
10) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiały uszczelniający,

–

narzędzia:

−

nożyce do cięcia blachy,

−

szczotka.

Ćwiczenie 3

Wykonaj uszczelnienia dylatacji w zbiorniku pokrytym izolacją z PVC.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7) wykonać uszczelnienie,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekt swojej pracy,
10) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

materiał uszczelniający,

–

narzędzia:

−

nożyce do cięcia blachy,

−

szczotka,

−

nóż.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wyjaśnić, jakimi materiałami wypełnia się szczelinę dylatacyjną jeżeli
2) izolacja zbiornika została wykonana z laminatów?

3) wyjaśnić, jakimi materiałami wypełnia się szczelinę dylatacyjną jeżeli
4) izolacja zbiornika została wykonana z papy?

5) wyjaśnić, jakimi materiałami wypełnia się szczelinę dylatacyjną jeżeli
6) izolacja zbiornika została wykonana z laminatu?

7) wyjaśnić, w jaki sposób mocuje się przejścia rur z tworzyw sztucznych
8) przez przegrody zbiornika?

9) wyjaśnić, w jaki sposób należy wykonać izolację kołnierza rury stalowej
10) w połączeniu z izolacją zbiornika wykonaną z tworzywa sztucznego?

11) określić, jaką minimalną szerokość może mieć kołnierz stalowy na
12) rurze stalowej, podczas wykonywania przepustu przez ścianę zbiornika?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7. Wykonywanie warstw ochronnych izolacji

4.7.1. Materiał nauczania

Izolacje wodochronne należy zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi

mogącymi powstać w czasie prowadzenia prac budowlanych oraz w trakcie eksploatowania
obiektu.

Jednym ze sposobów zabezpieczenia izolacji przeciwwilgociowych jest wykonanie

warstwy ochronnej z betonu grubości minimum 3 ÷ 5 cm z wkładką z siatki, średnica prętów
1,2 ÷ 2,5 mm rozstaw miedzy prętami 3 ÷ 10 cm. Na wykonaną izolacje kładzie się warstwę
betonu grubości 2,5 cm, na tej warstwie układa się siatkę z 10 centymetrowymi zakładami. Na
zakładach siatkę należy związać miedzy sobą drutem wiązałkowym. Następną czynnością
przed stwardnieniem dolnej warstwy układa się drugą grubości 2,5 cm, którą należy
wygładzić. Pręty siatki nie mogą wystawać z warstwy zabezpieczającej.

Innym sposobem wykonania warstwy ochronnej jest ułożenie płyt betonowych, klinkieru

lub cegieł na zaprawie cementowej. Płyty betonowe cegły lub klinkier układa się na
wyrównanej warstwie zaprawy cementowej o grubości minimum 2 cm. Warstwa zaprawy
zabezpiecza przed wgniataniem płyt lub cegieł w wykonaną izolację. Spoiny między płytami
lub klinkierem powinny być szczelnie wypełnione zaprawą cementową i na zewnętrznej
części starannie wyrównane. Można też spoiny wypełnić masą bitumiczną po uprzednim
zagruntowaniu. Jeżeli spoiny wypełniane są zaprawą cementową wtedy powierzchnię
zabezpieczająca należy zdylatować dzieląc ja na pola o bokach 5 ÷ 10 m. Szczeliny
dylatacyjne należy wypełnić masą bitumiczną.

Kolejnym sposobem zabezpieczenia izolacji jest wykonanie warstwy z asfaltu lanego.

Na wykonaną izolację układa się dwie warstwy papy w sposób prostopadły. Następnie
wykonuje się 2,5 centymetrową warstwę asfaltu. Warstwa ochronna z asfaltu może pełnić
funkcję posadzki, po dobraniu składników mineralnych w postaci bazaltu lub składników
krzemionkowych masa może być kwasoodporna. Warstw ochronnych z asfaltu nie należy
stosować na powierzchniach o większych spadkach.

4.7.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Przed czym chronią warstwy ochronne izolację?
2. Jakiej grubości wykonuje się warstwę betonu zabezpieczającą izolację?
3. Jakiej grubości pręty stosuje się jako zbrojenie warstwy betonu?
4. Jaki jest rozstaw prętów w siatce zbrojącej warstwę betonu?
5. Jaka jest grubość zaprawy na której układa się płyty betonowe?
6. Jakimi materiałami wypełnia się spoiny miedzy klinkierem?
7. Jakiej grubości wykonuje się warstwę ochronną z asfaltu lanego?

