C

•

H

•

BECK

AplikAcjA komorniczA i notAriAlnA

UstAwy dodAtkowe

Aplikacja od ogółu

do szczegółu

6. wydanie

2. wydanie

A

PLIKACJE

P

RAWNICZE

Aplikacja od ogółu do szczegółu

Ustawy dodatkowe

Kup książkę

W serii Aplikacje Prawnicze polecamy:

A. Heliosz

APLIKACJA OD OGÓŁU DO SZCZEGÓŁU, wyd. 7

M. Stepaniuk

APLIKACJA NOTARIALNA, wyd. 9

M. Stepaniuk

APLIKACJA KOMORNICZA, wyd. 8

K. czajkowska-Matosiuk

APLIKACJE PRAWNICZE W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH
TOM 1, wyd. 10

K. czajkowska-Matosiuk

APLIKACJE PRAWNICZE W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH
TOM 2, wyd. 10

www.ksiegarnia.beck.pl

Kup książkę

WYDAWNICTWO C.H.BECK

WARSZAWA 2016

Aplikacja od ogółu

do szczegółu

Ustawy dodatkowe

2. wydanie

Kup książkę

Aplikacja od ogółu do szczegółu. Ustawy dodatkowe, 2. wyd.

Stan prawny: styczeń 2016 r.

Wydawca: Joanna Ablewicz

ISBN 978-83-255-8027-8

ISBN e-book 978-83-255-8028-5

© Wydawnictwo C.H.Beck 2016

Wszelkie prawa zastrzeżone.
Opinie zawarte w niniejszej publikacji wyrażają osobisty punkt widzenia Autora.
Wydawnictwo C.H.Beck nie ponosi odpowiedzialności za zawarte w niej informacje.

Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa

Skład i łamanie: Identia
Druk i oprawa: Elpil, Siedlce

Kup książkę

V

SPIS TREŚCI

SŁOWO WSTĘPNE ............................................................................................................................ VII
WYKAZ SKRÓTÓW ........................................................................................................................... IX

I. PRAWO KONSTYTUCYJNE ....................................................................................................... 1

1. Notariat ..................................................................................................................................... 1

2. Komornicy sądowi i egzekucja ......................................................................................... 24

3. Rada Ministrów ...................................................................................................................... 32

4. Podział terytorialny państwa ............................................................................................ 37

5. Dostęp do informacji ........................................................................................................... 39

6. Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez

nieuzasadnionej zwłoki ...................................................................................................... 46

II. PRAWO CYWILNE ....................................................................................................................... 51

1. Księgi wieczyste ..................................................................................................................... 51

2. Rzym I ........................................................................................................................................ 67

3. Rzym II ....................................................................................................................................... 73

4. Nabywca lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego ................................ 79

5. Pomoc uprawnionym do alimentów ............................................................................. 84

6. Kredyt konsumencki ............................................................................................................ 93

7. Prawa konsumenta ............................................................................................................... 102

III. PRAWO PODATKOWE .............................................................................................................. 109

1. Ordynacja podatkowa ......................................................................................................... 109

2. Finanse publiczne ................................................................................................................. 200

3. Podatek od czynności cywilnoprawnych ..................................................................... 216

4. Podatek od spadków i darowizn ..................................................................................... 225

Kup książkę

VI

Spis treści

5. VAT .............................................................................................................................................. 233

6. Podatek dochodowy od osób fizycznych .................................................................... 240

IV. PRAWO GOSPODARCZE ........................................................................................................ 304

1. Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu .................... 304

2. Spółka europejska ................................................................................................................ 323

3. Europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych i spółka europejska ...... 334

4. Prawo wekslowe .................................................................................................................... 352

5. Prawo upadłościowe ............................................................................................................ 366

V. PRAWO ADMINISTRACYJNE ................................................................................................. 399

1. Geodezja i kartografia ......................................................................................................... 399

2. Nieruchomości rolne Skarbu Państwa .......................................................................... 405

3. Ustrój rolny .............................................................................................................................. 410

4. Egzekucja w administracji .................................................................................................. 413

5. Kontrola w administracji rządowej ................................................................................. 426

VI. PRAWO MIĘDZYNARODOWE ............................................................................................. 433

Prawo prywatne międzynarodowe ..................................................................................... 433

Kup książkę

VII

SŁOWO WSTĘPNE

Drogi Czytelniku, Aplikacja od ogółu do szczegółu – ustawy dodatkowe to kontynuacja

popularnej wśród aplikantów pozycji Aplikacja od ogółu do szczegółu autorstwa p. Anety

Heliosz.

