P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E
PROJ EKT Y Z AGRANI CZ NE
Tester konduktancji
z brzęczykiem
i diodami LED
MoÅ‚na siÍ spieraĘ,
Tester konduktancji jest
czy tester ciągłości, za-
urzÄ…dzeniem o jeden krok
pewniajÄ…cy natychmias-
bardziej przyjaznym dla
towe sprawdzenie ciÄ…g-
ułytkownika nił zwyczajne
łości przewodnika lub
testery ciągłości znajdujące
braku zwarcia w ukÅ‚adzie, jest Wskaünik
siÍ w wielu laboratoriach.
jednym z najbardziej przydatnych Ani wyświetlacz ciekłokrysta-
Zawiera brzÍczyk,
gadÅ‚etÛw w maÅ‚ym elektronicz- liczny, ani Å‚aden inny kosztow-
sygnalizujący bardzo małą
nym laboratorium. BrzÍczyk, ktÛ- ny przyrzÄ…d nie bÍdzie potrzebny
rezystancjÍ miÍdzy dwoma
ry düwiÍkiem sygnalizuje za- do przybliÅ‚onego wskazania war-
punktami wzdłuł przewodnika,
mkniÍcie obwodu, jest standardo- toÅ›ci rezystancji lub jej prze-
oraz wyÅ›wietlacz LED, wym wyposaÅ‚eniem dowolnego ciwieÒstwa - konduktancji. W na-
testera. DuÅ‚ym ulepszeniem tes- szym urzÄ…dzeniu wskaünik two-
wskazujący rząd wielkości
tera bÍdzie dodanie mu moÅ‚li- rzy grupa diod LED. WspÛÅ‚pra-
rezystancji miÍdzy tymi
woÅ›ci informowania o rzÍdzie cujÄ… one z dobrze znanym ste-
punktami, gdy brzÍczyk
wielkoÅ›ci rezystancji miÍdzy koÒ- rownikiem typu LM3915. Ten
milczy.
cÛwkami pomiarowymi, gdy brzÍ- ukÅ‚ad scalony zostaÅ‚ zaprojekto-
czyk milczy. Ta funkcja rozwiÄ…- wany specjalnie do analogowego
zuje problemy takie, jak ìczy ten wskazywania napiÍcia za poÅ›red-
styk prawidÅ‚owy?î albo ìczy ten nictwem linijki diod emitujÄ…cych
przewÛd jest przerwany?î. Prosty Å›wiatÅ‚o.
wyÅ›wietlacz w naszym testerze UkÅ‚ad LM3915 zawiera ürÛdÅ‚o
natychmiast ukazuje wzglÍdnÄ… napiÍcia odniesienia oraz precy-
wielkośĘ rezystancji miÍdzy dwie- zyjny, dekadowy dzielnik napiÍ-
ma sondami. cia. NapiÍcia z dzielnika sÄ… po-
Rys. 1. Schemat ideowy testera konduktancji jest przykładem prostoty.
Elektronika Praktyczna 9/98
17
P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E
dawane do szeregu komparato-
rÛw. Komparatory sÄ… sterowane
sekwencyjnie. Wyjścia komparato-
rÛw mogÄ… bezpoÅ›rednio wystero-
waĘ diody LED. Linijka diod
pracuje w trybie wskazania punk-
towego lub wskazania paskowego.
JasnośĘ świecenia mołe byĘ re-
gulowana w zalełności od indy-
widualnych upodobaÒ.
Jedną z zalet układu LM3915
jest wzglÍdnie maÅ‚a liczba nie-
zbÍdnych elementÛw zewnÍt-
rznych (poza samymi diodami
LED). Wysokoimpedancyjny ob-
wÛd wejÅ›ciowy akceptuje napiÍcia
o wartościach od 0V do 1,5V
poniÅ‚ej napiÍcia zasilajÄ…cego.
ZbÍdny jest zewnÍtrzny obwÛd
zabezpieczający, jełeli tylko po-
ziom napiÍcia wejÅ›ciowego utrzy-
muje siÍ w granicach od -35V do
+35V. Poziom sygnaÅ‚u wejÅ›ciowe- dostarczany do nÛÅ‚ki 5 ukÅ‚adu wodÛw: jedna para dla sond
go wskazywany jest z krokiem scalonego IC1. (strzaÅ‚ki), jedna dla brzÍczyka
3dB. Linijka diod D2..D9 wskazuje (BZ1) oraz jedna dla zasilania.