4.7.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj

zapotrzebowanie

materiałowe

wykonania

warstwy

ochronnej

z zastosowaniem klinkieru.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z literaturą dotyczącą wykonywania warstw ochronnych,
5) sporządź na kartce wykaz materiałów i narzędzi,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekt swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– druk zapotrzebowania materiałowego,
– literatura.

Ćwiczenie 2

Wykonaj warstwę zabezpieczającą izolacji z betonu wraz z siatką na powierzchni 2 m

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) przygotować pręty zbrojeniowe i powiązać je w siatkę,
5) wykonać mieszankę betonową,
6) wykonać warstwę zabezpieczającą,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekt swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– materiały:

−

cement,

−

kruszywo,

−

woda,

−

pręty stalowe o średnicy 2 mm,

−

kreda,

−

drut wiązałkowy,

– narzędzia i sprzęt:

−

przymiar metrowy,

−

betoniarka,

−

taczki,

−

łopata,

−

paca,

−

cęgi,

−

nożyce do cięcia drutu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wskazać sposoby zabezpieczeń warstw izolacyjnych?

2) omówić poszczególne sposoby zabezpieczeń?

3) wykonać warstwę zabezpieczającą z betonu zbrojonego siatką?

4) wykonać warstwę zabezpieczającą z klinkieru?

5) wykonać warstwę zabezpieczającą z asfaltu lanego?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.8. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót

4.8.1. Materiał nauczania

Odbiór

izolacji

przeciwwilgociowej

zbiorników powinien być prowadzony

w następujących fazach robót:
–

po dostarczeniu na budowę materiałów izolacyjnych,

–

po przygotowaniu podłoża pod izolację,

–

po wykonaniu każdej warstwy izolacyjnej w izolacjach wielowarstwowych,

–

podczas uszczelniania i obrabiania szczelin dylatacyjnych i miejsc wrażliwych na przecieki.
Materiały

izolacyjne

dostarczone

budowę

bez

dokumentów

producenta

stwierdzającego ich jakość nie mogą być dopuszczone do stosowania. Odbiór materiałów
izolacyjnych powinien obejmować sprawdzenie zgodności dostarczonych materiałów
z dokumentacją projektową oraz sprawdzenie właściwości technicznych tych materiałów
z wystawionymi atestami wytwórcy. W przypadku zastrzeżeń co do zgodności materiałów
z zaświadczeniem o jakości wystawionych przez producenta, powinien być on zbadany
zgodnie z postanowieniami normy państwowej lub świadectwa ITB. Nie dopuszcza się
stosowania do robót izolacyjnych materiałów, których właściwości techniczne nie
odpowiadają wymaganiom przedmiotowym norm lub świadectw ITB. Nie należy również
stosować materiałów przeterminowanych.

Odbiór przy przygotowaniu podłoża pod izolację powinien obejmować:

–

sprawdzenie wytrzymałości, równości, czystości i dopuszczalnej wilgotności podkładu,

–

sprawdzenie poprawności spadków podłoża,

–

sprawdzenie zaokrągleń lub sfazowań w miejscu łączenia ściany z dnem oraz
w narożach,

–

sprawdzenie poprawności osadzenia wpustów,

–

sprawdzenie poprawności zagruntowania podłoża jeżeli powinno być gruntowane,
Po wykonaniu każdej warstwy należy sprawdzić:

–

ciągłość warstwy izolacyjnej,

–

poprawność i dokładność obrobienia naroży i miejsc wrażliwych na przecieki,

–

rejestrację wszelkich usterek: uszkodzeń mechanicznych izolacji, odspojeń, pęcherzy,
poprawności sklejenia zakładów.

Przy sprawdzaniu uszczelnienia dylatacji należy sprawdzić czy wkładki dylatacyjne były
wykonane z jednolitego materiału na całej swej długości, a dylatacje krzyżujące się – aby
były dokładnie ze sobą połączone.
Podczas odbioru końcowego należy zwrócić szczególną uwagę na:
–

występowanie ewentualnych uszkodzeń,

–

ciągłości izolacji,

–

właściwej grubości izolacji,

–

sprawdzenia szczelności pod naporem wody.

4.8.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. W jakich fazach powinien być prowadzony odbiór izolacji przeciwwilgociowych

zbiorników?

2. Na czym polega odbiór materiałów izolacyjnych dostarczonych od producenta?
3. Dlaczego nie można stosować materiału izolacyjnego przeterminowanego?
4. Na co należy zwrócić uwagę podczas odbioru podkładu pod izolację zbiorników?
5. Co należy sprawdzać po wykonaniu każdej warstwy izolacyjnej przy izolacjach

wielowarstwowych?

