40

Wyposa¿enie

mgr Danuta Skutela, kierownik centralnej ste-
rylizatorni Szpitala Specjalistycznego nr 2
w Bytomiu

P

o zrealizowaniu kilku etapów
inwestycji, takich jak: projekt
i wycena kosztów, adaptacja

i przebudowa, pozyskanie œrodków
finansowych i wyposa¿enie, w szpi-
talu pojawi³a siê wysokiej jakoœci,
autonomiczna jednostka organiza-
cyjna – nowoczesna centralna stery-
lizatornia. Inwestycja zosta³a prze-

prowadzona w sumie dziêki trzem
dotacjom z bud¿etu województwa.
Jedna dotacja zosta³a przeznaczo-
na na przebudowê i adaptacjê po-
mieszczeñ, a dwie pozosta³e na wy-
posa¿enie. Wk³ad w³asny szpitala to
kwota 636 516,19 z³otych, nato-
miast 4 900 000 z³otych pochodzi³o
z dotacji województwa œl¹skiego.

Projekt zosta³ opracowany

z uwzglêdnieniem aktualnych zasad
i uregulowañ prawnych. G³ówne
wyposa¿enie dobrano na podstawie

obliczeñ zapotrzebowania szpitala
na materia³ sterylny, z uwzglêdnie-
niem danych dotycz¹cych iloœci ³ó-
¿ek w szpitalu, przyjmowanych pa-
cjentów oraz wykonywanych opera-
cji i zabiegów itp.

Efekty centralizacji

W nowo powsta³ej centralnej ste-

rylizatorni wdro¿ono system centra-
lizacji, czyli wykonywanie wszyst-
kich czynnoœci przez wyspecjalizo-
wany personel, w obrêbie jednej
jednostki organizacyjnej szpitala.
Centralizacja pozwala m.in. na: ob-
ni¿enie kosztów osobowych
– mniejsza iloœæ osób wykona tê sa-
ma pracê; obni¿enie kosztów szkole-
nia osób odpowiedzialnych za pro-
ces sterylizacji – mniej osób wyma-
ga uzyskania kwalifikacji uprawnia-
j¹cych do obs³ugi urz¹dzeñ;
obni¿enie kosztów zu¿ycia energii
– urz¹dzenia wykorzystane s¹
w wiêkszym stopniu; ekonomiczne
wykorzystanie mo¿liwoœci produk-
cyjnych sprzêtu; obni¿enie kosztów
zu¿ycia œrodków dezynfekcyjnych
– wykorzystanie roztworów dla
wiêkszej iloœci instrumentarium; eli-
minowanie przygotowywania roz-
tworów dezynfekcyjnych w po-
szczególnych punktach (bloki opera-
cyjne, oddzia³y, poradnie, gabinety
zabiegowe) oraz zastosowanie meto-
dy transportu na sucho, zast¹pienie
dezynfekcji chemicznej metod¹ ter-
miczn¹.

Kolejne efekty centralizacji to:

obni¿enie kosztów odszkodowañ
z tytu³u zaka¿eñ szpitalnych – pro-

cesy walidowane, mo¿liwoœæ identy-
fikacji zestawu operacyjnego z pro-
cesem dekontaminacji; obni¿enie
kosztów rutynowych kontroli urz¹-
dzeñ i procesów – testy urz¹dzeñ
i wsadów w znacznie mniejszej ilo-
œci sprzêtu; obni¿enie kosztów zwi¹-
zanych z chorobami i odszkodowa-
niami dla pracowników – automaty-
zacja technologii dekontaminacji;
zmniejszenie kosztów napraw i za-
kupu nowego instrumentarium
– bezpieczne warunki procesów
w nowej technologii nieniszcz¹cej
narzêdzi; obni¿enie kosztów konser-
wacji i eksploatacji – zmniejszenie
iloœci urz¹dzeñ wymagaj¹cych tych
czynnoœci na terenie szpitala; mo¿li-
woœæ wdro¿enia systemu zarz¹dza-
nia jakoœci¹ – zwiêkszenie konku-
rencyjnoœci szpitala.

Automatyzacja w technologii

dekontaminacji

W centralnej sterylizatorni tech-

nologia dekontaminacji jest kom-
pleksowa i w znacznym stopniu
zautomatyzowana. Automatyzacja
zapewnia: powtarzalnoœæ niezbêdn¹
do uzyskania wysokiego poziomu
jakoœci, bezpieczeñstwo pracy dziê-
ki ograniczeniu kontaktu personelu
z materia³em zakaŸnym, komfort
pracy, mo¿liwoœæ dokumentacji i ar-
chiwizacji danych, dotycz¹cych
przeprowadzonych procesów, skró-
cenie czasu w stosunku do metod
manualnych, gwarancjê prawid³o-
wych parametrów procesów oraz er-
gonomiê i wygodê pracy personelu.

