O

c

e

n

a

r

y

z y

k

a

z a

w

o

d

o

w

e

g

o

n

a

s

t

a

n

o

w

i s

k

u

P

R

A

C

O

W

N

I

K

Z

A

O

P

A

T

R

Z

E

N

I

A

W

I

n

s

t

y

t

u

c

i

e

B

i

o

c

h

e

m

i

i

i

B

i

o

f

i

z

y

k

i

P

A

N

W

a

r

s

z

a

w

a

,

l

u

t

y

2

0

0

6

r

.

$#guid{E F279A 0E-7D38-40E3-80 80-8E21D95 3AB9 3}#$

2

S

P

I

S

T

R

E

Ś

C

I



O cena ryzyka zaw odow ego. I

nf ormacj e og

ól ne.



O pi s st anow i ska.



I

dent yf i kacj a zagroże

ń.



Kart a anal i zy ryzyka zaw odow ego.



Pl an dzi ał ań koryguj ących i zapobi egaw czych.

3

O

c

e

n

a

r

y

z

y

k

a

z

a

w

o

d

o

w

e

g

o

Z

a

s

a

d

y

o

g

ó

l

n

e

R

y

z

y

k

o

z

aw

o

d

o

w

e

określ a

możl i w ość

w yst ępow ani a

zdarzeń

ni epożądanych

zw i ązanych

z

w yko

nyw aną

pracą,

po

w oduj ących

st rat y,

w

szczegól ności

możl i w ość

w yst ąpi eni a

u

pracow ni ków

ni

ekorzyst nych

skut ków

zdrow ot nyc

h

do

ut rat y

życi a

w ł ą

czni e

w

w yni ku

za

grożeń

zaw odow ych

w yst ępuj ących

w środow i sku pracy l ub w yni kaj ących ze sposobu w ykonyw ani a pracy.

P

r

z

e

p

r

o

w

ad

z

aj

ąc

o

c

e

n

ę

n

al

e

ż

y

:

-

O pi sać anal i zow ane st anow i sko pracy,

-

Zi dent yf i kow ać zagrożeni a,

-

O szacow ać ryzyko zw i ązane z zagrożeni ami ,

-

O ceni ć dopuszczal ność ryzyka zaw odow ego,

-

O pracow ać pl an dzi ał ań w yni kaj ących z oceny ryzyka,

-

O ceni ć skut eczność zapl anow anych dzi ał ań po i ch real i zacj i .

D o

przeprow adzeni a

ni ni ej szej

oceny

w ykorzyst ana

zost ani e

uproszczona

met oda

szacow ani a

ryzyka

zw ana

„ st an

dardow ą

oceną

ryzy

ka

zaw odow ego” ,

zgodna

ze

st andardami

post ępow ani a

określ onymi

w

PN - N - 18002

„ Syst emy

zarządzani a

bezpi ec

zeńst w em

pracy.

O

gól ne

w yt yczne

do

oceny

ryzyka

zaw odow ego” .

G raf i czny przebi eg oceny ryzyka zaw odow ego przedst aw i a rys. 1 st r. 4.

4

R

Y

S.

1

P

r

z

e

b

i

e

g

o

c

e

n

y

r

y

z

y

k

a

z

aw

o

d

o

w

e

g

o

n

a

st

an

o

w

i

sk

u

p

r

ac

y

O pi sać st anow i sko

Zebrać pot rzebne do anal i zy i nf ormacj e

Zi dent yf i kow ać zagrożeni a

O szacow ać ryzyko zw i ązane

z zagrożeni ami

C zy można przyj ąć ryzyko?

N I

E

O pracow ać pl an

el i mi nacj i l ub

ograni czeni a ryzyka

T

AK

Przeprow adzać

okresow e oceny

ryzyka

Wprow adzi ć pl an

w życi e

W

i

e

l

k

o

ś

ć

r

y

z

y

k

a

(

R

)

z

w

i

ą

z

a

n

e

g

o

z

z

a

gro

ż

e

n

i

a

m

i

o

s

za

c

o

w

ana

z

o

s

t

a

n

i

e

j

a

k

o

i

l

o

c

z

y

n

c

i

ęż

k

o

ś

c

i

s

zko

d

l

i

w

y

c

h

n

as

t

ę

p

s

t w

z

a

g

r

o

ż

e

ni

a

(

C

)

i

p

r

aw

d

o

p

o

d

o

bi

e

ń

s

t

w a

i

c

h

w

y

s

t

ąp

i

e

n

i a

(

P

)

.