6. Na czym polega sprawdzenie uszczelnień dylatacji?
7. Co należy sprawdzać podczas odbioru końcowego izolacji zbiorników?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.8.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj sprawdzenia jakości pięciu materiałów izolacyjnych przeznaczonych do

izolacji zbiornika z wodą.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją do zadania,
2) zapoznaj się z materiałami oraz instrukcjami ich stosowania,
3) oceń, czy każdy z przedstawionych materiałów nadaje się do stosowania w zbiornikach

z wodą,

4) zaprezentować efekt swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stanowisko do wykonania ćwiczenia,

–

pięć rożnych próbek materiałów izolacyjnych wraz z instrukcjami ich stosowania,

–

instrukcja do zadania.

Ćwiczenie 2

Dokonaj odbioru podłoża pod izolację z materiałów bitumicznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją do zadania,
2) sprawdzić stan podłoża,
3) oceń stan podłoża,
4) zanotować ewentualne usterki,
5) zaprezentować efekt swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stanowisko do wykonania ćwiczenia,

–

instrukcja do zadania,

–

arkusz papieru,

–

ołówek lub długopis.

Ćwiczenie 3

Dokonaj odbioru uszczelnienia dylatacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją do zadania,
2) sprawdzić stan dylatacji,
3) ocenić poprawność wykonania dylatacji,
4) zanotować ewentualne usterki,
5) zaprezentować efekt swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stanowisko do wykonania ćwiczenia,

–

instrukcja do zadania,

–

arkusz papieru,

–

ołówek lub długopis.

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

TAK NIE

1) wyjaśnić, w jakich fazach powinien być prowadzony odbiór izolacji

zbiorników?

2) określić, kiedy nie można stosować materiałów izolacyjnych

do wykonania izolacji?

3) określić, kiedy możemy stosować materiał izolacyjny przeterminowany?

4) omówić na czym polega odbiór materiałów izolacyjnych dostarczonych

od producenta?

5) omówić sposób odbioru podkładu pod izolację zbiorników?

6) omówić sposób odbioru izolacji wielowarstwowej?

7) omówić sposób odbioru dylatacji podczas wykonywania izolacji

zbiorników?

8) omówić sposób odbioru końcowego izolacji zbiorników?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyska 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: A, B, C, D. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna;
wybierz ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za
poprawną.

8. Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego, natomiast

w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć Ci trudności,
gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy to pytań od 15 do 20).

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

12. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do łączenia dwóch warstw pap asfaltowych można zastosować

a) lepik chemoutwardzalny.
b) lepik smołowy na zimno.
c) lepik smołowy na gorąco.
d) lepik asfaltowy na gorąco.

2. Przy jakiej najniższej temperaturze możemy wykonywać izolacje z materiałów

bitumicznych?

a) – 5

b) 0

c) + 5

d) + 10

3. Minimalna szerokość zakładu podłużnego w każdej warstwie papy powinna wynosić

a) 5 cm.
b) 10 cm.
c) 15 cm.
d) 20 cm.

4. Lepiki służą do

a) lepienia płytek.
b) wykonywania izolacji termicznych.
c) gruntowania powierzchni betonowych.
d) sklejania poszczególnych warstw papy w izolacjach wielowarstwowych.

5. Lepiki asfaltowe z wypełniaczami stosowane na gorąco podgrzewa się do temperatury

a) 120 do 140°C.
b) 140 do 160°C.
c) 160 do 180°C.
d) 180 do 190°C.

6. Druga warstwa papy względem pierwszej przy wykonywaniu izolacji z dwóch warstw

papy powinna być przesunięta o

szerokości zwoju.

7. Do wykonania izolacji wodoszczelnych można stosować folię o grubości

a) 0,8 mm.
b) 01

2 mm.

c) 0,1

0,3 mm.

d) 0,4

0,6 mm.

8. Powierzchnia podłoża pod izolację z tworzyw sztucznych nie powinna być

a) śliska.
b) równa.
c) gładka.
d) chropowata.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Do wykonywania izolacji zbiorników stosuje się folie

a) z poliamidu.
b) z polibutylenu.
c) z polichlorku winylu.
d) ze zmiękczonego polichlorku winylu.

10. Tynk wodoszczelny jako izolację wodochronną można stosować gdy

a) zbiornik jest niski.
b) podłoże jest mokre.
c) podłoże jest nierówne.
d) nie ma obawy że tynk pęknie.

