„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Maria Żukowska
Stosowanie przepisów prawa w działalności opiekuńczej
513 [01].O1.06
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr Elżbieta Leszczyńska
mgr Ludmiła Panasewicz
Opracowanie redakcyjne:
mgr Maria Żukowska
Konsultacja:
mgr Zenon W. Pietkiewicz
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 513[01].O1.06
Stosowanie przepisów prawa w działalności opiekuńczej, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu opiekunka dziecięca
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
12
5.1. Źródła prawa. Prawa człowieka
12
5.1.1. Ćwiczenia
12
5.2. Prawa dziecka i rodziny
15
5.2.1. Ćwiczenia
15
5.3. System ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
18
5.3.1. Ćwiczenia
18
5.4. Przepisy prawne dotyczące działalności zawodowej
20
5.4.1. Ćwiczenia
20
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
23
7. Literatura
39
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela który będzie pomocny
w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie opiekunka
dziecięca 513[01].
W poradniku zamieszczono:
−
wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać przed przystąpieniem korzystania
z poradnika,
−
wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć i w ramach
samokształcenia,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
propozycje ćwiczeń, które mają na celu ukształtowanie u uczniów umiejętności
praktycznych,
−
ewaluację osiągnięć ucznia,
−
wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem:
−
wykładu problemowej,
−
dyskusji dydaktyczna,
−
burzy mózgów,
−
metod sytuacyjna,
−
metod przypadków,
−
ćwiczeń z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Zajęcia powinny odbywać się w grupie
liczącej 15 osób, w pracowni komputerowej.
W tym rozdziale podano również:
−
propozycje norm wymagań,
−
plany testów w formie tabelarycznej z kluczem odpowiedzi,
−
instrukcje dla nauczyciela,
−
instrukcje dla ucznia,
−
zestawy zadań testowych,
−
karty odpowiedzi.
Mam nadzieję, że poradnik okaże się pomocny.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
513 [01].O1
Podstawy funkcjonowania
człowieka w środowisku
513[01].O1.01
Charakteryzowanie psychofizycznych
i społecznych aspektów rozwoju człowieka
513[01].O1.01
Nawiązywanie i utrzymywanie
kontaktów społecznych
513[01].O1.03
Kształtowanie umiejętności
rozwiązywania problemów
i radzenia sobie ze stresem
513 [01].O4
Promowanie zdrowia
513[01].O1.05
Stosowanie przepisów
bezpieczeństwa
i higieny pracy
513[01].O1.06
Stosowanie przepisów
prawa w działalności
opiekuńczej
513[01].Z1
Rozwój psychomotoryczny
małego dziecka
513[01].Z3
prace artystyczne
i techniczne
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
logicznie myśleć,
−
uczestniczyć w dyskusji, prezentacji,
−
korzystać z możliwie różnych źródeł informacji,
−
rozwiązywać określone zadania i problemy teoretycznie i praktycznie,
−
określić procesy emocjonalne, motywacyjne kierujące zachowaniem człowieka,
−
scharakteryzować strukturę osobowości człowieka,
−
określić mocne i słabe strony oraz hierarchię potrzeb człowieka,
−
dostrzegać wpływ warunków środowiskowych grup społecznych (rodziny,
rówieśników, instytucji opiekuńczych) na rozwój osobowości człowieka,
−
współpracować w grupie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku procesu kształcenia uczeń (słuchacz) powinien umieć:
−
wyjaśnić podstawowe pojęcia prawne,
−
rozróżnić podstawowe gałęzie prawa,
−
przedstawić rodzaje aktów prawnych i źródła informacji o nich,
−
przedstawić zakres obowiązywania prawa,
−
posłużyć się przepisami prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego, prawa pracy,
prawa o ubezpieczeniach społecznych i zdrowotnych,
−
wskazać instytucje, wpływające na politykę zdrowotną państwa,
−
wyjaśnić istotę i zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych
−
w Polsce,
−
wyjaśnić specyfikę rynku świadczeń zdrowotnych,
−
zastosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Opiekunka dziecięca 513[01]
Moduł: Podstawy funkcjonowania człowieka w środowisku 513[01].O1.
Jednostka modułowa: Stosowanie przepisów prawa w działalności opiekuńczej
513[01].O1.06
Temat: Realizacja obowiązku kształcenia dzieci niepełnosprawnych
Cel ogólny: poznanie przepisów prawnych dotyczących realizacji obowiązku
kształcenia dzieci niepełnosprawnych, kształtowanie umiejętności
wyszukiwania i analizowania przepisów prawnych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
−
wybrać przepisy prawne dotyczące nauki dzieci niepełnosprawnych,
−
zanalizować treści przepisów prawnych,
−
porównać akty prawne niższego i wyższego stopnia,
−
scharakteryzować możliwości nauki dzieci niepełnosprawnych,
−
wymienić typy szkół dla dzieci niepełnosprawnych fizycznie,
−
wymienić typy szkół dla dzieci niepełnosprawnych umysłowo,
−
wymienić zadania gminy dotyczące pomocy dla dzieci niepełnosprawnych.
Metody nauczania – uczenia się:
−
burza mózgów,
−
praca z tekstem źródłowym.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
indywidualna,
−
zespołowa,
−
zbiorowa.
Czas:
90 min.
Środki dydaktyczne:
−
Konwencja o Prawach Dziecka,
−
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.
−
ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty,
−
folia, grafoskop, ekran (lub sprzęt do prezentacji komputerowej),
−
tablica bezpyłowa biała, mazaki,
−
zeszyty, długopisy.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Faza właściwa:
1. Krótki opis sytuacji problemowej.
2. Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie.
3. Jakie dodatkowe informacje są poruszane do rozwiązania sytuacji problemowej?
To pytanie zostaje zadane uczniom. Jedna osoba zapisuje na tablicy lub plakacie
wszystkie pytania o dane, fakty. Nie wyrzucamy żadnego pytania. Lista pytań jest
efektem ,,burzy mózgów”.
