Orchan "Ghazi"
Dodane przez Darkol dnia 15 sierpień 2005
Powrót do - Dział Tematyczny
||
Powrót do - Dział Artykułów
Orchan "Ghazi"
sułtan i władca w latach:
(1324 lub 1326 - 1360)
Podstawowe dane:
ojciec: Osman I
matka: Mal Hatun
Data i miejsce urodzin:
1281 lub (1288) - Sögüt
Data i miejsce śmierci:
1360 - Bursa
Miejsce pochówku:
Bursa (Brusa)
Panował lat: 36/34 lat
Tron przejął mając: 43/45 lat lub 36/38 lat
Zmarł w wieku: 79/72 lat
Obszar państwa: 95.000 km2
Syn i następca Osmana I, objął rządy po ojcu obejmując godność emira w 1324 lub 1326 roku
(rozbieŜność w źródłach). Orchan kontynuował podboje w kierunku zachodnim, walcząc z Bizancjum. W
1326 opanował Bursę, którą ustanowił nową stolicą państwa. Zdobycie tego miasta pozwoliło Orchanowi
na rozwinięcie działań wojennych wzdłuŜ wybrzezy morza Marmara. Bizantyjska ekspedycja wojenna,
majaca powstrzymać pochód Osmanów, osobiscie dowodzona przez cesarza Andronika III, została przez
Turków rozbita w 1329 roku. Na początku marca 1331 roku Orchan zajął Niceę (Iznik), uwaŜaną za drugie
po Konstantynopolu miasto cesarstwa. W sześć lat później w 1327 roku opanował Nikomedię (Iznit),
waŜne miasto portowe nad morzem Marmara.
Zdobycie tych miast miało duze znaczenie dla Osmanów. W ich ręce dostała się bogata i Ŝyzna część
półwyspu małoazjatyckiego, a ponadto uzyskali oni dostęp do morza. Dzięki tym zdobyczom większość
koczowników przekształciła się w ludzi prowadzących osiadły tryb Ŝycia. Emirat Osmański stał się
najpotęŜniejszym państwem wśród księstw tureckich w Azji Mniejszej. W przeciwieństwie do pozostałych
emiratów było to państwo ze stolicą, określonymi juŜ granicami, osiadłą ludnością, administracją i armią.
Orchan zdobył wśród Turków pozycję przywódcy w walce z niewiernymi, w świętej wojnie nakazanej przez
Koran.
tugra - pieczęć i emblemat Orchana
Orchan był pierwwzym budowniczym i organizatorem państwa Osmanów, który luźnym jeszcze za Osmana
formom organizacyjnym, nadał bardziej konkretny, realny kształt i formę. Orchan załoŜył w 1327 roku
własną mennicę, w której bito monety z jego własnym imieniem. Zastąpiły one uŜywane dotąd monety
Page 1 of 3
IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE
2008-04-07
http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=27
SeldŜuków. Nakazał ponadto, idąc w ślady ojca, wymieniać swe imię w publicznych modlitwach w
meczetach. Zorganizował teŜ ok. 1329 roku pierwsze zręby organizacyjne armii, wprowadzając doń
regularne wojsko składające się z oddziałów piechoty i kawalerii. Orchan wydał edykt o zorganizowania
elitarnych oddziałów piechoty. Postanowił wtedy, Ŝe co piąty chłopiec chrześcijański pochwycony do niewoli
w czasie wypraw wojennych miał był oddawany na wychowanie muzułmaninom, którzy mieli obowiązek
ukształtować w nim takie cechy, jak fanatyzm religijny i ślepe posłuszeństwo. Był to początek formowania
się janczarów.
Orchan usprawnił administrację państwa. Według tradycji
reorganizacja państwa była zasługą jego brata Ala ed-Dina, który był
pierwszym wielkim wezyrem w dziejach imperium Osmanów. Na
nowo zdobytych ziemiach Orchan zakładał fundacje religijne, zwane
vakif. Fundacje te były instrumentem islamizacji i turkizacji
podbitych krajów.