Przez zastosowane rozwi¹zania

Centralna sterylizacja pozwala m.in. na zmniejszenie kosztów napraw i zakupu sprzêtu

W lutym bie¿¹cego roku w Szpitalu Specjalistycznym nr 2
w Bytomiu oddano do u¿ytku obiekt centralnej sterylizatorni.
Utworzenie CS by³o mo¿liwe dziêki dotacjom z bud¿etu
województwa œl¹skiego. £¹czny koszt inwestycji w adaptacjê
i przebudowê pomieszczeñ oraz zakup nowoczesnego
wyposa¿enia wyniós³ 5 026 516,19 z³otych

Zainwestowaæ i odzyskaæ

Fot. Szpital Specjalistyczny nr 2 w

Bytomiu

M e d - i n f o 2 0 0 9

/ M A R Z E C

R E K L A M A

41

Wyposa¿enie

techniczne i informatyczne, jak np.
system automatycznego rozpozna-
wania wózków wsadowych w myj-
niach lub ekrany dotykowe w stery-
lizatorach, obs³uga urz¹dzeñ zosta³a
uproszczona i w zdecydowany spo-
sób zwiêksza komfort pracy. Infor-
macje wyœwietlane na ekranie ste-
rownika pozwalaj¹ u¿ytkownikowi
oceniæ szybko stan bie¿¹cy urz¹dze-
nia i sprawdziæ parametry krytyczne
dla danego procesu. Na drukarkach
pod³¹czonych i wmontowanych
do urz¹dzeñ drukowana jest doku-
mentacja, dotycz¹ca wykonywanych
procesów, która jednoczeœnie s³u¿y
do archiwizowania parametrów pro-
cesów w przygotowaniu instrumen-
tarium do ponownego u¿ycia.

Oprogramowanie w centralnej

sterylizatorni umo¿liwia zbieranie
danych ze wszystkich urz¹dzeñ ste-
rylizuj¹cych, co stwarza nowe mo¿-
liwoœci w ich zarz¹dzaniu. Pozwala
to zintegrowaæ urz¹dzenia sterylizu-
j¹ce w spójn¹ ca³oœæ i zapewnia jed-
nolity system dokumentacji z ró¿-
nych urz¹dzeñ. Podstawow¹ funkcj¹
oprogramowania jest archiwizacja
danych procesów w postaci graficz-

nej sterylizatorów parowych i gazo-
wego, co zapewnia sprawne funk-
cjonowanie CS, jak równie¿ pozwa-
la na szybsze zdiagnozowanie przy-
czyn niesprawnoœci urz¹dzenia
i usuniêcie usterki przez serwis.

Uk³ad architektoniczny

i technologiczny

Centralna sterylizatornia oparta

jest o wytyczne, zawarte w rozpo-
rz¹dzeniu Ministra Zdrowia i Opieki
Spo³ecznej, w sprawie wymagañ, ja-
kim powinny odpowiadaæ pod
wzglêdem fachowym i sanitarnym
pomieszczenia i urz¹dzenia zak³adu
opieki zdrowotnej, co zapewnia za-
chowanie odrêbnoœci stref. Wyod-
rêbniono trzy strefy: brudn¹, czyst¹
i steryln¹, oznaczone umownymi
kolorami, zastosowanymi do ozna-
kowania pomieszczeñ. Podzia³
na trzy strefy zapewnia w³aœciwie
funkcjonuj¹cy system bezpieczeñ-
stwa i higieny pracy oraz odpowied-
ni kierunek obiegu sprzêtu podda-
wanego procesowi dekontaminacji,
a tak¿e dzieli zakres czynnoœci pra-
cowników na poszczególnych stano-
wiskach. Zalecane w ustawie bariery

mikrobiologiczne w centralnej stery-
lizatorni stanowi¹ œluzy umywalko-
wo-fartuchowe. Uk³ad pomieszczeñ
i stanowisk pracy dostosowany jest
do ci¹gu technologicznego.

Wyposa¿enie i metody stery-

lizacji

W zakresie dekontaminacji ma-

nualne metody zosta³y zast¹pione
standardem automatycznego mycia
i dezynfekcji. Do tego celu zamon-
towano dwie przelotowe myjnie
– dezynfektory Miele Professional
z alternatywnym programem Oxiva-
rio dla silnie ska¿onych narzêdzi.
Myjnie-dezynfektory, o pojemno-
œci 15 tac sterylizacyjnych ka¿da
(zgodnych z jednostk¹ sterylizacyj-
n¹, definiowan¹ w normie PN
EN 285), wyposa¿ono w wózki wsa-
dowe do instrumentów anestezjolo-
gicznych, narzêdzi chirurgicznych,
chirurgii ma³oinwazyjnej oraz kon-
tenerów.

