Kurs AT lekcja 13

www.invest24.pl

Zapraszamy do dyskusji na forum

Lekcja 13: Oscylatory. RSI

Lekcja 13: Wskaźniki część III. Oscylatory.

Lekcja 13: Oscylatory

Oscylatory to wskaźniki, które generują sygnały na podstawie których inwestorzy podejmują decyzję

do zajęcia pozycji na rynku bądź wyjścia z niego.
W przeciwieństwie do wskaźników takich jak średnie kroczące, MACD itp. oscylatory są wskaźnikami
wyprzedzającymi albo równoczesnymi w stosunku do trendu . Nigdy natomiast nie są opóźnione w stosunku
do wahań cenowych.
Ta właśnie cecha powoduje, Ŝe opieranie decyzji inwestycyjnych na podstawie oscylatorów daje duŜo lepsze
rezultaty w porównaniu do wskaźników śledzących trend, co jednocześnie nie wyklucza przydatności tych
drugich.

W zasadzie w miarę rozwoju skomputeryzowanej analizy pojawiały się coraz to nowsze wskaźniki, które
miały dawać coraz to lepsze sygnały i generować większe zyski. W rezultacie oscylatory, które powstawały
na samym początku są najczęściej uŜywane przez profesjonalnych inwestorów. W tej lekcji przyjrzymy się
dwóm najczęściej uŜywanym: wskaźnikowi siły względnej (RSI) oraz oscylatorowi stochastycznemu (STS).

WSKAŹNIK SIŁY WZGLĘDNEJ (RELATIVE STRENGTH INDEX) - RSI

Jednym z najbardziej popularnych, a zarazem jednym z najlepszych oscylatorów jest wskaźnik, który mierzy
siłę ruchu cenowego - wskaźnik siły względnej, opracowany przez Wellesa Wildera.

Najogólniej RSI tworzy się na podstawie porównania wzrostu cen zamknięcia z x dni, do spadku cen
zamknięcia z tego samego okresu. Taka technika obliczania wartości wskaźnika powoduje ograniczenie
wahań do przedziału od 0 do 100.

Pierwszą rzeczą, a właściwie decyzją dotyczącą uŜywania opisywanego wskaźnika jest wybór poziomów
wykupienia i wyprzedania rynku. Często programy do analizy same narzucają nam poziomy wskazujące na
skrajne zachowania rynku stosując dwojakie reguły:

1. Zasada Pareta - w myśl której 20% czasu kurs cenowy znajduje się w skrajnych połoŜeniach. Program
zatem ustala tak linie wskazujące na poziomy wyprzedania i wykupienia, aby objęły one 20% całego ruchu
cenowego.

2. Reguła 20/80 oraz 30/70. W myśl tej reguły program wyznacza linię wyprzedania rynku na poziomie 20
bądź 30 oraz poziom wykupienia przy wartościach 80 bądź 70. Są to najczęściej uŜywane poziomy, którymi
podczas tej lekcji będziemy się posługiwali.

Przejdźmy do rzeczy.

Poziom wyprzedania - skrajny poziom, który symbolizuje rynek, na którym ogromną przewagę mają
sprzedający, zatem na rynku mamy tendencję spadkową.

Poziom wykupienia - skrajny poziom, który symbolizuje rynek, na którym ogromną przewagę mają
kupujący, zatem na rynku mamy tendencję wzrostową.

Oba poziomy wskazują, Ŝe rynek w najbliŜszym czasie powinien zmienić tendencję. Jest tylko jedno ale.
Podczas silnych ruchów wskaźnik siły względnej długo utrzymuje się w skrajnym połoŜeniu, innymi słowy
sam fakt przebywania wskaźnika w sferze wyprzedania/wykupienia nie jest sygnałem do zajęcia pozycji.

Jak zatem korzystać z RSI?:

RSI daje dwojakie sygnały na podstawie, których moŜna podejmować decyzję dotyczące rynku kapitałowego.