Opracowanie jest streszczeniem podstawowych, a zarazem najważniejszych wiadomości

zaczerpniętych z aktów normatywnych, których znajomość jest obligatoryjna na egzaminie

wstępnym na aplikacje komorniczą i notarialną. Formuła książki, czyli „wyciągnięcie przed

nawias” najważniejszych informacji z kilkudziesięciu aktów normatywnych, ułatwia naukę,

a zarazem powtórkę materiału.

Komplet tych dwóch książek stanowi niezbędnik dla osób przygotowujących się do egza­

minów na aplikacje komorniczą i notarialną oraz wyczerpuje wykaz aktów normatywnych

ogłaszanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Pozycja adresowana jest przede wszystkim do absolwentów prawa, osób przygotowujących

się do egzaminu wstępnego, jak również dla prawników, którzy poszukując pracy, przystępują

do konkursów, np. na asystenta sędziego.

Książka będzie aktualizowana do września 2016 r. – aktualizacje znajdziesz na stronie tes­

ty­prawnicze.pl w zakładce AKTUALIZACJE APLIKACYJNA.

Jeśli jesteś zapracowany i ciągle brakuje Ci czasu, to ta pozycja jest właśnie dla Ciebie.

Redakcja

Kup książkę

Kup książkę

IX

WYKAZ SKRÓTÓW

1. Akty prawne
GospNierSPU ........... ustawa z 30.8.2012 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi

Skarbu Państwa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1014 ze zm.)

FinPublU .................. ustawa z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r.

poz. 885 ze zm.)

KC .............................. ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121

ze zm.)

KK .............................. ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.)

KP .............................. ustawa z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502

ze zm.)

KPA ........................... ustawa z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego

(t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23)

KPC ........................... ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U.

z 2014 r. poz. 101 ze zm.)

KPK ........................... ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89,

poz. 555 ze zm.)

KRO ........................... ustawa z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U.

z 2015 r. poz. 2082 ze zm.)

KRSU ......................... ustawa z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U.

z 2015 r. poz. 1142 ze zm.)

KSCU ........................ ustawa z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych

(t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 ze zm.)

KSH ........................... ustawa z 15.9.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r.

poz. 1030 ze zm.)

KsztURU ................... ustawa z 11.4.2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (t.j. Dz.U.

z 2012 r. poz. 803 ze zm.)

Kup książkę

X

Wykaz skrótów

NBPU ........................ ustawa z 29.8.1997 r. o Narodowym Banku Polskim (t.j. Dz.U. z 2013 r.

poz. 908 ze zm.)

NotU .......................... ustawa z 14.2.1991 r. – Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 164

ze zm.)

OrdPodU ................... ustawa z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r.

poz. 613 ze zm.)

PodCywU ................. ustawa z 9.9.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych

(t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 626 ze zm.)

PostEgzAdmU .......... ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

(t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1619 ze zm.)

PrBank ...................... ustawa z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1128

ze zm.)

PrStow ....................... ustawa z 7.4.1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz.U. z 2015 r.

poz. 1393 ze zm.)

rozp. Rzym I  ............. rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008

z 17.6.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umow­

nych (Dz.Urz. UE L Nr 177 z 2008 r.)

rozp. Rzym II ............ rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 864/2007

z 11.7.2007 r. dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań poza­

umownych (Dz.Urz. UE L Nr 199 z 2007 r.)

SDGU ........................ ustawa z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U.

z 2015 r. poz. 584 ze zm.)

UbSpołRolU ............. ustawa z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U.

z 2015 r. poz. 704 ze zm.)

VATU ........................ ustawa z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r.

Nr 177, poz. 1054 ze zm.)

2. Organy orzekające
ETPCz ....................... Europejski Trybunał Praw Człowieka

ETS ............................ Europejski Trybunał Sprawiedliwości

TK .............................. Trybunał Konstytucyjny

TSUE ......................... Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
3. Czasopisma i publikatory
Dz.U. .......................... Dziennik Ustaw

