M-poradnikX.indd

NA CD

NEWSY

Z OKŁADKI

FIRMA

MAGAZYN

PROGRAMY

WARSZTAT



poradnik

INTERNET.kwiecień.2005

Jak ułatwić i usprawnić

wyszukiwanie?

W zasadzie każdy wie, że aby wyszukać po-
trzebną informację w sieci, wystarczy wpisać
poszukiwany wyraz i nacisnąć przycisk obok
albo klawisz Enter. Na ogół jednak wyszu-
kiwarka zwraca olbrzymią liczbę wyników,
w których możemy się naprawdę pogubić. Na-
leży więc zawęzić obszar poszukiwań. Jeżeli
zależy nam na wynikach pochodzących tylko
z polskich stron, wystarczy zaznaczyć poni-
żej okienka opcję „Szukaj na stronach kate-
gorii: Polski”. Wtedy wyniki zwracane przez
program zostaną automatycznie ograniczone
do stron, w których zadeklarowanym językiem
jest polski. Oczywiście tak samo można postą-
pić, gdy poszukujemy informacji w dowolnym
innym języku – wówczas należy zastosować
opcję „Narzędzia językowe”, która znajduje się
po prawej stronie przycisku „Szukaj z Google”
(rys. 1). Na tej samej stronie mamy też odno-
śniki do stron Google w innych krajach.

Należy tu podkreślić, że określenie kategorii

„polski” nie oznacza stron na serwerach w Pol-
sce, mogą one być w dowolnym miejscu świata,
jedynym ich wyróżnikiem jest zadeklarowany
język, w którym jest napisana dana strona.

Podczas wyszukiwania w Google nie ma zna-

czenia wielkość liter, które wpisujemy w okno
programu, tak więc słowa „Warszawa”, „warsza-
wa” czy też „WaRsZaWa” są traktowane iden-
tycznie i dają takie same wyniki.

Przy wyszukiwaniu cytatu, który znamy

w dokładnym brzmieniu, na przykład powie-
dzenie czy tekst wiersza lub piosenki, warto
ująć go w cudzysłów, wówczas będzie on wy-
szukiwany dokładnie w takim brzmieniu jakie
zostało podane i otrzymamy zestaw odnośni-
ków bardziej zbliżony do pożądanego.

Wyszukiwanie zaawansowane

Czasami występuje konieczność stopniowego
zawężania kręgu poszukiwań, bowiem wyszu-
kiwanie proste daje zbyt wiele wyników. W ta-

Trudno chyba znaleźć internautę, który przynajmniej raz

nie skorzystał z najpopularniejszej wyszukiwarki sieciowej

Google. Jest to narzędzie absolutnie niezbędne podczas

działań w sieci, ale tak naprawdę chyba niewiele osób umie

wykorzystać pełnię jego możliwości i opcji. I tym mniej zna-

nym możliwościom Google chciałbym poświęcić ten artykuł.

Mirosław Dworniczak

Google potrafi (

prawie

) wszystko!

kim przypadku bardzo pomocna jest opcja wy-
szukiwania zaawansowanego (rys. 2). Możemy
tutaj wybrać różne opcje wyszukiwania według
słów kluczowych, np. wyszukiwanie stron za-
wierających określone słowa, wyrażenia, albo
też strony, na których mamy pewne słowa, na-
tomiast wykluczamy obecność innych. Może-
my na przykład poszukując informacji o zam-
kach wpisać słowo zamek, ale w okienku „bez
słów” wpisać słowo błyskawiczny. Wtedy sys-
tem automatycznie odrzuci wszystkie strony
poświęcone zamkom błyskawicznym.

Zdarza się, że poszukujemy w sieci do-

kumentu określonego typu, na przykład pre-
zentacji Power Point. Wtedy wykorzystuje-
my opcję Format pliku – możemy zadekla-
rować typ pliku, który poszukujemy, albo też
wykluczyć określone typy, czyli na przykład
– wyszukaj wszystkie pliki za wyjątkiem do-
kumentów Worda.