SłuŜyły one pomocą ludziom we wszelkich bieŜących i praktycznych
sprawach, utrzymywały gospody, łaźnie i szpitale, dbały o studnie i
mosty, organizowały targowiska i bazary. Orchan popierał i otaczał
opieką równieŜ muzułmańskie bractwa religijne, tzw. akhi. Osiedlały
się one w zajmowanych miastach chrześcijańskich i organizowały
muzułmańskie gildie kupieckie oraz cechy rzemieślnicze.
Mimo tych zmian, prowadzących do stabilizacji rządów, Orchan
zachował i popierał instytucję ghazi. Nadawali oni podbojom państwa
niezbędną dynamikę. Plemienne państwo na wpół koczowniczych
jeszcze Osmanów zostało przekształcone w monarchię, w której
najwaŜniejszą rolę odgrywała religia i wojna. Po zajęciu
małoazjatyckich posiadłości Bizancjum i opanowaniu wybrzeŜa
Orchan zamierzał przystąpić do podbijania ziem bałkańskich.
Cesarz bizantyjski Jan VI Kantakuzen zawarł sojusz z Orchanem i dał
mu nawet w 1346 roku za Ŝonę swą córkę Teodorę. MałŜeństwo to
wywołało szok w całym świecie chrześcijańskim i wśród poddanych cesarza. Nigdy dotąd Ŝaden z cesarzy
bizantyjskich nie oddał swojej córki do haremu władcy tureckiego. Będąc sojusznikiem Bizancjum Orchan
wspomagał je posiłkami zbrojnymi w walkach z Serbią na Bałkanach.
W większej sile Turcy pojawili się po raz pierwszy w Europie, jako sojusznicy cesarscy w 1349 roku.
Orchan wysłał wtedy silną armię pod wodzą swego najstarszego syna Sulejmana. Jednak juŜ wkrótce
okazało się, Ŝe celem Orchana jest znacznie coś więcej. W 1352 roku tenŜe Sulejman wylądował na terenie
europejskim na półwyspie Gallipoli i obsadził niewielką twierdzę Tzympe, był to pierwszy przyczółek
Turków w Europie. W 1354 roku Sulejman opanował miasto Galipolis, a wkrótce potem do 1257 roku zajął
cały obszar półwyspu. Zdobycie Galipolis było punktem zwrotnym w dziejach ekspansji tureckiej. Orchan
zdobył w ten sposób trwałe i silne oparcie w Europie, które zapoczątkowało rychłą ekspansję turecką w
głąb Bałkanów.
JuŜ w 1359 roku wojska osmańskie znalazły się po raz pierwszy pod murami Konstantynopola i
zapoczątkowały podbój ziem Tracji, działaniami tymi kierował cały czas syn Orchana, Sulejman, który
zmarł niespodziewanie w czasie ich realizacji w tym samym roku. Był on pierwszym zdobywcą Osmańskim
na terenie Europy. W rok poźniej (1360) w Bursie zmarł sam Orchan I, który został tam teŜ pochowany,
obok swego ojca Osmana I. Orchan przejmując schedę po Osmanie I władał obszarem o powierzchni ok.
16.000 km 2 i w trakcie swych rządów znacznie je rozszerzył, pozostawiając swemu następcy państwo o
terytorium wynoszącym 95.000 km 2.
Page 2 of 3
IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE
2008-04-07
http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=27
sarkofag Orchana w meczecie-grobowcu w Bursie
Dodatkowe dane:
Jego synowie:
Sulejman, Murad I, Ibrahim, Halil, Kasim
Jego córki: Fatma
Opracowano na podstawie Bibliografii
Powrót do - Dział Tematyczny
||
Powrót do - Dział Artykułów
Page 3 of 3
IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE
2008-04-07
http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=27