1. Dywergencje. Byka oraz niedźwiedzia.

Dywergencja byka powstaje w sytuacji, gdy ceny formują nowy dołek, a RSI wyznacza dno na wyŜszym
poziomie niŜ podczas poprzedniego spadku – jest to zatem sygnał do zajęcia długiej pozycji (kupna).

Dywergencja niedźwiedzia daje sygnał do zajęcia krótkiej pozycji i powstaje w dokładnie odwrotnej sytuacji
otóŜ, gdy na wykresie cenowym powstaje wierzchołek, a RSI formuje szczyt na niŜszym poziomie niŜ
poprzedni.

2. Poziomy. Wykupienie oraz wyprzedanie rynku.

RSI słuŜy przede wszystkim do pokazywania poziomów wyprzedania oraz wykupienia rynku. NaleŜy
pamiętać o tym, Ŝe linie te nie są sztywno ustalone. Najczęściej spotykane linie referencyjne to linia 70 , której
przebicie od dołu wskazuje na rynek wykupiony (jednak nie oznacza automatycznie sygnału sprzedaŜy. Taki
występuje dopiero po przebiciu linii od góry. Odwrotnie wygląda sytuacja w przypadku poziomu 30 pkt.:
przebicie od góry wskazuje na rynek wyprzedany a następnie przebicie od dołu daje sygnał do zajęcia długiej
pozycji.
PoniŜej na rysunku przykład sygnałów, które generuje wskaźnik Wellesa Wildera:

www.invest24.pl

Zapraszamy do dyskusji na forum

Lekcja 13: Oscylatory. RSI

Rys.1 Sygnały płynące z RSI na wykresie spółki Kable.  Na wykresie widoczny jest najmocniejszy sygnał z RSI tj. dywergencja.
Widzimy  takŜe  fałszywe  sygnały  wynikające  z  poziomów.  Dlatego  warto  podejmować  decyzję  w  momencie  pojawienia  się
dywergencji,  jeŜeli zaś chodzi o poziomy wyprzedania i wykupienia,  warto posłuŜyć się drugą metodą, która potwierdzi te sygnały.

Lekcja 13: Wskaźniki część III. Oscylatory.

Taka taktyka gry jest dobra w sytuacji, gdy nie lubimy ryzyka (często tracimy na takim podejściu gwałtowną
falę wzrostową) i jesteśmy graczami więcej niŜ krótkoterminowymi, w praktyce lepiej sprawdza się druga
metoda tj. sprzedaŜ w momencie przebicia linii wykupienia od góry oraz kupna w momencie przebicia linii
wyprzedania od dołu.

W  przypadku  programu  FIBOTRADER  mamy  moŜliwość
określania poziomów wyprzedania (oversold) oraz wykupienia
(overbrought)  rynku,  które  domyślnie  ustawione  są  na
poziomie  30  oraz  70.  Co  więcej  mamy  takŜe  opcje  regulacji
ramy  czasowej.  Nie  chce  wprowadzać  dodatkowych
komplikacji,  dlatego  dodam  tylko,  Ŝe  najczęściej  uŜywanym
okresem  jest  okres  14-dniowy  w  przypadku  graczy
ś

rednioterminowych.

Daytraderzy

korzystają

14-

minutowych, a inwestorzy długoterminowi mają tendencję do
zwiększania tego okresu.

OSCYLATOR STOCHASTYCZNY (STS)

Oscylator, którym teraz się zajmiemy bada zaleŜności pomiędzy kaŜdą ceną zamknięcia, a ostatnim zakresem
wahań cen.
ZłoŜony jest z dwóch linii: %K oraz %D, z których linia %K jest linią szybszą. Przez to, Ŝe posiada bardziej
skomplikowaną budowę po części wyeliminowane zostały fałszywe sygnały orz rynkowy szum.

Zakres wahań STS podobnie jak w przypadku RSI mieści się pomiędzy 0 i 100. RozróŜniamy dwa rodzaje
STS:

1. Szybki - bardzo czuły, przez co generuje wiele mylnych sygnałów;

2. Wolny - Linia %D szybkiego oscylatora staje się linią %K STS wolnego, a linia %D wolnego

powstaje przez wygładzenie linii %K STS wolnego.