Google może też wyszukać tylko strony

zmodyﬁkowane w ciągu ostatnich 3, 6 lub 12
miesięcy, albo strony występujące tylko jako
część konkretnego serwera lub domeny inter-
netowej. Wszystkie opcje są opisane bardzo
klarownie i nie powinno być problemu z ich
interpretacją.

Mniej znane, a jednak pożyteczne

Oprócz znanych, prostych funkcji wyszukiwa-
nia, Google oferuje kilka innych użytecznych
funkcji, m.in. kalkulator, możliwość znalezie-
nia wielu deﬁnicji różnych pojęć, wyszukiwa-
nia map i planów, gdy znamy adres (niestety
tylko w USA), śledzenia tras przesyłek pocz-
towych czy też samolotów rejsowych.

Kalkulator

Jak wykonywać obliczenia? Jeśli chodzi o ob-
liczanie wartości wyrażeń arytmetycznych, to
po prostu wprowadzamy całe wyrażenie, sto-
sując ogólnie znaną notację matematyczną.
I tak wprowadzając wyrażenie 8.15*7 i naci-

skając Enter otrzymamy wynik obliczenia,
czyli 57.05. Należy zauważyć, że system ze-
zwala zarówno na użycie kropki, jak i prze-
cinka dziesiętnego – umie je zinterpretować
prawidłowo. W ramach prostych działań mo-
żemy wykonywać dodawanie (+), odejmowa-

Rys. 1.

Narzędzia

językowe

w Google

Rys. 2.

Wyszukiwanie

zaawansowane

– wybór opcji



WARSZTAT

NA CD

NEWSY

Z OKŁADKI

FIRMA

MAGAZYN

PROGRAMY

poradnik

INTERNET.kwiecień.2005

nie (-), mnożenie (*), dzielenie (/), potęgo-
wanie (^). Innymi funkcjami, których moż-
na używać jest znajdowanie procentu danej
liczby – w tym przypadku składnia jest nastę-
pująca: jeśli np. chcemy obliczyć 12% liczby
45, to wpisujemy 12% of 45. Możemy także
obliczać pierwiastek (ang. root) dowolnego
stopnia – 5th root of 115 to pierwiastek pią-
tego stopnia z liczby 115.

Inną interesującą funkcją związaną z ra-

chunkiem  prawdopodobieństwa  jest  możli-
wość obliczania kombinacji, czyli na ile spo-
sobów możemy wybrać pewną liczbę przed-
miotów  ze  zbioru.  Obliczenia  dokonujemy
wstawiając słowo choose (ang. wybór). I tak
wpisując 6 choose 3 zadajemy obliczenie na
ile  sposobów  można  wybrać  zestaw  trzech
elementów ze zbioru liczącego 6 elementów.
Myślę, że ta funkcja będzie przydatna szcze-
gólnie licealistom i studentom. Podobnie jest
z funkcją obliczania tzw. modulo, czyli reszty
z dzielenia. Tu również wykorzystujemy znak

%, ale bez dodawania słowa of. I tak obliczając
25%7 dostaniemy wartość 4 (dzieląc 25 przez
7 otrzymujemy 3 i zostaje reszta 4).

Oczywiście dostępne są także inne funk-

cje. Pierwszą z nich jest pierwiastek kwadra-
towy – używamy wtedy polecenia sqrt, z tym
że liczba, z której chcemy wyciągnąć pierwia-
stek musi być podana w nawiasie okrągłym,
np.  sqrt(7).  Pomiędzy  funkcją  i  nawiasem
może  znajdować  się  spacja.  Rzecz  jasna  są
także typowe funkcje trygonometryczne – si-
nus, cosinus, a także funkcje hiperboliczne –
sinh, cosh. Również w tym przypadku argu-
ment musi znajdować się w nawiasie. W przy-
padku funkcji trygonometrycznych program
zakłada, że argument podawany jest w radia-
nach, ale jeśli chcemy znać wartość funkcji
podając stopnie, wystarczy po liczbie wpisać
słowo degrees. I tak obliczając sinus 45 stopni
piszemy sin(45 degrees). Tutaj drobna uwa-
ga – skrótami dla tangensa i cotangensa są tan
i ctan (polskie tg i ctg nie działają).