Do wspomagania maszynowego

oczyszczania instrumentarium wy-
korzystano myjniê ultradŸwiêkow¹
Ultramatic oraz pistolet Selecta, s³u-
¿¹cy jednoczeœnie do mycia i susze-

nia. Do materia³ów wymagaj¹cych
szczególnych parametrów suszenia
centraln¹ sterylizatorniê wyposa¿o-
no w przelotow¹ suszarkê
KSU 66150, umo¿liwiaj¹c¹ suszenie
sprzêtu anestezjologicznego oraz na-
rzêdzi. Zamontowane dozowniki
œrodków chemicznych i dezynfek-
cyjnych Streamline oraz stacja dozo-
wania DSD3 pozwalaj¹ na przygoto-
wanie roztworów bez kontaktu z da-
nym œrodkiem chemicznym. W za-
kresie procesu sterylizacji
zastosowano dwie metody steryliza-
cji: termiczno-parow¹ (dwa przelo-
towe sterylizatory Selectomat PL-9
JS ka¿dy) oraz niskotemperaturowo-
-formaldehydow¹ (sterylizator prze-
lotowy Formomat o pojemnoœci 110
litrów, które obejmuj¹ wszystkie
materia³y wymagaj¹ce sterylizacji.

Odpowiedni¹ przestrzeñ i ekono-

miê pracy zapewniaj¹ zaprojektowa-
ne sto³y robocze z nadstawkami, stó³
z podœwietlanym blatem, zgrzewarki
Hawo z mo¿liwoœci¹ nadruku da-
nych, obcinarki z dystrybutorem,
podœwietlane lupy, stojaki na wyka-
zy narzêdziowe oraz podajniki
na papier sterylizacyjny.

R E K L A M A

M A R Z E C /

M e d - i n f o 2 0 0 9

42

Wyposa¿enie

W obszarze zaopatrzenia w pro-

dukty sterylne, funkcje zabezpiecza-
j¹ce i s³u¿¹ce utrzymaniu sterylnoœci
spe³nia modu³owy system tac, koszy
i pojemniki, zgodne z definiowan¹
w normie PN EN 285 jednostk¹ ste-
rylizacyjn¹. Do transportu materia-
³ów miêdzy centraln¹ sterylizatorni¹
a jednostkami organizacyjnymi szpi-
tala, z uwagi na jego pawilonowy
system zabudowy, zakupiono pojazd
typu Melex z przyczep¹. Wykorzy-
stanie dodatkowych, szczelnych
opakowañ transportowych, odpor-
nych na uszkodzenia mechaniczne,
z mo¿liwoœci¹ podzia³u na czyste
i brudne, oraz zamontowana winda
pozwalaj¹ na bezkolizyjne dostawy
materia³u przed i po sterylizacji.

Utrzymanie wymaganej czysto-

œci œrodków transportu zapewnia
pomieszczenie przeznaczone
do rêcznego mycia i suszenia wóz-
ków z urz¹dzeniami umo¿liwiaj¹-
cymi dozowanie dwóch œrodków
chemicznych (w tym wytwarzania
piany aktywnej) HydroNova
i WorldChem oraz pistolet Selecta
na sprê¿one powietrze do osusza-
nia sprzêtu.

Centralna sterylizatornia Szpitala

Specjalistycznego nr 2 w Bytomiu
zaopatrzona jest w wodê, sprê¿one
powietrze, parê wodn¹, wentylacjê
mechaniczn¹ i klimatyzacjê, odpo-
wiednie do przyjêtej organizacji pra-
cy i zakresu dzia³añ. Dziêki stacji
uzdatniania wody z odwrócon¹
osmoz¹, jednostka zasilana jest

w wodê uzdatnion¹, w stopniu do-
stosowanym do przyjêtej technolo-
gii, o parametrach okreœlonych
w dokumentacji technicznej urz¹-
dzeñ i wyposa¿enia. Urz¹dzenia
i wyposa¿enie CS wykonane ze stali
kwasoodpornej s¹ zgodne ze wszyst-
kimi obowi¹zuj¹cymi normami eu-
ropejskimi, a posiadane przez pro-
ducentów urz¹dzeñ certyfikaty
ISO 9001 gwarantuj¹ wysokie stan-
dardy jakoœci.