Dz.Urz. ...................... Dziennik Urzędowy

MSiG ......................... Monitor Sądowy i Gospodarczy

Kup książkę

XI

Wykaz skrótów

4. Inne skróty
ANR ........................... Agencja Nieruchomości Rolnych

art.  .............................. artykuł

ds. ............................... do spraw

gr ................................ grosz

ha ............................... hektar

KZK ............................ Krajowy Zjazd Komorników

lit. ............................... litera

m.in. .......................... między innymi

m.st. ........................... miasto stołeczne

NBP ........................... Narodowy Bank Polski

np.  .............................. na przykład

Nr  ............................... numer

PCz ............................ Państwo Członkowskie/Państwa Członkowskie

pkt .............................. punkt

poz.  ............................ pozycja

r. ................................. rok

rozp. ........................... rozporządzenie

RM ............................. Rada Ministrów

RP .............................. Rzeczpospolita Polska

s.  ................................. strona

S.A. ............................ spółka akcyjna

SE ............................... spółka europejska (Societas Europaea)

SKO ........................... Samorządowe Kolegium Odwoławcze

t.j. ............................... tekst jednolity

tj.  ................................ to jest

tzn. ............................. to znaczy

tzw. ............................. tak zwany

UE .............................. Unia Europejska

ust.  ............................. ustęp

ww. ............................. wyżej wymieniony

WZ .............................. walne zgromadzenie

ze zm. ........................ ze zmianami

zł ................................. złoty

ZWRSP ..................... Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa

§  ................................. paragraf

Kup książkę

Kup książkę

1

I. PRAWO KONSTYTUCYJNE

1. Notariat

Ustawa z 14.2.1991 r. – Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 164 ze zm.)

Ustrój notariatu

Kompetencje:
• notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub

pragną nadać formę notarialną (czynności notarialnych);

• w wypadkach określonych w ustawie czynności notarialnych mogą dokonywać również

zastępca notarialny lub aplikant notarialny.

Ochrona; czynności notarialne:
• notariusz działa jako osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej

funkcjonariuszom publicznym;

• czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter do-

kumentu urzędowego;

• czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim. Na żądanie strony notariusz może

dokonać dodatkowo tej czynności w języku obcym, wykorzystując własną znajomość języ­

ka obcego wykazaną w sposób określony dla tłumaczy przysięgłych lub korzystając z po­

mocy tłumacza przysięgłego.

Miejsce czynności:
• czynności notarialnych notariusz dokonuje w kancelarii notarialnej;

• czynność notarialna może być dokonana także w innym miejscu, jeżeli przemawia za tym

charakter czynności lub szczególne okoliczności.

Kup książkę

2

I. Prawo konstytucyjne

Kancelaria; wynagrodzenie:
• notariusz może prowadzić tylko jedną kancelarię;

• kilku notariuszy może prowadzić jedną kancelarię na zasadach spółki cywilnej lub part-

nerskiej. W takim jednak wypadku każdy z notariuszy dokonuje czynności notarialnych

we własnym imieniu i ponosi odpowiedzialność za czynności przez siebie dokonane;

• notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone

na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy

notarialnej właściwe dla danej czynności; nie obejmuje kosztów przejazdu i innych nie­

zbędnych wydatków poniesionych przez notariusza w związku z dokonaniem czynności.

Zwolnienie od opłat:
• jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecz­

nego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagrodzenia, może wystą­

pić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania

o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia tego wynagrodzenia; stosuje się odpo­

wiednio do osoby prawnej, która wykaże, że nie ma dostatecznych środków na ponoszenie

wynagrodzenia żądanego przez notariusza;

• sąd po ustaleniu, że zachodzi potrzeba dokonania czynności notarialnej, uwzględnia

wniosek i wyznacza notariusza do dokonania żądanej przez stronę czynności notarialnej;

za stronę zwolnioną od ponoszenia wynagrodzenia za dokonaną czynność notarialną wy-

nagrodzenie ponosi Skarb Państwa.

Podatki:
• notariusz jako płatnik na podstawie odrębnych przepisów pobiera podatki;

• jeżeli wniosek o wpis w księdze wieczystej podlega opłacie sądowej, notariusz pobiera

od wnioskodawcy tę opłatę oraz wskazuje we wniosku o wpis w księdze wieczystej wyso­

kość pobranej opłaty sądowej. Notariusz uzależnia sporządzenie aktu notarialnego oraz

objęcie wnioskiem o wpis w księdze wieczystej żądania dokonania w księdze wieczystej

także innego wpisu związanego z czynnością notarialną, od uprzedniego uiszczenia przez

wnioskodawcę należnej opłaty sądowej. Pobraną opłatę sądową notariusz przekazuje właś-

ciwemu sądowi rejonowemu;

• jeżeli wnioskodawca został zwolniony od kosztów sądowych od wniosku o wpis w księdze

wieczystej, notariusz wskazuje we wniosku o wpis w księdze wieczystej, że opłata sądowa

nie została pobrana i załącza prawomocne postanowienie sądu w przedmiocie zwolnienia

od kosztów sądowych do dokumentów stanowiących podstawę wpisu w księdze wieczy-

stej, które przesyła do sądu prowadzącego księgę wieczystą.