4. Ocena i analiza zgłoszonych pytań.
Dzielimy pytania na trzy grupy.
Jedna dotyczy dzieci niepełnosprawnych (np. niepełnosprawność fizyczna,
psychiczna, stopień niesprawności, możliwość poruszania się, słyszenie). Druga
grupa dotyczy rodzaju pomocy (np. dowóz do szkoły, dodatkowe wyposażenie
szkoły, podjazdy dla wózków, indywidualna nauka, podręczniki), trzeci grupa
dotyczy szczebli kształcenia, wieku rozpoczęcia nauki, typów szkół dla
niepełnosprawnych.
5. Poszukiwanie odpowiedzi na postawione pytania.
Uczniowie ustalają, że właściwym będzie sprawdzenie w oświatowych przepisach
prawnych oraz zadaniach własnych gminy (częściowo).
6. Uczniowie pracują w zespołach 3-4 osobowych. Każdy zespół wyposażony w teksty
aktów prawnych szuka odpowiedzi na pytania zapisane na tablicy. Sporządza notatki.
Czas pracy zespołowej: 40-45 minut.
Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w prawidłowym wyborze przepisu
prawnego. Podpowiada najlepsze rozwiązania.
7. Po wykonaniu zdania uczniowie porządkują luźno sporządzone notatki i nanoszą je
na duży arkusz papieru. Arkusz przymocowują do tablicy.
8. Każda grupa wyznacza lidera, który prezentuje pracę swego zespołu (na grafoskopie
lub w komputerze).
9. Uczniowie wybierają najlepsze opracowanie. Uzupełniają swoje notatki.
10. Uczniowie formułują wnioski.
Faza kończąca:
1. Uczniowie sprawdzają, czy w oparciu o posiadane przepisy prawne odpowiedzieli na
wszystkie pytania.
2. Nauczyciel ocenia pracę zespołów, aktywność uczniów oraz zachowanie się podczas
pracy.
Praca domowa
Oblicz koszt pobytu dziecka niepełnosprawnego w sanatorium. Odpowiedzi poszukaj
w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Na kartce papieru podzielonej na dwie części (część I – wiadomości, część II metoda
prowadzenia zajęć) i przypiętej do tablicy, uczniowie przyklejają samoprzylepne
karteczki z punktacją: 2, 3, 4, 5. Są one oceną sposobu przekazania i poziomu
zrozumienia wiadomości oraz metody prowadzenia zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Opiekunka dziecięca 513[01]
Moduł: Podstawy funkcjonowania człowieka w środowisku 513[01].O1.
Jednostka modułowa: Stosowanie przepisów prawa w działalności opiekuńczej
513[01].O1.06
Temat: Analiza zastrzeżeń wniesionych przez stronę polską do Konwencji
o Prawach Dziecka
Cel ogólny: wyszukiwanie i analizowanie aktów prawnych dotyczących praw dziecka.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
−
omówić zastrzeżenia wniesione przez stronę polską do Konwencji o Prawach
Dziecka.
−
posłużyć się przepisami prawa rodzinnego i opiekuńczego,
−
wybrać odpowiednie akty prawne,
−
wybrać rozdziały i odnaleźć stosowne artykuły ustaw,
−
zanalizować treści przepisów prawnych,
−
porównać akty prawne niższego i wyższego stopnia,
−
sformułować wnioski wynikające z porównania różnych zapisów dotyczących
tego samego problemu,
−
ocenić obowiązujący akt prawny.
Metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych,
−
metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
indywidualna,
−
grupowa.
Strategia: uczenie się przez doświadczenie
Środki dydaktyczne:
−
Konwencja o Prawach Dziecka,
−
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.,
−
ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy,
−
ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej (D.U. z 2002 r. Nr 21, poz.2005),
−
ustawa o aktach stanu cywilnego,
−
grafoskop, folia lub sprzęt do prezentacji komputerowej,
−
kartki papieru, zeszyty,
−
długopisy.
Czas: 90 min.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest analiza zastrzeżeń wniesionych przez stronę polską do
Konwencji Praw Dziecka.
FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, wyjaśnienie celu zajęć,
podział klasy na 4-osobowe grupy, omówienie organizacji pracy grup.
FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Jakie akty prawne dotyczą praw dzieci?
2. Jakie warunki musi spełniać osoba, by otrzymać obywatelstwo polskie?
3. Jakie dane zawiera metryka urodzenia?
4. Kto i kiedy sporządza metrykę?
5. Jakie są procedury przysposobienia dziecka?
6. Jaki jest najniższy wiek poborowego?
PLANOWANIE
1. Ustal, które artykuły Konwencji będziesz analizować.
2. Ustal, jakie polskie akty prawne będą potrzebne do sprawdzenia i porównania.
3. Sprawdź, czy są dostępne w formie wydruku, zapisane na elektronicznym nośniku,
czy musisz je znaleźć w Internecie.
4. Zaplanuj kolejne czynności.
5. Zaplanuj formę i sposób sporządzania notatek.
UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Uwzględnij uwagi i propozycje nauczyciela.
WYKONANIE
1. Przeczytaj treść zastrzeżeń wniesionych przez stronę polską do Konwencji Praw
Dziecka.
2. Zapisz w krótkiej formie problemy, które dotyczą wniesionych zastrzeżeń.
3. Przeczytaj treść art. 7, 34 i 85 Konstytucji RP z 1997 r. i zapisz swoje uwagi.
4. Przeczytaj artykuły Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczące sytuacji prawnej
dziecka adoptowanego przed i po 13 roku życia.
5. Sprawdź w ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej
najniższy wiek poborowego.
6. Porównaj zapisy art.7 i 38 Konwencji o Prawach Dziecka z polskimi przepisami
prawnymi.
