„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Przemysław Krzemiński

Prowadzenie prac związanych z rekreacyjno-turystycznym
zagospodarowanie lasu 833[02].Z4.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Edwin Drobkiewicz
mgr inż. Leszek Sikora

Opracowanie redakcyjne
mgr inż. Przemysław Krzemiński




Konsultacja
mgr inż. Teresa Jaszczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 833[02].Z4.03
Prowadzenie prac związanych z rekreacyjno-turystycznym zagospodarowaniem lasu,
zawartego w programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

6

3.

Cele kształcenia

7

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

8

5.

Ćwiczenia

12

5.1.

Zasady rekreacyjno-turystycznego zagospodarowania lasu

12

5.1.1. Ćwiczenia

12

5.2.

Obiekty rekreacyjno-turystyczne i ich zagospodarowanie

15

5.2.1. Ćwiczenia

15

5.3.

Techniczne urządzenia rekreacyjno-turystyczne, konstrukcja,
konserwacja i remonty

18

5.3.1. Ćwiczenia

18

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

23

7.

Literatura

37

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie operator maszyn leśnych. W poradniku
zamieszczono:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem.

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy
jest przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić
uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,
uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które
z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu
technodydaktycznym szkoły. Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które
sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń nie
zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel, realizując jednostkę modułową, powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia. ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne,
czy może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną
liczbę możliwych do uzyskania punktów (O lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona
jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego
projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak
przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie
swoich umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

wykład informacyjny,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

ć

wiczeń praktycznych.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat układu jednostek modułowych w module

833[02].Z4.01

Rozpoznawanie szkodliwych

owadów i chorób drzew le

ś

nych

833[02].Z4.02

Wykonywanie zabiegów

zwi

ą

zanych z ochron

ą

lasu

833[02].Z4

Ochrona

ś

rodowiska

le

ś

nego

833[02].Z4.03

Prowadzenie prac zwi

ą

zanych

z rekreacyjno-turystycznym

zagospodarowaniem lasu

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji jednostki modułowej uczeń powinieneś umieć:

−

posługiwać się terminologią dotyczącą środowiska leśnego,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp,

−

stosować narzędzia i posługiwać się nimi zgodnie z ich przeznaczeniem,

−

wykonywać i odczytywać schematy, szkice i rysunki,

−

dobierać przybory i materiały do wykonywania rysunku,

−

obsługiwać komputer na poziomie podstawowym,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przeciwpożarowe,

−

wykorzystywać wiadomości i umiejętności opanowane podczas realizacji programów
innych jednostek modułowych,

−

oceniać jakość wykonanej pracy.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powiniene umieć:

−

wykonać prace konserwacyjne i porządkowe terenów i urządzeń rekreacyjno-turystycznych,

−

scharakteryzować tereny podlegające zagospodarowaniu rekreacyjnemu,

−

określić kryteria warunkujące zagospodarowanie rekreacyjne lasu,

−

określić strefy zagospodarowania turystycznego lasów,

−

określić zasady wykonywania czynności gospodarczych w lasach podlegających
zagospodarowaniu turystycznemu,

−

określić rodzaje obiektów i urządzeń zagospodarowania rekreacyjno-turystycznego lasów,

−

określić zasady zagospodarowania parkingów leśnych,

−

określić zasady zagospodarowania punktów widokowych,

−

określić zasady zagospodarowania ścieżek dydaktycznych,

−

określić zasady zagospodarowania pól biwakowych,

−

wykonać prace konserwatorskie obiektów i urządzeń rekreacyjno-turystycznych,

−

wykonać proste urządzenia do zagospodarowania obiektów turystyczno-wypoczynkowych
i edukacyjnych,

−

wykonać prace porządkowe terenów rekreacyjno-turystycznych,

−

posłużyć się mapami przeglądowymi turystycznego zagospodarowania lasu.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

..............................................................................................

Modułowy program nauczania:

Operator maszyn leśnych 833[02]

Moduł:

Ochrona środowiska leśnego 833[02].Z4

Jednostka modułowa:

Prowadzenie

prac

związanych

z

rekreacyjno-

-turystycznym zagospodarowaniem lasu 833[02].Z4.03

Temat: Posługiwanie się mapą przeglądową zagospodarowania turystycznego nadleśnictwa.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności posługiwania się mapą

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozróżnić oznakowanie ma mapie poszczególnych obiektów turystycznych,

−

nazwać obiekty rekreacyjno turystyczne,

−

określić atrakcyjność przyrodniczą terenu,

−

wskazać lokalizację powierzchniowych obiektów rekreacyjno – turystycznych,

−

wskazać przebieg szlaków turystycznych i innych obiektów liniowych,

−

określić strefy intensywności rekreacyjnego zagospodarowania lasu.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania-uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
uczniowie pracują w grupach 2–4 osobowych

Czas: 1 godzina i 30 minut.