R

=

C

*

P

I

n

a

j

e

j

p

o

d

s

t a

w

i

e

w

y

z

n

a

c

z

on

a

z

o

st

a

n

i

e

d

o

p

u

s

z

cz

a

l

n

o

ść

r

y

zy

k

a

z

a

w

od

o

w

e

go

w

s

k

a

l

i

t

r

ó

j s

t

o

pn

i

o

w

e

j

z

g

o

d

n

i e

z

w

s

k

a

z

ów

k

a

m

i

i c

h

o

k

r

eś

l

a

n

i

a,

p

r

z

e

d

s

t

aw

i

o

n

y

mi

w

w

/

w

P

o

l

s

ki

e

j

N

or

m

i

e

.

5

T

ab

l

i

c

a

1

.

O sz

ac

o

w

an

i

e

r

y

z

y

k

a

z

aw

o

d

o

w

e

g

o

w

sk

al

i

t

r

ó

j

st

o

p

n

i

o

w

e

j

P

R

A

W

D

O

P

O

D

O

B

I

E

Ń

S

T

W

O

C

I

Ę

Ż

K

O

Ś

Ć

N

A

S

T

Ę

P

S

T

W

Mał a

Średni a

D uża

Mał o

praw dopodobne

Mał e

1

Mał e

1

Średni e

2

Praw dopodobne

Mał e

1

Średni e

2

D uże

3

Wysoce

praw dopodobne

Średni e

2

D uże

3

D uże

3

Pow yższe, określ amy st osuj ąc ni żej w ymi eni one w skazów ki :

–

D

o

n

a

s

t

ę

p

s

t w

o

m

a

ł

e

j

s

z

k

o

d

l

i

w

oś

c

i

z

a

l

i

cz

a

s

i

ę

t

e

u

r

a

z

y

i

c

h

o

r

o

by

,

k

t

ó

r

e

n

i

e

p

o

w

o

d

u

j

ą

d

ł u

g

o

t

r

w ał

y

c

h

d

o

l

e

g

l i

w

o

ś

c

i

i

ab

s

e

n

c

j

i

w

p

r

ac

y

;

s

ą

t

o

c

z

a

s

o

w

e

p

o

g

o

r

s

z

en

i

a

s

t

a

nu

zd

r

o

w

i

a

,

t

a

ki

e

j

a

k

n

i e

w

i

e

l

k

i

e

s

t ł

u

c

z

e

ni

a

i

z

r

a

n

i

e

n

i

a

,

p

o

d

r

a

ż

n

i e

n

i

a

oc

z

u

,

ob

j

a

w

y

n

i

ew

i

e

l

k

i e

g

o

za

t

r

u

c

i

a

,

b

ó

l

e

gł

o

w

y

,

i t

p

.

–

D o nast ępst w o śr

e

d

n

i

e

j

szkodl i w ości zal

i cza si ę t e urazy i

ch

oroby, kt óre

pow oduj ą

ni ew i el ki e,

al e

dł ugot rw ał e

l ub

naw racaj ące

okresow o

dol egl i w ości

i

są

z

w i ązane

z

okresami

absencj i ;

są

t o

n

p.

zrani eni a,

oparzeni a

I I

st opni a

na

ni ew i el ki ej

po

w i erzchni

ci ał a,

al ergi e

skórne,

ni eskompl i kow ane

zł amani a,

zespoł y

pr

zeci ążeni ow e

ukł adu

mi ęśni ow o-

szki el et ow ego ( np. zapal eni e ści ęgna) i t p.

