RAMKA TŁOWA ZDJĘCIA LOTNICZEGO

Rysunek przedstawia schemat ramki tłowej typowego zdjęcia lotniczego wykonanego kamerą
pomiarową. Konturem obrazu terenu odfotografowanego jest ramka tłowa. W jej obrębie
znajdują się znaczki tłowe (a ) , które są umieszczone w narożnikach zdjęcia najczęściej w
postaci czarnych krzyżyków na tle białych kółek oraz w połowie krawędzi zdjęcia - jako
trójkątne wcięcia. przecięciu się linii łączących przeciwległe znaczki tłowe znajduje się punkt
główny zdjęcia ( o ). Na ramce tłowej odfotografują się również orientacyjne dane
nawigacyjne jak:
- libelka pudełkowa (b), na której znajdują się koncentryczne okręgi w odstępach
odpowiadających zmianie kąta nachylenia osi optycznej kamery o 1°
- zegar (c )
- wysokościomierz (d )
- numer kamery pomiarowej , numer zdjęcia , stała kamery odległość obrazu kamery
fotograficznej ( e )


- znaczki tłowe (a )
-punkt główny zdjęcia ( h )

RYSUNEK ZDJĘCIA LOTNICZEGO W UKŁADZIE

POZYTYWOWYM I NEGATYWOWYM

S – środek rzutów
C

K

– stała kamery

1

2

3

4

l

1

l

2

SKALA ZDJĘCIA

Średnia skala zdjęcia może być określona na podstawie porównania dwóch odpowiadających
odcinków na zdjęciu i w terenie (na mapie) według wzoru:




Gdzie:
M – mianownik skali zdjęcia
l -odcinek w terenie
L – odcinek na mapie

















Skalę zdjęcia pionowego możemy obliczyć także ze wzoru:

Z

C

m

K



1

, gdzie: C

K

(stała kamery) i Z (wysokość fotografowania) to wielkości stałe.

Skala obrazu dla terenu płaskiego jest stała. Nazywa się ona skalą główną. W rzeczywistości
zdjęcie jest nachylone i dlatego jego skala zmienia się i w każdym punkcie zdjęcia jest inna.
Oprócz tego zależy ona od kierunku linii na zdjęciu. Punkty leżące na prostych poziomowych
są w jednolitej skali równej:

L

l

M



1







cos

)

cos(

1

Z

C

m

K

pi





ZNIEKSZTAŁCENIE LINIOWE NA ZDJĘCIU LOTNICZYM

SPOWODOWANE DENIWELACJA TERENU

Punkt nadirowy zdjęcia n nie zmienia swojego położenia pod wpływem deniwelacji, gdyż
leży na linii prostopadłej SN. Z tego powodu, jako początek układu współrzędnych
wybieramy w terenie punkt N a na zdjęciu punkt n.

Przesunięcie punktów zdjęcia pod wpływem deniwelacji obliczamy ze wzoru:




r – odległość na zdjęciu między punktem nadirowym a danym punktem na zdjęciu

h



- przewyższenie od średniej wysokości lotu

Z – wysokość lotu

Przesunięcie punktu na zdjęciu pod wpływem deniwelacji terenu odbywa się wzdłuż
promienia z początkiem w punkcie nadirowym.
Im większa wysokość lotu Z, tym mniejsze jest przesunięcie punktów powodowane
deniwelacją.

Z

h

r

n







ZNIEKSZTAŁCENIE LINIOWE NA ZDJĘCIU LOTNICZYM

SPOWODOWANE NACHYLENIEM ZDJĘCIA

Gdy założymy, że teren jest płaskim, a zdjęcie jest nachylone, to punkt terenowy
odwzorowuje się na zdjęciu przesuniętym radialnie w kierunku punktu izocentrycznego w
porównaniu z jego położeniem na zdjęciu ściśle pionowym.
































Dla zdjęcia prawie pionowego przesunięcie punktów można obliczyć, stosując wzór:





r – odległość od punktu izometrycznego do danego punktu na zdjęciu
f – ogniskowa



- kąt nachylenia zdjęcia



- kąt pomiędzy h i r













sin

sin

sin

sin

2

r

f

r





PUNKTY I LINIE CHARAKTERYSTYCZNE

NACHYLONEGO ZDJĘCIA LOTNICZEGO

Rysunek przedstawia płaszczyznę tłową w położeniu negatywowym i pozytywowym. Poza
punktami szczególnymi Z i o występują także punkty: nadirowy n i izocentryczny i .
Wszystkie punkty szczególne zdjęcia pomiarowego leżą na jednej prostej – linii największego
spadku



. Z uwagi na to, że ustalenie położenia punktu głównego jest łatwe, położenie

pozostałych punktów szczególnych określane jest w stosunku do niego:







fctg

oZ

ftg

oi

ftg

on







2

/

Punkt główny – na zdjęciu znajduje się na przecięciu linii łączących przeciwległe znaczki
tłowe.

Punkt nadirowy n – leży na linii największego spadku i jest punktem zbiegu wszystkich
elementów pionowych

Punkt izocentyczny i– leży na linii największego spadku. Wszystkie kierunki poprowadzone
przez ten punkt nie są zniekształcone ze względu na wpływ kąta nachylenia zdjęcia



oraz

skala wzdłuż linii h

i

h

i

prostopadłej do



w punkcie i jest stała i niezniekształcona, mimo

nachylenia zdjęcia.

Główny punkt zbiegu Z – punkt przebicia płaszczyzny zdjęcia prostą prostopadłą do linii
zbiegu (horyzontu) zz i przechodzącą przez środek rzutówS.


















Linie szczególne zdjęcia pomiarowego to: linia największego spadku, linia zbiegu
(horyzontu), główna linia pozioma oraz linia niezniekształconej skali.

Linia największego spadku



- główna pionowa zdjęcia. Na niej znajdują się wszystkie

punkty szczególne.

Linia zbiegu – linia horyzontu hh. Znajdują się na niej oprócz głównego punktu zbiegu Z
także inne punkty zbiegu.

Główna linia pozioma h

o

h

o

- linia prostopadła do linii największego spadku



i przechodząca

przez punkt główny zdjęcia o.

Linia niezniekształconej skali h

i

h

i

– linia równoległa do linii h

o

h

o

i przechodząca przez punkt

izocentryczny i