Środki dydaktyczne:

−

mapy przeglądowe zagospodarowania turystycznego obrębów leśnych,

−

arkusz papieru w kratkę formatu A4,

−

notatnik,

−

ołówek/długopis,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Uczestnicy:

−

uczniowie kształcący się w zawodzie operator maszyn leśnych.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Przebieg zajęć:
1.

Powitanie uczniów.

2.

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celu zajęć.

3.

Przeprowadzenie wykładu uzupełnionego pokazem ilustracji, fotografii, slajdów itp.

4.

Realizacja tematu:

−

uczniowie zapoznają się z otrzymanymi mapami przeglądowymi zagospodarowania
turystycznego obrębów leśnych,

−

uczniowie zapoznają się z legendą mapy,

−

uczniowie określają atrakcyjność przyrodniczą obrębu leśnego,

−

wskazują liniowe obiekty zagospodarowania turystycznego,

−

wskazują powierzchniowe obiekty zagospodarowania turystycznego,

−

określają strefy intensywności rekreacyjnego zagospodarowania turystycznego,

−

uczniowie sporządzają notatki,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i wyjaśnia wątpliwości.

5.

Po wykonaniu poleceń uczeń dokonuje analizy wykonanych opisów.

6.

Uczniowie prowadzą dyskusję dotyczącą realizowanych zadań i zagadnień wynikających
z wykładu.

7.

Uczeń określa swoje mocne i słabe strony.

8.

Uczniowie w formie pisemnej prezentują wyniki swoich prac.

9.

Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy czyni postępy, ocenia jego aktywność
oraz poprawność wykonywania poleceń.

10.

Podsumowanie zajęć, podziękowanie za aktywny udział w zajęciach.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Wpływ walorów przyrodniczych terenów leśnych na intensywność zagospodarowania
turystycznego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

..............................................................................................

Modułowy program nauczania:

Operator maszyn leśnych 833[02]

Moduł:

Ochrona środowiska leśnego 833[02].Z4

Jednostka modułowa:

Prowadzenie

prac

związanych

z

rekreacyjno-

-turystycznym zagospodarowaniem lasu 833[02].Z4.03

Temat: Określ zasady wyodrębniania i zagospodarowania stref intensywności

rekreacyjnego zagospodarowania lasów

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności określania kryteriów zagospodarowania turystyczno-
-rekreacyjnego na podstawie strefowania

Szczegółowe cele

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

określić zasady wyodrębniania stref intensywności rekreacyjnego zagospodarowania
lasów,

−

wymienić strefy,

−

określić ich zasięg,

−

określić zasady zagospodarowania turystyczno – rekreacyjnego poszczególnych stref.

Metody nauczania-uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

pokaz z objaśnieniem.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna.

Czas: 1 godzina 30 minut

Środki dydaktyczne:

−

film edukacyjny lub plansze poglądowe,

−

notatnik,

−

arkusz papieru w kratkę formatu A4,

−

ołówek/długopis,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Uczestnicy:

−

uczniowie kształcący się w zawodzie operator maszyn leśnych.

Przebieg zajęć:
1.

Powitanie uczniów.

2.

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celu zajęć.

3.

Przeprowadzenie wykładu uzupełnionego pokazem ilustracji, fotografii, slajdów itp.

4.

Realizacja tematu:

−

każdy uczeń określa rodzaje stref o zróżnicowanej pojemności rekreacyjnej,

−

uczeń uzasadnia zasady wydzielenia stref i form tych stref,

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

−

uczeń określa zasięg poszczególnych stref,

−

uczeń określa rodzaje zabiegów pielęgnacyjnych i ochronnych w strefach,

−

uczeń podaje główne cechy charakteryzujące drzewostany w omawianych strefach,

−

uczeń określa intensywność ruchu turystycznego w poszczególnych strefach,

−

uczeń określa sposoby zagospodarowania rekreacyjno – turystycznego stref,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i wyjaśnia wątpliwości.

5.

Po wykonaniu poleceń uczeń dokonuje analizy wykonanych opisów.

6.

Uczeń określa swoje mocne i słabe strony.

7.

Uczniowie prezentują swoje prace pisemne w kolejności alfabetycznej.

8.

Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy czyni postępy, ocenia jego aktywność
oraz poprawność wykonywania poleceń.

9.

Podsumowanie zajęć, podziękowanie za aktywny udział w zajęciach.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Wyjaśnij, jakie znaczenie dla ochrony i zagospodarowania lasu ma wyznaczanie stref
intensywności rekreacyjnego zagospodarowania lasów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5.