7. Zapisz wnioski. Oceń zasadność wniesienia zastrzeżeń.
8. Przygotuj się do zaprezentowania pracy grupy. (Zespoły uczniów wyznaczają lidera
grupy, który dokonuje prezentacji ćwiczenia. Uczniowie wybierają najtrafniejsze
wnioski).
9. Uzupełnij swoje notatki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie zostały wybrane akty prawa?
2. Czy prawidłowo zostały odczytane zastrzeżenia do Konwencji oraz treści ustaw:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawa o
powszechnym obowiązku Rzeczypospolitej Polskiej?
3. Czy prawidłowo przeprowadzono analizę przepisów prawa?
4. Czy uwzględniono wszystkie przepisy prawne?
5. Czy zachodzi potrzeba dodatkowego sprawdzania innych aktów prawnych?
ANALIZA
Uczniowie ustalają z nauczycielem etapy ćwiczenia, które sprawiły im najwięcej
trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
wiadomości i umiejętności zostały nabyte, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich
unikać w przyszłości.
FAZA KOŃCOWA
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Uzasadnij celowość wniesienia przez stronę polską drugiej deklaracji do art. 24 ust.2
litera Konwencji Prawa Dziecka. Czy ma oparcie w prawie polskim?
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Anonimowe ankiety ewaluacyjne w następujących kwestiach:
−
sposób prowadzenia zajęć (ocena punktowa w skali: 1, 2, 3, 4, 5)
−
zdobyte wiadomości i umiejętności (ocena punktowa w skali: 1, 2, 3, 4, 5)
−
napotkane trudności ( konkretne uwagi ).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5. ĆWICZENIA
5.1. Źródła prawa. Prawa człowieka
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Analiza budowy aktów prawnych:
a) preambuła lub wstęp,
b) część normatywna aktu (treść, przepisy uchylone, delegacja na opracowanie przepisu
niższego rangą),
c) przepisy końcowe i uchylające,
d) treść ostatniego artykułu,
e) ilość wprowadzonych poprawek.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego
zakres i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową wymienionych w ,,środkach dydaktycznych” aktów prawnych
zwracając uwagę na problemy zawarte w treści ćwiczenia,
2) wpisać w krótkiej formie uwagi do poszczególnych poleceń,
3) wpisać w krótkiej formie odpowiedzi na pytanie: czego dotyczą wymienione części
aktu prawnego?
4) uogólnić treść zapisów i podać wnioski,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) zaznaczyć i poprawić błędy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
-
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
Środki dydaktyczne:
-
tekst Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r,
-
tekst Konwencji Prawa Dziecka,
-
tekst dowolnej ustawy, np.: o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, o systemie oświaty, Kodeks cywilny,
-
tekst dowolnego rozporządzenia ministra,
-
kartki papieru, zeszyty,
-
ołówek, długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ćwiczenie 2
Na podstawie Konstytucji RP z 1997 r. wypisz wolności i prawa człowieka i obywatela.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego
zakres i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać artykuły ( 30- 86) Konstytucji RP z 1997 r.,
2) wypisać numery artykułów dotyczących wolności i praw człowieka i obywatela,
3) wpisać w krótkiej formie prawo do tabeli według załączonego wzoru.
Prawa człowieka
Numer
art.
Prawa obywatela
Numer
art.
Np.:
ochrona własności
64
Np.
Prawo wyborcze
99,
127 ust.3
4) dokonać oceny poprawności zapisu i estetyki ćwiczenia,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) wykonać korektę i poprawić błędy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
-
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
Środki dydaktyczne:
−
tekst Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.,
−
folia, flamastry, grafoskop, ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej
−
kartki papieru, notes,
−
ołówek, długopis.
Ćwiczenie 3
Na podstawie Konstytucji RP z 1997 r. dokonaj klasyfikacji praw człowieka i obywatela.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przypomnieć
uczniom warunki otrzymania obywatelstwa oraz omówić kolejne etapy wykonania
ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać artykuły (30- 86) Konstytucji RP,
2) wypisać numery artykułów wskazanych w ćwiczeniu,
3) wpisać w krótkiej formie prawa do tabeli według załączonego wzoru,
4) dokonać oceny poprawności zapisu i estetyki ćwiczenia,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) wykonać korektę błędów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
prawa ogólne
prawa osobiste
prawa polityczne
prawa ekonomiczne,
socjalne, kulturalne
Np.
równość wobec
prawa
Np.
wolność sumienia
i wyznania
Np.
wolność zrzeszania
się
Np.
prawo do ochrony
zdrowia.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
−
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
Środki dydaktyczne:
−
tekst Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
−
grafoskop, folia, mazaki, ekran lub sprzęt do prezentacji komputerowej.
−
kartki papieru,
−
ołówek, długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.2. Prawa dziecka i rodziny
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1.
Wyszukaj w Konwencji o Prawach Dziecka te artykuły, które dotyczą praw
cywilnych dzieci.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego
zakres i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać artykuły Konwencji Praw Dziecka,
2) wypisać numery artykułów dotyczących cywilnych praw dzieci,
3) wpisać prawo, używając krótkiej formy zapisu,
4) dokonać oceny poprawności zapisu i estetyki ćwiczenia,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) zaznaczyć i poprawić błędy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
-
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
Środki dydaktyczne:
- tekst Konwencji Praw Dziecka,
- folia, mazaki, grafoskop, ekran lub sprzęt do prezentacji komputerowej,
-
kartki papieru,
-
ołówek, długopis.
Ćwiczenie 2.
Wyszukaj w Konwencji Praw Dziecka oraz kodeksie rodzinnym i opiekuńczym
artykuły dotyczące odpowiedzialności za wychowanie dzieci. Przeanalizuj ich treść
i zapisz wnioski.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
jego wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać Konwencję Praw Dziecka,
2) wypisać artykuły określające odpowiedzialnych za wychowanie dziecka,
3) wypisać z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego artykuły dotyczące tego samego
problemu,
4) porównać wypisane artykuły i zapisać wnioski
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5) odpowiedzieć na pytanie: Czy Rzeczypospolita Polska stosuje w tym zakresie
Konwencję Praw Dziecka?
