7.08.2017

BPMN | Języki Formalne i Kompilatory

http://zasoby.open.agh.edu.pl/~11sustrojny/bpmn/index.html

1/4

BPMN

W tym rozdziale dowiesz się czym jest BPMN i do czego służy,poznasz podstawowe wzorce procesowe.

Business Process Modeling Notation to graficzna notacją służącą do opisywania procesów biznesowych,która powstała z
inicjatywy Business Process Modelling Initiative. Zamiarem jej twórców było stworzenie sposobu zapisu procesów biznesowych
zrozumiałego zarówno dla osób niezwiązanych z informatyką,jak i dla analityków i informatyków.

Obecna wersja BPMN to 2.0.

Typy obiektów

Podstawowe elementy diagramu BPMN to:

1. Obiekty związane z przepływem pracy (Flow Objects)
2. Obiekty łączące (Connecting Objects)
3. Tory (Swimlanes) –miejsca realizacji procesu
4. Artefakty (Artifacts) –służą umieszczaniu informacji uzupełniających

Bramki

Do rozgałęziania procesu wykorzystujemy bramki. Jest ich kilka rodzajów:bramki XOR,OR,AND,bramka złożona i bramka sterowana zdarzeniami.
Szczegóły przedstawia poniższy rysunek.

Zdarzenia

W notacji BPMN występują trzy rodzaje zdarzeń:

zdarzenia inicjujące,które zapoczątkowuje proces (oznaczane pojedynczym okręgiem)
zdarzenia pośrednie, które dzieją się podczas procesu (oznaczane podwójnym okręgiem)
zdarzenia końcowe,które kończy proces (oznaczane pogrubionym okręgiem)

Dla ciekawych
Wszystkie zdarzenia dzielą się na dziewięć podstawowych typów:

Message (komunikat) –symbolizuje nadejście komunikatu rozpoczynającego proces,odebranie komunikatu w trakcie
procesu lub wysłanie komunikatu kończącego proces.
Timer (zdarzenie zegarowe) - oznacza minięcie określonego czasu,nie występuje w postaci zdarzenia końcowego
Rule (zdarzenie warunkowe,reguła) –występuje w chwili wystąpienia określonego stanu danych,np temperatura>10,nie
występuje w postaci zdarzenia końcowego
Link (połączenie) –jest mechanizmem łączącym pewien proces z innym podprocesem
Multiple (zdarzenie złożone) –oznacza,że istnieje wiele różnych sposobów na wywołanie zdarzenia
Cancel (anulowanie) –oznacza anulowanie pewnej transakcji,nie występuje w postaci zdarzenia początkowego
Exception (wyjątek) –reaguje na konkretny błąd lub wyjątek,nie występuje w postaci zdarzenia początkowego
Compensation (kompensacja,wycofanie) - związany jest z konstrukcją transakcji,nie występuje w postaci zdarzenia
początkowego
Terminate (bezwarunkowe wygaszenie procesu) –oznacza zatrzymanie wszystkich zadań procesu,występuje tylko jako
zdarzenie końcowe

7.08.2017

BPMN | Języki Formalne i Kompilatory

http://zasoby.open.agh.edu.pl/~11sustrojny/bpmn/index.html

2/4

Wzorce procesowe

Wzorce procesowe to 21 podstawowych konstrukcji dotyczących procesów,powstałych w celu ujednolicenia sposobów
rysowania procesów oraz ułatwienia ich implementacji i interpretacji. Do zrozumienia wzorców wykorzystywane jest pojęcie
„tokenu”,czyli wskaźnika na aktualnie wykonywany krok procesu.

Wzorce podzielone zostały na sześć grup:

1. Wzorce podstawowe –przedstawiają najmniej złożone zachowania procesów

Sekwencja (Sequence)
Podział równoległy (Parallel Split)
Synchronizacja (Synchronization)
Podział typu XOR (Exclusive Choice)
Połączenie podstawowe (Simple Merge)

2. Wzorce zaawansowane –charakteryzują mechanizmy podziału oraz połączeń

podział wielokrotny (Multi-Choice)
połączenie wielokrotne
dyskryminator
połączenie „N”z „M”
połączenie synchroniczne

3. Wzorce strukturalne –opisują iteracyjność oraz zależność przebiegu procesów

Pętle
Zakończenia

4. Wzorce anulowania –definiują możliwe zakończenie wykonywania czynności lub procesu

Anulowanie aktywności
Anulowanie procesu

5. Wzorce stanów –opisują,jak czynniki zewnętrzne mogą wpływać na przebieg procesu

Podział XOR wyzwalany zdarzeniem
Częściowy przepływ równoległy
Kamień milowy

7.08.2017

BPMN | Języki Formalne i Kompilatory

http://zasoby.open.agh.edu.pl/~11sustrojny/bpmn/index.html

3/4

6. Wzorce obejmujące wiele instancji procesu –przedstawiają sposób tworzenia kopii czynności oraz ich wielokrotnych instancji

Wielokrotna instancja ze znaną krotnością przed rozpoczęciem
Wielokrotna instancja bez znanej krotności
Wielokrotna instancja z krotnością ustalaną podczas jej realizacji
Wielokrotna instancja z synchronizacją

Wzorce proste

Wzorzec 1 –Sekwencja (Sequence)

Przepływ sekwencyjny to wzorzec,w którym przejście pomiędzy czynnościami następuje bezwarunkowo –zakończenie jednego zadania powoduje
rozpoczęcie następnego.

Wzorzec 2 –Podział równoległy (Parallel Split)

Rozszczepienie równoległe zakłada podzielenie pojedynczego przepływu pracy na przepływy realizowane równolegle.

Wzorzec 3 –Synchronizacja (Synchronization)

W synchronizacji mamy dwa lub więcej przepływów wchodzących i jeden wychodzący. Proces czeka na dotarcie wszystkich przepływów
wchodzących,zanim przekaże pracę dalej.

Wzorzec 4 –Wyłączny wybór ścieżki (Exclusive Choice)

Wzorzec typu XOR reprezentuje rozdzielenie procesu na ścieżki alternatywne na podstawie określonego kryterium wyboru.

7.08.2017

BPMN | Języki Formalne i Kompilatory

http://zasoby.open.agh.edu.pl/~11sustrojny/bpmn/index.html

4/4

Wzorzec 5 –Połączenie proste (Simple Merge)

Połączenie proste jest stosowane,gdy dotyczy dwóch lub więcej gałęzi procesu,z których tylko jedna jest aktywna.

Pytania sprawdzające

W jakim celu powstał BPMN?
Do czego służą wzorce procesowe?
Jakie są podstawowe wzorce procesowe?

Jeżeli masz wątpliwości,zapoznaj się jeszcze raz z powyższymi informacjami.