ĆWICZENIA

5.1. Zasady rekreacyjno-turystycznego zagospodarowania lasu

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Scharakteryzuj główne kryteria warunkujące i uzasadniające rekreacyjne zagospodarowanie

lasu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na kryteria warunkujące i uzasadniające
rekreacyjne zagospodarowanie lasu.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

określić kryteria uwarunkowań rekreacyjnego zagospodarowania lasów,

3)

wyjaśnić i uzasadnić wymienione kryteria,

4)

przedstawić wnioski,

5)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik,

−

ołówek/długopis.

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Określ i scharakteryzuj strefy intensywności rekreacyjnego zagospodarowania lasu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na charakterystykę stref zagospodarowania
rekreacyjnego lasu.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

zapoznać się z planszami poglądowymi,

3)

wymienić strefy,

4)

dokonać charakterystyki stref pod względem lokalizacji i zasięgów,

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5)

scharakteryzować dopuszczalne zagospodarowanie turystyczne dla poszczególnych stref,

6)

przedstawić wnioski,

7)

dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze poglądowe,

−

notatnik,

−

ołówek/długopis.

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Określ znaczenie pojemności rekreacyjnej terenów leśnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienie pojemności rekreacyjnej
terenów leśnych.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

zdefiniować pojęcie pojemności rekreacyjnej terenów leśnych,,

3)

wymienić czynniki wpływające na bezpieczne zwiększenie liczby turystów w stosunku
do naturalnej chłonności,

4)

określić poziomy pojemności rekreacyjnej w powiązaniu ze strefami zagospodarowania
turystycznego,

5)

przedstawić wnioski,

6)

dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik,

−

ołówek/długopis.

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Ćwiczenie 4

Określ główne kierunki hodowli i ochrony lasów na terenach rekreacyjnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia hodowli i ochrony lasów
na terenach rekreacyjnych.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

wskazać czynności z zakresu ochrony lasu zabezpieczające tereny rekreacyjne,

3)

wskazać cel zabiegów hodowlanych na terenach rekreacyjnych,

4)

określić zadania hodowli lasu w zakresie przystosowania terenów leśnych do celów
rekreacyjnych,

5)

wyciągnąć wnioski,

6)

dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik,

−

ołówek/długopis.

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.2.

Obiekty rekreacyjno-turystyczne i ich zagospodarowanie

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj projekt zagospodarowania przykładowego pola biwakowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na elementy zagospodarowania
turystycznego pola biwakowego.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

obejrzeć film edukacyjny na temat rekreacyjnego zagospodarowania lasu,

2)

ustalić elementy zagospodarowania pola biwakowego,

3)

ustalić warunki terenowe,

4)

wykreślić projekt pola biwakowego,

5)

rozmieścić i wskazać elementy zagospodarowania,

6)

dokonać opisu projektu,

7)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

arkusz papieru formatu A4,

−

ołówek/długopis,

−

przybory kreślarskie,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Scharakteryzuj na podstawie planszy (foliogramów, fotografii) zasady organizacji

parkingu leśnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na elementy zagospodarowania i
organizacji parkingu leśnego.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

zapoznać się z otrzymaną planszą (fotografią),

3)

określić rodzaj parkingu zgodnie z kryteriami podziału,

4)

określić wyposażenie parkingu,

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5)

przedstawić wymagania i wnioski,

6)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansza (fotografia) z przykładowym rozwiązaniem projektu parkingu leśnego

−

notatnik,

−

ołówek/długopis,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Zaproponuj elementy zagospodarowania ścieżki dydaktycznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na elementy zagospodarowania ścieżki
dydaktycznej.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

określić elementy treści i lokalizację tablic informacyjnych na początku trasy,

3)

określić ilość i rodzaj tablic (oznakowań) w punktach poznawczych,

4)

określić znaki wyznaczające przebieg ścieżki (podstawowe i zmiany kierunku),

5)

wskazać miejsce ustawienia urządzeń rekreacyjnych (stoły, ławy, wiaty),

6)

wskazać sposób przekraczania ewentualnych miejsc podmokłych i cieków wodnych,

7)

dokonać opisu projektu,

8)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

mapa fragmentu lasu z przebiegiem trasy ścieżki dydaktycznej (np. w skali 1:5000)
i wskazanymi punktami poznawczymi,

−

notatnik,

−

ołówek/długopis,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Określ zasady lokalizacji i zagospodarowania polany wypoczynkowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na lokalizacje i zagospodarowanie
polany wypoczynkowej.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

obejrzeć tematyczny film edukacyjny,

3)

dokonać notatek podczas prezentacji filmu,

4)

określić zasady lokalizacji polany z uwzględnieniem ograniczenia negatywnego wpływu
rekreacji na środowisko,

5)

określić elementy zagospodarowania polany wypoczynkowej,

6)

rozmieścić na polanie zaproponowane elementy zagospodarowania,

7)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

telewizor, DVD (komputer),

−

film edukacyjny na DVD (lub CD),

−

notatnik,

−

ołówek/długopis,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 5

Wykonaj,

jako

pomocnik

znakarza,

oznakowanie

(konserwację

istniejącego

oznakowania) pieszego szlaku turystycznego na terenach leśnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonywaniu ćwiczenia,