Pieczęć urzędowa

Notariusz używa pieczęci urzędowej z wizerunkiem orła.

Rejestr kancelarii:
• prowadzi Minister Sprawiedliwości;

• do dnia 31 stycznia każdego roku Minister Sprawiedliwości ogłasza w formie obwieszcze­

nia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” wykaz zareje­

strowanych kancelarii.

Kup książkę

3

1. Notariat

Powoływanie i odwoływanie notariuszy

Powołanie:
• notariusza powołuje i wyznacza siedzibę jego kancelarii Minister Sprawiedliwości,

na wniosek osoby zainteresowanej, po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby notarialnej;

• niewyrażenie opinii w ciągu 60 dni od dnia otrzymania wniosku Ministra Sprawiedliwo­

ści, uważane jest za wyrażenie opinii pozytywnej.

Kwalifikacje
• Notariuszem może być powołany ten, kto:

1) posiada obywatelstwo polskie, obywatelstwo innego państwa członkowskiego UE, pań­

stwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony

umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, albo

obywatelstwo innego państwa, jeżeli na podstawie przepisów prawa UE przysługuje

mu prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium RP na zasadach

określonych w tych przepisach,

2) korzysta w pełni z praw publicznych i ma pełną zdolność do czynności prawnych,

3) jest nieskazitelnego charakteru i daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu

notariusza,

4) ukończył wyższe studia prawnicze w RP i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia

prawnicze uznane w RP,

5) odbył aplikację notarialną w RP,

6) złożył egzamin notarialny w RP,

7) ukończył 26 lat.

Odstępstwa od wymogów:
• wymagania, o których mowa wyżej w pkt 4 i 5, nie dotyczą osób, które w RP:

1) uzyskały tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk

prawnych,

2) zajmowały stanowisko sędziego lub prokuratora,

3) zajmowały stanowisko asesora sądowego przez okres co najmniej 2 lat,

4) wykonywały zawód adwokata lub radcy prawnego przez okres co najmniej 3 lat,

5) zajmowały stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Pań­

stwa przez okres co najmniej 3 lat;

• do egzaminu notarialnego bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić osoby, które

w RP:

1) posiadają stopień naukowy doktora nauk prawnych,

2) przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku

o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione na stanowisku referendarza sądowego,

starszego referendarza sądowego, asystenta prokuratora, asystenta sędziego lub były

zatrudnione w Sądzie Najwyższym lub w Trybunale Konstytucyjnym i wykonywały

zadania odpowiadające czynnościom asystenta sędziego,

Kup książkę

4

I. Prawo konstytucyjne

3) po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 4 lat w okresie

nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu wyko­

nywały na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej wymagające wiedzy

prawniczej czynności bezpośrednio związane z czynnościami wykonywanymi przez

notariusza w kancelarii notarialnej,

4) po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 4 lat w okre­

sie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były

zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej i wykonywały wymagające wie­

dzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej

na rzecz tych urzędów,

5) po ukończeniu aplikacji legislacyjnej przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuż­

szym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione

w urzędach organów władzy publicznej lub w państwowych jednostkach organizacyj­

nych i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane

z tworzeniem projektów ustaw, rozporządzeń lub aktów prawa miejscowego,

6) zajmują stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa,

7) zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, adwokacki, radcowski lub komorniczy;

• do egzaminu notarialnego bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić również

osoby, które przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złoże­

niem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione w międzynarodowym orga­

nie sądowym, w szczególności w TSUE lub ETPCz i wykonywały zadania odpowiadające

czynnościom asystenta sędziego;

• do egzaminu notarialnego składanego przed komisją bez odbycia aplikacji notarialnej

mogą przystąpić m.in. również osoby, które nie złożyły wniosku o powołanie na notariu­

sza w terminie 10 lat od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu notarialnego.

Uruchomienie kancelarii:
• notariusz jest obowiązany w ciągu 2 miesięcy od zawiadomienia o powołaniu uruchomić

kancelarię i zgłosić o tym Ministrowi Sprawiedliwości;

• w razie nieuruchomienia kancelarii w terminie 2 miesięcy powołanie traci moc, okolicz­

ność tę stwierdza Minister Sprawiedliwości.

