ROZDZIAŁ 12
XII. U Kwintusa Mucjusza
Servius Sulpicius, qui inter nobiles eloquentia eminebat, ad Quintum Mucium
aliquando pervenit eumque de iure civili consuluit. Quintus respondit. Cuius verba ille
parum intellexit. Itaque denuo iuris peritum interrogavit, cuius opinionem tamen iterum
non percepit. Tum Quintus Servium, cui oratoris clari Iaus tribuebatur, obiurgavit et ita
dixit: „Turpe est patricio et viro nobili et oratori ius, in quo versatur, ignorare!”
Serwiusz Sulpicjusz, który między znakomitymi mówcami wyróżniał się
wymową, przyszedł kiedyś do Kwintusa Mucjusza i zwrócił się do niego o radę z prawa
cywilnego. Kwintus odpowiedział. Tamtem niwiele zrozumiał z jego słów. Toteż
ponownie zapytał prawnika, którego opinii jednak ponownie nie pojął. Wtedy Kwintus
zganił Serwiusza, któremu sława oratora była przeznaczona i tak powiedział. „Niegodne
jest patrycjuszowi i znakomitemu mężowi i mówcy nie znać prawa, w którym się
obraca!”
Odmiany:
nobilis, -e - deklinacja III
m.f: n:
N. nobilis nobiles nobile nobilia
G. nobilis nobilium nobilis nobilium
D. nobili nobilibus nobili nobilibus
ACC. nobilem nobiles nobile nobilia
ABL. nobili nobilibus nobili nobilibus
V. nobilis nobiles nobile nobilia
eloquentia, -ae - deklinacja I
eloquentia eloquentiae
eloquentiae eloquentiarum
eloquentiae eloquentiis
eloquentiam eloquentias
eloquentia eloquentiis
eloquentia eloquentiae
eminebat – koniugacja II, czas imperfecti activi.
Eminebam eminebamus
eminebas eminebatis
eminebat eminebant
perveni – koniugacja IV, czas perfecti activi
perveni pervenimus
pervenisti pervenistis
pervenit pervenerunt
ius, iuris N – deklnacja III
ius iura
iuris iurum
1
iuri iuribus
ius iura
iure iuribus
ius iura
civilis, -e - deklinacja III, tu: rodzaj nijaki:
civile civilia
civilis civilium
civili civilibus
ci
vile civilia
civili civilibus
civile civilia
consului – koniugacja III, czas perfecti activi:
consului consuluimus
consuluisti consuluistis
consuluit consuluerunt
respondi – koniugacja II, perfecti activi:
respondi respondimus
respondisti respondistis
respondit responderunt
cuius – genetivus zaimka pytającego quis, quod – str. 24
verbum – deklinacja II, N:
verbum verba
verbi verborum
verbo verbis
verbum verba
verbo verbis
verbum verba
Intellexi – deklinacja III, perfecti activi:
intellexi intelleximus
intellexisti intellexistis
intellexit intellexerunt
iuris peritus – prawnik, deklinacja II
iuris peritus iuris periti
iuris periti iuris peritorum
iuris perito iuris peritis
iuris peritum iuris peritos
iuris perito iuris peritis
iuris perite iuris periti
interrogavi – koniugacja I, perfecti activi:
2
interrogavi interrogavimus
interrogavisti interrogavistis
interrogavit interrogaverunt
opinio, - onis, f. - deklinacja III
opinio opiniones
opinionis opinionum
opinioni opinionibus
opinionem opiniones
opinione opinionibus
opinio opiniones
percepi – koniugacja III, perf. Act
percepi percepimus
percepisti percepistis
percepit perceperunt
orator, -oris – deklinacja III
orator oratores
oratoris oratorum
oratori oratoribus
oratorem oratores
oratore oratoribus
orator oratores
clarus, -a, -um - clarus jak 'peritus' – dek II, clara jak 'eloquentia' dek. I, clarum jak
'verbum' dek. II
laus, - laudis – deklinacja III , f:
laus laudes
laudis laudum
laudi laudibus
laudem laudes
laude laudibus
laus laudes
tribuo, tribuere – koniugacja II , tu :imperfecti passivi
tribuebar tribuebamur
tribuebaris tribuebamini
trubuebatur tribuebantur
obiurgavi – koniugacja I, dixi – koniugacja III, perfecti activi, odmieniają się tak samo:
dixi diximus
dixisti dixistis
dixit dixerunt
turpis, -e – deklinacja III odmienia się jak nobilis, -e i civilis, -e. Tu: rodzaj nijaki.
Sum, esse
sum sumus
3