2)

ustalić trasę szlaku przeznaczonego do znakowania (lub konserwacji),

3)

przygotować ośnikiem miejsce pod malowanie znaku (lub konserwacji),

4)

przyłożyć szablon i nanieść (lub odnowić) jeden kolor,

5)

po wyschnięciu ponownie przyłożyć szablon i nanieść drugi kolor,

6)

ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

mapa przeglądowa z przebiegiem trasy szlaku turystycznego,

−

narzędzia (ośnik),

−

farba biała i kolorowa (zgodnie z kolorem oznakowania szlaku),

−

szablon do malowania oznakowań szlaku,

−

pędzel lub wałeczek,

−

rozcieńczalnik,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.3. Techniczne urządzenia rekreacyjno-turystyczne, konstrukcje,

konserwacja i rezerwaty

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj na gruncie fragment ogrodzenia z dwóch rzędów żerdzi.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przypomnieć sobie zasady obsługi pilarki spalinowej,

2)

przypomnieć sobie cechy i właściwości surowca drzewnego,

3)

przyciąć na wymiar słupki i żerdzie,

4)

zabezpieczyć impregnatem słupki na fragmencie przeznaczonym do wkopania,

5)

wkopać słupki,

6)

ociosać żerdzie w miejscach zamocowania,

7)

zamocować żerdzie przy pomocy gwoździ do słupków,

8)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

okorowane żerdzie świerkowe,

−

słupki z okrąglaków

∅

12–15 cm,

−

sprzęt (pilarka spalinowa, siekiera, młotek, szpadel),

−

gwoździe,

−

smoła (impregnat),

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Wyznacz i wykonaj palenisko na polu biwakowym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z warunkami i zasadami urządzania palenisk,

2)

określić lokalizację, wielkość i kształt paleniska,

3)

przygotować wnętrze paleniska wykonując mineralizację gleby,

4)

wykonać brzeg paleniska z kamienia polnego,

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5)

zasypać dno paleniska warstwą piasku grubości 5 cm,

6)

usunąć warstwę ziemi roślinnej wokół paleniska,

7)

wskazać miejsca ustawienia ławek,

8)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Rysunek do ćwiczenia 2 [12]

Ś

rodki dydaktyczne:

−

narzędzia pracy (szpadel, motyka),

−

materiały: kamień polny, piasek

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Wykonaj i ustaw przy ścieżce dydaktycznej pojemnik na śmieci.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z trasą ścieżki dydaktycznej na podstawie mapy przeglądowej
zagospodarowania turystycznego nadleśnictwa,

2)

ustalić w terenie miejsce ustawienia pojemnika na odpady,

3)

przygotować narzędzia,

4)

zapoznać się z projektem kosza na śmieci,

5)

przygotować materiał zgodnie z przyjętym wymiarowaniem,

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

6)

zespolić za pomocą gwoździ poszczególne elementy,

7)

zamocować klamy metalowe stanowiące uchwyty do podnoszenia kosza,

8)

ustawić kosz na śmieci w ustalonym miejscu,

9)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Rysunek do ćwiczenia 3 [12]

Ś

rodki dydaktyczne:

−

mapa przeglądowa zagospodarowania turystycznego nadleśnictwa,

−

rysunek kosza na śmieci,

−

listwy drewniane 2,5x6 cm (do wykonania ram),

−

połowizny z okorowanego drewna liściastego (stanowiące ściankę zewnętrzną),

−

deska grubości 25 mm jednostronnie strugana (spód kosza),

−

legary z połowizn drewnianych (do ustawienia na nich kosza),

−

narzędzia: piła spalinowa, siekiera, młotek, szpadel, piła ręczna,

−

impregnat,

−

gwoździe,

−

klamy stalowe stanowiące uchwyty,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Dokonaj charakterystyki zagrożeń lasów ze strony turystyki i wskaż znaczenie urządzeń

higieniczno-sanitarnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagrożenia lasów ze strony turystyki
i związane z tym znaczenie urządzeń higieniczno-sanitarnych.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać informacje, które będą pomocne przy wykonaniu ćwiczenia,

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

2)

wskazać główne zagrożenia lasów ze strony turystyki,

3)

omówić problem zaśmiecania lasów,

4)

wskazać rodzaje urządzeń higieniczno-sanitarnych,

5)

wyciągnąć wnioski,

6)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

modele urządzeń higieniczno-sanitarnych,

−

notatnik,

−

ołówek/długopis,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 5

Wykonaj zgodnie z rysunkiem i ustaw na polu biwakowym ławkę.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonywania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z rysunkiem projektu ławki,