Wniosek

Uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu notarialnego uprawnia do złożenia wniosku

o powołanie na stanowisko notariusza w terminie 10 lat od dnia doręczenia uchwały o wyni­

ku egzaminu notarialnego.

Ślubowanie:
• przy powołaniu notariusz składa wobec Ministra Sprawiedliwości ślubowanie wg na­

stępującej roty: ,,Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać

zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej, w postępowaniu swym

kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości”;

• Minister Sprawiedliwości może upoważnić prezesa właściwego sądu apelacyjnego

do przyjęcia ślubowania.

Kup książkę

5

1. Notariat

Odwołanie:
• Minister Sprawiedliwości odwołuje notariusza, jeżeli notariusz:

1) zrezygnował z prowadzenia kancelarii,

2) z powodu choroby lub ułomności został uznany orzeczeniem lekarza orzecznika Za­

kładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków no­

tariusza lub bez uzasadnionej przyczyny odmówił poddania się ocenie niezdolności

do pracy, mimo zalecenia rady właściwej izby notarialnej – po uprzednim wysłucha-

niu notariusza, chyba że nie jest to możliwe,

3) ukończył 70 lat,

4) został pozbawiony prawa prowadzenia kancelarii orzeczeniem sądu dyscyplinarnego,

5) ma orzeczony zakaz wykonywania zawodu na mocy prawomocnego wyroku sądu,

6) utracił prawa publiczne lub pełną zdolność do czynności prawnych;

• Minister Sprawiedliwości może odwołać notariusza w wypadku, gdy charakter stwierdzo­

nych, w wyniku wizytacji nieprawidłowości stanowi rażącą i oczywistą obrazę przepisów

prawa, a także w wypadku, gdy notariusz uzyskał dwie ujemne oceny w wyniku kolej-

nych wizytacji przeprowadzonych przez wizytatora samorządu notarialnego lub Ministra

Sprawiedliwości. Odwołanie następuje po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby notarial­

nej, wydanej na wniosek Ministra Sprawiedliwości, w terminie miesiąca od daty wpływu

wniosku.

Ponowne powołanie:
• osoba, która przestała być notariuszem z przyczyn, o których mowa w art. 16 § 1 pkt 1, 4,

5 i 6 NotU (zrezygnowała z prowadzenia kancelarii, została pozbawiona prawa prowadze­

nia kancelarii orzeczeniem sądu dyscyplinarnego, ma orzeczony zakaz wykonywania za­

wodu na mocy prawomocnego wyroku sądu, utraciła prawa publiczne lub pełną zdolność

do czynności prawnych) oraz art. 16 § 3 NotU (odwołana przez Ministra Sprawiedliwości

w wyniku nieprawidłowości stwierdzonych w trakcie wizytacji), może zostać ponownie

powołana;

• jeżeli osoba, o której mowa wyżej, przez co najmniej 10 lat nie wykonywała zawodu no­

tariusza, może zostać ponownie powołana na notariusza po złożeniu egzaminu notarial-

nego.

Obowiązki i prawa notariuszy

Obowiązek ogólny

Notariusz jest obowiązany postępować zgodnie ze złożonym ślubowaniem oraz stale pod­

nosić kwalifikacje zawodowe.

Tajemnica:
• notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął

wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne;

• obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po odwołaniu notariusza;

Kup książkę

6

I. Prawo konstytucyjne

• obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy notariusz składa zeznania jako świadek przed

sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo ważnemu interesowi

prywatnemu. W tych wypadkach od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić no­

tariusza Minister Sprawiedliwości;

• obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy informacji udostępnianych na podstawie

przepisów ustawy z 16.11.2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu

terroryzmu (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 455) – w zakresie określonym tymi przepisami.

Dodatkowe zatrudnienie:
• notariusz nie może podejmować zatrudnienia bez uzyskania uprzedniej zgody rady

właściwej izby notarialnej, z wyjątkiem zatrudnienia w charakterze pracownika nauko-

wo-dydaktycznego, dydaktycznego lub naukowego, chyba że wykonywanie tego zatrud­

nienia przeszkadza w pełnieniu jego obowiązków;

• notariuszowi nie wolno także podejmować zajęcia, które by przeszkadzało w pełnie­

niu obowiązków albo mogło uchybiać powadze wykonywanego zawodu. Nie wolno mu

w szczególności zajmować się handlem, przemysłem, pośrednictwem i doradztwem w in­

teresach;

• o zamiarze podjęcia zatrudnienia lub zajęcia notariusz jest obowiązany zawiadomić preze-

sa rady właściwej izby notarialnej. Rada rozstrzyga, czy podjęcie zatrudnienia lub zajęcia

nie uchybia obowiązkom notariusza albo powadze wykonywanego zawodu. Jeżeli rada nie

wyrazi zgody na zatrudnienie lub zajęcie, sprawę, na wniosek notariusza, rozstrzyga Kra­

jowa Rada Notarialna, której decyzja jest ostateczna.