Kontrola i dokumentacja

Technologia poszczególnych

procesów dekontaminacji poddawa-
na jest kompleksowej oraz zauto-
matyzowanej kontroli. Rutynowej
kontroli sterylizacji s³u¿¹ przyrz¹dy
testowe procesu z testami do kon-
troli wsadu Gke, zarówno do pary
wodnej jak i formaldehydu. W kon-
troli procesu mycia i dezynfekcji
wykorzystano test skutecznoœci
procesu mycia oraz test dezynfekcji
termicznej.

W archiwizacji dokumentacji

i zapisów zastosowano kopertowy,
zbiorczy, jednodniowy system doku-
mentacji w oparciu o metkownicê
i etykiety dwukrotnie przylepne.
System ten pozwala na jednoznacz-
ne przypisanie zestawu narzêdzi
i instrumentarium do konkretnego
pacjenta i sprawdzenie, jak przebie-
ga³ proces dekontaminacji.

W przypadku kontenerów trans-

portowych i sterylizacyjnych gwa-
rancjê nienaruszalnoœci i bezpie-

czeñstwa pacjenta zapewniaj¹ u¿yte
do procesu sterylizacji plomby z te-
stami procesu i identyfikacj¹ proce-
su dekontaminacji. Zainstalowanie
uproszczonego systemu do wizuali-
zacji, dokumentacji i archiwizacji
parametrów procesów sterylizacji
pozwala na dok³adn¹, bie¿¹c¹ kon-
trolê, jak i s³u¿y do optymalnego
wykorzystania w ocenie jakoœci pro-
duktu finalnego.

Dziêki modu³owej budowie zin-

tegrowanego systemu komputerowe-
go mo¿liwe jest stopniowe wdra¿a-
nie pe³nego systemu dokumentacji
i archiwizacji obiegu materia³u ste-
rylnego poprzez pod³¹czenie skane-
rów kodów paskowych, pod³¹czenia
sterowników do komputera PC oraz
wspó³pracê w zintegrowanym syste-
mie komputerowym. Scentralizowa-
na dokumentacja CS u³atwia groma-
dzenie danych procesów, bezpie-
czeñstwo przechowywania i dostêp
do nich.

Personel CS

Personel centralnej sterylizatorni

przygotowano do podjêcia dzia³añ
cyklem szkoleñ, realizowanym
przez przedstawicieli firm wyposa-
¿aj¹cych centraln¹ sterylizatorniê
(MMM, Miele, Telmed, Amed),
koñcz¹cym siê otrzymaniem certyfi-
katów oraz uprawnieñ do obs³ugi
urz¹dzeñ. Systematyczne kszta³cenie
personelu oraz zgodne z przepisami
prawa spe³nienie wymagañ kwalifi-
kacyjnych na poszczególnych stano-

wiskach pracy jest niezbêdne, aby
zapewniæ œwiadczenie us³ug w spo-
sób kompleksowy, gwarantuj¹c ich
wysok¹ jakoœæ na ka¿dym etapie re-
alizowanych zadañ.

Zarz¹dzanie jakoœci¹ a us³ugi

W nowo powsta³ej centralnej ste-

rylizatorni zaplanowano wdro¿enie
i certyfikacjê systemu zarz¹dzania
jakoœci¹ w procesach zwi¹zanych
z dostarczaniem wyrobów medycz-
nych, przygotowanych do ponowne-
go u¿ycia.

Jednostka CS, œwiadcz¹c us³ugi

klientom z zewn¹trz, podniesie efek-
tywnoœæ ekonomiczn¹ i konkuren-
cyjnoœæ, zwa¿aj¹c na to, ¿e zapo-
trzebowanie na us³ugi roœnie propor-
cjonalnie do rozwoju medycyny ro-
dzinnej, ambulatoryjnej oraz
specjalnoœci typu dermatologia czy
kosmetologia.

Standaryzowane i zwalidowane

procesy dekontaminacji pozwol¹
na sta³e polepszanie us³ugi, oszczêd-
noœæ kosztów i brak ró¿nic jakoœcio-
wych w produktach finalnych, jaki-
mi s¹ wyroby sterylne.

Inwestycja utworzenia centralnej

sterylizatorni pozwoli³a Szpitalowi
Specjalistycznemu nr 2 w Bytomiu
na spe³nienie wymagañ przestrzen-
nych, sanitarnych i organizacyjnych,
wynikaj¹cych z przepisów wyko-
nawczych, oraz na zapewnienie bez-
pieczeñstwa personelowi i pacjen-
tom w oparciu o nowoczesn¹ tech-
nologiê.

■

Fot. BROG

Fot. Szpital Specjalistyczny nr 2 w

Bytomiu

M e d - i n f o 2 0 0 9

/ M A R Z E C

REKLAMA