2)

sprawdzić wymiary poszczególnych elementów,

3)

dokonać zespolenia poszczególnych elementów,

4)

ustalić miejsce ustawienia ławki do wypoczynku,

5)

wykopać dołki do posadowienia siedziska,

6)

zaimpregnować części przeznaczone do wkopania,

7)

wkopać posadowienie siedziska,

8)

sprawdzić stabilność ławki,

9)

uporządkować teren wokół ławki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Rysunek do ćwiczenia 5 [12]

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Ś

rodki dydaktyczne:

−

rysunek projektu ławki,

−

drewniane elementy ławki – połowizna kloca dębowego

∅

około 40 cm ze struganym

wierzchem siedziska, dwa okrąglaki

∅

25–30 cm o długości około 100 cm,

−

narzędzia pomiarowe: taśma miernicza,

−

narzędzia podstawowe: piła spalinowa, siekiera, szpadel, młotek, grabie,

−

gwoździe stalowe 8``,

−

impregnat.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

6.

EWALUACJA OSIĄGNIĘC UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie prac związanych
z rekreacyjno-turystycznym zagospodarowaniem lasu”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 5, 9, 18, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi:1. c, 2. b, 3. b, 4. b, 5. a, 6. b, 7. a, 8. c, 9. a, 10. b, 11. b,
12. a, 13. a, 14. c, 15. d, 16. d, 17. c, 18. b, 19. d, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić zasięg strefy B – masowego ruchu
turystycznego

A

P

c

2

Wyjaśnić zasady wykonywania czynności
gospodarczych w lasach podlegających
zagospodarowaniu turystycznemu

C

PP

b

3

Określić zasady zagospodarowania pól
biwakowych

A

P

b

4

Określić zasady zagospodarowania ścieżek
dydaktycznych

A

P

b

5

Wyjaśnić pojęcie wielofunkcyjności
obiektów turystycznych

C

PP

a

6

Określić zasady lokalizacji parkingów
leśnych

A

P

b

7

Określić zasady zagospodarowania polany
biwakowej

A

P

a

8

Rozpoznać urządzenia higieniczno-
-sanitarne na terenach rekreacyjnych

A

P

c

9

Scharakteryzować tereny podlegające

C

PP

a

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

zagospodarowaniu rekreacyjnemu

10

Rozróżnić elementy urządzeń ochronnych
na leśnych terenach rekreacyjnych

B

P

b

11

Określić zagospodarowanie punktów
widokowych

A

P

b

12

Określić zasady urządzania leśnych
obiektów turystycznych

A

P

a

13

Określić elementy zagospodarowania
parkingów leśnych

A

P

a

14

Rozróżnić urządzenia ochronne na terenach
rekreacyjnych

B

P

c

15

Sklasyfikować elementy urządzeń
socjalnych

B

P

d

16

Podać występowanie punktów poboru wody
gaśniczej na terenach masowego
wypoczynku ludności

A

P

d

17

Określić naturalną chłonność w lesie
niezagospodarowanym

A

P

c

18

Scharakteryzować stopień oddziaływania
powierzchniowych obiektów
wypoczynkowych na lasy

C

PP

b

19

Określić normy powierzchniowe dla
parkingów leśnych

A

P

d

20

Wyjaśnić zasady lokalizacji pasów
przeciwpożarowych na terenach
zagospodarowanych turystycznie

C

PP

b

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednia liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcje dla ucznia.

7.

Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań Do każdego zadania dołączone są cztery możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawdziwa.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Zasięg strefy B – masowego ruchu turystycznego licząc od granic terenów lasów
przylegających do miast wynosi
a)

1 km.

b)

2 km.

c)

3 km.

d)

4 km.

2.

Zabiegi hodowlane na terenach leśnych udostępnionych do rekreacji mają na celu m.in.
a)

przerzedzenia drzewostanów.

b)

zwiększenie odporności drzewostanów na obciążenia rekreacyjne.

c)

udostępnienie dla ruchu samochodowego.

d)

zmniejszenie bioróżnorodności gatunkowej.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

3.

Do obozowisk zalicza się
a)

ośrodki wczasowo – wypoczynkowe.

b)

pola biwakowe.

c)

tereny wypoczynkowe.

d)

miejsca postoju pojazdów.

4.

Ś

cieżki dydaktyczne to

a)

powierzchniowe obiekty turystyczne z punktami widokowymi.

b)

liniowe obiekty turystyczne z przystankami poznawczymi.

c)

punktowe obiekty turystyczne.

d)

przestrzenne obiekty turystyczne.

5.

Pole kempingowe to obiekt turystyczny
a)

wielofunkcyjny.

b)

jednofunkcyjny.

c)

dwufunkcyjny.

d)

bez konkretnych funkcji.

6.