Ubezpieczenie OC:
• notariusz podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej;

• rada izby notarialnej właściwej ze względu na siedzibę kancelarii notarialnej jest obowią­

zana do przeprowadzania kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia;

• prezesi rad izb notarialnych obowiązani są do składania Ministrowi Sprawiedliwości raz

w roku, w terminie do 15 marca, sprawozdań z kontroli przeprowadzonych w poprzed­

nim roku kalendarzowym.

Czas otwarcia kancelarii:
• kancelaria powinna być czynna w dniach powszednich co najmniej 6 godzin dziennie;

• rada właściwej izby notarialnej może ustalić jeden dzień powszedni tygodnia jako wolny

za przepracowaną sobotę;

• w wypadkach niecierpiących zwłoki albo szczególnych potrzeb kancelaria może być

czynna także w niedziele i święta.

Niemożność pełnienia obowiązków:
• jeżeli notariusz nie może pełnić swych obowiązków, wyznacza na ten czas zastępstwo spo­

śród zastępców notarialnych zatrudnionych w jego kancelarii oraz notariuszy ze wspólnej

kancelarii, informując o tym prezesa rady właściwej izby albo spośród zastępców nota­

rialnych z wykazu właściwej izby notarialnej oraz notariuszy mających siedzibę kancelarii

notarialnej w tej izbie, w porozumieniu z prezesem rady właściwej izby;

Kup książkę

7

1. Notariat

• jeżeli z powodu nieobecności notariusza wynikłej z nieprzewidzianych przyczyn nota­

riusz nie wyznaczył w kancelarii zastępstwa na czas swej nieobecności, zastępstwo wyzna-

cza prezes rady właściwej izby notarialnej.

Zaprzestanie prowadzenia kancelarii

W wypadku zaprzestania prowadzenia kancelarii przez notariusza z innych powodów

niż jego śmierć lub zawieszenia go w czynnościach, rada izby notarialnej wyznacza czasowo

do pełnienia obowiązków notariusza zastępstwo spośród zastępców notarialnych, notariuszy

albo notariuszy emerytowanych danej izby notarialnej.

Upoważnienie aplikanta:
• notariusz może upoważnić aplikanta notarialnego objętego jego patronatem do wykony­

wania czynności notarialnych określonych w art. 79 pkt 2, 4, 7 i 8 NotU (sporządzania

poświadczeń, spisywania protokołów, sporządzania wypisów, odpisów i wyciągów doku­

mentów, sporządzania na żądanie stron projektów aktów, oświadczeń i innych dokumen­

tów), jeżeli aplikant odbył co najmniej 2 lata i 6 miesięcy aplikacji oraz uzyskał pozytywny

wynik z kolokwium;

• upoważnienie jest udzielane w formie pisemnej na czas określony i wskazuje czynności

notarialne, do wykonywania których aplikant został upoważniony;

• notariusz niezwłocznie zawiadamia prezesa rady właściwej izby notarialnej, Ministra Spra­

wiedliwości oraz prezesa właściwego sądu apelacyjnego o udzieleniu upoważnienia, prze­

syłając jego kopię;

• notariusz ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez aplikanta notarialnego

przy wykonywaniu czynności notarialnych.

Składki

Notariusze opłacają, na potrzeby organów samorządu notarialnego, składki miesięczne,

których wysokość ustala corocznie Krajowa Rada Notarialna. Ponadto, stosownie do uchwał

właściwych izb notarialnych, notariusze opłacają składki na inne określone cele.

Samorząd notarialny:

• tworzą notariusze;

• obejmuje izby notarialne i Krajową Radę Notarialną, które posiadają osobowość prawną.

Organy izby:
• walne zgromadzenie notariuszy izby;

• rada izby notarialnej.

Skład i siedziba izby:
• izbę notarialną stanowią notariusze prowadzący kancelarię w okręgu sądu apelacyjnego;

• siedzibą izby notarialnej jest siedziba sądu apelacyjnego.

Kup książkę