Innymi dostępnymi funkcjami są loga-

rytmy – dziesiętny (log) oraz naturalny (ln)
oraz silnia (!).

Jedynym moim zastrzeżeniem jest błąd dzie-

lenia przez zero – obliczenie 1/0 daje w wyni-
ku zero (?!), podczas gdy np. tangens 90 stopni
zwraca jako wynik 1.633*10

, co można uznać

za wynik bliski nieskończoności.

Oczywiście obliczenia czysto arytmetycz-

ne nie wyczerpują możliwości tego kalkulatora.
Prawdziwą jego wartość można poznać dopie-
ro wtedy, gdy spróbujemy wykonywać przeli-
czenia jednostek ﬁzycznych. Musimy tylko pa-
miętać, że wszystkie polecenia oraz nazwy jed-
nostek musimy podawać w języku angielskim.
Tak więc jeśli np. chcemy skorzystać ze wzoru
Einsteina E=mc

, aby obliczyć ile energii można

uzyskać ze stugramowej porcji materii – wpro-
wadzamy 100g*c^2 in joules i natychmiast

mamy wynik. Jeśli chcielibyśmy przeliczyć
objętość 15 litrów na galony brytyjskie – wpro-
wadzamy 15 litres in UK gallons i zaraz wie-
my, że to 3,3 galona brytyjskiego. Możliwości
przeliczeń tego typu są prawie nieograniczone
– można przeliczać szybkości, wartości energii,
mocy (koń mechaniczny ma tu skrót HP – od
horse power), ciśnienia i wielu innych.

Poszukuję grafiki – jak szukać?

Gdy szukamy graﬁki, możemy korzystać ze
standardowej wyszukiwarki Google, ale dla-
czego nie zaprząc do pracy wyspecjalizowane-
go serwisu, np. Wyszukiwarki graﬁki Google.
Jest w niej zindeksowany ponad miliard (!) gra-
ﬁk różnego rodzaju, więc jest z czego wybierać.
Możemy skorzystać ze strony głównej tej wy-
szukiwarki (wchodzimy przez zakładkę „Gra-
ﬁka” na stronie głównej Google), ale polecam
wejście w funkcje zaawansowane (rys. 3). Mo-
żemy tam zadać parametry wyszukiwania – nie
tylko słowa kluczowe, ale także wielkość gra-
ﬁki (mała, średnia, duża), format (jak na razie
JPG, GIF oraz PNG) oraz zabarwienie (czarno-
-biały, skala szarości, pełne kolory). Oczywiście
możemy także zawęzić wyszukiwanie graﬁk do
konkretnego serwera lub domeny.

Powiedzmy, że poszukujemy graﬁki zwią-

zanej  z  samochodem  Ferrari  Testarossa.  Po
wpisaniu  słów  kluczowych  w  odpowiednim
miejscu  pojawia  się  strona  wynikowa  z  mi-
niaturkami znalezionych graﬁk (rys. 4). Pod
każdą  z  miniaturek  znajdziemy  precyzyjny
adres odnośnika, format graﬁki oraz jej roz-
miar w kB. Jeśli wybierzemy którąś z graﬁk,
Google skieruje nas na kolejną stronę (rys. 5),
gdzie oprócz miniaturki zobaczymy poniżej
także obraz w oryginalnym kontekście. Obok

Google potrafi (

prawie

) wszystko!

Rys. 3.

Graﬁka –

wyszukiwanie

zaawansowane

– najlepsze

miejsce startowe

Rys. 4.