–

D o

nast ępst w

o

d

u

ż

e

j

szkodl i w ości

zal i cza

si ę

t e

urazy

i

ch

oroby,

kt óre

pow oduj ą

ci ężki e

i

st ał e

dol egl i w ości

i /l ub

śmi erć;

są

t o

n

p.

oparzeni a

I I I

st opni a

dużej

po

w i erzchni

ci ał a,

amput acj e,

skompl i kow ane

zł amani a

,

choroby

now ot w orow e,

t oksyczne

uszkodzeni a

narządów

w ew nęt rznych

i

ukł adu

nerw ow ego,

zespół

w i bracyj ny,

zaw odow e

uszkodzeni a

sł uchu,

ast ma, zaćma i t p.

–

D o

m

ał

o

p

r

aw

d

o

p

o

d

o

b

n

y

c

h

zal i cza

si ę

t e

nast ępst w a

zagrożeń,

kt óre

ni e

pow i nny

w yst ąpi ć

podczas

cał ego

okresu

akt yw noś

ci

zaw odow ej

pracow ni ka,

6

–

D o

p

r

aw

d

o

p

o

d

o

b

n

y

c

h

zal i cza

si ę

t e

nast ępst w a

zagrożeń,

kt óre

mogą

w yst ąpi ć

ni e

w i ęcej

ni ż

ki l kakrot ni e

podczas

okresu

akt yw ności

zaw odow ej pracow ni ka,

–

D o

w

y

so

c

e

p

r

aw

d

o

p

o

d

o

b

n

y

c

h

zal i cza

si ę

t e

nast ępst w a

zagrożeń,

kt óre

mogą

w yst ąpi ć

w i e

l okrot ni e

podczas

okresu

akt yw ności

zaw odow ej

pracow ni ka.

Ź

r

ó

d

ł

o

:

P

N

–

N

–

1

8

0

0

2

N a

podst aw i e

pow yż

szych

w skazań

opra

cow ano

t abel ę

oszac

ow ani a

skut ków

zagrożeni a.

Wart ości

l i t erow e

t abel i

w ykorzyst ano

t eż

w

kol umnach

określ onych

j ako

„ P

r

aw

d

o

p

o

d

o

b

i

e

ń

st

w

o

” ,

„ R

y

z

y

k

o

” ,

oraz

„ R

y

z

y

k

o

p

o

r

e

d

u

k

c

j

i

” ,

w

sporządzonej

KARC I

E

AN

ALI

ZY

RYZYKA

ZAWO D O WEG O

dl a

st anow i ska: p

r

ac

o

w

n

i

k

z

ao

p

at

r

z

e

n

i

a.

M

o

ż

l

i

w

e

sk

u

t

k

i

z

ag

r

o

ż

e

n

i

a

sz

ac

u

j

e

m

y

j

ak

o

:

D

D uże

S

Średni e

M

Mał e

A

Akcept ow any pozi om ryzyka

W

przypadku

oszac

ow ani a

ryzyka

zaw

odow ego

na

pozi om

i e

„

d

u

ż

e

”

,

czyl i

j ako

n

i

e

d

o

p

u

sz

c

z

al

n

e

–

nal eży

zapro

ponow ać

dzi ał ani a

nat ychmi ast ow e

w cel u j ego zmni ej szeni a do pozi omu dopuszczal nego.

7

O

P

I

S

S

T

A

N

O

W

I

S

K

A

1.

Praca w ykonyw ana na st anow i sku przez 8 godzi n dzi enni e.

-

W

szczegól nych

pr

zypadkach

w yni kaj ących

z

pot rzeb

p

racodaw cy

możl i w a j est praca ponad ust al oną normę czasu pracy.

-

Praca j ednozmi anow a.

-

St anow i sko pracy ruchome.

-

Zat rudni eni : mężczyźni i kobi et y w w i eku pow yżej 18 l at .

2.

