10

www.gazetapodatkowa.pl

Gazeta Podatkowa nr 67 • 21.08.2008 r.

RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO

Porady eksperta

Ewidencja sprzedaży sprzętu odpisanego w koszty

przy zakupie

Zakupiliśmy w tym roku sprzęt budowlany, który ze względu na niską

wartość został zaliczony do kosztów zużycia materiałów. Teraz zamierzamy

sprzedać ten sprzęt. Jak ująć to w księgach rachunkowych?

Jednostka, zgodnie z przyjętym w zasadach (polityce) rachunkowości uproszczeniem

może nie zaliczać niskocennych składników majątku do środków trwałych, a ich wartość

odpisywać bezpośrednio w koszty zużycia materiałów. Fakturę za zakup takiego sprzętu

ujmuje się w takim przypadku zapisem:

a) wartość netto

– Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,

b) VAT naliczony

– Wn konto 22-2 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

c) wartość brutto

– Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”

(w analityce: Konto imienne kontrahenta),

d) rozliczenie zakupu

– Wn konto 40 „Koszty według rodzajów”

(w analityce: Zużycie materiałów) lub

konto zespołu 5,

– Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.

Sprzedaż składnika majątku, odpisanego w koszty w momencie zakupu, powoduje

powstanie przychodu ze sprzedaży materiałów. Przychód ten podlega ewidencji na

koncie 74-0 „Sprzedaż materiałów”. Zapis księgowy, dokonany na podstawie faktury

VAT wystawionej dla nabywcy, wygląda następująco:

a) wartość brutto stanowiąca należność od nabywcy

– Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”

lub

konto 24 „Pozostałe rozrachunki”

(w analityce: Konto imienne kontrahenta),

b) VAT należny

– Ma konto 22-1 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego”,

c) przychód netto ze sprzedaży

– Ma konto 74-0 „Sprzedaż materiałów”.

W przypadku gdy sprzedaż niskocennego sprzętu nastąpiła w tym samym roku co

jego zakup, w księgach rachunkowych uzasadnione jest przeksięgowanie kosztów na

konto 74-1 „Wartość sprzedanych materiałów” – w celu ustalenia wyniku na sprzedaży

tego składnika materiałów. Należy więc sporządzić dowód PK i zaksięgować:

1. Korektę ujęcia wartości niskocennego sprzętu:

– Wn konto 74-1 „Wartość sprzedanych materiałów”,

– Ma konto 40 „Koszty według rodzajów”

(w analityce: Zużycie materiałów) lub

konto zespołu 5.

2. Zapis techniczny dla zachowania czystości obrotów na koncie kosztów zużycia

materiałów – ta sama kwota ze znakiem ujemnym:

– Wn konto 40 „Koszty według rodzajów”

(w analityce: Zużycie materiałów) lub

konto zespołu 5,

– Ma konto 40 „Koszty według rodzajów”

(w analityce: Zużycie materiałów) lub

konto zespołu 5.

Dodać warto, że nie byłoby podstaw do takiej korekty kosztów w przypadku, gdyby

zakup sprzętu i jego sprzedaż nastąpiły w różnych latach obrotowych.

Dorota Przybyszewska

Uzyskanie certyfikatu księgowego do 31 grudnia 2008 r.

Dnia 2 maja 2008 r. weszły w życie przepisy przejściowe dotyczące nabywania upraw-

nień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych określone w art. 2 ust. 1-4 ustawy

z dnia 18 marca 2008 r. w sprawie zmiany ustawy o rachunkowości (Dz. U. nr 63, poz. 393).

Wynika to z art. 6 pkt 2 wymienionej ustawy.

Zgodnie z tymi przepisami wnioski o wydanie certyfikatu księgowego, złożone

do 31 grudnia 2008 r. rozpatrywane będą na dotychczas obowiązujących zasadach

określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie uprawnień do usługowego

prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz. U. z 2002 r. nr 120, poz. 1022 ze zm.).

Przypomnę, że zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia, Minister Finansów wydaje certyfikat

księgowy osobom fizycznym, które:

1) złożyły oświadczenie, iż posiadają pełną zdolność do czynności prawnych i korzystają

z pełni praw publicznych, nie były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za prze-

stępstwa popełnione umyślnie oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy z dnia

29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.),

2) spełniają co najmniej jeden z poniższych warunków:

a) udokumentowały trzyletnią praktykę w księgowości oraz posiadają wykształcenie

wyższe magisterskie uzyskane na jednym z kierunków ekonomicznych o specjalności

rachunkowość lub innej, dla której plan studiów i program kształcenia odpowia-

dał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności rachunkowość,

w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do

nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych,

b) udokumentowały trzyletnią praktykę w księgowości, posiadają wykształcenie wyż-

sze magisterskie lub równorzędne oraz ukończyły studia podyplomowe z zakresu

rachunkowości w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi

przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych,

c) udokumentowały dwuletnią praktykę w księgowości, posiadają wykształcenie co

najmniej średnie oraz złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający

kwalifikacje osób ubiegających się o certyfikat księgowy.