Parkingów nie należy lokalizować m.in. na terenach
a)

parków krajobrazowych.

b)

rezerwatów ścisłych.

c)

parków narodowych.

d)

obszarów chronionego krajobrazu.

7.

Teren polany biwakowej powinien być
a)

ogrodzony.

b)

nie ogrodzony.

c)

oznakowany.

d)

opalikowany.

8.

Jednym z elementów urządzeń higieniczno-sanitarnych turystycznego zagospodarowania
lasu są
a)

pasy przeciwpożarowe.

b)

urządzenia do ćwiczeń fizycznych.

c)

wodne i suche sanitariaty.

d)

zadaszenia.

9.

Zagospodarowaniu rekreacyjnemu podlegają między innymi
a)

lasy w strefach ochronnych wokół sanatoriów i uzdrowisk.

b)

tylko lasy wokół jezior.

c)

wszystkie lasy.

d)

tylko lasy wokół dużych aglomeracji miejskich.

10.

Elementami urządzeń ochronnych na leśnych terenach rekreacyjnych są
a)

znaki drogowe.

b)

ogrodzenia.

c)

kładki i mosty.

d)

sanitariaty.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

11.

Lokalizacja punktu widokowego zależy m.in. od
a)

strefy zagospodarowania turystycznego.

b)

walorów krajobrazowych kompleksu leśnego.

c)

wysokości i wielkości drzewostanów.

d)

składu gatunkowego drzewostanów.

12.

Główną zasadą przy urządzaniu leśnych obiektów turystycznych powinno być
a)

prosta konstrukcja.

b)

stosowanie tworzywa sztucznego.

c)

jaskrawa kolorystyka.

d)

stosowanie elementów metalowych.

13.

Do elementów i urządzeń obsługi ruchu pojazdów na terenach leśnych należą
a)

stojaki rowerowe.

b)

szlabany.

c)

znaki drogowe.

d)

bramy wejściowe.

14.

Ogrodzenia na terenach obiektów rekreacyjno – wypoczynkowych pełnią funkcję
chroniące
a)

tylko osoby wypoczywające.

b)

tylko las.

c)

osoby wypoczywające i las.

d)

tylko pojazdy osób wypoczywających.

15.

Socjalnymi urządzeniami wyposażenia terenów leśnych są
a)

urządzenia sportowe.

b)

schody.

c)

stoły i ławy.

d)

paleniska.

16.

Punkty poboru wody gaśniczej powinny znajdować się na terenach masowego
wypoczynku ludności przede wszystkim w strefach
a)

A i C.

b)

B i C.

c)

tylko A.

d)

A i B.

17.

W lesie niezagospodarowanym rekreacyjnie naturalna chłonność wynosi
a)

maksymalnie 1 osobogodzina na 1 ha na dobę.

b)

maksymalnie 3 osobogodziny na 1 ha na dobę.

c)

maksymalnie 4 osobogodziny na 1 ha na dobę.

d)

maksymalnie 5 osobogodzin na 1 ha na dobę.

18.

Powierzchniowe obiekty wypoczynkowe są
a)

nieszkodliwe dla lasu.

b)

najbardziej intensywną formą użytkowania lasu.

c)

rzadko występującą formą zagospodarowania turystycznego.

d)

niezbyt popularne wśród turystów.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

19.

Pojemność parkingów leśnych powinna wahać się w przedziale
a)

5–10 miejsc postojowych.

b)

10–40 miejsc postojowych.

c)

5–20 miejsc postojowych.

d)

20–50 miejsc postojowych.

20.

Pasy przeciwpożarowe należy zakładać
a)

tylko wokół punktowych obiektów rekreacyjnych.

b)

wokół każdego powierzchniowego obiektu rekreacyjnego.

c)

tylko wokół kempingów.

d)

wokół każdego obiektu rekreacyjnego.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ………………………………………………………........................................

Prowadzenie prac związanych z rekreacyjno-turystycznym zagospodarowaniem
lasu

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie prac związanych
z rekreacyjno-turystycznym zagospodarowaniem lasu”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 2, 3, 5, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 1, 4, 6, 9, 13, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi:1. a, 2. b, 3. a, 4. c, 5. d, 6. b, 7. c, 8. d, 9. a, 10. d, 11. a,
12. c, 13. a, 14. d, 15. b, 16. c, 17. d, 18. b, 19. c, 20. a.