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) przeprowadzić dyskusję na temat praw dziecka w rodzinie,
8) zaznaczyć i poprawić błędy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
-
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
-
tekst Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
-
tekst Konwencji Praw Dziecka,
-
kartki papieru, zeszyty,
-
ołówek, długopis.
Ćwiczenie 3
Na podstawie wywiadu z pracownikiem urzędu gminy odpowiedzialnym za oświatę
ustal stopień realizacji obowiązku szkolnego przez dzieci niepełnosprawne z tej gminy.
Sformułuj wnioski.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego
zakres i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać i wypisać z Konstytucji RP artykuły dotyczące problemów dzieci
niepełnosprawnych,
2) przygotować zestaw pytań na spotkanie z pracownikiem urzędu gminy odpowiedzialnym
za sprawy oświatowe,
3) przeprowadzić wywiad w oparciu o przygotowane pytania,
4) porównać wypisane artykuły Konstytucji RP z 1997 r. z wypowiedzią pracownika,
zapisać wnioski,
5) odpowiedzieć na pytanie: Czy, Twoim zdaniem, gmina A realizuje swoje zadania
w zakresie pomocy dzieciom niepełnosprawnym w realizacji obowiązku szkolnego?
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) wykonać korektę błędów.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
-
wywiad,
-
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstu źródłowego.
Środki dydaktyczne:
-
tekst Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
-
zestaw pytań skierowanych do pracownika urzędu gminy,
-
mikrofon, magnetofon (kamera wideo),
-
kartki papieru, zeszyt, długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Ćwiczenie 4
Napisz podanie zawiadamiające o przestępstwie wykorzystywania seksualnego dziecka.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien szczegółowo
omówić formę pisma urzędowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odnaleźć adresata pisma lub uzyskać takie informacje np. w Ośrodku Interwencji
Kryzysowej, Komitecie Ochrony Praw Dziecka.
2) napisać doniesienie o przestępstwie do Prokuratury Rejonowej w miejscowości N
(na podstawie o art. 304 kodeksu postępowania karnego ),
3) napisać zawiadomienie o przestępstwie i prośbę o wgląd w sytuację dziecka do
Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego w miejscowości N,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) wykonać korektę błędów.
Pytania wspomagające planowanie czynności:
1) czy w pismach do sądu i prokuratury:
-
wpisałeś imię i nazwisko dziecka,
-
wskazałeś z imienia i nazwiska (lub osoby nieznanej z nazwiska i imienia) winnego,
-
krótko uzasadniłeś swoje przekonania o popełnieniu przestępstwa?
2) czy podałeś swój adres i podpisałeś pisma?
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
- ćwiczenia,
- metoda sytuacyjna.
Środki dydaktyczne:
-
Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks postępowania karnego,
- kartki papieru formatu A4,
- wzory dokumentów formalno-prawnych,
-
długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.3. System ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1.
W oparciu o ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych ustal procedurę załatwienia prośby o skierowanie na leczenie poza granicami
kraju.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien wskazać rozdziały
ustawy do przeczytania oraz omówić sposób wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać i przeczytać odpowiedni rozdział cytowanej wyżej ustawy,
2) wypisać te artykuły, które dotyczą skierowania na leczenie za granicą,
3) ustalić sposób postępowania, by skierowanie otrzymać,
4) dokonać oceny poprawności zapisu i estetyki wykonania ćwiczenia,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) wykonać korektę błędów.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
- ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
tekst ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych,
−
arkusz papieru formatu A4, kartki papieru, zeszyt,
−
ołówek, długopis.
Ćwiczenie 2
Ustal usługi medyczne, za które w części koszt ponoszą ubezpieczone osoby
(dorosłe i dzieci).
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien określić rodzaj
usług medycznych oraz podać rozdziały, w których mowa jest o odpłatności za usługi
medyczne.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać wskazane przez nauczyciela rozdziały ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o zakładach opieki
zdrowotnej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
2) wypisać te usługi medyczne, których koszt w części ponosi ubezpieczony dorosły,
3) wypisać częściowo odpłatne usługi medyczne świadczone dzieciom,
4) porównać zapisy obu ustaw na powyższy temat,
5) dokonać oceny poprawności zapisu i estetyki wykonania ćwiczenia,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) wykonać korektę błędów.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
−
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych,
−
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
tekst ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych, tekst ustawy o zakładach opieki zdrowotnej,
−
arkusze papieru, flamastry, tablica miękka do przypinania lub folia i grafoskop,
−
kartki papieru, zeszyt,
−
ołówek, długopis.
Ćwiczenie 3
Na podstawie ustawy z dnia 27 września 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych wyjaśnij sposób klasyfikacji leków na
podstawowe, uzupełniające i recepturowe oraz zasady odpłatności obowiązujące
w każdej grupie leków. Wskaż zasady wydawania leków bezpłatnych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien bliżej określić
rozdziały ustawy do przeczytania i omówić sposób wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać wskazane przez nauczyciela fragmenty podanej ustawy z dnia 27
września 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych,
2) scharakteryzować leki z wymienionych grup oraz zasady odpłatności,
3) sięgnąć do wskazanego przez ustawę rozporządzenie Ministra Zdrowia i uzupełnić
informacje o cenach leków,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) wykonać korektę błędów.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
-
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
Środki dydaktyczne:
-
tekst ustawy z dnia 27 września 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia
-
kartki papieru, zeszyt,
-
ołówek, długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
5.4. Przepisy prawne dotyczące działalności zawodowej
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zostałeś zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Pogotowiu Opiekuńczym, które
zapewnia całodobową opiekę dzieciom. Pracujesz w godzinach nocnych, w wolne soboty,
niedziele i święta. Przeanalizuj formy dodatkowego wynagrodzenia i dni wolnych od
pracy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przedstawić
kolejność czynności i omówić sposób wykonania ćwiczenia.
