Włókna szklane
Możliwości zastosowania Fast Splint
Zawsze budziło w nas wątpliwości wzmacnianie protez metalowymi siatkami. Na szczęście
na rynku pojawiły się włókna szklane impregnowane żywicą metakrylanową...
Autorzy
tech. dent. Krystyna Ciaputa,
tech. dent. Tomasz Ciaputa
Hasła indeksowe:
wzmacnianie protez, siatki
do protez, włókna szklane,
włókna szklane impregno-
wane żywicą metakrylanową
fot. 1. Włókna w protezie
W
czasach, kiedy funkcjonowa-
ło jeszcze „państwowe prote-
zowanie”, lekarze życzyli sobie
niejednokrotnie wzmocnienie protez
siatkami metalowymi. Siatki były zło-
te lub stalowe. O ile złoto było w miarę
plastyczne, o tyle stal – niekoniecznie.
Zawsze budziło to we mnie wątpliwo-
ści. Przecież to nie łączy się z akrylem.
Sprężystość również nie ta. Czy siatka
naprawdę wzmacnia?
Wykonywałam te prace niechętnie.
Szczególnie od momentu, kiedy zleco-
no mi naprawę tak wzmocnionej pro-
tezy, a ta i tak się złamała. Co prawda
nie rozpadła się na części i pacjent nie
połknął ani kawałka, ale to złamanie
„szczypało” go w podniebienie.
Każdy technik wykonujący naprawy
protez wie, że aby zrobić to dobrze,
musi dokładnie złożyć złamane odła-
my. A tu co? Protezę trzeba było roz-
ciąć i odesłać do lekarza w celu pobra-
nia wycisku. Kłopot.
Takie sytuacje na długie lata zniechę-
ciły mnie do wzmacniania w ten spo-
sób protez całkowitych. Nastał jednak
moment pojawienia się na rynku włó-
kien szklanych impregnowanych ży-
wicą metakrylanową. A nasze protezy
to przecież metakrylan metylu. To mnie
przekonało i spróbowałam.
Włókna szklane impregnowane
żywicą metakrylanową
Zakupiłam siatkę nasyconą, czyli im-
pregnowaną. Miałam w planie wyko-
nać fantom protezy, żeby spróbować,
bo na pacjenta nie mogłam liczyć, bo-
wiem wszyscy lekarze pracujący z na-
szą pracownią wiedzieli, że nie wzmac-
niam siatką (metalową) i nawet nie
próbowali mi tego proponować. Gdy
zaczęłam pracę z fantomem, zadzwo-
nił lekarz, z którym nie pracowaliśmy,
ale o nas słyszał i chciał wykonać su-
perprotezę dla swojej cioci, z ekstrazę-
bami i wzmocnieniem. Zajęło mi dobrą
chwilę przekonanie go do siatki z włók-
na szklanego – udało się. Tak wykona-
łam pierwszą protezę wzmocnioną
włóknami szklanymi. Nie dość, że słu-
ży pacjentowi do dziś, to jeszcze okaza-
ła się bezawaryjna. Siatka była różowa
i prawie niewidoczna w płycie protezy
(fot. 1 i fot. 2).
Od tego momentu przestałam się bro-
nić przed wzmacnianiem protez akry-
lanowych, ale używam już tylko włó-
kien w postaci siatki – Fast Splint (fot.
3). Sięgnęłam też do literatury facho-
wej, do opracowań o włóknach. Okaza-
ło się, że są już dostępne badania, które
dowodzą o wzmacniających właściwo-
ściach tychże włókien.
Z punktu widzenia mechaniki, kiedy
nie wiadomo nic o naprężeniach, jakie
będą w płycie protezy (a tak jest w wy-
padku bezzębia), trzeba układać włókna
w różnych kierunkach i kilku warstwach
fot. 1
fot
. ar
chiwum aut
or
ów
118
dental labor · 3/2013 · www.dentalconnection.pl
Technika
dentystyczna
Nowoczesne technologie
fot. 2. Włókna w protezie
fot. 3. Opakowanie włókień
szklanych
fot. 2
fot. 3
(fot. 4). No i co? I mamy naszą siateczkę.
