Błękitny Meczet Ahmeda

 

Dodane przez Darkol dnia 26 czerwiec 2005

 

Powrót do - Dział Tematyczny

 || 

Powrót do - Dział Artykułów

 

 

Spacerem po - Błękitnym Meczecie sułtana Ahmeda  

Stambuł (Konstantynopol) 

 

 

 

Kiedyś na terenach ciągnących się od Aya Sofya aŜ po dzisiejszy Błękitny Meczet wznosili swe pałace 
bizantyjscy cesarze. W jednym z tych pałaców, w opisanym poniŜej Muzeum Mozaik, moŜna zobaczyć 
zachowane mozaiki.  
 
Sułtan Ahmed I (1603-1617) postanowił wybudować meczet, który konkurowałby; a moŜe wręcz 
prześcignął architektoniczne osiągnięcie Justyniana. Trzeba przyznać, Ŝe był bliski osiągnięcia celu. Sultan 
Ahmet Camii, czyli Meczet Sułtana Ahmeda lub Błękitny Meczet (lata budowy: 1606-1616), to triumf 
harmonii, proporcji i elegancji. Architektowi, Mehmedowi Adze, udało się sprawić, Ŝe meczet robi podobne 
wraŜenie z zewnątrz, jak Aya Sofya od wewnątrz.  
 
Podobnie jak w przypadku Aya Sofya, mistrzostwo sztuki architektonicznej ujawnia się dopiero po 
odpowiednim przyjrzeniu się budowli. Nie naleŜy jednak z tamtej świątyni przedzierać się przez tłum 
handlarzy i kierować prosto do Błękitnego Meczetu. Lepiej przejść do hipodromu i stamtąd zbliŜyć się do 
meczetu od frontu, a dalej wejść przez bramę w bocznej ścianie.  
 
Warto zwrócić uwagę na niewielką kopułę znajdującą się nad bramą. Jest to typowy motyw stosowany 
przez Mehmeda Agę, by kierować wzrok wiernych ku niebu. Po przejściu przez bramę ukaŜą się schody 
wiodące w górę do następnej bramy, zwieńczonej kolejną kopułą. Za nią jest jeszcze jedna kopuła, ponad 
sadirvanem (fontanną ablucyjną) na środku dziedzińca. Podczas wspinania się po schodach widoczne stają 
się kolejne półkopuły, jedna za drugą: pierwsza ponad głównym wejściem, następna nad nią i jeszcze 
jedna, i jeszcze jedna. Nad całością króluje kopuła główna, która skupia uwagę obserwatora na grupie 
mniejszych kopułek, co wzmacnia właściwy efekt. W końcu wzrok, podąŜając za sześcioma minaretami, 
ostatecznie sięga nieba.  
 

Page 1 of 3

IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE

2008-04-06

http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=17

 

 
Błękitny Meczet to klasyczny przykład architektury osmańskiej. Centralną pozycję na dziedzińcu 
wejściowym zajmuje fontanna ablucyjna. Portyk ciągnący się wzdłuŜ trzech boków zapewnia ochłodę 
podczas upałów i moŜe słuŜyć jako miejsce modlitwy, medytacji czy nauki. Meczet stal się obiektem do 
tego stopnia obleganym przez turystów, Ŝe ograniczono ilość zwiedzających, aby utrzymać uświęconą 
atmosferę tego miejsca. Tylko wierni mogą wchodzić głównym wejściem, turyści są wpuszczani przez 
boczne drzwi, z północnej strony, i tylko w tych porach, gdy nie ma modłów. Przy wejściu obsługa odbiera 
buty, a jeŜeli czyjś strój okaŜe się nieodpowiedni, turysta otrzyma specjalną pelerynę. Za wstęp nie 
pobiera się opłaty, ale moŜna spotkać się z prośbą o drobny datek na rzecz świątyni.  
 
Znajdujące się w świątyni witraŜe nie są oryginalne, chociaŜ na takie wyglądają. Półkopuły i kopułę główną 
pokrywają piękne arabeski. Określenie "błękitny" w nazwie meczetu wzięło się od koloru płytek 
fajansowych z Izniku, którymi pokryte są ściany, szczególnie w galerii (nieudostępnionej dla 
zwiedzających).  
 
Łatwo zorientować się, dlaczego Błękitny Meczet zbudowany pomiędzy rokiem 1606 a 1616, a więc około 
1000 lat po Aya Sofya, nie jest tak imponujący, jak tamta świątynia. Przyczyną takiego wraŜenia są cztery 
masywne kolumny podtrzymujące kopułę, nie tak eleganckie, ale za to dające poczucie mocy i 
bezpieczeństwa.

  

 

Page 2 of 3

IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE

2008-04-06

http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=17

 

wnętrze Błękitnego Meczetu 

 

Warto zwrócić uwagę na pokrytą marmurowym okratowaniem Królewską LoŜę (po lewej stronie), na 
umieszczony w mihrabie fragment świętego Czarnego Kamienia z Kaaby w Mekce i na stary zegar, którego 
przeznaczeniem było wyznaczanie dokładnego czasu trwania modlitwy. Wzrok przyciąga takŜe wysokie, 
kunsztownie wykonane krzesło (mahfil), z którego w kaŜdy piątek wygłasza kazanie imam oraz pokryty 
pięknymi, marmurowymi rzeźbieniami minbar, czyli kazalnica. Jest to konstrukcja z zasłanianymi kurtyną - 
na wysokości podłogi - drzwiami oraz kilkoma schodami wiodącymi do małej budki zwieńczonej iglicą. Stąd 
w 1826 r. ogłoszono rozwiązanie oddziałów janczarów.  
 
Przy meczetach wznoszonych przez wielkich i moŜnych obywateli mieściły się liczne instytucje publiczne. 
Przy Sultan Ahmet Camii ulokowały się: medresa (szkoła teologiczna), imaret (jadłodajnia dla ubogich), 
hamam (łaźnia), by wierni mogli zaŜyć kąpieli w kaŜdy piątek (dzień święty), oraz sklepy, z których 
dochód przeznaczony był na utrzymanie meczetu. Grobowiec (turbe) wielkiego patrona, sułtana Ahmeda I, 
znajduje się w północnej części Błękitnego Meczetu, naprzeciwko parku z fontanną (udostępniony dla 
zwiedzających codziennie z wyjątkiem poniedziałków i wtorków, w godz. 9.30-16.30). Oprócz Ahmeda w 
grobowcu złoŜono zwłoki jego braci, sułtana Osmana II i sułtana Murada IV.

 

 

Źródło: www.rav.md4.pl/w/turcja/

 

 

Powrót do - Dział Tematyczny

 || 

Powrót do - Dział Artykułów

 

Page 3 of 3

IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE

2008-04-06

http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=17