Uczeń powinien:
1) przeczytać rozdział VI i VII Kodeksu Pracy,
2) wynotować uprawnienia przysługujące pracownikom pracującym w porze nocnej,
3) wynotować uprawnienia przysługujące pracownikom pracującym w niedziele
i święta,
4) przeczytać rozdział V Kodeksu Pracy o pracy w godzinach nadliczbowych,
5) sprawdzić w swojej umowie o pracę dopuszczalną roczną liczbę godzin
nadliczbowych i sposób ich rozliczania,
6) odpowiedzieć na pytania: jak powinien pracodawca ustalać grafik dyżurów, by prawa
pracownicze były respektowane? Jakie dodatkowe wynagrodzenie wypłaci
pracodawca?
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) wykonać korektę błędów.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
−
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych.
Środki dydaktyczne:
−
Kodeks pracy,
−
umowa o pracę,
−
kartka papieru, zeszyt,
−
długopis, ołówek.
Ćwiczenie 2
Jesteś opiekunem społecznym i zarejestrowałeś własną firmę. Wpisz w kwestionariuszu
informacje o swojej firmie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien bliżej określić plan
czynności i omówić sposób wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Uczeń powinien:
1) przemyśleć formę organizacyjno-prawną działalności gospodarczej,
2) wypełnić kwestionariusz ( pkt. 1, 2, 6, 7, 8, 9, 11) w oparciu o posiadaną wiedzę
z zakresu przedsiębiorczości,
3) odszukać informacje prawne o sposobie opodatkowania ( pkt. 10) ,
4) w krótkiej, estetycznej formie zaprezentować ofertę usług polecanych przez firmę
(pkt 12) - na oddzielnym arkuszu formatu A4,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Kwestionariusz
1. Nazwa firmy .................................................................................................................
2.Forma organizacyjno-prawna ..........................................................................................
3.NIP ................................. 4. REGON ......................... 5. Pesel..............................
6.Siedziba firmy i warunki lokalowe ...............................................................................
..........................................................................................................................................
................................................................................................. ........................................
7. Wyposażenie firmy w urządzenia techniczne, publikatory i środki dydaktyczne do
pracy z dziećmi................................................................................................................
........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
8. Rodzaj działalności ........................................................................................................
.........................................................................................................................................
9. Miejsce prowadzenia działalności...................................................................................
.........................................................................................................................................
10. Forma opodatkowania...................................................................................................
11. Możliwości dalszego rozwoju: .....................................................................................
........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
12. Moja oferta ( złożona w żłobkach i przedszkolach )
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
−
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych, poradników, informacji urzędów
skarbowych,
−
dyskusja.
Środki dydaktyczne:
−
ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, Kodeks spółek handlowych,
−
ustawa o ordynacji podatkowej, informacje urzędu skarbowego lub poradniki prawne
dla przedsiębiorców,
−
druk kwestionariusza,
−
arkusz papieru A4, mazaki,
−
długopis, ołówek.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Ćwiczenie 3
Wypisz uprawnienia kobiety w ciąży, zatrudnionej na podstawie umowy o pracę.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien bliżej określić plan
czynności i omówić sposób wykonania ćwiczenia.
Uczeń powinien:
1) wybrać odpowiednie rozdziały Kodeksu pracy i przeczytać prawa kobiety w ciąży,
2) wynotować uprawnienia przysługujące pracownicom w ciąży,
3) 3zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) przedyskutować w grupie, kierunki polityki aktualnego rządu w zakresie zwiększenia
uprawnień pracującym kobietom w ciąży,
5) zaznaczyć i poprawić błędy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
−
ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów źródłowych,
−
dyskusja.
Środki dydaktyczne:
−
Kodeks pracy,
−
Folia, grafoskop, ekran,
−
kartka papieru, zeszyt,
−
długopis, ołówek.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
Stosowanie przepisów
prawa w działalności opiekuńczej
Test służy do sprawdzenia wiadomości i umiejętności przyswojonych przez uczniów
w trakcie zajęć edukacyjnych i obejmuje cały zakres materiału nauczania jednostki
modułowej.
Test składa się z 20 zadań, z których:
−
zadania 1 - 14 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 15 - 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej
brak uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma
następujące oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna odpowiedź
1.
Uzupełnić zdania dotyczące
podstawowych wiadomości
z Konstytucji RP.
A
P
a) …barwy i hymn
b) …własność
….dziedziczenia
c)… najwyższym prawem....
2.
Wybrać właściwą datę
wejścia w życie
obowiązującej Konstytucji
RP.
A
P
c
3. Wymienić prawo, które nie
należy do obowiązków
obywatelskich zawartych
w Konstytucji RP.
A
P
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
4. Wymienić okres
obowiązywania aktu
prawnego.
B
P
- 14 dni po ogłoszeniu
(chyba, że prawodawca
ustalił inaczej),
- ważny do momentu
uchylenia.
5. Wybrać akt prawny nie
mający rangi ustawowej.
B
P
d
6. Określić, jakiej rangi
dokumentem jest Kodeks
pracy.
B
P
c
7. Wybrać umowę, która nie
jest cywilnoprawna.
C
P
b
8.
Wymienić cztery działy
prawa cywilnego.
B
P
Prawo rzeczowe, spadkowe,
rodzinne, autorskie,
wynalazcze, zobowiązań.
9. Wymienić okresy zawierania
umów o pracę.
A
P
- na czas określony,
- na okres próbny,
- na czas nieokreślony,
- na czas wykonywania
określonej pracy.
10. Nazwać formy
opodatkowania osób
prowadzących działalność
gospodarczą.