Strona wynikowa

zaawansowane-

go wyszukiwania

przykładowej

graﬁki –

miniaturki

Rys. 5.

Tu wreszcie

mamy już

graﬁkę

podaną

jak na dłoni

– nic tylko

ściągać!

NA CD

NEWSY

Z OKŁADKI

FIRMA

MAGAZYN

PROGRAMY

WARSZTAT



poradnik

INTERNET.kwiecień.2005

Rys. 6. Grupy dyskusyjne – warto zwrócić uwagę na przejrzystość prezentacji

Rys. 7. Google Scholar – prosta i wydajna wyszukiwarka literatury naukowej

Rys. 8. Katalog ogólny Google – uporządkowana i wygodna struktura

wary są porozrzucane chaotycznie na półkach.
Internet w zasadzie przypomina taki wielki
sklep. Oczywiście jeśli wiemy dokładnie cze-
go szukamy, to sprawa jest w zasadzie pro-
sta – wpisujemy odpowiednie słowo lub frazę
w wyszukiwarkę i za chwilę mamy wynik. Kło-
poty zaczynają się wtedy, gdy tylko z grubsza
wiemy czego chcemy poszukać. Wtedy z po-
mocą przychodzi katalog Google. Podobnie jak
w wielkim markecie towary są poustawiane
w sposób w miarę logiczny – są półki z gaze-
tami, z pieczywem czy z napojami, tak i tutaj
mamy bardzo wygodny katalog (rys. 8). Na po-
czątku jest typowy katalog ogólny ze stosowny-
mi kategoriami. Jeśli wchodzimy do katalogu
przez polską wersję Google, to na górze ekranu
widzimy właśnie polskie kategorie w katalo-
gu, a więc tam należy szukać stron dostępnych
w języku polskim (rys. 9). Dopiero poniżej jest
pełen zestaw kategorii, w których oczywiście
króluje język angielski. Strony w poszczegól-
nych  kategoriach  katalogu  są  uszeregowane
według ważności, przy czym stosuje się tu opa-
tentowaną przez ﬁrmę klasyﬁkację PageRank.
Autorzy zapewniają, że dzięki temu systemo-
wi dostaniemy informację najpełniejszą i ga-
tunkowo najlepszą. System ten polega, mówiąc
w skrócie, na szczegółowej analizie linków.
Jeśli na przykład strona X ma u siebie link do
strony Y, to jest to liczone tak, jakby strona X
oddała swój głos na stronę Y. Oczywiście sam
algorytm jest bardziej złożony, ponieważ war-
tość tego głosu jest tym większa, im wyższą
pozycję w rankingu zajmuje strona oddająca
głos.  Miejsce  w  klasyﬁkacji PageRank od-
zwierciedla  zielony  pasek  znajdujący  się  na
lewo od nazwy strony – im dłuższy, tym wy-
żej dana strona jest w rankingu.

Moje doświadczenie mówi, że nie zawsze

pozycja w tym rankingu odzwierciedla rze-
czywistą jej wartość, ale i tak system ten jest
lepszy, niż wiele innych stosowanych w roz-

miniaturki mamy link, który pozwoli nam na
obejrzenie obrazka już w pełnych wymiarach.
Aby zachować obrazek na dysku, wystarczy
kliknąć prawym przyciskiem myszki i wybrać
opcję „Zapisz obraz jako”... i gotowe. Jak wi-
dać, nie trzeba nawet przeglądać zawartości
strony źródłowej, robi to za nas Google.

Grupy dyskusyjne

Każdy, kto korzysta z grup dyskusyjnych Use-
netu, zwykle ma już swoją ulubioną przeglą-
darkę grup. Muszę jednak przyznać, że nowa
wersja przeglądarki, którą oferuje Google,
dostępna na razie w wersji beta pod adresem

http://groups-beta.google.com, wydaje się być bardzo
interesująca ofertą (rys. 6). Wyraźnie widać,
kto jest autorem danego posta, wyszukiwa-
nie jest klarowne i proste. Jeśli mamy konto
Google (o tym za chwilkę), to można od razu
odpowiadać na posty, oznaczać wątki, które
chce się śledzić, a także tworzyć nowe gru-
py dyskusyjne.