Plan testu

Nr zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Wyjaśnić pojęcie rekreacji

C

PP

a

2

Wymienić lasy podlegające rekreacji

A

P

b

3

Podać wpływ zbiorników wodnych na
atrakcyjność terenu dla wypoczynku

B

P

a

4

Wyjaśnić kryteria warunkujące i
uzasadniające zagospodarowanie
rekreacyjne lasów

C

PP

c

5

Określić tereny wchodzące w skład strefy
A – intensywnego zagospodarowania
turystycznego

A

P

d

6

Wyjaśnić zadania hodowli lasu w zakresie
przystosowania lasów do funkcji
rekreacyjnych

C

PP

b

7

Wymienić objawy niszczenia lasu na
skutek rekreacji

A

P

c

8

Rozpoznać obiekty wchodzące w skład
miejsc wypoczynkowych

A

P

d

9

Wyjaśnić zasady ochrony
przeciwpożarowej powierzchniowych
obiektów wypoczynkowych

C

PP

a

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

10

Określić wyposażenie pola biwakowego

A

P

d

11

Zdefiniować pojęcie miejsca postoju
pojazdów

A

P

a

12

Określić kryteria podziału parkingów

A

P

c

13

Scharakteryzować zagospodarowanie
punktów widokowych

C

PP

c

14

Zdefiniować pojęcie szlaku turystycznego

A

P

d

15

Określić długość ścieżki dydaktycznej

A

P

b

16

Wymienić obiekty liniowe

A

P

c

17

Wymienić urządzenia rekreacyjne

A

P

d

18

Wymienić urządzenia komunikacyjne
ruchu pieszych

A

P

b

19

Wyjaśnić zabezpieczenie paleniska

C

PP

c

20

Podać definicję zadaszenia

A

P

a

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednia liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcje dla ucznia.

7.

Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań Do każdego zadania dołączone są cztery możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawdziwa.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Całokształt zjawisk i procesów związanych z odtwarzaniem i pomnażaniem sił
duchowych i psychologicznych nazywamy
a)

rekreacją.

b)

turystyką.

c)

ekoturystyką.

d)

agroturystyką.

2.

Zagospodarowaniu rekreacyjnemu podlegają
a)

tylko lasy iglaste.

b)

lasy w granicach administracyjnych miast i zasięgu powszechnej penetracji ludności
miejskiej.

c)

tylko lasy w parkach krajobrazowych.

d)

lasy wokół dużych zakładów przemysłowych.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

3.

Występowanie zbiorników wodnych przydatnych do wypoczynku i sportu powoduje, że
tereny te zalicza się do
a)

najbardziej atrakcyjnych dla wypoczynku.

b)

ś

rednio atrakcyjnych dla wypoczynku.

c)

nieatrakcyjnych dla wypoczynku.

d)

trwale wyłączonych z rekreacji.

4.

Do podstawowych kryteriów warunkujących i uzasadniających zagospodarowanie
rekreacyjne lasów zalicza się
a)

położenie kompleksów leśnych w pobliżu dużych zakładów przemysłowych.

b)

niewielką ilość zbiorników i cieków wodnych.

c)

powszechną dostępność płodów runa leśnego.

d)

dużą ilość terenów podmokłych.

5.

Strefa A – intensywnego zagospodarowania turystycznego może obejmować
a)

obszary leśne zaliczane do parków narodowych.

b)

obszary leśne zaliczane do rezerwatów przyrody.

c)

obszary leśne zaliczane do parków krajobrazowych.

d)

grunty nieleśne.

6.

Jednym z zadań hodowli lasu w zakresie przystosowania terenów leśnych do funkcji
rekreacyjnych jest
a)

prowadzenie intensywnych prac pielęgnacyjnych.

b)

podniesienie walorów estetycznych tych drzewostanów.

c)

zmniejszenie zwarcia drzewostanów.

d)

zmniejszenie dostępności turystycznej lasów.

7.

Objawem niszczenia lasu na skutek rekreacji jest
a)

zmniejszenie przyrostu drzew.

b)

zwiększenie liczby szkodliwych owadów.

c)

niszczenie gniazd ptasich i płoszenie zwierzyny.

d)

zmniejszenie ilości grzybów.

8.

Jednym z obiektów rekreacyjno – turystycznych zaliczanych do miejsc wypoczynkowych
jest
a)

ośrodek wczasowo – wypoczynkowy.

b)

pole kempingowe.

c)

miejsce biwakowania.

d)

plac gier i zabaw.

9.

Otuliną szerokości 50–100 m i pasem przeciwpożarowym szerokości 2 m
o mineralizowanej nawierzchni otacza się
a)

powierzchniowe obiekty wypoczynkowe.

b)

liniowe obiekty wypoczynkowe.

c)

punktowe miejsca wypoczynku.

d)

punkty widokowe.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

10.

Na polu biwakowym brak jest
a)

punktu wody pitnej.

b)

dołu na odpadki.

c)

miejsca do ustawiania kuchenek turystycznych.

d)

trwałych obiektów budowlanych.

11.

Miejsce postoju pojazdu to wydzielony odcinek drogi leśnej
a)

zamknięty

dla

ruchu

pojazdów,

przystosowany

do

parkowania

pojazdów

samochodowych.

b)

o długości 100–200 metrów, przystosowany do parkowania pojazdów samochodowych.

c)

ogrodzony, bez pasa przeciwpożarowego, przystosowany do parkowania pojazdów
samochodowych.

d)

położony z dala od pól biwakowych i miejsc odpoczynku.