B
P
- karta podatkowa,
- ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych,
- zasady ogólne.
11. Opisać tryb wyboru osób lub
instytucji na udzielanie
świadczeń opieki
zdrowotnej.
B
P
Konkurs ofert, rokowania.
12. Wymienić pięć rodzajów
bezpłatnych usług
medycznych.
B
P
- podstawowa opieka
zdrowotna,
- ambulatoryjne
świadczenia
specjalistyczne,
- rehabilitacja lecznicza,
- leczenie szpitalne,
- leczenie uzdrowiskowe
itp.
13. Wskazać filar emerytalny,
który można wybrać w
otwartym funduszu
emerytalnym.
B
P
b
14. Wybrać świadczenie
medyczne, które nie jest
finansowane przez NFZ.
B
P
c
15. Wyjaśnić, na czym polega
hierarchiczność aktów
prawnych.
C
PP
Nadrzędność pewnych aktów
prawnych w stosunku do
innych. Akty niższego rzędu:
nie mogą być sprzeczne
z aktami zajmującymi
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
wyższe miejsce, powstają
z delegacji ustawowej aktu
wyższego rzędu, mniejszy
jest zakres spraw, które te
akty regulują, niższy organ
państwowy jest
upoważniony do ich
wydania.
16. Wymienić prawa i wolności
osobiste dziecka zawarte
w Konwencji Praw Dziecka.
C
PP
- prawo do życia i rozwoju,
- prawo do tożsamości
i identyczności.
17. Zinterpretować prawo
dziecka do tożsamości
i identyczności zapisane
w Konwencji Praw Dziecka.
C
PP
Po urodzeniu dziecko
otrzymuje imię, nazwisko,
obywatelstwo. Ma prawo do
wolności, godności,
szacunku, nietykalności
osobistej.
18. Ustalić różnicę między
normą prawną a przepisem
prawa.
D
PP
Przepis prawny- zwrot
językowy zawarty w tekście
prawnym np. ustęp, punkt.
Norma prawna to reguła
postępowania skierowana do
generalnie określonego
adresata, w sposób
abstrakcyjny określająca
jego zachowanie, której
egzekwowanie jest poparte
przymusem stosowanym
przez państwo.
19. Dokonać wyboru pięciu
czynników, które należy
wziąć pod uwagę przed
rozpoczęciem działalności
gospodarczej.
C
PP
Forma organizacyjno-
prawna, rodzaj działalności,
lokalizacja, wielkość
produkcji lub usług,
konkurencja na rynku, rodzaj
promocji itp.
20. Wymienić grupy zawodowe,
w których obliczenia stażu
pracy do emerytur i rent nie
jest liczone według zasad
ogólnych.
C
PP
Górnicy, kolejarze,
pracownicy niektórych
urzędów i organów
bezpieczeństwa publicznego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej
jednotygodniowym wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami
punktowania i oceniania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadania otwarte.
5. Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.
6. Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań.
9. Sprawdź prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.
10. Wykonaj analizę statystyczną i opisową wyników sprawdzianu oraz analizę logiczną
i statystyczną zestawu zadań.
11. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszej pracy.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących podstawowej wiedzy z zakresu prawa oraz
stosowania prawa w działalności opiekuńczej i społecznej.
5. Zadania: 2, 3, 5, 6, 7, 13, 14 są to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna
odpowiedź jest prawidłowa; zadania: 4, 8, 9, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 19, 20 to
zadania otwarte. Zadanie 1 zawiera luki wymagające uzupełnienia.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
−
w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź znakiem X
(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową),
−
w zadaniach z krótką odpowiedzią i z luką wpisz odpowiedź w wyznaczone pole.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego
zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą
przysporzyć Ci zadania: 15 - 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
9. Na rozwiązanie testu masz 90 min.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Uzupełnij zdania:
a) Godło,………………..Rzeczypospolitej Polskiej podlegają ochronie prawnej.
b) Polska chroni …………….prywatną i prawo …………………
c) Konstytucja jest ………………………..Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Aktualnie obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej weszła w życie:
a) 25 maja 1997 r.,
b) 16 lipca 1997 r.,
c) 17 października 1997.,
d) 11 listopada 1997 r.
3. Do obowiązków obywatelskich zawartych w Konstytucji RP nie należy:
a) przestrzeganie prawa,
b) dbałość o środowisko naturalne,
c) praca zawodowa,
d) płacenie podatków,
4. Wymień okres obowiązywania aktu prawnego.
5. Do aktów rangi ustawowej nie należy:
a) umowa międzynarodowa ratyfikowana przez Sejm RP,
b) rozporządzenie z mocą ustawy,
c) ustawa,
d) rozporządzenie.
6. Kodeks pracy jest:
a) rozporządzeniem Rady Ministrów,
b) rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej,
c) ustawą sejmową,
d) zbiorem ustaw dotyczącym stosunków pracy,
7. Do umów cywilnoprawnych nie należy:
a) umowa o dzieło,
b) umowa o pracę,
c) umowa agencyjna,
d) umowa o pracę nakładczą.
8. Wymień cztery działy prawa cywilnego.
9. Wymień okresy zawierania umów o pracę.
10. Wymień formy opodatkowania osoby prowadzącej działalność gospodarczą.
11. Opisz tryb wyboru osób lub instytucji na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej.
12. Wymień pięć rodzajów bezpłatnych usług medycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
13. Określ, który filar emerytalny można wybrać w otwartym funduszu emerytalnym:
a) I,
b) II i III,
c) III,
d) I i II.
14. Wybierz świadczenie medyczne, które nie jest finansowane przez NFZ:
a) opieka nad kobietą w ciąży,
b) leczenie w domu chorego,
c) operacja zmiany płci,
d) leczenie psychiatryczne.
15. Wyjaśnij, na czym polega hierarchiczność aktów prawnych.
16. Wyszczególnij prawa i wolności osobiste dziecka zawarte w Konwencji o Prawach
Dziecka.