Przy czym, zgodnie z § 4 ust. 1 wymienionego rozporządzenia, za praktykę w księgo-

wości uważa się wykonywanie – na podstawie stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej,

umowy spółki lub w związku z prowadzeniem ewidencji własnej działalności gospodarczej,

czynności:

1) o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2, 4 lub 5 ustawy o rachunkowości, na zasadach w niej

określonych, lub

2) w ramach badania sprawozdania finansowego, pod nadzorem biegłego rewidenta.

ważnE!

Osoby ubiegające się o uzyskanie certyfikatu na drodze egzaminacyjnej na do-

tychczasowych zasadach powinny złożyć wniosek o zakwalifikowanie do eg-

zaminu do dnia 30 września 2008 r. Dla tych osób termin egzaminu zostanie

wyznaczony do 31 grudnia 2008 r. Osoby, które chcą zdawać egzamin według

tych zasad nie mogą więc spóźnić się ze złożeniem wniosku o zakwalifikowanie

do egzaminu.

Od 1 stycznia 2009 r. obowiązywać będą inne zasady nabywania uprawnień do

usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zasady te określone zostały w nowym

rozdziale 8a „Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych” wprowadzonym do ustawy

o rachunkowości. Osoby, które złożą wnioski o zakwalifikowanie do egzaminu i nie przy-

stąpią do niego do dnia 31 grudnia 2008 r., będą kwalifikowane do kolejnego egzaminu, ale

już na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2009 r. Oczywiście egzamin sprawdzający

kwalifikacje będzie się wówczas odbywać także według nowych zasad.

Uzyskanie certyfikatu księgowego od 1 stycznia 2009 r.

Począwszy od 1 stycznia 2009 r. certyfikat księgowy będzie wydawany na wniosek

osoby fizycznej, która spełnia łącznie warunki określone w art. 76b ust. 1 znowelizowanej

ustawy o rachunkowości, tj.:

1) ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych,

2) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygod-

ności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniądza i papierami

wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy

o rachunkowości,

3) posiada dwuletnią praktykę w księgowości,

4) posiada wykształcenie co najmniej średnie,

5) złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający kwalifikacje osób ubiegających

się o certyfikat księgowy.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na nową definicję praktyki określoną w art. 76b

ust. 2 znowelizowanej ustawy o rachunkowości, obowiązującą od 1 stycznia 2009 r. Zgodnie

z wymienionym przepisem za praktykę w księgowości uważać się będzie wykonywanie – na

podstawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1/2 etatu, odpłatnej

umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie usłu-

gowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem

własnej działalności gospodarczej – następujących czynności:

1) prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych ujmujących

zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym, lub

2) wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, lub

3) sporządzanie sprawozdań finansowych, lub

4) badanie sprawozdań finansowych pod nadzorem biegłego rewidenta.

W stosunku do dotychczasowego stanu prawnego definicja praktyki uległa więc istot-

nej zmianie. Od 1 stycznia 2009 r. wykonywanie czynności uznawanych za praktykę na

podstawie umowy o pracę będzie możliwe wyłącznie w wymiarze nie mniejszym niż

1/2 etatu (dotychczasowe przepisy nie określały wymiaru czasu pracy). W odniesieniu

do umów cywilnoprawnych zwraca się uwagę na odpłatny charakter takiej umowy oraz

konieczność jej zawarcia z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie usługowego

prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ponadto nie będzie wątpliwości, iż wymóg praktyki

będzie spełniony, jeżeli osoba ubiegająca się o wydanie certyfikatu księgowego udoku-

mentuje wykonywanie tylko jednej z wymienionych wyżej czynności przez wymagany

okres.

Dodać należy, że na mocy przepisów przejściowych, osoby, które złożą wniosek

o wydanie certyfikatu księgowego bez egzaminu po 1 stycznia 2009 r., ale przed dniem

30 czerwca 2010 r. otrzymają certyfikat księgowy, jeżeli wykażą, iż spełniają łącznie

warunki określone w art. 2 ust. 5 ustawy nowelizującej, tj.:

1) mają pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystają z pełni praw publicz-

nych,

2) nie były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodno-

ści dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniądza i papierami war-

tościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy,

3) posiadają trzyletnią praktykę w księgowości i wykształcenie:

a) wyższe magisterskie uzyskane na kierunku rachunkowości lub na innym kierunku eko-

nomicznym o specjalności rachunkowość lub innej, dla której plan studiów i program

kształcenia odpowiadał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności

rachunkowość, w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi

przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych, lub

b) uzyskane w ramach studiów podyplomowych z zakresu rachunkowości w jednostkach

organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stop-

nia naukowego doktora nauk ekonomicznych, poprzedzone studiami magisterskimi

lub równorzędnymi.

ważnE!

Osoby ubiegające się od 1 stycznia 2009 r. o wydanie certyfikatu księgowego

bez egzaminu będą zobowiązane udokumentować trzyletnią praktykę zgodnie

z art. 76b ust. 2 znowelizowanej ustawy o rachunkowości. Czyli wykonywanie

czynności uznanych za praktykę przez okres 3 lat powinno odbywać się na pod-

stawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1/2 etatu, od-

płatnej umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorcą świadczącym usługi

w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, umowy spółki lub

w związku z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej.

Ewa Gruchot

Ważne informacje i terminy dla osób

ubiegających się o certyfikat księgowy