Na dokładkę jest ona nasączona, czyli
nie musimy tracić czasu na jej nasącza-
nie. Do tego szczelnie zapakowana. Nie-
wielkie ilości – zdołamy zużyć ją przed
upływem terminu ważności, czyli do cza-
su przedwczesnego spolimeryzowania.
Można odciąć kawałek i w ciągu pół roku
zużyć resztę. Porcja na 2–3 protezy. Pro-
sty sposób stosowania. Wyczytałam też,
że zwiększa ona odporność protezy na
złamanie o około 100%.
Wzmocnienie można stosować zarów-
no przy nowych protezach, jak i przy
naprawach złamanych protez akryla-
nowych. Żeby siatka zadziałała, waż-
ne jest miejsce jej umieszczenia – musi
być po stronie przeciwnej od działają-
cych sił. Gdy proteza się zgina, włókno
się rozciąga, absorbując energię i zapo-
biegając pękaniu płyty protezy. Równie
ważne jest, aby siatka znajdowała się
na jednakowej głębokości płyty prote-
zy. Rzeczywiście nie jest to tylko teoria.
Technika
dentystyczna
Nowoczesne technologie
ul. Jagiellońska 66 03-468 Warszawa tel.: +48 22 677 28 14 fax.: +48 22 677 28 13
e-mail: protofan@protofan.pl www.protofan.pl
P
IERWSZA NA ŚWIECIE SIATKA
WZMACNIAJĄCA Z WŁÓKIEN SZKLANYCH
Niestety nie można jej stosować u pa-
cjentów uczulonych na metakrylan
metylu, ale wtedy też nie można wy-
konywać protez akrylanowych. Siatki
wzmacniające Fast Splint można sto-
sować do protez wykonywanych me-
todą tradycyjną (w puszkach), metodą
wtrysku czy wlewową, polimeryzowa-
nych na zimno lub na gorąco.
Nie tylko siatka
Fast Splint to nie tylko siatka. Ostatnio
dosyć popularne stały się mosty kom-
pozytowe wzmacniane włóknami. Nie-
które wykonują sami lekarze, lecz czę-
ściej zlecają je pracowniom. Odkąd
pracujemy częściej z implantami, wy-
konujemy mosty Meryland, czyli uzu-
pełnienia tymczasowe uzupełniające
brak jednego zęba „z łapkami” na są-
siednie zęby, na czas integracji implan-
tu z kością. Na łącznikach implantów
można też wykonać mosty tymczaso-
we z kompozytu zbrojonego włóknem
do czasu wykonania uzupełnienia sta-
łego (fot. 5 i fot. 6). Wykonujemy rów-
nież prace dla lekarzy ortodontów lub
prace zachowawcze przestrzeni do mo-
mentu, w którym pacjenta będzie stać
na implant, gdyż szkoda szlifować są-
Korespondencja:
tech. dent. Krystyna Ciaputa
tech. dent. Tomasz Ciaputa
CIAPdent Krystyna i Tomasz Ciaputa
30-072 Kraków
ul. Nawojki 4
tel. 12 638 17 80
e-mail: biuro@ciapdent.pl
fot. 4. Kilka warstw włókna
szklanego ułożonego w różnych
kierunkach
fot. 5–6. Most tymczasowy na
implantach
fot. 7. „Zachowywacz” prze-
strzeni
fot. 4
fot. 5
fot. 6
fot. 7
siednie zęby przy utracie jednego zęba
(fot. 7). Zapobiega to przesuwaniu się
filarów do luki po utraceniu zęba. Zda-
rzało mi się też wykonywać mosty kilku-
punktowe wzmocnione włóknami dla
pacjentów, u których nie było innych
uzupełnień, a lekarz uznał, że porcela-
na byłaby zbyt inwazyjna dla ich wła-
snych zębów. W nowoczesnej protety-
ce często stosujemy tzw. wax-up lub
mock-up i tutaj również w razie potrze-
by możemy zastosować włókna.
n
120
dental labor · 3/2013 · www.dentalconnection.pl
Technika
dentystyczna
Nowoczesne technologie