Prace w pomi eszczeni u:

-

Zw i ązane z przygot ow ani em do pracy, przyj ęci em zadań do w ykonani a,

-

Prace

bi urow e,

prow adzeni e

dokument acj i

( obsł uga

komput era

z

moni t orem ekranow ym) ,

-

Skł adani e rel acj i przeł ożonemu z w ykonanych zadań,

-

Pi l now ani e t ermi nów real i zacj i zamów i eń,

-

Moni t ori ng subst ancj i szkodl i w ych i ni ebezpi ecznych,

-

Prace magazynow e,

-

Prace t ransport u ręcznego,

-

Prace zl econe przez przeł ożonego.

3.

Warunki w ykonyw ani a pracy:

-

Prace

w

w ymuszonej

pozycj i

ci ał a

( ob

sł uga

komput era,

ki erow ani e

poj azdem) ,

-

T

ransport ręczny ( ł a

dunek, rozł adunek) czynni ków szkodl i w ych

i ni ebezpi ecznych,

-

W

st ani e

koncent ra

cj i

i

obci ążeni a

psy

chi cznego

( np. ci ągł e

skupi eni e

uw agi na ki erow ani u poj azdem) .

8

I

D

E

N

T

Y

F

I

K

A

C

J

A

Z

A

G

R

O

Ż

E

Ń

N a

podst aw i e

anal i

zy

st anow i ska

prac

y,

podczas

w ykony

w ani a

czynności

zw i ązanych

z

w ypeł ni ani em

obow i ązków

pracow ni ka

na

st anow i sku

zaopat rzeni ow ca,

mogą

w yst ąpi ć

ni żej

w ymi eni one

czynni ki

st anow i ące

dl a

ni ego źródł o zagrożeni a:

A

.

C

z

y

n

n

i

k

i

n

i

e

b

e

z

p

i

e

c

z

n

e

1.

C z

y

n

n

i

k

i

f

i

z

y

c

z

n

e

-

Poruszaj ące si ę maszyny i urządzeni a,

-

El ement y spadaj ące,

-

Prąd el ekt ryczny,

-

Zi mne pow i erzchni e ( suchy l ód) ,

-

Ruchome części maszyn i i ch oprzyrządow ani a,

-

O st re, w yst aj ące el ement y ( ost re kraw ędzi e) ,

-

Śl i ski e, ni erów ne pow i erzchni e.

B

.

C

z

y

n

n

i

k

i

s

z

k

o

d

l

i

w

e

1.

C z

y

n

n

i

k

i

f

i

z

y

c

z

n

e

-

Pol e el ekt romagnet yczne,

-

Pol e el ekt rost at yczne,

-

H ał as,

-

Wi bracj e,

-

O św i et l eni e,

-

Mi krokl i mat .

2

.

C z

y

n

n

i

k

i

p

sy

c

h

o

f

i

z

y

c

z

n

e

-

O bci ążeni e psychi czne,

-

O bci ążeni e st at yczne,

-

O bci ążeni e emocj onal ne,

-

O bci ążeni e dynami czne.

9

3

.

C z

y

n

n

i

k

i

c

h

e

m

i

c

z

n

e

-

T

l enki azot u,

-

O zon.

4

.

C z

y

n

n

i

k

i

b

i

o

l

o

g

i

c

z

n

e

-

Mi kroorgani zmy rośl i nne i zw i erzęce,

-

Makroorgani zmy rośl i nne i zw i erzęce

C

.

C

z

y

n

n

i

k

i

u

c

i

ą

ż

l

i

w

e

-

Wymuszona

pozycj a

ci ał a

na

st anow i sku

z

komput erem

i moni t orem ekranow ym,

-

Wymuszona pozycj a ci ał a na st anow i sku ki eruj ącego poj azdem,

-

O bci ążeni e

w zroku

spow odow ane

ci ąg

ł ą

koncent racj ą

w

t rakci e

ki erow ani a poj azdem po zmroku.

N a

o

m

aw

i

an

y

m

st

an

o

w

i

sk

u

n

i

e

st

w

i

e

r

d

z

a

si

ę

m

o

ż

l

i

w

o

śc

i

w

y

st

ąp

i

e

n

i

a

p

r

ac

o

c

h

ar

ak

t

e

r

z

e

sz

c

z

e

g

ó

l

n

i

e

n

i

e

b

e

z

p

i

e

c

z

n

y

m

.