wartoÅ›ci rezystancji od 10&! do Najlepszym ürÛdÅ‚em zasilania
Pomiar rezystancji 7,5k&! w siedmiu krokach z odstÍ- jest bateria 9V. PobÛr prÄ…du nie
PoniewaÅ‚ LM3915 przewidzia- pem 3dB. Pierwsza dioda - D1 - jest wiÍkszy od 30mA (podczas
ny zostaÅ‚ do informowania o war- zaÅ›wieca siÍ, gdy mierzona rezys- pracy brzÍczyka), wiÍc bateria
toÅ›ci napiÍcia, a nasze urzÄ…dzenie tancja jest mniejsza od 10&!. War- manganowo-alkaliczna powinna
przeznaczone jest do wskazywa- tośĘ tÍ moÅ‚na zredukowaĘ do wystarczyĘ na okoÅ‚o jeden rok
nia konduktancji (lub jej przeci- zera (to znaczy do całkowitej normalnej pracy.
wieÒstwa - rezystancji), musimy przewodnoÅ›ci) przy pomocy P1. Kompletny tester wraz z bate-
zapewniĘ konwersjÍ woltÛw na Tranzystory T1 i T2, rÛwnolegÅ‚e riÄ… powinien zostaĘ umieszczony
omy lub siemensy. Wykonujemy do D1, powodują, łe w przypad- w małej plastykowej obudowie.
to przez umieszczenie dodatko- ku bardzo małej rezystancji świe-
wego dzielnika napiÍcia przy we- ci wyÅ‚Ä…cznie D1, a brzÍczyk Bz1 ArtykuÅ‚ publikujemy na pod-
jÅ›ciu ukÅ‚adu LM3915, a takÅ‚e spo- daje sygnaÅ‚ düwiÍkowy. stawie umowy z redakcjÄ… mie-
wodowanie, Å‚e wspÛÅ‚czynnik po- Schemat ideowy na rys. 1 siÍcznika "Elektor Electronics".
dziaÅ‚u uzaleÅ‚nia siÍ od wielkoÅ›ci przedstawia ukÅ‚ad scalony
rezystancji miÍdzy koÒcÛwkami LM3915, skonfigurowany do
WYKAZ ELEMENTÓW
sond pomiarowych. wskazania punktowego, przy ktÛ-
Rezystory
ZewnÍtrzny dzielnik napiÍcia rym tester pobiera niewielki prÄ…d
P1: potencjometr montażowy
na wejściu IC1 (rys. 1) jest zasilania. Tryb ten jest wybierany
47k&!
utworzony przez D1, R2 i R3. przez pozostawienie otwartej nÛÅ‚-
R1: 75&!
Badana rezystancja (jeÅ‚eli w ogÛ- ki 9 (MODE). PrzeÅ‚Ä…czenie wy-
R2: 2,2k&!
le istnieje) jest połączona szere- świetlania na tryb paskowy wy-
R3: 17,8k&!
gowo z rezystorem R1 i potencjo- maga tylko poÅ‚Ä…czenia nÛÅ‚ki 9
R4: 1,2k&!
metrem montaÅ‚owym P1, a po- z nÛÅ‚kÄ… 3.
R5, R6: 10k&!
nadto rÛwnolegle z R3. W ten
R7: 100&!
sposÛb rezystancja ma wpÅ‚yw na Konstrukcja mechaniczna
Kondensatory
wspÛÅ‚czynnik podziaÅ‚u dzielnika, Wiadomo, Å‚e tester musi mieĘ
a co za tym idzie - na sygnaÅ‚ moÅ‚liwie najmniejsze wymiary, C1: 0,1µF
aby zmieÅ›ciÅ‚ siÍ nawet w kiesze- Półprzewodniki
ni. Z tego wzglÍdu pÅ‚ytka druko- IC1: LM3915
wana, ktÛrej mozaikÍ przedsta-
D1..D9: diody LED 3mm
wiono na wkładce wewnątrz nu-
D10: dioda Zenera 2,7V, 400mW
meru jest bardzo mała. Rozmiesz-
D11: 1N4148
czenie elementÛw przedstawiono
T1, T2: BC557C
na rys. 2.
Różne
MontaÅ‚ elementÛw na pÅ‚ytce
Bz1: brzęczyk 12V
jest rÛwnie prosty, jak zainstalo-
Bt1: bateria 9V ze złączem
wanie niezbÍdnych przewodÛw.
Rysunek 2. PÅ‚ytka drukowana dla
Końcówki pomiarowe - 2 szt.
Potrzebne sÄ… tylko trzy pary prze-
testera konduktancji.
Elektronika Praktyczna 9/98
18