12.

Kryteriami podziału parkingów są między innymi
a)

wielkość powierzchni i wykonawca.

b)

czas postoju i wielkość pojazdów.

c)

sposób zagospodarowania i pojemność.

d)

sposób zagospodarowania i zarządzający.

13.

Na terenie nizinnym funkcje punktu widokowego pełnią
a)

specjalnie do tego celu zbudowane ambony typu myśliwskiego o bezpiecznej
konstrukcji.

b)

istniejące ambony myśliwskie.

c)

sztucznie usypane wzniesienia terenu.

d)

specjalnie do tego celu zbudowane kładki na wysokości 3 - 5 metrów.

14.

Zaprojektowane, wyznaczone, technicznie przystosowane i oznakowane trasy przemieszczania
się turystów to
a)

szlaki dydaktyczne.

b)

szlaki spacerowe.

c)

szlaki leśne.

d)

szlaki turystyczne.

15.

Długość ścieżki dydaktycznej powinna wynosić
a)

1 do 3 km, wyjątkowo 5 km.

b)

2 do 6 km, wyjątkowo 10 km.

c)

6 do 10 km, wyjątkowo 15 km.

d)

10 do 15 km, wyjątkowo 20 km.

16.

Ś

cieżki do jazdy konnej, to obiekty

a)

punktowe.

b)

powierzchniowe.

c)

liniowe.

d)

drogowe.

17.

Ławy, siedziska, stoły i zadaszenia są urządzeniami
a)

ochronnymi.

b)

higieniczno-sanitarnymi.

c)

socjalnymi.

d)

rekreacyjnymi.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

18.

Kładki, mostki, schody i szlabany są urządzeniami
a)

obsługi ruchu pojazdów.

b)

komunikacyjnymi ruchu pieszych.

c)

ochronnymi.

d)

informacyjnymi.

19.

Dookoła paleniska w promieniu 2–3 metrów należy
a)

teren utwardzić betonem.

b)

teren utwardzić kamieniem polnym.

c)

usunąć warstwę ziemi roślinnej do mineralnej.

d)

ułożyć warstwę piasku.

20.

Leśnym urządzeniem kubaturowym, funkcjonującym samodzielnie lub towarzyszącym
obiektom rekreacyjnym jest
a)

zadaszenie.

b)

brama.

c)

kładka.

d)

ogrodzenie.

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ………………………………………………………........................................

Prowadzenie prac związanych z rekreacyjno-turystycznym zagospodarowaniem
lasu

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

7.

LITERATURA

1.

Garliński T.: Ważniejsze obiekty z zakresu technicznego przystosowania lasu do
rekreacji. Las Polski nr 2/1987

2.

Instrukcja znakowania szlaków turystycznych PTTK. PTTK Zarząd Główny, Warszawa
1998

3.

Kapuściński R.: Podstawowe formy udostępniania lasów społeczeństwu. Biblioteczka
leśniczego z. 167. Wydawnictwo Świat, Warszawa 2002

4.

Kapuściński R.: Problematyka zaśmiecania lasu. Biblioteczka leśniczego z. 197.
Wydawnictwo Świat, Warszawa 2004

5.

Kasprzyk S.: Turystyczne zagospodarowanie lasu. PWRiL, Warszawa 1977

6.

Łonkiewicz B.:, Głuch G.: Wytyczne rekreacyjnego zagospodarowania lasów. Naczelny
Zarząd Lasów Państwowych, IBL, Warszawa 1991

7.

Poskrobko B. (red): Naturalne środki dydaktyczne. Politechnika Białostocka, Białystok
1998

8.

Suwała M. (red): Poradnik użytkowania lasu. Oficyna Edytorska „Wydawnictwo Świat”,
Warszawa 2000

9.

Ważyński B.: Urządzanie i zagospodarowanie lasu dla potrzeb turystyki i rekreacji.
Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań 1997

10.

Ważyński B.: Turystyka i rekreacja w lasach – nie wykorzystane szanse. Biblioteczka
leśniczego z. 128. Wydawnictwo Świat, Warszawa 2000

11.

Zasady Hodowli Lasu. Ośrodek Rozwojowo – Wdrożeniowy Lasów Państwowych
w Bedoniu, Warszawa 2003

12.

Zestaw kart informacyjnych obiektów i urządzeń turystycznych do stosowania w Lasach
Państwowych. BIPOLAS – Biuro Studiów i Projektów Lasów Państwowych w Łodzi,
Łódź 1977

Czasopisma:

−

Echa Leśne

−

Głos Lasu

−

Las Polski

Literatura metodyczna:
1.

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997

2.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000