Google Scholar – niezbędny,

gdy szukasz literatury naukowej

Nowym produktem Google jest wyszukiwar-
ka literatury naukowej – Google Scholar, do-
stępna pod adresem http://google.scholar.com. Nie

jest to bardzo złożony program, ale właśnie
prostota jest jego zaletą.

Strona wyszukiwarki zaawansowanej

Scholar (rys. 7) pozwala wprowadzić słowa
kluczowe razem ze wszystkimi odpowiednimi
operatorami typu AND, OR, NOT. Słowa klu-
czowe mogą wystąpić albo w tekście artykułu,
albo w tytule – to także możemy zadać jako
parametr wyszukiwania. Oczywiście można
też szukać artykułów napisanych przez kon-
kretnego autora albo w konkretnym czasopi-
śmie, a także zawęzić swoje poszukiwania do
konkretnego okresu czasu.

Wyniki wyszukiwania

obejmują  nie  tylko  arty-
kuły  z  czasopism  nauko-
wych,  ale  także  książki,
prace  doktorskie  i  inne,
raporty itp. Należy jednak
podkreślić, że cały czas za-
soby  Scholara  są  uzupeł-
niane, tak więc nie wszyst-
ko zostało jeszcze zindek-
sowane.

Google – katalog

Trudno sobie wyobrazić
wielki sklep, w którym to-



WARSZTAT

NA CD

NEWSY

Z OKŁADKI

FIRMA

MAGAZYN

PROGRAMY

poradnik

INTERNET.kwiecień.2005

Rys. 9.

Katalog

dla polskiej

wersji Google

– warto

poszperać

Rys. 10.

Okno startowe

Google Maps –

tu zaczynamy

podróż w znane

lub nieznane



maitych katalogach zawartości sieci. Nie do
przecenienia jest fakt, że katalog jest two-
rzony w dużej mierze przez ludzi, a nie tyl-
ko automaty.

Coś dla leniwych – Google Alerts

No, może niekoniecznie chodzi tylko o leni-
wych. Czasami naprawdę nie mamy czasu,
aby śledzić jakieś bieżące wydarzenia po-
lityczne, sportowe czy choćby plotki z ży-
cia sławnych i bogatych. Właśnie do takich
spraw bardzo przydatny będzie serwis Go-

ogle Alerts (http://www.google.com/alerts/). Załóż-
my, że chcemy otrzymywać informacje do-
tyczące  któregoś  z  amerykańskich  koszy-
karzy. Na stronie Google Alerts wpisujemy
w odpowiednim okienku stosowne hasło, wy-
bieramy, czy mają to być typowe wiadomości,
czy dowolne nowe informacje z sieci, poda-
jemy jak często chcemy je otrzymywać (raz
dziennie, raz w tygodniu czy wtedy, gdy coś
zostanie  opublikowane).  Następnie  podaje-
my swój e-mail i czekamy na informacje. Go-
ogle Alerts wyszuka materiały i dostaniemy
je razem z inną pocztą. Należy pamiętać, że
serwis ten jest dostępny w wersji beta, oraz
że służy on do celów ściśle prywatnych i nie
mamy prawa wykorzystywać go jako źródła
wiedzy niezbędnej do pracy.

Dla tych, co lubią być informowani

na bieżąco – Google News

Google News powstaje automatycznie, bez inge-
rencji człowieka. Wiadomości bieżące są usta-
wiane przy użyciu specjalnego algorytmu, któ-
ry korzysta z danych wyszukiwanych w ponad
4,5  tys.  sieciowych  źródeł  wiadomości  –  po-
cząwszy od największych stacji medialnych typu
CNN,  a  skończywszy  na  gazetach  lokalnych.
Program bazując na danych uzyskanych z tych
źródeł ustawia hierarchię ważności wiadomości.
Przeszukiwanie za pomocą automatów odbywa

się na bieżąco, tak więc informacje są aktualizo-
wane bardzo często. Możemy więc śledzić roz-
wój wydarzeń i mamy pewność, że żaden edytor
nie będzie ingerował w ich hierarchię.