17. Zinterpretuj prawo dziecka do tożsamości i identyczności, zapisane w Konwencji o
Prawach Dziecka.
18. Ustal różnicę między norma prawną a przepisem prawa.
19. Wybierz pięć czynników, które należy wziąć pod uwagę przed rozpoczęciem
działalności gospodarczej.
20. Wymień grupy zawodowe, w których ustalenia stażu pracy do emerytur i rent nie są
obliczane według zasad ogólnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Stosowanie przepisów prawa w działalności opiekuńczej
Zakreśl lub wpisz poprawną odpowiedź.
Numer
zadania
Odpowiedź
Punkty
1.
a) ...............................................................
b) ...............................................................
c) ...............................................................
2.
a
b
c
d
3.
a
b
c
d
4.
5.
a
b
c
d
6.
a
b
c
d
7.
a
b
c
d
8.
9.
10.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
11.
12.
13.
a
b
c
d
14.
a
b
c
d
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
Stosowanie przepisów
prawa w działalności opiekuńczej
Test służy do sprawdzenia wiadomości i umiejętności przyswojonych przez uczniów
w trakcie zajęć edukacyjnych i obejmuje cały zakres materiału nauczania jednostki
modułowej.
Test składa się z 20 zadań, z których:
−
zadania 1 - 13 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 14 - 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej
brak uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma
następujące oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna odpowiedź
1.
Wymienić źródła prawa
Rzeczypospolitej Polskiej.
B
P
Konstytucja RP, ustawy,
ratyfikowane umowy
międzynarodowe,
rozporządzenia, akty prawa
miejscowego.
2. Scharakteryzować funkcje
prawa.
B
P
Ochronna, organizacyjna,
represyjna, wychowawcza.
3. Wymienić formy
rozstrzygnięć postępowania
administracyjnego.
B
P
Decyzja, postanowienie.
4. Wyszczególnić powszechne
źródło prawa rodziny
i dziecka.
C
P
Konstytucja RP, kodeks
rodzinny
i opiekuńczy, Konwencja
o Prawach Dziecka.
5. Wskazać istotę prawa
cywilnego.
B
P
Regulacja stosunków
majątkowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
6. Wymienić pięć
podstawowych praw
człowieka zawartych
w Konstytucji RP z 1997 r.
B
P
- poszanowanie godności,
- ochrona wolności,
- równość obywateli wobec
prawa,
- zakaz dyskryminacji,
- równouprawnienie,
- wolność sumienia i religii
itp.
7. Nazwać trzy
z obowiązujących w Polsce
dokumentów prawnych
zawierających wolności
i prawa człowieka.
B
P
- Konstytucja RP z 1997 r.
- Konwencja o Ochronie
Praw Człowieka
i Podstawowych Wolności,
- Powszechna Deklaracja
Praw Człowieka z 1948 r.
8. Wyszczególnić świadczenia,
które obejmuje ustawa
emerytalna.
B
P
Emerytura, renta z tytułu
niezdolności do pracy, renta
rodzinna, dodatek
pielęgnacyjny, dodatek do
renty rodzinnej dla sieroty
zupełnej, zasiłek
pogrzebowy.
9. Wymienić pięć badań
specjalistycznych bez
skierowania.
A
P
Ginekolog, dermatolog,
okulista, psychiatra, zarażeni
wirusem HIV, chorzy na
gruźlicę,
10. Sklasyfikować gałęzie
prawa obowiązującego
w Polsce.
B
P
Prawo konstytucyjne, karne,
rodzinne, administracyjne.
cywilne, pracy, finansowe.
11. Wymienić uprawnienia
pracownicze wynikające
z zatrudnienia na umowę
o pracę.
B
P
Zaliczenie stażu pracy,
świadczenia z tytułu
wypadku przy pracy, urlop,
wynagrodzenie za czas
choroby, możliwość
dokształcania się na koszt
pracodawcy, dodatkowe
wynagrodzenie za pracę w
godzinach nadliczbowych
itp.
12. Opisać istotę działania prawa
administracyjnego.
A
P
Prawo administracyjne
zajmuje się stosunkami osób
prawnych i fizycznych
z publiczną administracją.
13. Wymienić grupy osób
objętych ubezpieczeniem
zdrowotnym.
B
P
- osoby ubezpieczone,
- świadczeniobiorcy,
- obcokrajowcy (na
podstawie umów
międzynarodowych).
14. Określić czynności konieczne
do założenia jednoosobowej
C
PP
- wniosek do urzędu gminy
o wpis do Ewidencji
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
firmy.
Działalności Gospodarczej,
- wniosek o uzyskanie
numeru identyfikacyjnego
REGON (WUS),
- zgłoszenie identyfikacyjne
lub aktualizacyjne w sprawie
NIP (do urzędu skarbowego),
- zgłoszenie do ZUS
o ubezpieczenie emerytalne,
rentowe, chorobowe,
wypadkowe i zdrowotne.
15. Zdefiniować pojęcie: zakład
opieki zdrowotnej.
C
PP
... jest wyodrębnionym
organizacyjnie zespołem
osób i środków majątkowych
utworzonych
i utrzymywanych w celu
udzielania świadczeń
zdrowotnych i promocji
zdrowia.
16. Scharakteryzować spółkę
akcyjną.
C
PP
Spółka akcyjna – podstawą
działalności jest duży kapitał
wniesiony przez
akcjonariuszy. Spółka działa
na podstawie statutu
spisanego w formie aktu
notarialnego. Akcjonariusze
nie muszą uczestniczyć w
zarządzaniu spółką i nie
ponoszą odpowiedzialności
za jej zobowiązania; pobierają
dywidendę z zysku.
17. Scharakteryzować
podstawowe elementy normy
prawnej.