11. Minimalna szerokość kołnierza stalowego na rurze stalowej stosowanej do przejścia przez

ścianę zbiornika powinna wynosić
a) 5 mm.
b) 10 mm.
c) 15 mm.
d) 20 mm.

12. Podkładka wzmacniająca z folii ułożona wokół rury stalowej z kołnierzem zamocowanej

w ścianie zbiornika powinna mieć średnicę co najmniej
a) 10 cm. większą od średnicy kołnierza.
b) 15 cm. większą od średnicy kołnierza.
c) 20 cm. większą od średnicy kołnierza.
d) 25 cm. większą od średnicy kołnierza.

13. Jakim materiałem wypełnia się szczelinę dylatacyjną, jeżeli izolacja zbiornika została

wykonana z papy?
a) Piaskiem.
b) Taśmą profilowaną z blachy stalowej ocynkowanej.
c) Profilowanym laminatem z żywic syntetycznych elastycznych.
d) Wkładką profilowaną z blachy miedzianej o grubości ok. 1 mm.

14. Jeżeli podłoże betonowe pod tynk wodoszczelny posiada luźne części to

a) należy je usunąć.
b) można je pozostawić .
c) można je pozostawić jeśli jest ich mniej niż 4 na 1 m

d) należy wykonać tynk wodoszczelny z minimum trzech warstw.

15. Warstwa ochronna izolacji wodochronnej wykonana z betonu musi mieć grubość co

najmniej

a) 8 cm.
b) 9 cm.
c) 6 ÷ 9 cm.
d) 3 ÷ 5 cm.

16. Czy do wykonania izolacji wodochronnej zbiornika można stosować materiały izolacyjne

przeterminowane?
a) Tak.
b) Nie.
c) Tak, ale tylko za zgodą dostawcy.
d) Tak, ale tylko wtedy kiedy okres przeterminowania nie jest dłuższy niż 6 miesięcy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Podczas odbioru podłoża przygotowanego pod izolację wodochronną nie należy

sprawdzać
a) poprawność spadków podłoża.
b) poprawność osadzenia wpustów.
c) wytrzymałość konstrukcyjną ściany zbiornika.
d) poprawność jego gruntowania jeżeli powinno być gruntowane.

18. Podczas wykonywania izolacji wielowarstwowych, po wykonaniu każdej warstwy nie

należy sprawdzać
a) ciągłości warstwy izolacyjnej.
b) grubości warstwy izolacyjnej.
c) wilgotności warstwy izolacyjnej.
d) poprawności i dokładności obrobienia naroży i miejsc wrażliwych na przecieki.

19. Spoiny miedzy klinkierem stanowiącym zabezpieczenie izolacji bitumicznej można

wypełnić
a) zaprawą wapienną.
b) zaprawą cementową.
c) piaskiem kwarcowym.
d) zaprawą cementowo-wapienna.

20. Grubość warstwy ochronnej z asfaltu lanego wynosi:

a) 1,5 cm.
b) 2,5 cm.
c) 3,5 cm.
d) 4,5 cm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie izolacji wodochronnych zbiorników

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Poradnik inżyniera i technika budowlanego ARKADY Warszawa 1986
2. Poradnik majstra budowlanego. ARKADY, Warszawa 1992
3. Poradnik techniczny kierownika budowy. ARKADY Warszawa 1970
4. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. Tom I

Budownictwo ogólne część 1. ARKADY, Warszawa 1990

5. Żenczykowski W.: Budownictwo Ogólne tom III. Arkady, Warszawa 1987

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
713[08] Z2 02 Wykonywanie izolacji wodochronnych z materiałów bitumicznych w budynkach
monter izolacji budowlanych 713[08] z2 04 n
713[05] Z2 04 Wykonywanie oklad Nieznany
10 Wykonywanie izolacji wodochronnych zbiorników
10 Wykonywanie izolacji wodochronnych zbiorników
713[08] Z4 03 Wykonywanie izolacji przeciwdrganiowych maszyn i urządzeń przemysłowych
08 Wykonywanie izolacji wodochronnych z materiałów bitumicznych
monter izolacji budowlanych 713[08] z2 02 n
monter izolacji budowlanych 713[08] z2 03 n
monter izolacji budowlanych 713[08] z2 01 n
monter izolacji budowlanych 713[08] z4 04 n
08 Wykonywanie izolacji wodochr Nieznany

więcej podobnych podstron