W ramach wyszukiwania zaawansowane-

go możemy ograniczyć się do wyszukiwania
wiadomości opublikowanych w określonym
przedziale czasu czy też w konkretnym źródle.
Niestety, z polskiego punktu widzenia można
zauważyć bardzo silny nacisk na wiadomości
pochodzące z USA oraz największych krajów
tzw. starej Europy.

Mały, sympatyczny sufler nie tylko

dla leniwych – Google Suggest

Bardzo podoba mi się pomysł, aby wyszukiwar-
ka na bieżąco podpowiadała, jakiego słowa czy

też zwrotu mogę poszukiwać. Wybierając adres

http://www.google.com/webhp?complete=1&hl=en mo-
żemy skorzystać z efektywnego podpowiadacza.
W trakcie wpisywania słowa Google w czasie
rzeczywistym próbuje odgadnąć o jakie słowo
może nam chodzić. Pod okienkiem rozwija się
lista słów wraz z wyświetlaną obok liczbą tra-
ﬁeń w serwisie Google. Jeśli na liście znajdzie-
my poszukiwane przez nas słowo, możemy prze-
rwać wpisywanie i wybrać je używając myszki
lub klawiatury (kursory).

Dla podróżników – Google maps

Gdy na początku lutego tego roku po raz pierw-
szy zajrzałem do map oferowanych przez Go-
ogle (http://maps.google.com – wersja beta urucho-
miona 8.02), pierwszą rzeczą, która rzuciła
mi się w oczy jest szybkość działania. Obsłu-
ga map jest bardzo łatwa i intuicyjna. Zoom
działa bardzo dobrze, mapę można przesuwać
zarówno kursorami, jak też przy użyciu lewego
klawisza myszki (rys. 10). Można wyszukiwać
pojedyncze adresy, znajdować konkretne loka-
lizacje (bank, bar, pizza, hotel i inne). Mapy
są zintegrowane z wyszukiwarką lokalną, co
jeszcze bardziej ułatwia nawigację.

Bardzo ciekawą opcją jest możliwość wy-

szukiwania nie tylko konkretnych adresów, ale
także znajdowania drogi łączącej dwa adresy.
Jako wynik otrzymujemy nie tylko trasę za-
znaczoną na mapie, ale także odległość, przy-
bliżony czas przejazdu oraz bardzo dokładny
plan podróży – gdzie zostaniemy poprowadze-
ni jak po sznurku, ponieważ dokładność opisu
sięga 0,1 mili (ok. 160 metrów). Pozostaje tyl-
ko mieć nadzieję, że już niedługo mapy Go-
ogle obejmą także obszary nieco nam bliższe
geograﬁcznie.

Kilka słów na koniec...

Opcje, które opisałem w tym artykule nie wy-
czerpują wszystkich możliwości Google. Po-
minąłem tutaj te, które w naszych warunkach
nie mają większego zastosowania, jak na przy-
kład możliwość uzyskiwania informacji lokal-
nych SMS-em (działa tylko w USA), poszuki-
wanie najtańszych towarów online (tzw. Fro-
ogle), znajdowania konkretnych programów
TV (również tylko w USA) czy też możli-
wość instalowania dostępu do Google na pul-
picie czy też w postaci ikony w przeglądarce.
Myślę, że dociekliwi sami znajdą odpowied-
nie informacje na ten temat. Jedno jest pewne
– twórcy wyszukiwarki cały czas pracują, aby
uczynić ją jeszcze bardziej użyteczną, nie tra-
cąc nic z prostoty obsługi.