C
PP
- skierowana do generalnego
adresata,
- w sposób abstrakcyjny
określająca jego zachowanie,
- poparta przymusem
stosowanym przez państwo.
18. Objaśnić różnice między
ustawą a rozporządzeniem.
D
PP
Ustawa- akt prawny
Parlamentu
o określonej w Konstytucji
procedurze powstawania.
Zatwierdzona przez
Prezydenta RP. Podnosi
kwestie podstawowe dla
społeczeństwa. Jest delegacją
Konstytucji w konkretnych
sprawach. Rozporządzenie
jest aktem prawnym niższym
rangą z delegacji zapisu
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
ustawy. Reguluje kwestie
mniej istotne od ustawy.
19. Wyszczególnić zadania
dyrektora oddziału
wojewódzkiego NFZ
w zakresie świadczeń
medycznych.
C
PP
- przeprowadzanie
postępowań o zawarcie
umów na udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej,
- dokonywanie wyboru
realizatorów programów
zdrowotnych,
- zawieranie i rozliczanie
umów o udzielanie świadczeń
opieki zdrowotnej,
- zawieranie i rozliczanie
umów o realizację
programów zdrowotnych,
- zawieranie i rozliczanie
umów na świadczenia
wysokospecjalistyczne.
20. Scharakteryzować III filar
ubezpieczeniowy.
C
PP
Dobrowolne oszczędności
gromadzone w ramach
pracowniczych programów
emerytalnych lub
indywidualnych kont
emerytalnych. Może mieć 4
formy:
1) fundusz inwestycyjny, 2)
papiery
wartościowe, 3)
ubezpieczenie na życie z
ubezpieczeniowym
funduszem kapitałowym, 4)
rachunek bankowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej
jednotygodniowym wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami
punktowania i oceniania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadania otwarte.
5. Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.
6. Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań.
9. Sprawdź prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.
10. Wykonaj analizę statystyczną i opisową wyników sprawdzianu oraz analizę logiczną
i statystyczną zestawu zadań.
11. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszej pracy.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących podstawowej wiedzy z zakresu prawa oraz
stosowania prawa w działalności opiekuńczej i społecznej.
5. Zadania zamieszczone w teście są zadaniami otwartymi i należy udzielić krótkiej
odpowiedzi.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego
zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą
przysporzyć Ci pytania: 14 - 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
9. Na rozwiązanie testu masz 90 min.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Wymień źródła prawa Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Scharakteryzuj funkcje prawa.
3. Wymień formy rozstrzygnięć postępowania administracyjnego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
4. Wyszczególnij źródła prawa rodziny i dziecka.
5. Wskaż istotę prawa cywilnego.
6. Wymień pięć podstawowych praw człowieka zawartych w Konstytucji RP z 1997 r.
7. Nazwij trzy obowiązujące w Polsce dokumenty prawne zawierające wolności i prawa
człowieka.
8. Wymień świadczenia, które obejmuje ustawa emerytalna.
9. Wymień pięć badań specjalistycznych wykonywanych bez skierowania.
10. Sklasyfikuj gałęzie prawa w Polsce.
11. Wymień uprawnienia pracownicze wynikające z zatrudnienia na umowę o pracę.
12. Opisz istotę działania prawa administracyjnego.
13. Wymienić grupy osób objętych ubezpieczeniem zdrowotnym.
14. Określ czynności konieczne do założenia jednoosobowej firmy.
15. Zdefiniuj pojęcie: zakład opieki zdrowotnej.
16. Scharakteryzuj spółkę akcyjną.
17. Wymień podstawowe elementy normy prawnej.
18. Wskaż różnice między ustawą a rozporządzeniem.
19. Wyszczególnij zadania dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ w zakresie
organizacji świadczeń medycznych.
20. Scharakteryzuj III filar ubezpieczeniowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Stosowanie przepisów prawa w działalności opiekuńczej
Wpisz poprawną odpowiedź.
Numer
zadania
Odpowiedź
Punkty
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
7. LITERATURA
1. Czyż E.: Dziecko i jego prawa , Warszawa 1992
2. Daszewski A.: Praktyczny poradnik ubezpieczeniowy. Oficyna Wydawnicza Branta
2005 r
3. Jamroz A. (red.).: Wstęp do nauk prawnych. Białystok Temida 2, 1999 r
4. Kodeks pracy – tekst jednolity, stan na 31 marca 2006 r ,,Rzeczpospolita”
5. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – tekst jednolity, stan na 31 marca 2006 r
,,Rzeczpospolita”
6. Kodeks cywilny – tekst jednolity , stan na 31 marca 2006 r ,,Rzeczypospolita”
7. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r
8. Konwencja o Prawach Dziecka
9. Morawski L.: Wstęp do prawoznawstwa. Toruń TNOiK, 2000 r
10. Nasiłowski M.: System rynkowy. Podstawy makro i mikroekonomii. Wydawnictwo
Key Text, Warszawa 1996
11. Pilikowski J.: Wiedza o społeczeństwie, państwie i prawie. ZamKor, 2002
12. Sobiecki R.: Zarys gospodarki rynkowej. EUROMARK. Warszawa 2000
13. Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską. Traktat o Unii Europejskiej – Urząd
Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa, 2005
14. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, Kancelaria Sejmu, stan prawny na 11 października 2005 r
15. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
16. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
17. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych
18. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników
19. Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej
20. Żaro Z., Sasin P.: Jak założyć i poprowadzić własną firmę. Skierniewice, Sigma 2005
Adresy internetowe aktualne na dzień 30 maja 2006 r.
−
www.euro-ombudsman.eu.int - Rzecznik Praw Obywatelskich Unii Europejskiej.
−
www.echr.coe.int. - Europejski Trybunał Praw Człowieka.
−
www.europarl.eu.int/help_en.htm - Parlament Europejski
−
- pomoc dzieciom maltretowanym
−
- Ministerstwo Finansów – przepisy prawne