background image

UŻYTECZNOŚD SYSTEMÓW INTERAKCYJNYCH 

UŻYTECZNOŚD SYSTEMÓW INTERAKCYJNYCH, PODSTAWOWE POJĘCIA 

System interakcyjny lub inaczej bezpośredni to system umożliwiający użytkownikowi bezpośredni 
dialog z systemem 

 

ISO 9241:11

 wyjaśnia korzyści płynące z pomiarów użyteczności, podkreśla ona że użytecznośd zależy 

od sposobu użycia oraz osiągany poziom użyteczności jest zależny od okoliczności w jakich produkt 
jest używany. Do okoliczności i sposobu użycia możemy zaliczyd : użytkownika, oprogramowanie, 
sprzęt, wykonywane zadanie oraz czynniki psychiczne i społeczne mogące wpłynąd na użytecznośd 
produktu w systemie pracy. 

Użytecznośd  wg normy ISO 9241-11 to stopieo, w jakim produkt może zostad użyty przez 
określonego użytkownika do osiągnięcia określonego celu w sposób skuteczny, wydajny i 
satysfakcjonujący w określonym kontekście użycia. 

Zasięg 

 

definiuje użytecznośd i wyjaśnia jak interpretowad informacje które są niezbędne do 

określenia i oceny użyteczności miejsc pracy wyposażonych w wyświetlacze wizualne, 
przekładających się na wydajnośd i zadowolenie. 

 

Informacje zawarte w normie mogą zostad użyte do zaopatrywania, projektowania, 

oceniania. Norma ta zawiera zagadnienia wyjaśniające jak użytecznośd produktów może byd 
określona i oceniona. 

 

wyjaśnia także jak miary wydajności i zadowolenia pracownika mogą zostad użyte do pomiaru 

jak każdy inny element sytemu pracy wpływa na działania całego systemu. 

 

odnosi się do pracy biurowej przy użyciu wyświetlaczy wizualnych.  

 

skupione jest na użyteczności i nie zapewnia pełnego wyjaśnienia zagadnieo związanych z 

ergonomicznym projektowaniem. Jednakże, projektowania dla użyteczności przyczyni się 
pozytywnie do zagadnieo związanych z ergonomią takich jak bezpieczeostwo, ludzkie 
zdrowie, wydajnośd. 

 
Pojęcia: 

 

Użytecznośd – stopieo w jakim produkt może zostad użyty przez określonego użytkownika do 
osiągnięcia określonego celu w sposób skuteczny, wydajny, satysfakcjonujący w określonym 
kontekście użycia 

 

Skutecznośd to dokładnośd i kompletnośd z jaką użytkownicy osiągają określone cele 

 

Wydajnośd to stosunek zużytych środków do dokładności i kompletności osiągania 
zamierzonego celu  

 

Satysfakcja to swoboda oraz pozytywne nastawienie do użytkowania produktu 

 

Kontekst użycia to użytkownicy zadania, środowisko (sprzęt, materiały, oprogramowanie) 
oraz psychiczne i społeczne czynniki użycia produktu 

 

System pracy to system składający się z użytkowników, zadao, środowiska oraz psychicznych i 
społecznych czynników mogących wpłynąd na osiąganie określonych celów 

 

Użytkownik – osoba która wchodzi w interakcję z produktem 

 

Cel – zamierzony rezultat 

 

Zadanie – czynnośd wymagana do osiągnięcia celu 

background image

 

Produkt – częśd sprzętu dla którego użytecznośd jest określana i oceniana 

 

Racje i korzyści 

Użytecznośd jest ważną częścią projektowania produktu ponieważ jest ona łączona z zakresem 
użytkowników którzy mogą pracowad efektywnie, wydajnie oraz z satysfakcją. 

Pomiary użyteczności są szczególnie ważne w ukazaniu całości interakcji pomiędzy użytkownikiem, 
zdaniami, celami oraz pozostałymi elementami związanymi z kontekstem użycia. Produkt może mied 
odmienne poziomy użyteczności kiedy używany jest w różnych kontekstach. Planowanie użyteczności 
jako części projektowania i rozwoju produktu pociąga za sobą identyfikację wymagao dla 
użyteczności, włączając w to miary użyteczności oraz istotne definicje kontekstów użycia. Te działania 
prowadzą do stworzenia celów które mogą byd punktem odniesienia przy weryfikacji projektu 
koocowego. 

W podejściu zastosowanym w normie ISO 9241:11 możemy wyróżnid następujące korzyści : 

 

konstrukcja/struktura pracy może byd użyta w aspektach użyteczności oraz komponentach 

związanych z kontekstem użycia podczas określania, projektowania oraz oceniania 
użyteczności produktu 

 

wydajnośd oraz satysfakcja użytkowników może byd użyta do pomiaru zakresu do którego 

produkt jest użyteczny w określonym kontekście. 

 

miary wydajności oraz satysfakcji użytkowników mogą prowadzid do podstaw dla zestawienia 

względnej użyteczności dla produktów z różnymi specyfikacjami technicznymi które są użyte 
w tym samym kontekście. 

 

użytecznośd zaplanowana dla produktu może byd zdefiniowana, udokumentowana oraz 

zweryfikowana (jako częśd planu jakości) 

Miary użyteczności 

Wybór miar – konieczne jest wzięcie pod uwagę chociaż 1 miary dla skuteczności, wydajności i 
satysfakcji. Wybór miar oraz poziomu szegółowości każdego z pomiarów zależy od celu części 
związanych z pomiarem. Poziom ważności każdego z pomiarów dla każdego celu powinien byd 
przemyślany. 

 

 

 

 

   

 

 

ISO 9126