Gracze średnioterminowi oraz długoterminowi stosują przede wszystkim oscylator wolny.

W przypadku STS pierwszą rzeczą jest ustalenie ramy czasowej. Standardowa rama wynosi 5 dni, jednak
często wybierany jest znacznie szerszy okres, co prowadzi do wyeliminowania fałszywych sygnałów, które
mógłby generować STS oparty np. na 3 dniach.

Spójrzmy teraz co oferuje programu FIBOTRADER. Pomimo
tego, Ŝe program jest darmowy, wachlarz, którym dysponujemy
w przypadku ustalania parametrów oscylatora stochastycznego
jest naprawdę szeroki. Oprócz określania ramy czasowej dwóch
linii, mamy moŜliwość wyboru poziomu, na którym znajdą się
linie  referencyjne  określające  rynek  wyprzedany  oraz  rynek
wykupiony-  Wybór  parametrów  linii  jest  identyczny  jak  w
przypadku  wskaźnika  siły  względnej  RSI.  Mamy  takŜe
moŜliwość wyboru rodzaju STS - szybki, wolny, lub oba naraz.
Jednak  odradzam  korzystanie  z  tej  ostatniej  opcji  gdyŜ  obraz
jest zamazany, a szukanie sygnałów staje się uciąŜliwe.

www.invest24.pl

Zapraszamy do dyskusji na forum

Lekcja 13: Oscylatory. STS

Lekcja 13: Wskaźniki część III. Oscylatory.

Jak korzystać z Oscylatora Stochastycznego?:

1. Dywergencje

Dywergencja byka inaczej hossy pojawia się wtedy, gdy spółka osiąga nowe dno, a STS formuje dno na
wyŜszym poziomie niŜ poprzednio (analogicznie wygląda dywergencja bessy)

2 .Wykupienie i wyprzedanie

Gdy STS przebija linię referencyjną górną od dołu informuje nas, Ŝe ceny są na zbyt wysokim poziomie i
zniŜka jest bardzo prawdopodobna. Gdy Oscylator Stochastyczny przebija od góry linię dolną, mówi nam, Ŝe
ceny spadły zbyt gwałtownie i nadchodzi odreagowanie rynku w postaci zwyŜki.

3 .Kierunek linii

Jeśli obie linie nachylone są w tą samą stronę jest większe prawdopodobieństwo, Ŝe obecny trend będzie
kontynuowany. Czyli jeśli ceny rosną wraz z liniami K% i %D to trend wzrostowy będzie kontynuowany,
analogicznie jeŜeli ceny się ześlizgują i obie linie zniŜkują najprawdopodobniej trend spadkowy się
utrzyma. Są to sygnały o charakterze krótkoterminowym.

Rys.2 Wykres spółki Kable. PoniŜej Oscylator Stochastyczny. Widzimy sygnał zmiany trendu - dywergencje oznaczoną
granatowymi strzałkami. Dzięki niej moŜna było przewidzieć cały przyszły trend spadkowy. Dwa zaznaczone sygnały pokazywały
okazję o charakterze krótkoterminowym, dzięki którym moŜna było wykorzystać kaŜdy ruch cen. Co więcej, podczas wszystkich
wahań obserwowanie kierunku linii przyniosło takŜe dobre skutki, ostrzegając przed ewentualnymi zmianami trendu.

Grzegorz Wach <mgreg>, Dawid Augustyn <ogest>

Opracowane na podstawie:
Alexander Elder „Zawód inwestor giełdowy”,
John J. Murphy „Analiza techniczna rynków finansowych”,
Waldemar Tarczyński „Rynki kapitałowe”.

Zalecana lektura:
Alexander Elder „Zawód inwestor giełdowy” Rdz. 30, 31

www.invest24.pl

Zapraszamy do dyskusji na forum

Lekcja 13: Oscylatory. STS

Lekcja 13: Wskaźniki część III. Oscylatory.