Zag

r

o

ż

e

n

i

a

w

y

p

ad

k

o

w

e

,

kt óre

mogą

pow st ać

na

st anow

i sku

pracow ni k

zaopat rzeni a

z

pow odu

poj aw i ani a

si ę

zdarzeń

ni epożądanych

w yw oł anych

n

i

e

b

e

z

p

i

e

c

z

n

y

m

i

c

z

y

n

n

i

k

am

i

f

i

z

y

c

z

n

y

m

i

:

-

U razy

doznane

w

w

yni ku

porażeni a

prą

dem

el ekt rycznym

d

o

śmi erci

w ł ączni e,

-

U razy doznane w w yni ku st ł uczeni a, uderzeni a,

-

U razy

doznane

w

w yni ku

kont akt u

c

i ał a

z

ost rymi

kra

w ędzi ami ,

ost rzami ,

-

U razy

doznane

w

w yni ku

upadku

( od

st ł uczeń

do

zł amań

kończyn

górnych i /l ub dol nych)

-

U razy

doznane

w

w yni ku

przeci ążeni a

ukł adu

mi ęśni ow o

–

szki el et ow ego,

-

U razy doznane w w yni ku odmrożeni a.

10

Zag

r

o

ż

e

n

i

a ,

kt óre

mogą

w yst ępow ać

w

w yni ku

oddzi ał yw ani a

c

z

y

n

n

i

k

ó

w

sz

k

o

d

l

i

w

y

c

h

:

-

P

sy

c

h

o

f

i

z

y

c

z

n

y

c

h

:

-

O bci ążeni e

psychi czne

/ni edyspozycj a

w

w yni ku

przeci ążeni a

psychi ki /,

-

O bci ążeni a emocj onal ne /nerw y, st res/.

-

C h

e

m

i

c

z

n

e

:

-

Wyst ąpi eni e al ergi i , uczul eni a.

Zag

r

o

ż

e

n

i

a ,

kt óre

mogą

w yst ępow ać

w

w yni ku

oddzi ał yw ani a

c

z

y

n

n

i

k

ó

w

u

c

i

ąż

l

i

w

y

c

h

:

-

C horoby

zw yrodni eni ow e

kręgosł upa

( dyskopat i a,

sk

rzyw i eni e

kręgosł upa, przykurcze mi ęśni i nóg) ,

-

Zaburzeni a

w i dzeni a

( osł abi eni e

ost rości

w zroku,

w i dzeni e

podw ój ne,

uczuci e

pi eczeni a,

kł uci a,

pi asku

w

oczach,

ł zaw i eni e

oczu,

zaczerw i eni eni e spoj ów ek) ,

-

Syndrom

Si cca

( zauw ażal ne

zmni ej szeni e

częst ot l i w ości

mrugani a

oczami

pow oduj ące

w ysychani e

i

w ykrzyw i eni e

rogów ki

oraz

st opni ow a

ut rat a w zroku) ,

-

Syndrom

RSI

( Rep

et i t i ve

St ai n

I

nj ury

)

zespół

urazów

w yw oł anych

j ednost ronnym

przeci ążeni em

kończyn

górnych

na

odci nk

u

dł oń

–

bark

( dot kl i w y,

pi ekący

ból

przedrami eni a,

rami eni a,

szyi ,

ł opat ki

;

obrzęk, uszt yw ni eni e, bezw ł ad) ,

-

Zakł óceni a krążeni a krw i ,

-

B ól e i zaw rot y gł ow y,

-

Zespół

ci eśni

nadgarst ka

–

nast ępst w o

ni epraw i dł ow ego

uł ożeni a

rąk

( przeguby

uł ożone

ku

górze)

podcz

as

korzyst ani a

z

kl aw i at ury

( nadw rażl i w ość,

dręt w i eni e,

mrow i eni e,

oraz

ból

kci uka

i

t rzech

kol ej nych pal ców , oraz dł oni i nadgarst ków )

-

N erw ow ość, rozdrażni eni e.