ESPERANTO

.

PL

Maria Niemirow - -

Esperanto dla wszystkich

-

Lekcja 22

Jak to, proszę Państwa, wszystko zależy od punktu widzenia - no, no! Jakieś np. przeciętne oblicze ludzkie
jednemu wyda się uroczą miłą twarzyczką, a drugiemu gębą jak patelnia. Albo żona! Dla obcych panów
"maleńka", "kociątko" i różne tam takie miłe rzeczy, a dla własnego męża... brr! Herod - baba !
Prawda ? Dziś nauczymy się zdrabniać i zgrubiać (powiększać). Przeczytajmy tekst :

Sinjoro B. havas malgrandan filineton. żi (la filineto) havas belajn bluajn okulojn, ruĝan
buŝeton kaj tre agrablan voĉeton. Bovo havas malagrablan voĉegon. Sur via vizaĝo mi
vidas ĝojan rideton. Ĉu via edzo ankaŭ dormetas post tagmanĝo? En Zakopane troviĝas
montoj, kaj en mia vilaĝo estas nur montetoj. Sokolica en Pieniny estas impona montego.
Hodiaŭ estas simpla pluvo, sed morgaŭ estos pluvego - diras sinjoro Wicherek kun
simpatia rideto. Ĉu Ksantipa estis dolĉa edzineto? Eble ankoraŭ unu kaliketon? Ne? Kial?
...Leterportisto staras antaŭ mia pordego. Li havas certe leteron de mia knabo - pensas
fianĉino de soldato. Misisipi estas riverego kaj Utrata estas nur rivereto. Edzeto, mi petas
vin, donu al mi monon! Edzineto, mi petegas vin, donu al mi trankvilon!

tłumaczenie

Nowe słówka:

blua - niebieski
buŝo - usta
buŝeto - usteczka
certe - na pewno
dormeti - drzemać
impona - imponujący
kaliketo - kieliszeczek
kalikego - kielich
letereto - liścik
leterportisto - listonosz
monto - góra
monteto - górka
peti - prosić
petegi - błagać
pluvo - deszcz
pluveto - deszczyk

pluvego - ulewa
pordego - brama
rido - śmiech
rideto - uśmieszek
rivero - rzeka
rivereto - rzeczka
riverego - wielka rzeka
simpla - zwykły
soldato - żołnierz
tagmanĝo - obiad
trankvilo - spokój
troviĝi - znajdować się
voĉo - głos
voĉeto - głosik
voĉego - głosisko

Przyrostek "eg" - wyraża zwiększenie, wzmocnienie cechy, najwyższy stopień wielkości i natężenia:

buŝo - usta
varma - ciepły
peti - prosić
ega - olbrzymi

buŝego - morda
varmega - gorący
petegi - błagać
ege - niezmiernie, ogromnie

Przyrostek "et" - wyraża zmniejszenie, osłabienie, najniższy stopień wielkości lub natężenia:

domo - dom
bruo - szum, hałas
eta - drobny, malutki

dometo - domek
brueto - szmerek
ete - maleńko, odrobinkę

Lekcja 23