Olsza szara Alnus incana L.
Właściwości biologiczne
1. Maksymalna wysokość.
zazwyczaj 10 – 15 (20) m
2. Maksymalna pierśnica.
0.3 – 0.5 (0.75) m
Najgrubsza, a być może również najwyższa w
Polsce Olsza szara rośnie w miejscowości
Stolec w gm. Złoczew (woj. łódzkie). Obwód
pnia wynosi 2.68m, średnica 0.85m, a jego
wysokość jest równa 27m.
3. Maksymalny wiek.
Drzewo bardzo krótkowieczne, (bardzo) szybko
rosnące. Osiąga wiek zaledwie (30) 50 – 70 (100)
lat.
4. Wielkość i liczba nasion.
Nasiona małe, długości 1 – 2mm.
Liczba orzeszków w 1kg 960000 – 2000000szt.
(średnio 1600000szt.)
5
. Pokrój korony.
Korona początkowo stożkowata, później
nieregularnie jajowata, dość gęsto ugałęziona.
6. Typ systemu korzeniowego.
System korzeniowy płytki do średnio
głębokiego, rozległy, bardzo dobrze rozwinięty
(doskonale nadaje się do umacniania zboczy).
7. Zdolność do tworzenia odrośli.
Odrośla korzeniowe wytwarza w dużej ilości
(zwłaszcza na glebach ubogich, gdzie dominują
formy krzewiaste).
8. Tempo wzrostu na wysokość w młodości
i w starszym wieku.
W młodości rośnie szybciej, od 10 do 15 roku
spada on jednak wyraźnie i w wieku lat 30 –
przyrost jej ustaje.
Właściwości ekologiczne
1. Wymagania klimatyczne i świetlne.
Na obszarze swego występowania rośnie
w warunkach klimatu kontynentalnego oraz
w wilgotnych dolinach górskich.
Jest gatunkiem światłożądnym, znosi umiarkowane
ocienienie, zwłaszcza w młodości.
2. Wymagania glebowe.
Gatunek mało wymagający, rośnie na mokrych i
suchych glebach. Nie odpowiada jej podłoże
torfowe, jak też stagnujące wody. Lubi wapień, a
także podłoże bezwęglanowe. Olsza szara rośnie z
reguły na glebach mineralnych, często o
charakterze kamienistych gleb górskich, świeżych i
wilgotnych. Najbardziej odpowiadają jej terasy
zalewowe rzek górskich, zasobne mady.
3. Odporność na zanieczyszczenia powietrza
.
Ze względu na zdolność do wchodzenia w
symbiozę z bakteriami wiążącymi azot
atmosferyczny i rozbudowany system korzeniowy,
drzewa te doskonale nadają się jako przedplon
poprawiający jakość gleby na terenach
przeznaczonych do zalesienia, do rekultywacji
hałd i innych terenów poprzemysłowych,
umacniania zboczy i brzegów strumieni.
4. Optymalne warunki występowania.
Strefa umiarkowana i chłodna półkuli północnej
(występuje nawet na skraju Tundry), w tym Europa,
zachodnia Syberia oraz Kaukaz. W Polsce
rozpowszechniona przede wszystkim w górach
(głównie w Karpatach, w mniejszym stopniu w
Sudetach).
Rola hodowlana gatunku
1. Rola gatunku na różnych typach
siedliskowych.
Olsza szara panuje w górnych biegach rzek,
będąc gatunkiem głównym w lesie łęgowym
górskim. Jako wartościowa domieszka
pomocnicza fitomelioracyjna, jest zalecana na
siedliskach boru suchego i świeżego.
2. Drewno, zastosowanie drewna.
Drewno Olszy szarej ma znaczenie podrzędne.
Drewno jest:
- lekkie,
- bardzo łatwo łupliwe,
- dość kruche,
- łatwo zapalne,
- na powietrzu nietrwałe, w wodzie wykazuje
bardzo dużą trwałość
- kurczliwość średnia
- w suszeniu łatwe, lecz u tej olszy dość silnie pęka
w tym procesie
- łatwe w obróbce
- klei się dobrze
- bardzo dobrze barwi i poleruje
- dobra nasycalność
Zastosowanie drewna:
- tarcica, sklejka i płyty, budownictwo wodne
- na wsiach była chętnie używana do
budowy płotów, które wykonane nawet z
drewna ze zgnilizną twardą wykazują bardzo
dużą trwałość
- do produkcji ołówków, opakowań
jednorazowego użytku, węgla drzewnego